TUỆ QUANG 慧光 FOUNDATION http://www.vnbaolut.com/daitangvietnam Nguyên Tánh Trần Tiễn Khanh & Nguyên Hiển Trần Tiễn Huyến Phiên Âm Tue Oct 23 01:56:17 2018 ============================================================ No. 1930 No. 1930 天台八教大意 Thiên Thai bát giáo đại ý 隋天台沙門灌頂撰 tùy Thiên Thai Sa Môn quán đảnh soạn 前佛後佛。自行化他。究其旨歸。咸宗一妙。佛之知見。但機緣差品應物現形。為實施權故分乎八。頓漸祕密不定化之儀式。譬如藥方。藏通別圓所化之法譬如藥味。初言頓者。從部得名即華嚴也。佛垂迹化塵劫叵量因。壽倍之果寧可喻。且從今日一期降生託陰摩耶。主伴互為唯資大法。譬如日出先照高山。機不經歷故名為頓。約譬次第。以初譬初名為乳味。故涅槃云。從佛出十二部經。譬從牛出乳。又二乘機生未受大化。雖復在座如聾若盲。初會俱無見聞之益亦名為乳。故迦葉領解云。即遣傍人急追將還。迷悶躄地等即第一時也。次從鹿苑至于般若名為漸教。既二乘全生貴藥非賤治。不動九會脫妙著麁。貫日託陰納妃生子。示成鹿苑轉生滅四諦法輪。小乘生信先度五人。約譬次第名為酪味。故迦葉領解云。密遣二人方便附近等。故涅槃云。從十二部經出修多羅。譬從乳出酪即第二時也。次明方等大集寶積淨名。褒圓歎大折小彈偏自悲敗種。約譬次第名生酥味。故涅槃云。從修多羅出方等典。譬從酪出生酥。故迦葉領解云。過是已後心相體信出入無難。然其所止猶在本處即第三味也。次說諸部般若轉教付財雖通洮汰。約譬次第名熟酥味。故迦葉領解云。長者自知將死不久等即第四味也。此等四味對頓名漸。法華涅槃非頓漸攝。開前頓漸歸會佛乘。約譬次第名醍醐味。故涅槃云。從摩訶般若出大涅槃合於法華。譬從熟酥出醍醐味。故迦葉領解云。臨欲終時而命其子等即第五味也。餘之六教遍在漸頓之中。同聽異聞互不相知名祕密教。同聽異聞彼彼相知名不定教。祕密不定名下之法。只是藏通別圓佛世逗機。一音異解從化儀大判且受二名。略明化儀四教義竟。次明藏通別圓四教。亦遍頓漸二味之中。華嚴頓部圓教兼別。鹿苑初成十二年前說戒定慧三。並屬小但三藏教。十二年後般若之前大集寶積楞伽思益淨名金光明。除般若外並屬方等。對半明滿具有四教。諸部般若帶半明滿具通別圓無三藏教。法華會竟。無三唯一圓教。涅槃最後談常四教並知圓理。所以二經同醍醐味。第一明三藏教者。仍於法華及大智度論。對斥小乘得此名也。論云。迦旃延子自以聰明利根。於婆沙中明三藏義。不讀衍經非大菩薩。廣破三祇六度。權義建立衍門通別圓三大乘觀行。謂四阿含即修多羅藏。俱舍婆沙即阿毘曇藏。五部毘尼即是戒藏。此之三藏三乘同須戒防身口。經多詮定。論多辯慧。聲聞觀於四諦。緣覺觀十二因緣。菩薩修事六度。二乘則自調自度。菩薩乃弘誓。與拔因雖小異俱析實陰而歸但空。聲聞階位立於七賢七聖不同。種福乃三生六十劫。次明支佛者。支佛此翻緣覺。若出無佛世觀華飛葉落。頓悟支佛名為獨覺。生於佛世聞說因緣頓悟支佛名為緣覺。並福厚根利謂四生一百劫所修因也。三明菩薩乘者。從初發心緣生滅四諦。發四弘誓願一味度者令度。即眾生無邊誓願度。謂度天魔外道。愛見二種六道眾生。此緣苦諦境而發心也。二未解者令解。即煩惱無數誓願斷願斷。愛見六道眾生二十五有。見思之縛令得解脫。即緣集諦境而發心也。三未安者令安。謂法門無盡誓願知。即令愛見六道眾生。知三十七品道諦。自安此緣道諦而發心也。四未得涅槃者令得涅槃。即佛道無上誓願成。此令六道愛見眾生。滅二十五有因果證滅諦理。此依滅諦境而發心也。既以發心須行填願行。即三祇百劫所修六度。從初值釋迦牟尼。至罽那尸棄名初僧祇。從此常離女人身。亦不自知當得作佛。即是外凡五停心總別念位。從尸棄至然燈佛。用七莖蓮華供養布髮掩泥。受然燈記當得作佛號釋迦文。爾時自知口亦未說名二僧祇。此是煖法修事六度。次從然燈至毘婆尸佛為第三僧祇。亦知亦說此是頂法之位修行六度。若過三祇百劫。種福三十二相百福成一相。福謂相因福義多途難可定判。於南洲男身佛出世時。緣佛身相故得種也。一云。輪王於四天下自在為一福。有云。如帝釋於二天下自在為一福。有云。大千人盲治差為一福。有云。一切人破戒能為說法。令捨毀禁為一福。有云。不可譬喻唯佛能知。入第三僧祇修行大行故福難量。問幾時種三十二相因。答極遲百劫極疾九十一劫。故弗沙佛觀見釋迦弟子根熟宜在前度。於寶窟中放光遠照。菩薩尋光至弗沙所。七日七夜一心觀佛。目不暫眴。苦行讚歎。超彌勒前九劫獲證。修行六度。各有滿時。凡有所施而無遮礙。如尸毘王代鴿是檀滿。如須陀摩王捨國。獲偈護不妄語是名尸滿。如羼提仙人為歌利王割截無恨。身體平復是忍辱滿。如大施太子為諸眾生。入海求珠充足窮乏得珠入手。海神見其睡即藏其珠。太子覺已。誓將此身抒海令盡。天帝感見諸天助之海水減半。乃至七日翹足偈讚。弗沙即精進滿。如尚闍黎仙人入定鳥巢髻中。待子能飛方乃出定是名禪滿。如劬嬪大臣分閻浮提地而為七分。息國仇諍是般若滿。此訖前百劫並下忍位也。次入補處生兜率。託母胎出生出家降魔。魔軍散已安坐住禪即中忍成就。次一剎那入上忍。次一剎那入世第一。次一剎那發真無漏。三十四心斷惑證果。十力無畏等皆成就名佛。轉于法輪緣盡入滅。舍利住世廣福人天。此是三藏三乘之相。問何故二乘即生斷結。菩薩從初乃至降魔仍未斷耶。答二乘厭患生死。自求涅槃故先斷結。菩薩慈悲先物後己。設乃因時斷思未得無漏力弱。從其元意亦名未斷。問三乘所修凡具幾法。答大而為論並用十法能通之門有四隨入咸然。今約有門略明十義一明所觀之境。即是識正無明因緣生一切法也。故大論云。色若麁若細總而觀之。無常無我悉是顛倒。如阿毘曇廣說。不同外道計微塵世性及自然等。二真正發心者。既識無明乃至老死。正求涅槃發三乘心。出離見愛不要名利唯志無餘。三遵定慧者既誓求出有。依木又住修道。但遮障紛馳道。何由剋為修四念學五停心。破五種障名停。事觀名定念處即慧。慧定均停故名安心。四破法遍令見有得道。以無常等慧遍破見愛也。五知通塞者。前雖知見等是過未見其德。過即是塞。德即是通。通謂道滅無明滅等。及於六度塞即集因緣生等。及於六蔽節節檢校是通須護塞。即須破六道品調適。既識通塞進修道品。所謂觀身不淨觀受是苦。觀心無常觀法無我。勤修念處名四正勤。定心中修名四如意。五善根生名五根。根增長名五力。定慧調停名七覺。安隱道中行名八正。若一停作三十七品。餘停心亦如是。此三十七是行道法。將入無漏城有三門。謂空無相無作。苦下空無我二行為空門。集道各四及苦下苦無常十行為無作門。滅下有四為無相門。故知三乘莫不依諦。七修對治者。若利人即入。鈍人不入當修助道。故論云。貪欲心起教修不淨。及背捨等為助。無常析觀歸真為正。八識次位者。雖修正助等法明識。真似階降不同。令無上慢九善修安忍。總修四念入於煖法似道煙生。若不安忍不至煖頂。頂法退為五逆。煖退為一闡提。忍世第一後入真無漏。由能安忍內外諸障。十無法愛者上安忍。策進外凡令入內凡。令無法愛策內凡位。而入見諦斷於見惑。或超或次得成無學。利人節節得入。鈍人具乘至十。阿毘曇中所明雖廣不出十意。名為十法成乘。有門既爾空門亦有亦空門非有非空門亦如是。廣如大本三藏教竟。次明通教。通者同也。此教三乘因果大同故名通教。故經云。欲得三乘當學般若。論云。聲聞及緣覺解脫涅槃道皆從般若得。三人共行十地。三人同斷見思。前無七賢之名。後無等覺妙覺。所證雖同三藏觀法巧拙有殊。通教體陰則真名巧。三藏析陰方真名拙。即是界內巧拙相對。相對雖爾。此去三教並屬大乘。大名雖同若地若行。名數多少深淺天隔。初乾慧地即是外凡。體陰界入如幻如化。總伏見愛八倒名四念觀。住是觀中修正勤如意根力覺道。雖未得煖法相似理水。總相智慧深利故稱乾慧地。二性地者。得煖法理水霑心。增進頂忍及世第一。見無漏性皆名性地。即內凡也。三八人地。四見地此兩地不出入觀。共斷見惑發真無漏。見於諦理即初果位。八人者。八忍也。即無漏一十六心。亦應云八智。智少一分文略從因故云八人。五薄地者。體破欲界六品思惑。故名為薄。即斯陀含果。六離欲地斷欲九品不來欲界。即阿那含果。故云離欲。七已辦地者。三乘進斷色無色界八九七十二。品思惑。即羅漢果。名為已辦。聲聞行極八支。佛地雖同斷見思福厚根利能除習氣也。九菩薩地。從初發心緣無生四諦。發菩提心至六七地。從空入假。假謂化道。空即空觀。道觀雙流誓扶習氣還生三界。用道種智遊戲神通。淨佛國土或就眾生。三乘機熟。即坐道場。用一念相應智慧進斷餘習及界內無知。得一切種智。名第十佛地。轉無生四諦法輪。化三乘眾入無餘涅槃。如火燒木無復灰炭。香象度河到於邊底。故經云。諸法實性相三乘。亦皆得而不名為佛。三乘觀行亦有四門。今亦約有門明於十法成乘。初明觀境。即六道陰入。能觀所觀皆如幻化。二明發心二乘緣真自行。菩薩體幻兼人與樂拔苦譬於鏡像。三安心定慧前。雖止觀並空如空。而安二法。四破法遍用幻化之慧。破幻化見思。五識通塞。雖知苦集十二緣生及六蔽等。皆如幻化。亦以幻化道滅十二緣滅及六度等。通之節節檢校皆如幻化。六道品調適者。以不可得心修三十七品也。七對治者。體三藏法無常苦空如幻而治。八識次位者。了乾慧等十地因果。三人殊途而不謬濫。九令安忍乾慧外凡內外諸障而入性地。第十速令內凡性地。不著相似法愛。而入八人見地證真餘三門亦如是。廣如大本通教竟。三明別教者。此約界外獨菩薩法。教理智斷行位因果別前二教別後圓教。故名為別。涅槃云。四諦因緣有無量相。非諸聲聞緣覺所知。諸大乘經廣明菩薩歷劫修行。行位次第互不相攝並此教也。華嚴明十住十行十迴向為賢。十地為聖。妙覺為佛。瓔珞明五十二位前加十信。仁王不論等覺但五十一位。金光明經但出十地佛果。勝天王但明十地。涅槃明五行十功德。既是界外菩薩行位。隨機利益豈得定說。今約瓔珞總明七位。一十信。二十住。三十行。四十迴向。五十地。六等覺。七妙覺。初十信者。十心之中以信為本。故云十信。十心者。一信。二念。三精進。四慧。五定。六不退。七迴向。八護法。九戒。十願。即是外凡伏忍位也。住行向。三並屬內凡柔順忍位。二明十住者即習種性。從信入住習。從假入空。斷界內見思。故名習種。一發心。二持地。三修行。四生貴。五方便具足。六正心。七不退八童真。九法王子。十灌頂。三明十行者。性種性也。從十住空性而入十行假性。名性種性。一歡喜。二饒益。三無瞋恨。四無盡。五離癡亂。六善現。七無著。八尊重。九善法。十真實。四明十迴向道種性者。修中道觀伏界外惑。故名道種。一救護眾生。二不壞。三等一切諸佛。四遍至一切處。五無盡功德藏。六隨順一切堅固平等善根。七等觀一切眾生。八真如相。九無縛無著解脫。十入法界無量。五明十地聖種性者。證中道觀。故名為聖。一歡喜。二離垢。三明地。四焰地。五難勝。六現前。七遠行。八不動。九善慧。十法雲。此之十地破界外十品無明。更破一品入於等覺。更破一品入於妙覺。始終但破十二品無明。乃與圓教第二行齊。以我之因為汝之果。教權位高者。譬如邊方未靜。高位目之定爵論功其官則下。此教緣無量四諦發菩提心。苦集滅道皆無量相。若論自行隨一門竪入化他。始終橫破故。十住自行從假入空。用生無生觀六界空。十行入假廣集四四十六門法。知十界假迴向後心滅九界假。證佛界中地前。緣修兩觀經劫無量。為中道方便登地三觀現前。與圓初住無二無別。名為證道。若有宜聞地上歷別。亦作一地不知二地說之故得諸大乘經。或明七地之前猶居方便位也。此則始終約教不同。緣修地前對地名為教道。且約自行四門之中有門所修十法成觀。初明境者。緣於登地中道妙有之境。而為所觀局出空有之表。二明發心者。緣此妙有起四弘誓。故華嚴云。菩薩不為一人一國一界微塵人。乃為法界眾生發菩提心也。三安心者。既發心已安心進行。修諸定慧定愛慧策耳。四破法遍者。用妙有慧遍破空有也。五識通塞者。次第三觀為通見思塵沙無明為塞。傳傳檢校是塞令通耳。六道品調適者。三十七品是菩薩寶炬陀羅尼。念處破倒正勤如意。能生五根力必增長七覺八正。定慧均平入三解脫門證中無漏。七對治助開者。用前藏通助開妙有實相中道。八知次位者。善達七位終不謂我叨極上聖。九安忍者。策十信位入於十住。令離違順強軟二賊。十無法愛者。策三十心令入十地。若愛相似之法名為頂墮。餘三門亦如是。廣如大本。別教竟。次略明圓教者。圓名圓妙。華嚴法界廣大。淨名入不二法門。般若最上之乘。涅槃一心五行等。並圓妙法也。此等圓妙一理無他兼帶半滿。權覆於實旨趣猶隱。今從佛意卷權歸實。開顯之圓粗騰綱要。即以法華分別功德品末。明本迹流通如來滅後。五品聞經轉說起觀行成。以為凡地措心之首。經云。又復如來滅後。若聞是經。而不毀呰起隨喜心。從會而出聚落田里。為父母宗親隨力演說。如是展轉至第五十人聞而隨喜。其福超勝於四百萬億那由他恒河沙等眾生令得羅漢。百千億分不及其一。則初隨喜品也。經云。何況讀誦受持之者即第二品。經云。若有受持讀誦為他人說即第三品。經云。況復有人能持此經。兼行布施持戒忍辱。精進一心智慧是兼行六度即第四品。經云。若人讀誦為他人說。復能持戒忍辱無瞋精進勇猛得諸深定智慧。問答則是具行六度第五品也。初品之初校量叵測。餘之四品非凡小所知。略如經文不能具述。初言隨喜者。隨喜妙法也。法即心法及生佛法。此法即心此心即法三無差別。凡聖一如如即實相。實相遍相百界三千。百界三千無非實相。故經云。諸法實相即指諸佛權實法也。所謂如是相性體力等。即百界三千也。妙心體具具不出心。猶如金體具足眾器具不出金。故名具心以之為妙。妙心是境妙智是觀。觀境不二能照能遮。所言境者。具三諦也。具心即空真諦境也。具心即假俗諦境也。具心即中中道第一義諦也。知真即空觀。知俗即假觀。知中即中觀。常境無相常智無緣。無緣而緣無非三觀。無相而相三諦宛然。初心此知慶己慶人故名隨喜。即第五十人也。會初聞說即五品之初觀念無間故有異也。一一品中以五悔為本故。彌勒因時無別苦行但修五悔。日夜六時無時有須臾廢成等正覺。次以圓解觀心修行五悔。更加讀誦善言妙義與心相會。如膏助火。是時心觀益明名第二品也。次以增品勝心修行五悔。更加說法轉其內解。導利前人。以廣濟故。化功歸己心倍勝前名第三品。次增進心修行五悔。傍行六度福德力故。倍助觀心更一重。深進名第四品。次以圓心修行五悔正行六度。自行化他事理具足心觀無礙。轉勝於前不可比喻。名第五品。此等五品並外凡位假名五品。既轉明靜豁入聞慧。通達無滯深信難動。即入十信六根清淨內凡位也。見思之惑任運先除。如冶鐵作器麁垢先盡。故仁王般若云。十善菩薩發大心長別三界苦輪海。與三藏通教佛果位齊。與別教十迴向齊也。信名雖同別教。人之與行深淺永殊。住行向地亦復如是。圓賢位竟。次明聖位。四十二品並破界外微細無明。初入十住破十品無明。證圓佛性開佛知見。故華嚴云。初發心時便成正覺。真實之性不由他悟。即此意也。證初一位即能分身百佛世界。為十界像普現色身。隨機設化二住已去。十位加前乃至妙覺不可說界。本高迹下普現三昧。次入十行更破十品示佛知見。次入十迴向更破十品悟佛知見。次入十地進破十品入佛知見。竪論雖爾橫論一一皆具開示悟入佛知見也。次破一品入等覺。後破一品入妙覺。妙覺無上。無所復論。始終理等故名為圓。約事仍殊乃分諸位。譬如濕性氷水無殊。融氷成水初後宛然。應明六即方顯聖理。圓性恒遍生佛咸如。理即佛性如理而知。名字佛性如知修觀。剎那無間。觀行佛性獲淨六根。相似佛性破界外惑。證真初住乃至等覺四十一位。分證佛性妙覺一位智斷俱圓。究竟佛性理同故即。事異故六。故名六即。如諸大教有即名者。生死即涅槃煩惱即菩提等。並判六即方免濫非。問華嚴經云。初發心住便成正覺。何須更因餘之位耶。答正覺分成名成正覺。非即發心成究竟正覺。譬如闇室分四十二分。一炷之燈即名室明可同於二三乃至四十二炷。若了此喻一成一切成不失。初後明昧宛然應知。圓人四門並位位十法淺深有異。今且總明十法名相一觀不思議境者。謂觀一念所具之心。即無作四諦達此具心無非眾生。生佛一如涅槃無二。即苦滅諦不可思議。達此具心無非煩惱。煩惱即般若即集道諦不可思議。惑智相即因果寧殊。一一無非空假中。境即空故方便淨。即假故圓淨。即事故性淨。三淨一心中得名大涅槃。故淨名云。一切眾生即大涅槃名不思議境。境法非一名廣。無非實相名高。故法華云。其車高廣。第二發真正菩提心者。緣前實境起四弘誓。緣前若境誓度眾生。故法華云。未度者令度。緣前集境誓斷煩惱。故法華云。未解者令解。達惑即智則法門無盡誓願知。故法華云。未安者令安。生死即涅槃則佛道無上誓願成。故法華云。未得涅槃者令得涅槃。四諦是所緣之境。四弘是能發之誓。誓若無境名為狂願。境不發誓名為頑諦。依諦發心離於邪小偏偽之過。故名真正。故法華云。又於其上張設幰蓋等。三巧安止觀者。體境法界法界寂然名止。止即定也。寂然常照名觀。觀即慧也。此即總安。若分止觀逗四悉機名為別安。若總若別無非圓觀故名善巧。故法華云。安置丹枕即車內枕也。四破法遍者。以圓三觀遍破三惑。惑智俱圓一心中破名破法遍。故法華云。其疾如風五識通塞者。苦集無明見思塵沙為塞。道滅無明。滅即空即假即中等為通。是通須護有塞須破。於通起塞亦復如是。節節檢校名識通塞。即車外枕也。六道品調適者。無作七科一一調試。隨宜而入。四念為本雙非枯榮。餘品例之無非中道名道品調適。故法華云。有大白牛等。七對治助開者。若正道多障圓理不開。須修事。助事即五停及三藏六度等事成理顯。事理咸如名為合行。故法華云。又多僕從等。八知次位令無上慢。九能安忍策進五品而入十信。十無法愛策於十信入證初住。故經總譬乘是寶車遊於四方。乃至直至道場等。故知中下修觀十法。具須上根體境含諸。或一二三不定。內外作受無不咸然。大車無量言豈徒設。以法對譬出自一家。本迹所歸圓理無二。不別而別。位位增明廣如餘文。非此可具依文判義。若四若八目擊道存。更引涅槃證成其理。故第六云。凡夫如乳。須陀洹如酪。斯陀含如生酥。阿那含如熟酥。阿羅漢辟支佛佛如醍醐。大論云。聲聞經中稱阿羅漢名為佛地。故三人同是醍醐。此譬三藏教五味也。涅槃三十二云。眾生如雜血乳。須陀洹斯陀含如淨乳。阿那含如酪。阿羅漢如生酥。辟支佛如熟酥。佛如醍醐。此譬通教五味。支佛侵習小勝聲聞。故與菩薩同為熟酥。佛正習俱盡名醍醐。涅槃第九云。眾生如牛新生血乳未別。聲聞如乳。緣覺如酪。菩薩如生熟酥。佛如醍醐。此譬別教五味。十信輕毛菩薩如雜血乳。九住已前斷通見思名乳比擬聲聞。十住小深故比擬支佛如酪。十行十向如生熟酥。十地之初已名為佛故如醍醐。涅槃二十七云。雪山有草名為忍辱。牛若食者即成醍醐。草喻八正。能修八正即見佛性。此譬圓教不歷四味即成醍醐。又涅槃二十七云。置毒乳中遍於五味皆能殺人。譬於祕密及不定教。毒譬佛性了因種子。五味譬受報五道。殺人譬值佛聞法斷惑。不明諸教經不可通。無彼經譬教何能顯。問別具五味亦具四教。及方等涅槃四教何別。答涅槃四教俱知常住。方等四教隔別不融別。具四教法四人。一謂菩薩人知四種法。雖四不同善須得意。故知稟教自行化他。暗於八教旨歸行解甚難通會。為實施權意在於實。卷權歸實意在於權。權實雖殊不思議一。本迹久近妙理恒同。十方佛化無他。戒定智慧人人備足。汝等所行是菩薩道。五篇何局自度心修。無二無三之談方便焉不歸實。得法華意氷冶雲銷。古今失意之人。咸招打脚之喻。執實謗權尚違安樂之行。執權謗實愆逾七逆者哉。謹案天台一宗略論旨趣。究其始末餘文廣尋可謂習義觀之初章。辯偏圓之妙慧。終朝結舌。遍誦眾經。八音掩扇。常聞梵響。靈山親證語不徒施。發陀羅尼言可驗矣。頃因好事者直筆書之。儻有見聞者咸資種智自他功德。冀必由茲法界。怨親俱霑願深。天台釋明曠於三童寺錄焉。 tiền Phật hậu Phật 。tự hạnh/hành/hàng hóa tha 。cứu kỳ chỉ quy 。hàm tông nhất diệu 。Phật chi tri kiến 。đãn ky duyên sái phẩm ưng vật hiện hình 。vi thật thí quyền cố phần hồ bát 。đốn tiệm bí mật bất định hóa chi nghi thức 。thí như dược phương 。tạng thông biệt viên sở hóa chi Pháp thí như dược vị 。sơ ngôn đốn giả 。tùng bộ đắc danh tức hoa nghiêm dã 。Phật thùy tích hóa trần kiếp phả lượng nhân 。thọ bội chi quả ninh khả dụ 。thả tùng kim nhật nhất kỳ hàng sanh thác uẩn Ma Da 。chủ bạn hỗ vi duy tư đại pháp 。thí như nhật xuất tiên chiếu cao sơn 。ky bất kinh lịch cố danh vi đốn 。ước thí thứ đệ 。dĩ sơ thí sơ danh vi nhũ vị 。cố Niết-Bàn vân 。tùng Phật xuất thập nhị bộ Kinh 。thí tùng ngưu xuất nhũ 。hựu nhị thừa ky sanh vị thọ/thụ đại hóa 。tuy phục tại tọa như lung nhược/nhã manh 。sơ hội câu vô kiến văn chi ích diệc danh vi nhũ 。cố Ca-diếp lĩnh giải vân 。tức khiển bàng nhân cấp truy tướng hoàn 。mê muộn tích địa đẳng tức đệ nhất thời dã 。thứ tùng Lộc Uyển chí vu Bát-nhã danh vi tiệm giáo 。ký nhị thừa toàn sanh quý dược phi tiện trì 。bất động cửu hội thoát diệu trước/trứ thô 。quán nhật thác uẩn nạp phi sanh tử 。thị thành Lộc Uyển chuyển sanh diệt tứ đế pháp luân 。Tiểu thừa sanh tín tiên độ ngũ nhân 。ước thí thứ đệ danh vi lạc vị 。cố Ca-diếp lĩnh giải vân 。mật khiển nhị nhân phương tiện phụ cận đẳng 。cố Niết-Bàn vân 。tùng thập nhị bộ Kinh xuất tu-đa-la 。thí tùng nhũ xuất lạc tức đệ nhị thời dã 。thứ minh phương đẳng đại tập Bảo Tích tịnh danh 。bao viên thán Đại chiết tiểu đạn Thiên tự bi bại chủng 。ước thí thứ đệ danh sanh tô vị 。cố Niết-Bàn vân 。tùng tu-đa-la xuất phương đẳng điển 。thí tùng lạc xuất sanh tô 。cố Ca-diếp lĩnh giải vân 。quá/qua thị dĩ hậu tâm tướng thể tín xuất nhập vô nan 。nhiên kỳ sở chỉ do tại bổn xứ tức đệ tam vị dã 。thứ thuyết chư bộ Bát-nhã chuyển giáo phó tài tuy thông thao thái 。ước thí thứ đệ danh thục tô vị 。cố Ca-diếp lĩnh giải vân 。Trưởng-giả tự tri tướng tử bất cửu đẳng tức đệ tứ vị dã 。thử đẳng tứ vị đối đốn danh tiệm 。Pháp hoa Niết-Bàn phi đốn tiệm nhiếp 。khai tiền đốn tiệm quy hội Phật thừa 。ước thí thứ đệ danh thể hồ vị 。cố Niết-Bàn vân 。tùng Ma-ha Bát-nhã xuất đại Niết Bàn hợp ư Pháp hoa 。thí tùng thục tô xuất thể hồ vị 。cố Ca-diếp lĩnh giải vân 。lâm dục chung thời nhi mạng kỳ tử đẳng tức đệ ngũ vị dã 。dư chi lục giáo biến tại tiệm đốn chi trung 。đồng thính dị văn hỗ bất tướng tri danh bí mật giáo 。đồng thính dị văn bỉ bỉ tướng tri danh bất định giáo 。bí mật bất định danh hạ chi Pháp 。chỉ thị tạng thông biệt viên Phật thế đậu ky 。nhất âm dị giải tùng hóa nghi Đại phán thả thọ/thụ nhị danh 。lược minh hóa nghi Tứ Giáo Nghĩa cánh 。thứ minh tạng thông biệt viên tứ giáo 。diệc biến đốn tiệm nhị vị chi trung 。hoa nghiêm đốn bộ viên giáo kiêm biệt 。Lộc Uyển sơ thành thập nhị niên tiền thuyết giới định tuệ tam 。tịnh chúc tiểu đãn tam tạng giáo 。thập nhị niên hậu Bát-nhã chi tiền đại tập Bảo Tích Lăng già tư ích tịnh danh kim quang minh 。trừ Bát-nhã ngoại tịnh chúc phương đẳng 。đối bán minh mãn cụ hữu tứ giáo 。chư bộ Bát-nhã đái bán minh mãn cụ thông biệt viên vô tam tạng giáo 。Pháp hoa hội cánh 。vô tam duy nhất viên giáo 。Niết-Bàn tối hậu đàm thường tứ giáo tịnh tri viên lý 。sở dĩ nhị Kinh đồng thể hồ vị 。đệ nhất minh tam tạng giáo giả 。nhưng ư Pháp hoa cập Đại Trí Độ Luận 。đối xích Tiểu thừa đắc thử danh dã 。luận vân 。Ca-chiên-diên tử tự dĩ thông minh lợi căn 。ư Bà sa trung minh Tam Tạng nghĩa 。bất độc diễn Kinh phi đại Bồ-tát 。quảng phá tam kì lục độ 。quyền nghĩa kiến lập diễn môn thông biệt viên tam đại thừa quán hạnh/hành/hàng 。vị tứ A=hàm tức tu đa la tạng 。câu xá Bà sa tức A-tỳ-đàm tạng 。ngũ bộ Tỳ ni tức thị giới tạng 。thử chi Tam Tạng tam thừa đồng tu giới phòng thân khẩu 。Kinh đa thuyên định 。luận đa biện tuệ 。Thanh văn quán ư Tứ đế 。duyên giác quán thập nhị nhân duyên 。Bồ Tát tu sự lục độ 。nhị thừa tức tự điều tự độ 。Bồ Tát nãi hoằng thệ 。dữ bạt nhân tuy tiểu dị câu tích thật uẩn nhi quy đãn không 。Thanh văn giai vị lập ư thất hiền thất thánh bất đồng 。chủng phước nãi tam sanh lục thập kiếp 。thứ minh Chi Phật giả 。Chi Phật thử phiên duyên giác 。nhược/nhã xuất vô Phật thế quán hoa phi diệp lạc 。đốn ngộ Chi Phật danh vi độc giác 。sanh ư Phật thế văn thuyết nhân duyên đốn ngộ Chi Phật danh vi duyên giác 。tịnh phước hậu căn lợi vị tứ sanh nhất bách kiếp sở tu nhân dã 。tam minh Bồ-tát thừa giả 。tùng sơ phát tâm duyên sanh diệt Tứ đế 。phát tứ hoằng thệ nguyện nhất vị độ giả lệnh độ 。tức chúng sanh vô biên thệ nguyện độ 。vị độ thiên ma ngoại đạo 。ái kiến nhị chủng lục đạo chúng sanh 。thử duyên khổ đế cảnh nhi phát tâm dã 。nhị vị giải giả lệnh giải 。tức phiền não vô số thệ nguyện đoạn nguyện đoạn 。ái kiến lục đạo chúng sanh nhị thập ngũ hữu 。kiến tư chi phược lệnh đắc giải thoát 。tức duyên tập đế cảnh nhi phát tâm dã 。tam vị an giả lệnh an 。vị Pháp môn vô tận thệ nguyện tri 。tức lệnh ái kiến lục đạo chúng sanh 。tri tam thập thất phẩm đạo đế 。tự an thử duyên đạo đế nhi phát tâm dã 。tứ vị đắc Niết Bàn giả lệnh đắc Niết Bàn 。tức Phật đạo vô thượng thệ nguyện thành 。thử lệnh lục đạo ái kiến chúng sanh 。diệt nhị thập ngũ hữu nhân quả chứng diệt đế lý 。thử y diệt đế cảnh nhi phát tâm dã 。ký dĩ phát tâm tu hạnh/hành/hàng điền nguyện hạnh 。tức tam kì bách kiếp sở tu lục độ 。tòng sơ trị Thích-Ca Mâu Ni 。chí kế na thi khí danh sơ tăng kì 。tòng thử thường ly nữ nhân thân 。diệc bất tự tri đương đắc tác Phật 。tức thị ngoại phàm ngũ đình tâm tổng biệt niệm vị 。tùng Thi-Khí chí Nhiên Đăng Phật 。dụng thất hành liên hoa cúng dường bố phát yểm nê 。thọ/thụ Nhiên Đăng kí đương đắc tác Phật hiệu Thích Ca văn 。nhĩ thời tự tri khẩu diệc vị thuyết danh nhị tăng kì 。thử thị noãn pháp tu sự lục độ 。thứ tùng Nhiên Đăng chí Tỳ Bà Thi Phật vi đệ tam tăng kì 。diệc tri diệc thuyết thử thị đảnh/đính Pháp chi vị tu hành lục độ 。nhược quá tam kì bách kiếp 。chủng phước tam thập nhị tướng bách phước thành nhất tướng 。phước vị tướng nhân phước nghĩa đa đồ nạn/nan khả định phán 。ư Nam châu nam thân Phật xuất thế thời 。duyên Phật thân tướng cố đắc chủng dã 。nhất vân 。luân Vương ư tứ thiên hạ tự tại vi nhất phước 。hữu vân 。như Đế Thích ư nhị thiên hạ tự tại vi nhất phước 。hữu vân 。Đại Thiên nhân manh trì sái vi nhất phước 。hữu vân 。nhất thiết nhân phá giới năng vi thuyết Pháp 。lệnh xả hủy cấm vi nhất phước 。hữu vân 。bất khả thí dụ duy Phật năng tri 。nhập đệ tam tăng kì tu hành Đại hạnh/hành/hàng cố phước nạn/nan lượng 。vấn kỷ thời chủng tam thập nhị tướng nhân 。đáp cực trì bách kiếp cực tật cửu thập nhất kiếp 。cố phất sa Phật quán kiến Thích Ca đệ-tử căn thục nghi tại tiền độ 。ư bảo quật trung phóng quang viễn chiếu 。Bồ Tát tầm quang chí phất sa sở 。thất nhật thất dạ nhất tâm quán Phật 。mục bất tạm huyễn 。khổ hạnh tán thán 。siêu Di Lặc tiền cửu kiếp hoạch chứng 。tu hành lục độ 。các hữu mãn thời 。phàm hữu sở thí nhi vô già ngại 。như thi tỳ vương đại cáp thị đàn mãn 。như tu đà ma Vương xả quốc 。hoạch kệ hộ bất vọng ngữ thị danh thi mãn 。như sạn đề tiên nhân vi Ca-Lợi Vương cát tiệt vô hận 。thân thể bình phục thị nhẫn nhục mãn 。như đại thí thái tử vi chư chúng sanh 。nhập hải cầu châu sung túc cùng phạp đắc châu nhập thủ 。hải Thần kiến kỳ thụy tức tạng kỳ châu 。Thái-Tử giác dĩ 。thệ tướng thử thân trữ hải lệnh tận 。Thiên đế cảm kiến chư Thiên trợ chi hải thủy giảm bán 。nãi chí thất nhật kiều túc kệ tán 。phất sa tức tinh tấn mãn 。như thượng xà/đồ lê Tiên nhân nhập định điểu sào kế trung 。đãi tử năng phi phương nãi xuất định thị danh Thiền mãn 。như Cù tần đại thần phần Diêm-phù-đề địa nhi vi thất phần 。tức quốc cừu tránh thị Bát-nhã mãn 。thử cật tiền bách kiếp tịnh hạ nhẫn vị dã 。thứ nhập bổ xứ sanh Đâu Suất 。thác mẫu thai xuất sanh xuất gia hàng ma 。ma quân tán dĩ an tọa trụ/trú Thiền tức trung nhẫn thành tựu 。thứ nhất sát-na nhập thượng nhẫn 。thứ nhất sát-na nhập thế đệ nhất 。thứ nhất sát-na phát chân vô lậu 。tam thập tứ tâm đoạn hoặc chứng quả 。thập lực vô úy đẳng giai thành tựu danh Phật 。chuyển vu Pháp luân duyên tận nhập diệt 。xá lợi trụ/trú thế quảng phước nhân thiên 。thử thị Tam Tạng tam thừa chi tướng 。vấn hà cố nhị thừa tức sanh đoạn kết 。Bồ Tát tòng sơ nãi chí hàng ma nhưng vị đoạn da 。đáp nhị thừa yếm hoạn sanh tử 。tự cầu Niết-Bàn cố tiên đoạn kết 。Bồ Tát từ bi tiên vật hậu kỷ 。thiết nãi nhân thời đoạn tư vị đắc vô lậu lực nhược 。tùng kỳ nguyên ý diệc danh vị đoạn 。vấn tam thừa sở tu phàm cụ kỷ Pháp 。đáp Đại nhi vi luận tịnh dụng thập pháp năng thông chi môn hữu tứ tùy nhập hàm nhiên 。kim ước hữu môn lược minh thập nghĩa nhất minh sở quán chi cảnh 。tức thị thức chánh vô minh nhân duyên sanh nhất thiết pháp dã 。cố đại luận vân 。sắc nhược/nhã thô nhược/nhã tế tổng nhi quán chi 。vô thường vô ngã tất thị điên đảo 。như A-tỳ-đàm quảng thuyết 。bất đồng ngoại đạo kế vi trần thế tánh cập tự nhiên đẳng 。nhị chân chánh phát tâm giả 。ký thức vô minh nãi chí lão tử 。chánh cầu Niết-Bàn phát tam thừa tâm 。xuất ly kiến ái bất yếu danh lợi duy chí vô dư 。tam tuân định tuệ giả ký thệ cầu xuất hữu 。y mộc hựu trụ/trú tu đạo 。đãn già chướng phân trì đạo 。hà do khắc vi tu tứ niệm học ngũ đình tâm 。phá ngũ chủng chướng danh đình 。sự quán danh định niệm xứ tức tuệ 。tuệ định quân đình cố danh an tâm 。tứ phá Pháp biến lệnh kiến hữu đắc đạo 。dĩ vô thường đẳng tuệ biến phá kiến ái dã 。ngũ tri thông tắc giả 。tiền tuy tri kiến đẳng thị quá/qua vị kiến kỳ đức 。quá/qua tức thị tắc 。đức tức thị thông 。thông vị đạo diệt vô minh diệt đẳng 。cập ư lục độ tắc tức tập nhân duyên sanh đẳng 。cập ư lục tế tiết tiết kiểm giáo thị thông tu hộ tắc 。tức tu phá lục đạo phẩm điều thích 。ký thức thông tắc tiến/tấn tu đạo phẩm 。sở vị quán thân bất tịnh quán thọ/thụ thị khổ 。quán tâm vô thường quán pháp vô ngã 。cần tu niệm xứ danh tứ chánh cần 。định tâm trung tu danh tứ như ý 。ngũ thiện căn sanh danh ngũ căn 。căn tăng trưởng danh ngũ lực 。định tuệ điều đình danh thất giác 。an ổn đạo trung hạnh/hành/hàng danh bát chánh 。nhược/nhã nhất đình tác tam thập thất phẩm 。dư đình tâm diệc như thị 。thử tam thập thất thị hành đạo Pháp 。tướng nhập vô lậu thành hữu tam môn 。vị không vô tướng vô tác 。khổ hạ không vô ngã nhị hạnh/hành/hàng vi không môn 。tập đạo các tứ cập khổ hạ khổ vô thường thập hành vi vô tác môn 。diệt hạ hữu tứ vi vô tướng môn 。cố tri tam thừa mạc bất y đế 。thất tu đối trì giả 。nhược/nhã lợi nhân tức nhập 。độn nhân bất nhập đương tu trợ đạo 。cố luận vân 。tham dục tâm khởi giáo tu bất tịnh 。cập bối xả đẳng vi trợ 。vô thường tích quán quy chân vi chánh 。bát thức thứ vị giả 。tuy tu chánh trợ đẳng pháp minh thức 。chân tự giai hàng bất đồng 。lệnh vô thượng mạn cửu thiện tu an nhẫn 。tổng tu tứ niệm nhập ư noãn pháp tự đạo yên sanh 。nhược/nhã bất an nhẫn bất chí noãn đảnh/đính 。đảnh/đính Pháp thoái vi ngũ nghịch 。noãn thoái vi nhất xiển đề 。nhẫn thế đệ nhất hậu nhập chân vô lậu 。do năng an nhẫn nội ngoại chư chướng 。thập vô pháp ái giả thượng an nhẫn 。sách tiến/tấn ngoại phàm lệnh nhập nội phàm 。lệnh vô pháp ái sách nội phàm vị 。nhi nhập kiến đế đoạn ư kiến hoặc 。hoặc siêu hoặc thứ đắc thành vô học 。lợi nhân tiết tiết đắc nhập 。độn nhân cụ thừa chí thập 。A-tỳ-đàm trung sở minh tuy quảng bất xuất thập ý 。danh vi thập pháp thành thừa 。hữu môn ký nhĩ không môn diệc hữu diệc không môn phi hữu phi không môn diệc như thị 。quảng như đại bản tam tạng giáo cánh 。thứ minh thông giáo 。thông giả đồng dã 。thử giáo tam thừa nhân quả Đại đồng cố danh thông giáo 。cố Kinh vân 。dục đắc tam thừa đương học Bát-nhã 。luận vân 。Thanh văn cập duyên giác giải thoát Niết-Bàn đạo giai tùng Bát-nhã đắc 。tam nhân cọng hạnh/hành/hàng Thập Địa 。tam nhân đồng đoạn kiến tư 。tiền vô thất hiền chi danh 。hậu vô đẳng giác diệu giác 。sở chứng tuy đồng Tam Tạng quán Pháp xảo chuyết hữu thù 。thông giáo thể uẩn tức chân danh xảo 。Tam Tạng tích uẩn phương chân danh chuyết 。tức thị giới nội xảo chuyết tướng đối 。tướng đối tuy nhĩ 。thử khứ tam giáo tịnh chúc Đại-Thừa 。Đại danh tuy đồng nhược/nhã địa nhược/nhã hạnh/hành/hàng 。danh số đa thiểu thâm thiển Thiên cách 。sơ kiền tuệ địa tức thị ngoại phàm 。thể uẩn giới nhập như huyễn như hóa 。tổng phục kiến ái bát đảo danh tứ niệm quán 。trụ/trú thị quán trung tu chánh cần như ý căn lực giác đạo 。tuy vị đắc noãn pháp tương tự lý thủy 。tổng tướng trí tuệ thâm lợi cố xưng kiền tuệ địa 。nhị tánh địa giả 。đắc noãn pháp lý thủy triêm tâm 。tăng tiến đảnh/đính nhẫn cập thế đệ nhất 。kiến vô lậu tánh giai danh tánh địa 。tức nội phàm dã 。tam bát nhân địa 。tứ kiến địa thử lượng (lưỡng) địa bất xuất nhập quán 。cọng đoạn kiến hoặc phát chân vô lậu 。kiến ư đế lý tức sơ quả vị 。bát nhân giả 。bát nhẫn dã 。tức vô lậu nhất thập lục tâm 。diệc ưng vân bát trí 。trí thiểu nhất phân văn lược tùng nhân cố vân bát nhân 。ngũ bạc địa giả 。thể phá dục giới lục phẩm tư hoặc 。cố danh vi bạc 。tức Tư đà hàm quả 。lục ly dục địa đoạn dục cửu phẩm Bất-lai dục giới 。tức A-na-hàm quả 。cố vân ly dục 。thất dĩ biện/bạn địa giả 。tam thừa tiến/tấn đoạn sắc vô sắc giới bát cửu thất thập nhị 。phẩm tư hoặc 。tức La-hán quả 。danh vi dĩ biện/bạn 。Thanh văn hạnh/hành/hàng cực bát chi 。Phật địa tuy đồng đoạn kiến tư phước hậu căn lợi năng trừ tập khí dã 。cửu  Bồ Tát địa 。tùng sơ phát tâm duyên vô sanh Tứ đế 。phát Bồ-đề tâm chí lục thất địa 。tùng không nhập giả 。giả vị hóa đạo 。không tức không quán 。đạo quán song lưu thệ phù tập khí hoàn sanh tam giới 。dụng đạo chủng trí du hí thần thông 。tịnh Phật quốc độ hoặc tựu chúng sanh 。tam thừa ky thục 。tức tọa đạo tràng 。dụng nhất niệm tướng ứng trí tuệ tiến/tấn đoạn dư tập cập giới nội vô tri 。đắc nhất thiết chủng trí 。danh đệ thập Phật địa 。chuyển vô sanh tứ đế pháp luân 。hóa tam thừa chúng nhập Vô-Dư Niết-Bàn 。như hỏa thiêu mộc vô phục hôi thán 。hương tượng độ hà đáo ư biên để 。cố Kinh vân 。chư Pháp thật tánh tướng tam thừa 。diệc giai đắc nhi bất danh vi Phật 。tam thừa quán hạnh/hành/hàng diệc hữu tứ môn 。kim diệc ước hữu môn minh ư thập pháp thành thừa 。sơ minh quán cảnh 。tức lục đạo uẩn nhập 。năng quán sở quán giai như huyễn hóa 。nhị minh phát tâm nhị thừa duyên chân tự hạnh/hành/hàng 。Bồ Tát thể huyễn kiêm nhân dữ lạc/nhạc bạt khổ thí ư kính tượng 。tam an tâm định tuệ tiền 。tuy chỉ quán tịnh không như không 。nhi an nhị Pháp 。tứ phá Pháp biến dụng huyễn hóa chi tuệ 。phá huyễn hóa kiến tư 。ngũ thức thông tắc 。tuy tri khổ tập thập nhị duyên sanh cập lục tế đẳng 。giai như huyễn hóa 。diệc dĩ huyễn hóa đạo diệt thập nhị duyên diệt cập lục độ đẳng 。thông chi tiết tiết kiểm giáo giai như huyễn hóa 。lục đạo phẩm điều thích giả 。dĩ ất khả đắc tâm tu tam thập thất phẩm dã 。thất đối trì giả 。thể Tam Tạng Pháp vô thường khổ không như huyễn nhi trì 。bát thức thứ vị giả 。liễu kiền tuệ đẳng Thập Địa nhân quả 。tam nhân thù đồ nhi bất mậu lạm 。cửu lệnh an nhẫn kiền tuệ ngoại phàm nội ngoại chư chướng nhi nhập tánh địa 。đệ thập tốc lệnh nội phàm tánh địa 。bất trước tương tự pháp ái 。nhi nhập bát nhân kiến địa chứng chân dư tam môn diệc như thị 。quảng như đại bản thông giáo cánh 。tam minh biệt giáo giả 。thử ước giới ngoại độc Bồ Tát Pháp 。giáo lý trí đoạn hạnh/hành/hàng vị nhân quả biệt tiền nhị giáo biệt hậu viên giáo 。cố danh vi biệt 。Niết-Bàn vân 。Tứ đế nhân duyên hữu Vô-Lượng-Tướng 。phi chư Thanh văn Duyên giác sở tri 。chư Đại thừa Kinh quảng minh Bồ Tát lịch kiếp tu hành 。hạnh/hành/hàng vị thứ đệ hỗ bất tướng nhiếp tịnh thử giáo dã 。hoa nghiêm minh thập trụ thập hành thập hồi hướng vi hiền 。Thập Địa vi Thánh 。diệu giác vi Phật 。anh lạc minh ngũ thập nhị vị tiền gia thập tín 。nhân vương bất luận đẳng giác đãn ngũ thập nhất vị 。kim quang minh Kinh đãn xuất Thập Địa Phật quả 。thắng Thiên Vương đãn minh Thập Địa 。Niết-Bàn minh ngũ hành thập công đức 。ký thị giới ngoại Bồ Tát hạnh vị 。tùy ky lợi ích khởi đắc định thuyết 。kim ước anh lạc tổng minh thất vị 。nhất thập tín 。nhị thập trụ 。tam thập hành 。tứ thập hồi hướng 。ngũ Thập Địa 。lục đẳng giác 。thất diệu giác 。sơ thập tín giả 。thập tâm chi trung dĩ tín vi bổn 。cố vân thập tín 。thập tâm giả 。nhất tín 。nhị niệm 。tam tinh tấn 。tứ tuệ 。ngũ định 。lục bất thoái 。thất hồi hướng 。bát Hộ Pháp 。cửu giới 。thập nguyện 。tức thị ngoại phàm phục nhẫn vị dã 。trụ/trú hạnh/hành/hàng hướng 。tam tịnh chúc nội phàm nhu thuận nhẫn vị 。nhị minh thập trụ giả tức tập chủng tánh 。tùng tín nhập trụ tập 。tùng giả nhập không 。đoạn giới nội kiến tư 。cố danh tập chủng 。nhất phát tâm 。nhị trì địa 。tam tu hành 。tứ sanh quý 。ngũ phương tiện cụ túc 。lục chánh tâm 。thất bất thoái bát đồng chân 。cửu pháp vương tử 。thập quán đảnh 。tam minh thập hành giả 。tánh chủng tánh dã 。tùng thập trụ không tánh nhi nhập thập hành giả tánh 。danh tánh chủng tánh 。nhất hoan hỉ 。nhị nhiêu ích 。tam vô sân hận 。tứ vô tận 。ngũ ly si loạn 。lục thiện hiện 。thất Vô Trước 。bát tôn trọng 。cửu thiện Pháp 。thập chân thật 。tứ minh thập hồi hướng đạo chủng tánh giả 。tu trung đạo quán phục giới ngoại hoặc 。cố danh đạo chủng 。nhất cứu hộ chúng sanh 。nhị bất hoại 。tam đẳng nhất thiết chư Phật 。tứ biến chí nhất thiết xứ 。ngũ vô tận công đức tạng 。lục tùy thuận nhất thiết kiên cố bình đẳng thiện căn 。thất đẳng quán nhất thiết chúng sanh 。bát chân như tướng 。cửu vô phược Vô Trước giải thoát 。thập nhập pháp giới vô lượng 。ngũ minh Thập Địa thánh chủng tánh giả 。chứng trung đạo quán 。cố danh vi Thánh 。nhất hoan hỉ 。nhị ly cấu 。tam minh địa 。tứ Diệm huệ địa 。ngũ nạn/nan thắng 。lục hiện tiền 。thất viễn hạnh/hành/hàng 。bát bất động 。cửu thiện tuệ 。thập pháp vân 。thử chi Thập Địa phá giới ngoại thập phẩm vô minh 。cánh phá nhất phẩm nhập ư đẳng giác 。cánh phá nhất phẩm nhập ư diệu giác 。thủy chung đãn phá thập nhị phẩm vô minh 。nãi dữ viên giáo đệ nhị hạnh/hành/hàng tề 。dĩ ngã chi nhân vi nhữ chi quả 。giáo quyền vị cao giả 。thí như biên phương vị tĩnh 。cao vị mục chi định tước luận công kỳ quan tức hạ 。thử giáo duyên vô lượng Tứ đế phát Bồ-đề tâm 。khổ tập diệt đạo giai Vô-Lượng-Tướng 。nhược/nhã luận tự hạnh/hành/hàng tùy nhất môn thọ nhập hóa tha 。thủy chung hoạnh phá cố 。thập trụ tự hạnh/hành/hàng tùng giả nhập không 。dụng sanh vô sanh quán lục giới không 。thập hành nhập giả quảng tập tứ tứ thập lục môn Pháp 。tri thập giới giả hồi hướng hậu tâm diệt cửu giới giả 。chứng Phật giới trung địa tiền 。duyên tu lượng (lưỡng) quán Kinh kiếp vô lượng 。vi trung đạo phương tiện đăng địa tam quán hiện tiền 。dữ viên sơ trụ vô nhị vô biệt 。danh vi chứng đạo 。nhược hữu nghi văn địa thượng lịch biệt 。diệc tác nhất địa bất tri nhị địa thuyết chi cố đắc chư Đại thừa Kinh 。hoặc minh thất địa chi tiền do cư phương tiện vị dã 。thử tức thủy chung ước giáo bất đồng 。duyên tu địa tiền đối địa danh vi giáo đạo 。thả ước tự hạnh/hành/hàng tứ môn chi trung hữu môn sở tu thập pháp thành quán 。sơ minh cảnh giả 。duyên ư đăng địa trung đạo diệu hữu chi cảnh 。nhi vi sở quán cục xuất không hữu chi biểu 。nhị minh phát tâm giả 。duyên thử diệu hữu khởi tứ hoằng thệ 。cố hoa nghiêm vân 。Bồ Tát bất vi nhất nhân nhất quốc nhất giới vi trần nhân 。nãi vi Pháp giới chúng sanh phát Bồ-đề tâm dã 。tam an tâm giả 。ký phát tâm dĩ an tâm tiến/tấn hạnh/hành/hàng 。tu chư định tuệ định ái tuệ sách nhĩ 。tứ phá Pháp biến giả 。dụng diệu hữu tuệ biến phá không hữu dã 。ngũ thức thông tắc giả 。thứ đệ tam quán vi thông kiến tư trần sa vô minh vi tắc 。truyền truyền kiểm giáo thị tắc lệnh thông nhĩ 。lục đạo phẩm điều thích giả 。tam thập thất phẩm thị Bồ Tát bảo cự Đà-la-ni 。niệm xứ phá đảo chánh cần như ý 。năng sanh ngũ căn lực tất tăng trưởng thất giác bát chánh 。định tuệ quân bình nhập tam giải thoát môn chứng trung vô lậu 。thất đối trì trợ khai giả 。dụng tiền tạng thông trợ khai diệu hữu thật tướng trung đạo 。bát tri thứ vị giả 。thiện đạt thất vị chung bất vị ngã thao cực thượng Thánh 。cửu an nhẫn giả 。sách thập tín vị nhập ư thập trụ 。lệnh ly vi thuận cường nhuyễn nhị tặc 。thập vô pháp ái giả 。sách tam thập tâm lệnh nhập Thập Địa 。nhược/nhã ái tương tự chi Pháp danh vi đảnh/đính đọa 。dư tam môn diệc như thị 。quảng như đại bản 。biệt giáo cánh 。thứ lược minh viên giáo giả 。viên danh viên diệu 。hoa nghiêm Pháp giới quảng đại 。tịnh danh nhập bất nhị pháp môn 。Bát-nhã tối thượng chi thừa 。Niết-Bàn nhất tâm ngũ hành đẳng 。tịnh viên diệu Pháp dã 。thử đẳng viên diệu nhất lý vô tha kiêm đái bán mãn 。quyền phước ư thật chỉ thú do ẩn 。kim tùng Phật ý quyển quyền quy thật 。khai hiển chi viên thô đằng cương yếu 。tức dĩ Pháp hoa phân biệt công đức phẩm mạt 。minh bản tích lưu thông Như Lai diệt hậu 。ngũ phẩm văn Kinh chuyển thuyết khởi quán hạnh/hành/hàng thành 。dĩ vi phàm địa thố tâm chi thủ 。Kinh vân 。hựu phục Như Lai diệt hậu 。nhược/nhã văn thị Kinh 。nhi bất hủy 呰khởi tùy hỉ tâm 。tùng hội nhi xuất tụ lạc điền lý 。vi phụ mẫu tông thân tùy lực diễn thuyết 。như thị triển chuyển chí đệ ngũ thập nhân văn nhi tùy hỉ 。kỳ phước siêu thắng ư tứ bách vạn ức na-do-tha hằng hà sa đẳng chúng sanh lệnh đắc La-hán 。bách thiên ức phần bất cập kỳ nhất 。tức sơ tùy hỉ phẩm dã 。Kinh vân 。hà huống độc tụng thọ trì chi giả tức đệ nhị phẩm 。Kinh vân 。nhược hữu thọ trì đọc tụng vi tha nhân thuyết tức đệ tam phẩm 。Kinh vân 。huống phục hưũ nhân năng trì thử Kinh 。kiêm hạnh/hành/hàng bố thí trì giới nhẫn nhục 。tinh tấn nhất tâm trí tuệ thị kiêm hạnh/hành/hàng lục độ tức đệ tứ phẩm 。Kinh vân 。nhược/nhã nhân độc tụng vi tha nhân thuyết 。phục năng trì giới nhẫn nhục vô sân tinh tấn dũng mãnh đắc chư thâm định trí tuệ 。vấn đáp tức thị cụ hạnh/hành/hàng lục độ đệ ngũ phẩm dã 。sơ phẩm chi sơ giáo lượng phả trắc 。dư chi tứ phẩm phi phàm tiểu sở tri 。lược như Kinh văn bất năng cụ thuật 。sơ ngôn tùy hỉ giả 。tùy hỉ diệu pháp dã 。Pháp tức tâm Pháp cập sanh Phật Pháp 。thử pháp tức tâm thử tâm tức Pháp tam vô sái biệt 。phàm Thánh nhất như như tức thật tướng 。thật tướng biến tướng bách giới tam thiên 。bách giới tam thiên vô phi thật tướng 。cố Kinh vân 。chư pháp thật tướng tức chỉ chư Phật quyền thật Pháp dã 。sở vị như thị tướng tánh thể lực đẳng 。tức bách giới tam thiên dã 。diệu tâm thể cụ cụ bất xuất tâm 。do như kim thể cụ túc chúng khí cụ bất xuất kim 。cố danh cụ tâm dĩ chi vi diệu 。diệu tâm thị cảnh diệu trí thị quán 。quán cảnh bất nhị năng chiếu năng già 。sở ngôn cảnh giả 。cụ tam đế dã 。cụ tâm tức không chân đế cảnh dã 。cụ tâm tức giả tục đế cảnh dã 。cụ tâm tức trung trung đạo đệ nhất nghĩa đế dã 。tri chân tức không quán 。tri tục tức giả quán 。tri trung tức trung quán 。thường cảnh vô tướng thường trí vô duyên 。vô duyên nhi duyên vô phi tam quán 。vô tướng nhi tướng tam đế uyển nhiên 。sơ tâm thử tri khánh kỷ khánh nhân cố danh tùy hỉ 。tức đệ ngũ thập nhân dã 。hội sơ văn thuyết tức ngũ phẩm chi sơ quán niệm Vô gián cố hữu dị dã 。nhất nhất phẩm trung dĩ ngũ hối vi bổn cố 。Di Lặc nhân thời vô biệt khổ hạnh đãn tu ngũ hối 。nhật dạ lục thời vô thời hữu tu du phế thành đẳng chánh giác 。thứ dĩ viên giải quán tâm tu hành ngũ hối 。cánh gia độc tụng thiện ngôn diệu nghĩa dữ tâm tướng hội 。như cao trợ hỏa 。Thị thời tâm quán ích minh danh đệ nhị phẩm dã 。thứ dĩ tăng phẩm thắng tâm tu hành ngũ hối 。cánh gia thuyết Pháp chuyển kỳ nội giải 。đạo lợi tiền nhân 。dĩ quảng tế cố 。hóa công quy kỷ tâm bội thắng tiền danh đệ tam phẩm 。thứ tăng tiến tâm tu hành ngũ hối 。bàng hạnh/hành/hàng lục độ phước đức lực cố 。bội trợ quán tâm cánh nhất trọng 。thâm tiến/tấn danh đệ tứ phẩm 。thứ dĩ viên tâm tu hành ngũ hối chánh hạnh lục độ 。tự hạnh/hành/hàng hóa tha sự lý cụ túc tâm quán vô ngại 。chuyển thắng ư tiền bất khả bỉ dụ 。danh đệ ngũ phẩm 。thử đẳng ngũ phẩm tịnh ngoại phàm vị giả danh ngũ phẩm 。ký chuyển minh tĩnh khoát nhập văn tuệ 。thông đạt vô trệ thâm tín nạn/nan động 。tức nhập thập tín lục căn thanh tịnh nội phàm vị dã 。kiến tư chi hoặc nhâm vận tiên trừ 。như dã thiết tác khí thô cấu tiên tận 。cố nhân vương Bát-nhã vân 。thập thiện Bồ-tát phát Đại tâm trường/trưởng biệt tam giới khổ luân hải 。dữ Tam Tạng thông giáo Phật quả vị tề 。dữ biệt giáo thập hồi hướng tề dã 。tín danh tuy đồng biệt giáo 。nhân chi dữ hạnh/hành/hàng thâm thiển vĩnh thù 。trụ/trú hạnh/hành/hàng hướng địa diệc phục như thị 。viên hiền vị cánh 。thứ minh thánh vị 。tứ thập nhị phẩm tịnh phá giới ngoại vi tế vô minh 。sơ nhập thập trụ phá thập phẩm vô minh 。chứng viên Phật tánh khai Phật tri kiến 。cố hoa nghiêm vân 。sơ phát tâm thời tiện thành chánh giác 。chân thật chi tánh bất do tha ngộ 。tức thử ý dã 。chứng sơ nhất vị tức năng phần thân bách Phật thế giới 。vi thập giới tượng phổ hiện sắc thân 。tùy ky thiết hóa nhị trụ/trú dĩ khứ 。thập vị gia tiền nãi chí diệu giác bất khả thuyết giới 。bản cao tích hạ phổ hiện tam muội 。thứ nhập thập hành cánh phá thập phẩm thị Phật tri kiến 。thứ nhập thập hồi hướng cánh phá thập phẩm ngộ Phật tri kiến 。thứ nhập Thập Địa tiến/tấn phá thập phẩm nhập Phật tri kiến 。thọ luận tuy nhĩ hoạnh luận nhất nhất giai cụ khai thị ngộ nhập Phật tri kiến dã 。thứ phá nhất phẩm nhập đẳng giác 。hậu phá nhất phẩm nhập diệu giác 。diệu giác vô thượng 。vô sở phục luận 。thủy chung lý đẳng cố danh vi viên 。ước sự nhưng thù nãi phần chư vị 。thí như thấp tánh băng thủy vô thù 。dung băng thành thủy sơ hậu uyển nhiên 。ưng minh lục tức phương hiển thánh lý 。viên tánh hằng biến sanh Phật hàm như 。lý tức Phật tánh như lý nhi tri 。danh tự Phật tánh như tri tu quán 。sát-na Vô gián 。quán hạnh/hành/hàng Phật tánh hoạch tịnh lục căn 。tương tự Phật tánh phá giới ngoại hoặc 。chứng chân sơ trụ nãi chí đẳng giác tứ thập nhất vị 。phần chứng Phật tánh diệu giác nhất vị trí đoạn câu viên 。cứu cánh Phật tánh lý đồng cố tức 。sự dị cố lục 。cố danh lục tức 。như chư đại giáo hữu tức danh giả 。sanh tử tức Niết-Bàn phiền não tức Bồ-đề đẳng 。tịnh phán lục tức phương miễn lạm phi 。vấn Hoa Nghiêm kinh vân 。sơ phát tâm trụ/trú tiện thành chánh giác 。hà tu cánh nhân dư chi vị da 。đáp chánh giác phần thành danh thành chánh giác 。phi tức phát tâm thành cứu cánh chánh giác 。thí như ám thất phần tứ thập nhị phần 。nhất chú chi đăng tức danh thất minh khả đồng ư nhị tam nãi chí tứ thập nhị chú 。nhược/nhã liễu thử dụ nhất thành nhất thiết thành bất thất 。sơ hậu minh muội uyển nhiên ứng tri 。viên nhân tứ môn tịnh vị vị thập pháp thiển thâm hữu dị 。kim thả tổng minh thập pháp danh tướng nhất quán bất tư nghị cảnh giả 。vị quán nhất niệm sở cụ chi tâm 。tức vô tác tứ đế đạt thử cụ tâm vô phi chúng sanh 。sanh Phật nhất như Niết-Bàn vô nhị 。tức khổ diệt đế bất khả tư nghị 。đạt thử cụ tâm vô phi phiền não 。phiền não tức Bát-nhã tức tập đạo đế bất khả tư nghị 。hoặc trí tướng tức nhân quả ninh thù 。nhất nhất vô phi không giả trung 。cảnh tức không cố phương tiện tịnh 。tức giả cố viên tịnh 。tức sự cố tánh tịnh 。tam tịnh nhất tâm trung đắc danh đại Niết Bàn 。cố tịnh danh vân 。nhất thiết chúng sanh tức đại Niết Bàn danh bất tư nghị cảnh 。cảnh Pháp phi nhất danh quảng 。vô phi thật tướng danh cao 。cố Pháp hoa vân 。kỳ xa cao quảng 。đệ nhị phát chân chánh Bồ-đề tâm giả 。duyên tiền thật cảnh khởi tứ hoằng thệ 。duyên tiền nhược/nhã cảnh thệ độ chúng sanh 。cố Pháp hoa vân 。vị độ giả lệnh độ 。duyên tiền tập cảnh thệ đoạn phiền não 。cố Pháp hoa vân 。vị giải giả lệnh giải 。đạt hoặc tức trí tức Pháp môn vô tận thệ nguyện tri 。cố Pháp hoa vân 。vị an giả lệnh an 。sanh tử tức Niết-Bàn tức Phật đạo vô thượng thệ nguyện thành 。cố Pháp hoa vân 。vị đắc Niết Bàn giả lệnh đắc Niết Bàn 。Tứ đế thị sở duyên chi cảnh 。tứ hoằng thị năng phát chi thệ 。thệ nhược/nhã vô cảnh danh vi cuồng nguyện 。cảnh bất phát thệ danh vi ngoan đế 。y đế phát tâm ly ư tà tiểu Thiên ngụy chi quá/qua 。cố danh chân chánh 。cố Pháp hoa vân 。hựu ư kỳ thượng trương thiết màn cái đẳng 。tam xảo an chỉ quán giả 。thể cảnh Pháp giới Pháp giới tịch nhiên danh chỉ 。chỉ tức định dã 。tịch nhiên thường chiếu danh quán 。quán tức tuệ dã 。thử tức tổng an 。nhược/nhã phần chỉ quán đậu tứ tất ky danh vi biệt an 。nhược/nhã tổng nhược/nhã biệt vô phi viên quán cố danh thiện xảo 。cố Pháp hoa vân 。an trí đan chẩm tức xa nội chẩm dã 。tứ phá Pháp biến giả 。dĩ viên tam quán biến phá tam hoặc 。hoặc trí câu viên nhất tâm trung phá danh phá Pháp biến 。cố Pháp hoa vân 。kỳ tật như phong ngũ thức thông tắc giả 。khổ tập vô minh kiến tư trần sa vi tắc 。đạo diệt vô minh 。diệt tức không tức giả tức trung đẳng vi thông 。thị thông tu hộ hữu tắc tu phá 。ư thông khởi tắc diệc phục như thị 。tiết tiết kiểm giáo danh thức thông tắc 。tức xa ngoại chẩm dã 。lục đạo phẩm điều thích giả 。vô tác thất khoa nhất nhất điều thí 。tùy nghi nhi nhập 。tứ niệm vi bổn song phi khô vinh 。dư phẩm lệ chi vô phi trung đạo danh đạo phẩm điều thích 。cố Pháp hoa vân 。hữu Đại bạch ngưu đẳng 。thất đối trì trợ khai giả 。nhược/nhã chánh đạo đa chướng viên lý bất khai 。tu tu sự 。trợ sự tức ngũ đình cập Tam Tạng lục độ đẳng sự thành lý hiển 。sự lý hàm như danh vi hợp hạnh/hành/hàng 。cố Pháp hoa vân 。hựu đa bộc tùng đẳng 。bát tri thứ vị lệnh vô thượng mạn 。cửu năng an nhẫn sách tiến/tấn ngũ phẩm nhi nhập thập tín 。thập vô pháp ái sách ư thập tín nhập chứng sơ trụ 。cố Kinh tổng thí thừa thị bảo xa du ư tứ phương 。nãi chí trực chí đạo tràng đẳng 。cố tri trung hạ tu quán thập pháp 。cụ tu thượng căn thể cảnh hàm chư 。hoặc nhất nhị tam bất định 。nội ngoại tác thọ/thụ vô bất hàm nhiên 。đại xa vô lượng ngôn khởi đồ thiết 。dĩ pháp đối thí xuất tự nhất gia 。bản tích sở quy viên lý vô nhị 。bất biệt nhi biệt 。vị vị tăng minh quảng như dư văn 。phi thử khả cụ y văn phán nghĩa 。nhược/nhã tứ nhược/nhã bát mục kích đạo tồn 。cánh dẫn Niết-Bàn chứng thành kỳ lý 。cố đệ lục vân 。phàm phu như nhũ 。Tu đà Hoàn như lạc 。Tư đà hàm như sanh tô 。A-na-hàm như thục tô 。A-la-hán Bích Chi Phật Phật như thể hồ 。đại luận vân 。Thanh văn Kinh trung xưng A-la-hán danh vi Phật địa 。cố tam nhân đồng thị thể hồ 。thử thí tam tạng giáo ngũ vị dã 。Niết-Bàn tam thập nhị vân 。chúng sanh như tạp huyết nhũ 。Tu đà Hoàn Tư đà hàm như tịnh nhũ 。A-na-hàm như lạc 。A-la-hán như sanh tô 。Bích Chi Phật như thục tô 。Phật như thể hồ 。thử thí thông giáo ngũ vị 。Chi Phật xâm tập tiểu thắng Thanh văn 。cố dữ Bồ Tát đồng vi thục tô 。Phật chánh tập câu tận danh thể hồ 。Niết-Bàn đệ cửu vân 。chúng sanh như ngưu tân sanh huyết nhũ vị biệt 。Thanh văn như nhũ 。duyên giác như lạc 。Bồ Tát như sanh thục tô 。Phật như thể hồ 。thử thí biệt giáo ngũ vị 。thập tín khinh mao Bồ Tát như tạp huyết nhũ 。cửu trụ/trú dĩ tiền đoạn thông kiến tư danh nhũ bỉ nghĩ Thanh văn 。thập trụ tiểu thâm cố bỉ nghĩ Chi Phật như lạc 。thập hành thập hướng như sanh thục tô 。Thập Địa chi sơ dĩ danh vi Phật cố như thể hồ 。Niết-Bàn nhị thập thất vân 。tuyết sơn hữu thảo danh vi nhẫn nhục 。ngưu nhược/nhã thực/tự giả tức thành thể hồ 。thảo dụ bát chánh 。năng tu bát chánh tức kiến Phật tánh 。thử thí viên giáo bất lịch tứ vị tức thành thể hồ 。hựu Niết-Bàn nhị thập thất vân 。trí độc nhũ trung biến ư ngũ vị giai năng sát nhân 。thí ư bí mật cập bất định giáo 。độc thí Phật tánh liễu nhân chủng tử 。ngũ vị thí thọ/thụ báo ngũ đạo 。sát nhân thí trị Phật văn Pháp đoạn hoặc 。bất minh chư giáo Kinh bất khả thông 。vô bỉ Kinh thí giáo hà năng hiển 。vấn biệt cụ ngũ vị diệc cụ tứ giáo 。cập phương đẳng Niết-Bàn tứ giáo hà biệt 。đáp Niết-Bàn tứ giáo câu tri thường trụ 。phương đẳng tứ giáo cách biệt bất dung biệt 。cụ tứ giáo Pháp tứ nhân 。nhất vị Bồ Tát nhân tri tứ chủng pháp 。tuy tứ bất đồng thiện tu đắc ý 。cố tri bẩm giáo tự hạnh/hành/hàng hóa tha 。ám ư bát giáo chỉ quy hạnh/hành/hàng giải thậm nạn/nan thông hội 。vi thật thí quyền ý tại ư thật 。quyển quyền quy thật ý tại ư quyền 。quyền thật tuy thù bất tư nghị nhất 。bản tích cửu cận diệu lý hằng đồng 。thập phương Phật hóa vô tha 。giới định trí tuệ nhân nhân bị túc 。nhữ đẳng sở hạnh thị Bồ Tát đạo 。ngũ thiên hà cục tự độ tâm tu 。vô nhị vô tam chi đàm phương tiện yên bất quy thật 。đắc Pháp hoa ý băng dã vân tiêu 。cổ kim thất ý chi nhân 。hàm chiêu đả cước chi dụ 。chấp thật báng quyền thượng vi an lạc chi hạnh/hành/hàng 。chấp quyền báng thật khiên du thất nghịch giả tai 。cẩn án Thiên Thai nhất tông lược luận chỉ thú 。cứu kỳ thủy mạt dư văn quảng tầm khả vị tập nghĩa quán chi sơ chương 。biện thiên viên chi diệu tuệ 。chung triêu kết/kiết thiệt 。biến tụng chúng Kinh 。bát âm yểm phiến 。thường văn phạm hưởng 。Linh Sơn thân chứng ngữ bất đồ thí 。phát Đà-la-ni ngôn khả nghiệm hĩ 。khoảnh nhân hảo sự giả trực bút thư chi 。thảng hữu kiến văn giả hàm tư chủng trí tự tha công đức 。kí tất do tư Pháp giới 。oán thân câu triêm nguyện thâm 。Thiên Thai thích minh khoáng ư tam đồng tự lục yên 。 天台八教大意 Thiên Thai bát giáo đại ý * * * * * * ============================================================ TUỆ QUANG 慧光 FOUNDATION http://www.vnbaolut.com/daitangvietnam Nguyên Tánh Trần Tiễn Khanh & Nguyên Hiển Trần Tiễn Huyến Phiên Âm Tue Oct 23 01:56:48 2018 ============================================================