TUỆ QUANG 慧光 FOUNDATION http://www.vnbaolut.com/daitangvietnam Nguyên Tánh Trần Tiễn Khanh & Nguyên Hiển Trần Tiễn Huyến Phiên Âm Mon Oct 22 21:14:15 2018 ============================================================ No. 1812 (cf. No. 1484) No. 1812 (cf. No. 1484) 天台菩薩戒疏上 Thiên Thai Bồ-tát giới sớ thượng 天台沙門明曠刪補(草書滅法傳者須真) Thiên Thai Sa Môn minh khoáng san bổ (thảo thư diệt pháp truyền giả tu chân ) 佛性常住教起從緣緣宜不同故義有廣略。或引眾釋以顯異。或破今古驗非圓。或以綺飾引文才。或存膚質成深致。莫非為彰教旨四悉適時也。今隨所欲直筆銷文取捨有憑不違先見。則以天台為宗骨。用天宮之具緣。補闕銷釋貴在扶文。則諸家參取但自慮遺失。豈敢呈露他人。忽漏視聽之緣。幸知源意矣。菩薩戒者運善之初章。却惡之前陣。聲聞小行尚自珍敬木叉。大士兼懷寧不精持戒品。故得蓮華藏界懸日月以照臨。菩提樹王開甘露而濟乏。千華千百億盧舍那為本身。十重四十八輕釋迦文為末化。不可說法啟心地於毛端。不思議光舉身華於色頂。於是別圓大士之所同修。八萬威儀聖賢以之齊致。況乃恒沙戒品圓三聚而統收。具六位而該攝。既如因陀羅網同而不同。似薩婆若海異而非異。等摩尼之雨寶普洽黎元。譬瓔珞以嚴身功成妙覺。於是五位菩薩莫不賴此因圓。三世如來無不由斯果滿。既為道場之直路。只是正覺之良規大矣。盛哉難得而言者也。題云梵網經盧舍那佛說菩薩心地十重四十八輕戒品第十者。梵則從人當體離染為名。網就喻彰功能立號。意明諸佛對機設教。藥病多端如大梵王因陀羅網。故云梵網。經謂經教。詮量分別常住佛性故名為經。盧舍那等者寶梁經翻稱為淨滿。三惑頓盡故名為淨。萬德俱圓故稱為滿。滿淨之智自覺覺他故名為佛。八音宣吐名之為說。菩薩等者謂此戒法軌範妙覺之前因位大士。故標菩薩。菩薩律儀遍防三業心意為主。舉一攝諸。譬如大地含攝萬物故言心地。十重等者簡法異人。禁法雖多不出輕重兩類。故云十重四十八輕戒品。第十者案羅什法師所述法相出自梵網經律藏品。梵網大本一百五十二卷六十一品。唯第九品竟明菩薩心地輕重律儀階位差別。一品兩卷。是彼之一故云第十。總而言之梵網經盧舍那佛說菩薩心地十重四十八輕戒品第十。 Phật tánh thường trụ giáo khởi tùng duyên duyên nghi bất đồng cố nghĩa hữu quảng lược 。hoặc dẫn chúng thích dĩ hiển dị 。hoặc phá kim cổ nghiệm phi viên 。hoặc dĩ khỉ sức dẫn văn tài 。hoặc tồn phu chất thành thâm trí 。mạc phi vi chương giáo chỉ tứ tất thích thời dã 。kim tùy sở dục trực bút tiêu văn thủ xả hữu bằng bất vi tiên kiến 。tức dĩ Thiên Thai vi tông cốt 。dụng Thiên cung chi cụ duyên 。bổ khuyết tiêu thích quý tại phù văn 。tức chư gia tham thủ đãn tự lự di thất 。khởi cảm trình lộ tha nhân 。hốt lậu thị thính chi duyên 。hạnh tri nguyên ý hĩ 。Bồ-tát giới giả vận thiện chi sơ chương 。khước ác chi tiền trận 。Thanh văn tiểu hạnh/hành/hàng thượng tự trân kính mộc xoa 。đại sĩ kiêm hoài ninh bất tinh trì giới phẩm 。cố đắc liên hoa tạng giới huyền nhật nguyệt dĩ chiếu lâm 。Bồ-đề thụ Vương khai cam lồ nhi tế phạp 。thiên hoa thiên bách ức Lô-xá-na vi ản thân 。thập trọng tứ thập bát khinh Thích Ca văn vi mạt hóa 。bất khả thuyết Pháp khải tâm địa ư mao đoan 。bất tư nghị quang cử thân hoa ư sắc đính 。ư thị biệt viên đại sĩ chi sở đồng tu 。bát vạn uy nghi thánh hiền dĩ chi tề trí 。huống nãi hằng sa giới phẩm viên tam tụ nhi thống thu 。cụ lục vị nhi cai nhiếp 。ký như nhân đà la võng đồng nhi bất đồng 。tự Tát bà nhã hải dị nhi phi dị 。đẳng ma-ni chi vũ bảo phổ hiệp lê nguyên 。thí anh lạc dĩ nghiêm thân công thành diệu giác 。ư thị ngũ vị Bồ Tát mạc bất lại thử nhân viên 。tam thế Như Lai vô bất do tư quả mãn 。ký vi đạo tràng chi trực lộ 。chỉ thị chánh giác chi lương quy Đại hĩ 。thịnh tai nan đắc nhi ngôn giả dã 。Đề vân Phạm Võng Kinh Lô xá na Phật thuyết Bồ Tát tâm địa thập trọng tứ thập bát khinh giới phẩm đệ thập giả 。phạm tức tùng nhân đương thể ly nhiễm vi danh 。võng tựu dụ chương công năng lập hiệu 。ý minh chư Phật đối ky thiết giáo 。dược bệnh đa đoan như Đại Phạm Vương nhân đà la võng 。cố vân Phạm võng 。Kinh vị Kinh giáo 。thuyên lượng phân biệt thường trụ Phật tánh cố danh vi Kinh 。Lô-xá-na đẳng giả bảo lương Kinh phiên xưng vi tịnh mãn 。tam hoặc đốn tận cố danh vi tịnh 。vạn đức câu viên cố xưng vi mãn 。mãn tịnh chi trí tự giác giác tha cố danh vi Phật 。bát âm tuyên thổ danh chi vi thuyết 。Bồ Tát đẳng giả vị thử giới pháp quỹ phạm diệu giác chi tiền nhân vị đại sĩ 。cố tiêu Bồ Tát 。Bồ Tát luật nghi biến phòng tam nghiệp tâm ý vi chủ 。cử nhất nhiếp chư 。thí như Đại địa hàm nhiếp vạn vật cố ngôn tâm địa 。thập trọng đẳng giả giản Pháp dị nhân 。cấm Pháp tuy đa bất xuất khinh trọng lượng (lưỡng) loại 。cố vân thập trọng tứ thập bát khinh giới phẩm 。đệ thập giả án La thập Pháp sư sở thuật Pháp tướng xuất tự Phạm Võng Kinh luật tạng phẩm 。Phạm võng đại bản nhất bách ngũ thập nhị quyển lục thập nhất phẩm 。duy đệ cửu phẩm cánh minh Bồ Tát tâm địa khinh trọng luật nghi giai vị sái biệt 。nhất phẩm lượng (lưỡng) quyển 。thị bỉ chi nhất cố vân đệ thập 。tổng nhi ngôn chi Phạm Võng Kinh Lô xá na Phật thuyết Bồ Tát tâm địa thập trọng tứ thập bát khinh giới phẩm đệ thập 。 將釋此文七門分別。初明名體。二明宗用。三明教攝。四明受法。五明傳譯。六略料簡。七隨文解釋。初又二。初釋名次出體。初釋名者戒之一字也。梵言尸羅亦云毘尼波羅提木叉等此云清涼。滅三惑之過保得解脫也。今言戒者能防三業止三惑非故得名也。大而言之不出四弘三聚成道知法即攝善法。誓斷煩惱即攝律儀。願度眾生即攝眾生。況一一誓三聚具足。況一一戒備此三心。如持不殺止惡不生遍體離染即攝律儀。法身因也。制行善等知法證真感報自存即攝善法。報身因也。止惡行善慈悲為本。四悉利物即攝眾生。應身因也。此三聚戒依大智度論義通十種。一不缺。謂持十善性戒乃至十重。若毀缺者無堪受用。二不破。三不穿即四十八輕。若毀犯者如器破裂及穿漏也。四不雜念。即欲念不起也。五隨道。六無著。謂見真諦理離三界內見思惑也。七智所讚。八自在。此約菩薩利他為智人所讚。九隨定。十具足。約證中道首楞嚴禪。不起滅定現威儀。示十界身隨形化物也。此之十種禁防三業通得名戒。軌運身心至涅槃岸又總名乘。故有人天等五乘差別。今之所持約事達理。一剎那心十戒具足。事持前四因緣為境。理持後六了境佛性中道常住。體唯一心。具含凡聖依正因果。雖具而空。無非法界。名之為觀。即一心三觀。空即空觀觀性真諦。持於道共無著兩戒。具即假觀觀性俗諦。持於智讚自在兩戒。法界佛性即是中觀觀性中道第一義諦。持於隨定具足兩戒。故中論云。因緣所生法我說即是空亦名為假名亦是中道義。境智俱心能所冥一。一而不一四六宛然。即約名字觀行位初。俱持十戒名為菩薩。次出體者。初發圓心從師請受。身口剋誠名為作戒。色心為體。三羯磨竟納法居懷。作休謝往訖乎未來名無作戒。唯實相心以之為體。故瓔珞經云。一切凡聖戒盡以心為體。心無盡故戒亦無盡。諸大乘經無第三聚。不同聲聞律儀非色非心以為戒體。二明宗用者先宗次用。所言宗者要也。趣也。從始至末依體護持。趣期圓果名為宗也。次明用者身佩聖法美德外彰。威儀行成清嚴軌範肅然可畏。制御三惑使物歸信故名為用。三明教攝者釋尊一化示身說法有始有終。四種差別。謂三藏教通教別教圓教。三藏具如俱舍婆沙。聲聞階位七賢七聖等殊。緣覺則有值佛不值佛等差別。菩薩則三祇百劫修相好因。並同一毘尼毘曇修多羅三藏之學。乃至菩提樹下一念相應。三十四心斷界內見思。正習俱盡名之為佛。同僧布薩。無別菩薩律儀。故法華經云。不親近小乘三藏學者而得三藏之名。即劣應身鹿苑示成丈六金容。乃至方等會中小機所。老比丘像是其佛也。三通教者如方等般若明三乘人共行十地。一乾慧地(外凡)。二性地(內凡)。三八人地。四見地(不出觀共斷見惑與三藏初果齊)。五薄地(三人同斷欲界六品思惑與三藏二果齊)。六離欲地(斷欲界九品思惑與三藏三果齊)。七已辦地(斷三界見思盡與三藏羅漢齊)。八支佛地(福德深利能侵習也)。九菩薩地(從空出假侵小習氣及界內無知學佛十力等法)。十佛地(一念相應習氣永盡與三藏佛齊也)。此等十地前無住行向名。後無等覺妙覺位。三人因果大同名為通教。示勝應身魏魏堂堂如星中月。即通佛相也。菩薩亦同聲聞律儀。三別教者如瓔珞仁王等經明五十二位。地前屬凡名賢。登地屬聖。或云七地入無功用。十信數進數退名為外凡。十住入空而斷見思及斷界外上品塵沙。十行出假斷中品塵沙。遍知四教十界藥病。十迴向位斷下品塵沙。向後修中伏外界無明。一分纔落即入初地。八相成道。因果迢遰劫數叵量。觀行歷別別前別後。故名為別。示成報身即其相也。四圓教者圓信三障即是三德。報障即法身。煩惱即般若。結業即解脫。依信起行。三觀圓修剎那無間名初隨喜品。第二受持讀誦。第三解說書寫。第四兼行六度。第五具行六度委如法華。此五品弟子圓伏無明。即外凡位。十信之位見思先落。故仁王經云。十善菩薩發大心長別三界苦輪海即內凡位。與別教十住及藏通佛齊。十信後心破於界外一品無明入初住位圓成八相。如華嚴所辨。與別初地功用一齊。始終總破四十二品界外無明方成妙覺。別而不別妙理無二。故名為圓。上根一生有入初住之義。此之四教約於五時有多有少。華嚴圓教兼別。鹿苑但一三藏。方等對半明滿。四教具足。諸部般若帶半明滿。通別圓三。今此戒經結華嚴會。即別圓教輕重頓制菩薩律儀。法華正明佛意。卷權歸實唯一圓乘。人法俱開依正無二。故云我常在此娑婆世界汝等所行是菩薩道。五佛咸令一切眾生開示悟入佛之知見。涅槃雖明四教為息權機扶律顯常。一一莫不皆聞佛性。故二經同味故並譬醍醐。今從佛意圓教消釋。四明受法者。謹依瓔珞地持高昌等文總作一十二門分別。第一開悟。第二三歸。第三請師。第四懺悔。第五發心。第六示相問遮。第七授戒。第八證明。第九現相。第十陳持犯。第十一明廣願。第十二教持戒。第一開悟者夫戒德難量功高萬像。為九乘之軌筏運三寶之舟航。是故經云。一切眾生因戒而有。故薩遮經云。若不持戒者尚不得野干之身。況功德之身。又華嚴云戒是無上菩提本。應當具足持禁戒。涅槃經云。若持是經而不持戒名魔眷屬。非我弟子。我亦不聽受持是經。又月燈三昧經云。雖有色族及多聞若無戒智猶禽獸。雖處卑下少聞見能持淨戒名勝士。且戒有多途。五八十具。剋論功報隨受者心。今菩薩戒報圓佛果相好無邊。三達五眼十力無畏一切功德。既發大心即上品心受菩薩戒。菩薩戒者則五十一位圓菩薩乘之律儀也。所以經云。邊方中國若人非人。解法師語盡皆得受。須人人正信發志誠心。諸佛究竟證圓四德居常寂光。於法身地起無緣慈。等念群生猶如赤子。我等愚冥日用莫知。三界輪環四生沈溺。唯圓妙覺究盡無明。故發圓心而希圓行。知因感果驚覺常情。故名開悟。已開悟竟。第二歸依三寶。略明三種三寶為所歸依。一住持。二別相。三一體。一住持三寶者人能弘道萬代之所流傳。道藉人弘三寶於斯常住。則剃髮染衣為僧寶。黃卷赤軸為法寶。泥木素像為佛寶。二明別相三寶者十方三世法報應化為佛寶。所說法門為法寶。除妙覺外菩薩二乘為僧寶。三一體三寶者實相圓理名為一體。即一而三無非祕藏。如世珍奇故通名寶。何者心體覺知名佛。性體離念名法。心體無諍名僧。凡聖始終此三具足。佛已修已證應物現形。別相住持功由一體。我等理是。如氷在水。若欲融氷善須方便。擬趣佛果非修不成。今始覺知正向此三為歸依處。教言弟子某甲等願從今身盡未來際歸依佛兩足尊。歸依法離欲尊。歸依僧眾中尊(三說)。弟子某甲等願從今身盡未來際歸依佛竟。歸依法竟。歸依僧竟(三說)。從今已往稱佛為師更不歸依餘邪魔外道。唯願三寶慈悲攝受。哀愍故(禮三寶)。受三歸竟。第三請師。凡為師者應具五德。一堅持淨戒。二年滿十臘。三善解律藏。四師師相授。五定慧窮玄。師應教言。弟子某甲等今從大德求受菩薩戒。唯願大德於我不憚勞苦慈愍故(三反)。次請和上。弟子某甲等奉請釋迦如來應正等覺為和上。我依和上故得受菩薩戒慈愍故(禮一拜)。文殊師利為羯磨阿闍梨。彌勒菩薩為教授師。一切如來應正等覺為尊證。一切菩薩摩訶薩為同學等侶(詞句同前)。次應教乞戒。云大德今正是時。願與我授菩薩戒。次戒師應起為白諸佛。唱言。仰稽首十方一切諸佛及大地諸菩薩僧。此諸菩薩求我。某甲欲從諸佛菩薩僧乞受菩薩戒。此諸菩薩已是真實能生深信成菩提願。唯願諸佛憐愍故施與菩薩戒(三說)。請聖為師為證明竟。十方諸佛神通道眼皆見聞我如對目前。向之懺悔。第四懺悔者夫戒是白淨之法。身器清淨乃可堪受。故先教懺悔洗滌身心。如浣故衣方受染色。然如來示滅向二千年。正法沈淪邪風廣扇。眾生等薄福生遇此時。縱有聽聞莫能信受。良由惑障深重見執堅強。若不改往從來罪無由滅。若罪不滅戒不發。故解脫難期。然懺悔法有其三品。上品懺者舉身投地如大山崩毛孔流血。中品懺者自露所犯悲泣流淚。下品懺者隨師口言陳前罪咎。今請十方諸佛諸大菩薩而作證明。諸佛菩薩大悲弘誓欲令眾生如佛無異。然須行者三業清淨方可得戒。如請大王先須莊嚴舍宅。亦如濁水日輪不現。三世諸佛皆因此戒而得菩提。故須先運逆順十心為懺悔本。師應教言。弟子某甲等與法界眾生仰稽首十方盡虛空界一切三寶釋迦牟尼當來彌勒十二分教真如藏海諸大菩薩緣覺聲聞證明弟子披心懺悔。從無始來至于今日縱身口意。內計人我外加惡友具造十惡五逆四重。毀謗正法一闡提罪。殺害父母殺阿羅漢破和合僧(約佛在世別行五法布薩羯磨)。出佛身血壞和合僧焚燒經像。身四威儀損傷含識。盜三寶物及餘趣財。顛倒邪婬污染梵行。誑惑三寶欺詐一切食噉血肉無慈愍心。或食五辛薰穢三寶。飲酒狂亂破壞善法。侵僧鬘物打詈呵責出家在家持戒破戒。或奪袈裟逼令還俗策役驅使。或斷命根不隨喜他一毫之善。唯遍三業廣造眾罪。事雖不普惡心遍布。晝夜相續無有間斷。覆諱過失不欲人知。魯扈底突不怖惡道。無慚無愧撥無因果作一闡提。故於今日對十方佛深信因果。生重慚愧生重怖畏。發露懺悔斷相續心。發菩提心斷惡修善。勤策三業翻昔重過隨喜凡聖一毫之善。念十方佛有大福慧。知一切法本性空寂。能拔我等一切眾生從二死海置三德岸。唯願三寶慈悲證明(一說)。懺悔既竟身器清淨堪盛法食。第五發心。言發心者發菩提心。菩提梵音此翻為道。道心語通。今依圓佛發圓道心。圓道心者我心佛心及眾生心三無差別。理雖無別事證天殊。故學佛慈悲發佛弘誓。滅惡生善功唯菩提。如師子筋絃遍聞一切生於眾善。如那羅延箭貫徹鐵圍遍滅眾惡。故密藏經云。滅重重十惡發權道心畢竟無餘。況發圓心諸發之最。無發而發遍法界發名圓發。一者眾生無邊誓願度度十界眾生故。二者煩惱無數誓願斷斷十界三惑故。三者法門無盡誓願知即惑成智故。四者佛道無上誓願成即生成滅故。此之四心諸佛之種紹三寶位。一切諸佛等證三身無不因此。一發之後訖至涅槃誓無退轉。又有四心菩薩須發。一觀眾生如佛。二如國王。三如父母。四如大眾。汝等能發此心不(答能)。既已發心。次問遮相。相即三聚遮謂七遮。言三聚者瓔珞經云。攝律儀戒謂十波羅蜜即止惡也。攝善法戒謂八萬四千法門即行善也。饒益有情戒謂慈悲喜捨利樂有情。已知戒相復發道心懺除罪垢堪得受戒。若有七遮不在受限懺亦不滅。我今問汝當隨實答。汝不出佛身血不(答無)。二不殺父不。三不殺母不。四不殺和上不。五不殺阿闍梨不。六不破羯磨轉法輪僧不。七不殺聖人不(謂證四果等並答無)。若無七遮堪得受戒。起深重心專注諦聽莫生異緣。今正是得戒之時必須剋心傾仰於師。如完器承物莫餘思想。已問遮相。第七授戒。汝等諦聽。汝今於我所求受一切菩薩淨戒。求受一切菩薩學處。所謂攝律儀戒攝善法戒饒益有情戒。此等淨戒此諸學處過去一切菩薩已受解已行成。未來一切菩薩當受當解當行當成。現在一切菩薩今受今學今解今行當來作佛。汝等從今身盡未來際於其中間不得犯能持不(三說三問三答)。第一遍竟時十方世界妙善戒法注於汝等身心。第二遍時此妙戒法測塞虛空雲集頂上(次說第二遍)。第二遍竟更說一遍。即入仁等身心清淨滿足。勿餘思慮。然此戒法無有形色流注仁等身心不覺不知。向有形色猶如天崩地裂之聲(次說第二遍)。三羯磨竟已具戒法即是菩薩。大經云發心畢竟二不別。如是二心前心難(云云)。已得戒竟。第八證明相。弟子眾等仰稽首十方盡虛空遍法界一切諸佛諸大菩薩。此娑婆世界南贍部洲人主地大唐國某州縣某寺僧伽藍佛像前有眾多佛子。今於我所受菩薩戒竟。我已作證明。唯願諸佛諸大菩薩慈悲亦為作證明(三說)。已證明竟。第九現相。若上品心受得戒時。十方佛前有種種相。涼風異香異聲光明。彼彼菩薩問彼彼佛。何因緣故有此相。彼佛答言。此相現去某方某處有眾多菩薩。於某師所三說受菩薩戒竟。今請證明有此相現。彼彼菩薩咸生歡喜各各皆言。如是等極惡之處具足煩惱。惡業眾生能發如此極勝之心受菩薩戒甚為希有深生憐愍。於汝等所起堅固梵行之心宜應志心護持。不惜身命勿使毀犯。第十廣陳持犯如下消釋。旦示十重。若諸菩薩已於戒師所三說受菩薩戒竟。若自殺人若教他殺人非真菩薩。假名菩薩。無慚無愧犯波羅夷報墮地獄不如意處。汝等從今身盡未來際於其中間不得犯。能持不(答能)。盜錢滿五。婬大妄語酤酒與人。說於菩薩聲聞四眾名德之過。自讚己功毀他高勝。罵辱乞者慳法慳財瞋上中境不受懺悔對眾謗毀大乘三寶。若自謗若教人謗(詞句同前)。已明持犯。第十一教發廣願。上明發心四弘總願受律儀戒名為起行。今更總別重發願。迴因向果迴己與他成菩薩之德。弟子某甲等願以己受戒所生功德迴施法界眾生。未離苦者願令離苦。未得樂者願令得樂。未發菩提心者願令發菩提心。未斷惡修善者願斷惡修善。未成佛者願早成佛。又以如是懺悔受戒所生功德願共一切眾生捨此身已。生極樂世界彌陀佛前悟無生忍得大神通。遊歷十方奉事諸佛。恒聞無上大乘正法。諸佛行願圓滿具足。又以此受戒懺悔所生功德願共一切眾生。從今身已往永離三惡身永離下賤身永離不自在身。常於佛法中清淨出家精修梵行為一切眾生作大善知識。又願一切眾生聞我名者發菩提心。見我形者斷惡修善。聞我說者得大智慧。知我心者早得成佛。發願已禮三寶。已發願竟。第十二教持戒令誦戒本有所不戒解一一銷通。念佛誦經思惟修集。具如下文隨戒消釋。五明傳譯時代者。即大秦弘始三年。有西國三藏鳩摩羅什此云童壽。來達漢境光顯大乘匡維聖教。於逍遙園(或云於草堂寺)。傳譯經論三百餘卷五十餘部。梵納一本第十心地最後誦出兩卷成文。上卷明菩薩階位下卷明菩薩律儀。纔翻譯訖于時。沙門慧融道祥等八百餘人請從受戒。融等筆授咸同誦持。仍於下卷偈頌之後獨為一軸。自云此等戒相出自梵網經律藏品內。盧舍那佛為妙海王及王千子授菩薩戒法。第六料簡者問無作戒體唯實相心。緣體護持。因果宗趣亦唯實相。如何差別。答體是宗教之宗。不即不離。譬如屋空與梁柱等。空譬於體梁等譬宗。不即不離思之可見。應知體是能持能領之心。相宗是所持所領之戒法。問涅槃篇聚並是別教菩薩律儀。云何而言此菩薩戒別圓菩薩同稟。答別教菩薩行布而修。四教法門無不行學。故涅槃次第五行軌範別教之人。初心厭世出家白四羯磨先稟藏通律儀禁防三業。故先明篇聚乃至十戒五支名戒聖行。豈非漸具十重四十八輕。故知此二義通別圓菩薩毘尼之藏。問若爾教利根有入別圓之義。亦應有此律儀之分。答且約當教鈍根。未稟佛性之戒同依三藏律儀。利根被接入於別圓。還從能接名別圓人。或有接入之義。故四教外別立位名。問聲聞制於身口。菩薩唯制於心。云何三藏三乘同稟五篇七聚。答大小律儀俱制三業。自行化他之異故得大小乘名。小戒若不制心方便蘭吉從何而立。菩薩雖云剎那造罪殃墜無間。但云剎那為無間因。十重四十八輕莫不皆從身口具緣而結。況三藏菩薩是彼小中之大。對此料簡殊不相應。問如前十戒乘戒互通。如何取別。答制教所明從禁惡邊而得戒名。化教所明從修禪學慧而立乘稱。此則別也。若其通者三學相須如目足並能運載所趣之處通得名乘。並有斷惡之能十總名戒。今菩薩戒三義互通。從制止惡名之為戒。從制起行常住慈悲則是乘也。故一一戒乘戒具足。戒即法身乘即般若。乘戒不二慈悲應化即是解脫。解脫德假觀為因應身為果。般若德空觀為因報身為果。法身德中觀為因法身為果。故知戒戒三聚互融。三觀三身相即。三聚三身既無優劣。四十八輕十重等持心性寧有淺深。假分乘戒兩名。一一無非實相。方是圓融菩薩戒也。故序中云。一切色心是情是心皆入佛性戒中。言可驗矣。不別而別輕重宛然。止惡為正文廣。起觀是傍語略。從多從正律儀防禁三業義邊名菩薩戒。第七隨事依文銷釋。梵網大本彼文銷釋。梵網大本彼之一品但是正說。今乃義開以為三段。從偈初訖長行清淨者為序。次從佛告下訖現在諸菩薩今誦為正說。此下盡卷即第三勸說流通。就初序為二。初偈頌明舍那發起。次長行明釋迦勸發。初文又四戒三勸。四戒者一舍那二釋迦三菩薩四眾生。三勸者一勸受二勸持三勸誦。此之四戒得之有由。根本傳授得記成佛。所以勸受受已須持持已須誦使佛種不斷。初十一行半偈為三。初三行三句明舍那說戒傳授釋迦。次是時下三行三句明釋迦迹佛授諸菩薩菩薩授諸眾生。三從諦聽下盡偈明勸信受持。此之三序悉是釋迦所說。雜有經家之辭。初為二。初二行半明本迹。次一行一句明人法。初又三初半行明舍那本身。次一行半明釋迦迹化。三半行總結本迹。初文者上句明舍那本身。下句明舍那本土。此即依正兩報。初言我今等者常樂我淨四德之我也。經云無我法中有真我。謂報身如來智斷俱圓四德究竟名為淨滿。舉一攝三故云我今等。攝論明報身有二。一自受用報。謂稱法界實成依正無礙。唯佛獨居妙覺同類自能相見。二他受用報。為地上菩薩於實報土現身說法令彼見之。此自他報身逗行布教歷別之機。勝劣兩應逗藏通機。報應二身以法身為本。言法身者毘盧遮那。此云遍一切處。機應咸圓猶如虛空無擇時處。一三相即。舉一具三言不累舒。隨機別顯故標報身及明主伴。下句明依報。言方坐等者。方者正也。安住正法處在蓮華臺故云坐也。言蓮華者如來所感蓮華世界。世界之下蓮華為臺名蓮華臺。故華嚴經云。華擎十世界。所表有二。一表舍那處穢不染。二表因能感果。蓮華四類。人中蓮華十葉已上。天上蓮華百葉已上。菩薩蓮華千葉已上。妙覺蓮華量等法界。一一互融可謂依正二報圓滿。又云華藏者體能包含十方法界。十方法界現一塵中。猶如帝網重重無盡。不橫不竪出過思議之表故名華藏。次周匝下明釋迦迹化。望千百億國釋迦則千釋迦為本。千百億為迹。成兩重本迹。若望法華並迹中本迹。於中又三。初明迹中之本。二明迹中之迹。三明本之與迹皆成佛道。初言千華上者亦言千葉現千釋迦。一華一佛三千大千世界故有千佛淨土。此即二住明分身也。初住分身百佛世界。二住十倍。華嚴二住已去多明別義。故於二住辨圓成相。後後之位身土叵量。次明迹中之迹。初句舉一華一佛生百億國。國者是一四天下之名也。所以一三千大千世界小千有一千四天下。中千具千千。千千即十億。大千千倍即有萬億四天下等。經云百億即小數萬萬億。億有百百。大數百百為百。故云百億。於萬億國萬億南洲各一釋迦。故云一國一釋迦。第三文者萬億南洲菩提樹下一釋迦與一華一釋迦同時成佛。千佛世界總有一千箇萬億釋迦與千釋迦放光互照。華臺名舍那華葉名釋迦。釋迦為伴舍那為主。主伴相關受法王職。同時成佛故云各坐等。如是下第三結。初句結迹身。次句結本身。明千釋迦及千箇百億釋迦並以舍那為本故云如是等。千百億下第二明人法於中又二。初明人次約法。初文三句。初明能化之主。次明所化之機。第三明能化所化俱詣本佛。故云至我所。我所即舍那也。聽我下第二約法為二。初句誡聽。此戒是十方三世諸佛之法。只得稱誦不云說也。甘露門者第二歎戒功能。甘露是諸天不死之藥。譬因此戒得至涅槃四德之理。甘露家門名甘露門。門以能通為義。教能通理故也。是時下第二釋迦迹佛傳授菩薩。菩薩授諸眾生。於中又三。初明經家敘釋迦傳授之緣。次明釋迦傳授諸菩薩。三勸菩薩授諸眾生。初文三。初出戒相重輕之數。次戒如下歎戒功用。三微塵下勸菩薩受持。初文前三句敘千百億各還本位。次兩句敘誦本戒。謂此戒法諸佛所師。故云本師戒也。次歎戒用中律儀戒能圓止三惑之惡。譬日月破暗。善法戒能圓修三觀之善。譬日月照明。饒益有情戒止觀兼具能嚴法身。如瓔珞珠。是故經云老少中年服常好故。第三勸菩薩受持為二。初兩句總舉功能。次兩句正勸。餘二如文。諦聽下勸信受持為三。初明所誦之法。次大眾下勸信受持。三大眾下結勸。初言戒藏者此戒多含三聚萬善故名為藏。別別解脫從果立稱云波羅提木叉。木叉解脫此彼音異也。次勸人信受又三。初勸信次一切下勸受。攝即受也。三眾生舉位釋結勸之意。言即入佛位者一切眾生皆有佛性。依性發心受三聚戒。稟佛戒法名入佛位。故大經云。學大乘者雖是肉眼名為佛眼。初二句用同方便位。次二句明同證真位。佛位名通有真有似。始終名字觀行相似。一念證中得法身本。初阿後荼分證大覺名真佛子。故身子得記。入圓初住乃云真子。從佛口生從法化生。故云位同大覺已真是諸佛子。爾時下第二釋迦序為二。初經家敘次釋迦自說。初又三。初敘佛欲結戒。次敘放光表瑞。三大眾願聞。初又四。初舉時標出化主。爾時者當爾之時也。謂是迹佛從本佛舍那受旨迴時。故云爾時。釋迦姓也此云能仁。牟尼者名也此云寂默。身口意滿故得名也。初坐下第二標處即菩提樹。亦云道樹。樹下成道。道與菩提彼此音異。在摩竭國於此樹下有金剛座。賢劫千佛皆坐此座而得菩提。今釋迦主伴迹示新證故云初坐等。成無上覺者第三明得道。謂華嚴會示現初成為大根性結菩薩戒。故華嚴云於菩提場始成正覺。名號品云。舍那迹名釋迦牟尼。若小機所見鹿苑初成。後乃因事制於篇聚。釋迦名同初成見別。今辨異彼故下文云初結菩薩波羅提木叉。初結下第四出所結之法。於中為四。初標名次孝順下明能成勝因。三孝順至道下明能成勝果。四孝名下結異名。初文言初結者。十地論云佛成道後第二七日也。次文言孝順等。孝謂志心敬養。順謂隨從尊命。從誰孝順略舉三境。一父母生育恩。二師僧訓道恩。三三寶救護恩。言父母者過現曾生養育於我。輪迴六道並是父母。為是義故起無緣慈悲。竭誠敬養令發道心拔苦與樂。二師僧恩者。和上闍梨並名師僧。和上名力生道力由成故。闍梨名正行糺正我行故。故書云。非父母以無生。非師長無以成。非君王無以榮。民生在三事之如一。今闍梨和上三學訓誨。三身由此生。近導始末三德由是而成。自行化他光顯聖旨。住持佛日名稱普聞。入位證極功歸師友。如此榮益遍於法界體等虛空。豈同世榮一界一國而已。故知師僧能生能成能榮三事具足。自非緣理持戒三聚為心以法供養為上為最。餘焉能報一句之澤。三三寶者三世如來自證常樂垂形十界俯遂機緣。夙夜惟念破惑授記宣五味法極濟無邊。張八教網為種熟脫。流通永劫由菩薩僧。或實或權本迹難測。為大為小匡輔法王。像末邊方感遇遺風。一經於耳千劫不朽。況思惟修習解脫良因。豈非三寶之力。故須學佛慈悲行菩薩行名孝順三寶。問僧寶與前師僧何別。答師僧名寬體狹局我所承。僧寶名體俱寬該通三世(云云)。第三能成勝果中。孝順至道等謂順極道之法也。第四會異名。謂行此孝即順教無違名為持戒。故言孝名為戒。戒能制御三業止滅諸惡故云亦名制止。佛即下第二放光表瑞。將說此戒放金光以為表兆。驚覺常情令眾集故。是時下第三敘眾集願聞為三。初總標。次諸菩薩下列名。三合掌下總結願聞。初如文。次列名中初菩薩者道心眾生也。次色天。三六欲天。四人王。初言十八梵者色界四禪總十八天。初禪三天。一梵眾(謂梵民)。二梵輔(謂梵臣)。三梵王(謂梵主)。二禪三天。一少光(身光少故)。二無量光(光量多故)。三極光(光體遍故)。第三禪三天。一少淨二無量淨三遍淨(例上釋之)。第四禪九天。一無雲(下地有雲上地無雲名無雲)。二福生(勝福往生也)。三廣果(勝福感果故名廣果)。四無想(修無心定因生彼天故名外道天)。次五淨居天。離欲煩惑名淨淨身所止曰居。一無繁(初離繁雜故名無繁)。二無熱(離於下地熱故煩惱)。三善現(果德易顯故)。四善見(漸見清徹故)。五色究竟亦名大自在(五淨之極故)。正理云。過此淨居有天名大自在。初地菩薩而化於彼。六欲天者一四天王天。二忉利天(亦云三十三天)。三夜摩天(此云時分)。四兜率陀天(此云知足)。五化樂天六他化自在天。十六大國王者。一央伽。二摩竭。三迦尸。四尼薩羅。五跋祇。六末羅。七支提。八跋沙。九樓居。十槃闍。十一阿濕波。十二婆蹉。十三蘇羅婆。十四乾陀羅。十五劍浮沙。十六阿梨提。西土諸國甚多略列十六大國王也。問諸經集眾或有來不此議云何。答聞法由乘急。人天持戒資。乘戒俱急以人天身值佛聞法。乘急戒緩為餘趣身值佛聞法。戒急乘緩雖生人天不見佛不聞法。乘戒俱緩報生餘趣又不聞法。乘有大小信法不同。戒有三品受報優劣。故使諸經明同聞眾多少差別(云云)。合掌下第四總結時眾願聞可見。佛告下第二釋迦自說又三。初明自誦二釋放光三勸受學。此三各二。初文二者。初舉自誦。汝等下第二勸化。言一切發心者通舉博地。初發圓心稟受此戒即須誦持。外凡之初名字位中。故言一切發心。越却外凡五品弟子及十信位超取十住已上諸位。故云乃至。十住初聞妙理故云發趣。次入十行增修善根名為長養。十迴向位堅修善根名為金剛。金剛後心所依轉勝故名十地。文從真位不云十信。今略列名令知圓乘諸位始末。言十信者十心之中以信為本故言十信。一信二念三進四慧五定六不退七迴向八護法九戒十願。始從名字外凡五品無不具十。三惑全在未得十名。此之十心一一皆十。故瓔珞經云。一信有十十信有百百法為本。故一一位皆言十也。乃至妙覺名異義同。十法皆大轉名十大。即是位位用於十法成一圓教菩薩大乘。此即法華大車之義。一其車高廣譬觀妙理三德佛性為不思議境。即入信心。二張設幰蓋譬無緣慈悲拔苦與樂。即入念心。三安置丹枕譬止惡行善安心定慧。即入進心。四其疾如風譬明達之慧圓破三惑。即入慧心。五車外枕譬識持犯通塞。即入定心。六有大白牛譬道品調適正語正見。入不退心。七又多僕從譬於起誓對治助開。入迴向心。八遊於四方譬知次位十發趣等。入護法心。九自在無礙譬安忍外凡違順名利。即入戒心。十直至道場譬離十信法愛令至發趣。即入願心。一信有十信一法有十法。一信既爾餘九准知。次明十住位中。十發趣心依梵網列名。一捨謂三因開發證平等理。即是第一觀不思議境。二起大慈悲持三聚戒。三忍即第三巧安止觀自利利他。四進即第四破法遍。五定即第五知通塞。六慧即第六道品調適。七願即。第七對治助開皆由願力。八護法即第八識次位使法不濫。九喜即第九安忍違順由法界喜故。十頂即第十離中道法愛居九心之頂。十行位中十長養者慈悲喜捨施好語利益同及定慧。善觀妙境入無緣慈。發無作弘誓入大悲心。善巧安心而稱法界喜名為喜心。緣性破法三惑俱遍名為捨心。於苦集等事達道滅等理名識通塞。即入施心。無作道品善能調停正語業命名好語心。以偏助圓名利益心。八知次位不同而同。圓理無二名為同心。安忍違順稱稱楞嚴定。不著法愛名中道慧。十迴向位十金剛者。一信二念三迴向四達五圓直六不退七大乘八無相九慧十不壞。圓智觀境名為信心。堅固慈悲名為念心。法界故名迴向。圓體三惑名為達心。於塞得通名圓直心。道品趣前名不退心。正助合行皆摩訶衍名大乘心。緣理辨位名無想心。堅固安忍名為慧心。法愛無著名不壞心。言十地者一體性平等地。境智不二也。二體性善慧地。緣理發心也。三體性光明地。巧用止觀名光明也。四體性爾焰地。圓破法遍如焰燋炷。五體性慧照地。善知通塞也。六體性華光地。因中道品名為華光。七體性滿足地。正助無闕也。八體性佛孔地。決定分別次位無濫。九體性華嚴地。安忍違順身心端美如華莊嚴也。十體性入佛境界地。離真法愛心更一轉入等妙覺名佛境界。故佛十法而得大名。一觀不思議境名為理大。二發慈悲心名誓願大。三巧安定慧名莊嚴大。四破法遍名智斷大。五識通塞名遍知大。六道品調適名為道大。七對治助開名為用大。八識次位名權實大。九能定忍名利益大。十無法愛名無住大。故知圓乘十法始終自他具足。御車達到猶名為車。是故諸位菩薩皆誦。問上釋十法對名不同者何。答一法具十法法互融隨義轉釋無得定執。問華嚴經云。初住菩薩得法身本。分身百界像供佛。利生諸位功德無不具足。後後之位何所以耶。答言具足者分具足也。如燈照暗。暗多燈多。初燈雖明寧及後後。是故下第二釋光明。二者。初直標次有緣下列因緣之相。初言戒光者戒能破惑故聲光為表。次文又二。初歎體德次舉宗趣。初言有緣等者緣因即聖應。機應相關致戒光緣理而誦。實理無作故非青等。故妙經云。知法常無性佛種從緣起是故說一乘。戒體無盡故云光光。此之戒體凡聖一如。故勸大眾受持誦學。問上釋戒體云實相心。今言非心如何得同。答實相之心不同頑礙故云非色。不同受等妄情分別故云非心。不同六道之有。不同二乘之無。故云非有非無。理亘始終故云非因非果。從迷辨異。是故云非。從悟本同心等俱是。不即不離妙在其中。妙心實相雙非一切以為戒體。雙照一切名宗名用(云云)。次諸佛子下舉宗趣中。言諸佛子等者。諸佛舉極果菩薩約真因。即初住已上等覺已還。大眾者總該內外凡也。略舉此三。修之與極分分定慧而成立者由戒為本。本亘初後即宗趣也。是故下第三勸學二者。初勸受持誦學。佛子下第二釋出勸意。初言受持等者受謂受戒。三業領納名受。順受防護名持。對文宣唱名讀。背文通利名誦。修集義理名學。次文先誡聽。若受等者列受等眾。舉一攝諸故但云受。具足應云若受持讀誦善學佛戒者等。國王者小曰邦大曰國。三陽並列像乾道以成三。一氣中表聖人之得一。故易云。君王得一以治天下。一能三所。所謂三才即天地人。以一貫三云國王也。王之所生故云王子。百官者總舉諸官全數是故云百。如云百姓。非即百人而已。宰相者輔王論道經緯國事協理陰陽。宰主之相故名宰相。比丘者此云勤事男。比丘尼此云勤事女。從小入大。二眾通須。無色無身但列欲色。非前後類並名庶民。民者人也。生等五種皇家掌門名為黃門。欲界男女通有貪婬。此舉最多乃至衒賣云婬男女。古因犯罪身屬於人以為賤役名為奴婢。八部者一天二龍三夜叉四乾闥婆五阿修羅六迦樓羅七緊那羅八摩睺羅伽。摩睺羅伽頭上有角餘分同人。非人鬼道之中變通勝者曰神。中下之類名鬼。善神之類金剛密跡名金剛神。雖是大權菩薩示為亦須引實受三聚淨戒。諸天龍等現身為人受菩薩戒名變化人。利根畜生解人語者亦得受戒。雜類猶多略列如上故云乃至。戒為伏斷之因故云第一清淨者(序文竟)。佛告下第二正說為二。初明十重次明四十八輕。初為三。初舉數勸持。次別釋。三結勸。初文又四。初舉數。次若受下誡勸誦文。初明不誦有損闕於慈悲弘誓云非菩薩。身口離文識心疎野。思修佛性覺悟情乖。但緣六道為懷故云非佛種子。我亦如是等者舉果勸因也。三一切下舉例勸學。三四已略下結說勸持。第二別釋十重為十。初殺人戒菩薩萬行慈悲為本。視眾生猶如父母。六道輪轉互不相知。故下文云。而殺而食者即殺我父母。傷慈之甚。是故先制。所言殺者斷彼命也。從識初託訖于老死斷彼連持相續之命並名為殺。通緣有二。一稟菩薩律儀。二住自性非顛狂等。此通諸戒故名通緣。下不復出。別緣具四。一是人二人想三有殺心四命斷便犯。闕緣結輕。一一戒中通具三意。初制止惡。次制行善。三舉過結犯。初文又三。初標人列於殺事。次因下列成殺業。三乃至下舉輕況重。初言若佛子者通指之辭。謂發發菩提心受菩薩戒。從佛法生通名佛子。若自殺下列殺事五句不同。初自殺有二。一殺自身二殺他身。殺自身有三義。一惡心自殺。二厭身自殺。並違聖教俱結輕垢。故經云。說身無常不說厭離於身也。三為生為道亡身濟物。如薩埵王子等。是故下文令捨自命等則得福無犯。二自殺他具緣犯夷。次教他殺者。教他殺人彼人未死能教前死亦犯重罪。何以故戒無盡故不同小乘順權文說命終戒失結方便蘭。三方便讚歎殺者。見他正殺歎其德也。一讚能殺之人。二讚所殺之法。如律中云用此惡活為等名方便讚歎殺。四見作隨喜者約於已殺隨喜之也。若見若聞皆隨喜故。五乃至呪殺者殺相猶多。刀杖坑穽藥毒等類。呪殺希故越却多種而云乃至。如呪咀人令其命斷等。次列成殺業中四句不同。自有殺心為因。刀杖等為緣。造趣方便為法。以殺為務名業。三舉輕況重故云乃至有命者。故知除人之外並犯輕垢。下文雖無別條義推應爾。如制春夏放火非護生草木。及護損傷物命。但結輕。次是菩薩下制令行善。言常住慈悲心者無緣慈悲。與理相稱。體同法界實相故名為常住。三而反下舉過結犯。言波羅夷者此云他勝處。緣理持戒當感聖果名為佛事。即自勝處。毀禁墮獄名為魔事。即他勝處第二不與取戒。非理侵奪失命損道莫不因茲。此之一條實德人之未免故次制也。別具四緣。一盜有主五錢已上之物。若盜己物不成重也。二有主想。三有盜心。四舉離本處便犯。闕緣犯輕。就文亦三。初制令止惡。次而菩薩下制令行善。三而反下舉過結犯。初文為三。初標名列於盜事。次列成盜業。三乃至下舉輕況重。初文言自盜者自盜人五錢已上物也。教人盜者設不潤身損境過深並結重也。方便盜者或因寄附或因市易以短換長以麁易細。但有盜心損五錢已上並結重也。呪術取物名為呪盜。次文盜因者自心為因。外助為緣。施功造趣為盜法。常思盜事為務名盜業。第三舉輕況重。鬼神為主不擲籌。從乞劫賊之物此心未斷。一針一草五錢已下並犯輕垢。故舉為況。次制令行善中。佛性等者緣佛性理順佛教法。同體慈悲以之為本。助成隨喜。一切之人令生五度之福智慧之樂故云應生等。三舉過結犯如文。第三行非梵行戒。大論云。婬欲雖不惱他眾生心心繫縛。私情逸蕩因果輪迴。漂溺愛河流轉五道莫不由此。故次制重。別具四緣。一是有情男女。二有婬心。三與方便。四與境合便犯。闕緣犯輕就文亦三。初標名制令止惡。次制令行善。三而反下舉過結犯。初又三。初明所犯之事。次明成業。三乃至下舉人女等。為況。初言自婬者一自婬自如軟脊者亦犯重也。二自婬他具緣犯重。教人婬者樂不及身但得輕垢與聲聞同。一切女人等者除狂迷也。次文言因緣等者染心思惟為因。邪想嚴飾為緣。姿則軌儀為法。念念趣成前事為業。第三非人女等況中言鬼神女者。了自心中請彼現身行非梵行。及男二女二名為非道。並得重罪。自餘故漏等皆結輕垢。次而菩薩下制令行善。言淨法者起佛性觀體離三惑。自行化他故云淨法與人。三舉過結犯中言六親者六人之親也。一父之親謂祖父母及姑叔等。二母之親即姨(女*舅)等。三己之親即父母兄弟及本時妻子等。四妻之親即妻姊妹等。五男女之親謂新婦等。六兄弟之親所謂嫂等。此有二義。一染心於彼一境即生他一切人染心不擇六親等故云反起。起即生也。二自於一切起非梵行不擇畜生六親等境為他起惡之因故云反起一切等。此即穢法與人令他起穢。乖上淨法與人令他斷惡故云反更。而結過也。第四大妄語戒。未得謂得誷聖誑凡。惑動時俗抂招名利故得重罪。別具五緣。一是眾生。二對有情想。三起欺誑心。四說過人法。五前人領解便犯。關緣結輕。就文為三。初標名制令止惡。次制令行善。三舉過結犯。初文亦三。初明犯事。次明成業。三舉輕況重。初言自妄語者。若言得四果八人見地已上乃至六根清淨初住已上次位得重。若說得五停念處煖頂忍世第一乾慧地諸方便位。既是凡法但犯輕垢。二教人者教人說得聖之法名利屬他但犯輕垢。若教他說已為聖犯重。方便妄語者假詑異事令他生於聖人之解。如云我今日不入初地定等故云方。次文中內起誑心為因。外希名利為緣。巧設方便為法。常懷此事為業。三乃至下舉輕況重即小妄語。如云誰得不淨觀於眾中起名身妄語。暗問不聲名身妄語。明問無對名心妄語。不說得聖並結輕垢。次制令行善中。言正語正見者以中道心如事如想知言見。自行勸他故云常生及亦生等。三舉過結犯。非正名邪通於大小妄語。今從大妄大邪故結犯也。第五酤酒戒。酤是貨賣之名。酒是昏醉之藥。酒有三十六失。放逸之門故制重也。別具四緣。一是真酒。二真酒想。三作酤意。四授與前人便犯。闕緣犯輕。就文亦三。初標名制令止惡。次制令行善。三舉過結犯。初文亦三。初明犯事。二明成業。三舉輕況重。初自酤可知。教人者教人為已酤犯重。教人自酤犯輕。次成業中。自營米麵等為因。外具度等為緣。調停方便名法。常酤為事名業。三一切下舉輕況重。穀藥草木和合所成非真麵米。但似於酒酤得輕垢。尚不得酤況真酒耶。次而菩薩下制令行善。明達慧者實相般若也。三而反下舉過結犯可知。第六說四眾名德犯過戒。菩薩運懷弘護三寶掩惡揚善。何容說過塵黷信心。乖利他行故制犯重。別具七緣。一說菩薩聲聞四眾中上名德重罪。二作彼想。三以惡心作說過意。四對外人。五作外人想。六言章了了。七前人領解便犯。闕緣犯輕。就文亦三。初標名制令止惡。次而菩薩下制令行善。三而菩薩下舉過結犯。初又二。初明犯事。二明成業。初文自說教他並結重罪。損境同故十輪經云。占蔔華雖萎猶勝諸餘華。破戒諸比丘猶勝於外道。故瓔珞經云。有犯者名菩薩。無犯者名外道。所以縱犯猶不可輕。次文內心為因。說彼罪境為緣。施設軌則為法。務在說人為業。次制令行善中言外道者除七眾外並名外道。外道即惡人也。二乘惡人者厭苦集諦而修道滅。獨出生死名聲聞乘。觀十二因緣若逆若順意求出苦。利他心劣名緣覺乘。此心即惡名為惡人。不信大乘言非法律必當墮苦。故令悲心說大生信。悲能拔苦故也。三結如文。第七自讚毀他戒。自讚己功抑他盛德。損物之甚故制重罪。別具五緣。一是受戒有德之境同上初緣。二作彼想。三讚毀雙具。四惡心對人讚毀。五前人領解便犯。闕緣犯輕。就文亦三。初標名制令止惡。二制令行善。三舉過結犯。初又二。初明犯事自作教他俱得重罪。次明成業內心貪慢為因。嫉他為利名緣。巧設方便為法。以此為務名業。而菩薩下制令行善。三若自下結犯並如文。第八故慳加毀戒。菩薩攝生施為萬行之首。豈更鄙悋加復毀辱。故制重罪。別具六緣。一是上中之境。二自有財法。三有二想。四廣加惡心毀辱打罵。五前人領解。六令他空反便犯。闕緣犯輕。就文為三。初標名制令止惡。二制令行善。三舉過結犯。初又二。初明犯事。自慳教他並具上緣方結重罪。次明成業中慳心為因。財法為緣。藏護封緘為法。務在鄙悋為業。次而菩薩下制令行善。乏於財法俱為貧。我行未深何能傾捨。隨心所與善言慰謝即不犯也。三而菩薩下舉過結犯。言句偈者句舉能詮之少分偈據教中之義全。如如來妙色身乃至是故我歸依。歎佛三身具足。一微塵法者舉一善言以為況也。第九嗔心不受懺謝戒。夫為菩薩忍辱為懷。而反嗔毒蘊積內心傷慈損道。劫功德賊無過嗔恚。今生微恨當為大怨故制重罪。別具六緣。一有所對上中之境。二生所對想。三嗔心不息。四前人懺謝。五示不受想。六前人領解便犯。闕緣犯輕。就文亦三。初標名制令止惡。次制令行善。三舉過結犯。初亦二。初明犯事自嗔教他具緣俱重。次明成業中。內心為因。前境為緣。蘊結軌儀為法。以嗔為務名業。次而菩薩下制令行善。如文三。而反下舉過結犯。乃至於非眾生者謂嗔無情也。如人嗔心撲打生活乃至木石打著脚手於彼起嗔。並非眾生。此舉輕垢為況。以惡口等者正結過也。第十助謗三寶戒。勝德可珍名之為寶。非理塵黷故稱為謗。別具六緣。一對眾助謗。二是大乘一體及別相三寶。三起上二想。四有謗心。五言說了了。六前人領解便犯。闕緣犯輕。就文亦三。初標名令止惡。次令行善。三況口下舉過結犯。初文亦二。初明犯事。自謗教人俱結重罪。次明成業。內心因。邪見等為緣。巧設虛假為法。此心為法務名業。次而菩薩下制令行善。中言外道者遊心圓理之外乃至外外三宗並名外道。一言謗佛常應痛念故喻鉾刺。鉾者兵器也。長於二丈用建兵車。三結犯如文。善學下第三結勸又三。初舉所持之法。二誡勸。三指廣三文各二。初文二者初總舉人。言善學者歎美之辭也。次是菩薩下舉法。因中說果故云木叉。木叉者解脫也。次應當下誡勸二者。初勸學持。次若有下舉失顯持。初言微塵者如俗中云臣於國無塵露之功。涅槃經如護浮囊微塵不犯。此舉極小以之為況。次舉失中又二。初明現失十利。次明當報三途。初文者違本弘誓不悔不失法菩提心息。故言不得現前發菩提心。粟散國王及轉輪王由戒為因。因失果亡故云亦失等。比丘及尼等既失於戒報入三惡。豈得為人證於次位。故云亦失比丘比丘尼等。十發趣等者列失次位。前四是因。佛性常住妙果者妙覺之果也。佛性常住亘於始終。今對極位謂。佛性常住家果故云妙果。亦如仁王不明等覺。次明墮三惡中。毀禁不同故報入三惡。聞法奢促也。父母慈育恩深。三寶救護之極可恃可怙。既不聞名恃怙無地故偏舉也。劫者時也。成住壞空各二十增減。一箇增減為一小劫。二十增減為一中劫。八十增減為一大劫(云云)。以是等者結勸三等下指廣。二者初勸學。次指廣本。此經廣本有八萬威儀品也。 tướng thích thử văn thất môn phân biệt 。sơ minh danh thể 。nhị minh tông dụng 。tam minh giáo nhiếp 。tứ minh thọ/thụ Pháp 。ngũ minh truyền dịch 。lục lược liêu giản 。thất tùy văn giải thích 。sơ hựu nhị 。sơ thích danh thứ xuất thể 。sơ thích danh giả giới chi nhất tự dã 。phạm ngôn thi-la diệc vân Tỳ ni Ba la đề mộc xoa đẳng thử vân thanh lương 。diệt tam hoặc chi quá/qua bảo đắc giải thoát dã 。kim ngôn giới giả năng phòng tam nghiệp chỉ tam hoặc phi cố đắc danh dã 。Đại nhi ngôn chi bất xuất tứ hoằng tam tụ thành đạo tri Pháp tức nhiếp thiện Pháp 。thệ đoạn phiền não tức nhiếp luật nghi 。nguyện độ chúng sanh tức nhiếp chúng sanh 。huống nhất nhất thệ tam tụ cụ túc 。huống nhất nhất giới bị thử tam tâm 。như trì bất sát chỉ ác bất sanh biến thể ly nhiễm tức nhiếp luật nghi 。Pháp thân nhân dã 。chế hạnh/hành/hàng thiện đẳng tri Pháp chứng chân cảm báo tự tồn tức nhiếp thiện Pháp 。báo thân nhân dã 。chỉ ác hạnh/hành/hàng thiện từ bi vi bổn 。tứ tất lợi vật tức nhiếp chúng sanh 。ứng thân nhân dã 。thử tam tụ giới y Đại Trí Độ Luận nghĩa thông thập chủng 。nhất bất khuyết 。vị trì thập thiện tánh giới nãi chí thập trọng 。nhược/nhã hủy khuyết giả vô kham thọ dụng 。nhị bất phá 。tam bất xuyên tức tứ thập bát khinh 。nhược/nhã hủy phạm giả như khí phá liệt cập xuyên lậu dã 。tứ bất tạp niệm 。tức dục niệm bất khởi dã 。ngũ tùy đạo 。lục Vô Trước 。vị kiến chân đế lý ly tam giới nội kiến tư hoặc dã 。thất trí sở tán 。bát tự tại 。thử ước Bồ Tát lợi tha vi trí nhân sở tán 。cửu tùy định 。thập cụ túc 。ước chứng trung đạo Thủ Lăng Nghiêm Thiền 。bất khởi diệt định hiện uy nghi 。thị thập giới thân tùy hình hóa vật dã 。thử chi thập chủng cấm phòng tam nghiệp thông đắc danh giới 。quỹ vận thân tâm chí Niết-Bàn ngạn hựu tổng danh thừa 。cố hữu nhân thiên đẳng ngũ thừa sái biệt 。kim chi sở trì ước sự đạt lý 。nhất sát-na tâm thập giới cụ túc 。sự trì tiền tứ nhân duyên vi cảnh 。lý trì hậu lục liễu cảnh Phật tánh trung đạo thường trụ 。thể duy nhất tâm 。cụ hàm phàm thánh y chánh nhân quả 。tuy cụ nhi không 。vô phi pháp giới 。danh chi vi quán 。tức nhất tâm tam quán 。không tức không quán quán tánh chân đế 。trì ư đạo cọng Vô Trước lượng (lưỡng) giới 。cụ tức giả quán quán tánh tục đế 。trì ư trí tán tự tại lượng (lưỡng) giới 。pháp giới Phật tánh tức thị trung quán quán tánh trung đạo đệ nhất nghĩa đế 。trì ư tùy định cụ túc lượng (lưỡng) giới 。cố trung luận vân 。nhân duyên sở sanh pháp ngã thuyết tức thị không diệc danh vi giả danh diệc thị trung đạo nghĩa 。cảnh trí câu tâm năng sở minh nhất 。nhất nhi bất nhất tứ lục uyển nhiên 。tức ước danh tự quán hạnh/hành/hàng vị sơ 。câu trì thập giới danh vi Bồ Tát 。thứ xuất thể giả 。sơ phát viên tâm tùng sư thỉnh thọ/thụ 。thân khẩu khắc thành danh vi tác giới 。sắc tâm vi thể 。Tam Yết Ma cánh nạp Pháp cư hoài 。tác hưu tạ vãng cật hồ vị lai danh vô tác giới 。duy thật tướng tâm dĩ chi vi thể 。cố Anh lạc Kinh vân 。nhất thiết phàm Thánh giới tận dĩ tâm vi thể 。tâm vô tận cố giới diệc vô tận 。chư Đại thừa Kinh vô đệ tam tụ 。bất đồng Thanh văn luật nghi phi sắc phi tâm dĩ vi giới thể 。nhị minh tông dụng giả tiên tông thứ dụng 。sở ngôn tông giả yếu dã 。thú dã 。tùng thủy chí mạt y thể hộ trì 。thú kỳ viên quả danh vi tông dã 。thứ minh dụng giả thân bội thánh pháp mỹ đức ngoại chương 。uy nghi hạnh/hành/hàng thành thanh nghiêm quỹ phạm túc nhiên khả úy 。chế ngự tam hoặc sử vật quy tín cố danh vi dụng 。tam minh giáo nhiếp giả thích tôn nhất hóa thị thân thuyết Pháp hữu thủy hữu chung 。tứ chủng sái biệt 。vị tam tạng giáo thông giáo biệt giáo viên giáo 。Tam Tạng cụ như câu xá Bà sa 。Thanh văn giai vị thất hiền thất thánh đẳng thù 。duyên giác tức hữu trị Phật bất trị Phật đẳng sái biệt 。Bồ Tát tức tam kì bách kiếp tu tướng hảo nhân 。tịnh đồng nhất Tỳ ni Tỳ đàm tu-đa-la Tam Tạng chi học 。nãi chí Bồ-đề thụ hạ nhất niệm tướng ứng 。tam thập tứ tâm đoạn giới nội kiến tư 。chánh tập câu tận danh chi vi Phật 。đồng tăng bố tát 。vô biệt Bồ Tát luật nghi 。cố Pháp Hoa Kinh vân 。bất thân cận Tiểu thừa tam tạng học giả nhi đắc Tam Tạng chi danh 。tức liệt ứng thân Lộc Uyển thị thành trượng lục kim dung 。nãi chí phương đẳng hội trung tiểu ky sở 。lão Tỳ-kheo tượng thị kỳ Phật dã 。tam thông giáo giả như phương đẳng Bát-nhã minh tam thừa nhân cọng hạnh/hành/hàng Thập Địa 。nhất kiền tuệ địa (ngoại phàm )。nhị tánh địa (nội phàm )。tam bát nhân địa 。tứ kiến địa (bất xuất quán cọng đoạn kiến hoặc dữ Tam Tạng sơ quả tề )。ngũ bạc địa (tam nhân đồng đoạn dục giới lục phẩm tư hoặc dữ Tam Tạng nhị quả tề )。lục ly dục địa (đoạn dục giới cửu phẩm tư hoặc dữ Tam Tạng tam quả tề )。thất dĩ biện/bạn địa (đoạn tam giới kiến tư tận dữ Tam Tạng La-hán tề )。bát chi Phật địa (phước đức thâm lợi năng xâm tập dã )。cửu  Bồ Tát địa (tùng không xuất giả xâm tiểu tập khí cập giới nội vô tri học Phật thập lực đẳng Pháp )。thập Phật địa (nhất niệm tướng ứng tập khí vĩnh tận dữ Tam Tạng Phật tề dã )。thử đẳng Thập Địa tiền vô trụ hạnh/hành/hàng hướng danh 。hậu vô đẳng giác diệu giác vị 。tam nhân nhân quả Đại đồng danh vi thông giáo 。thị thắng ứng thân ngụy ngụy đường đường như tinh trung nguyệt 。tức thông Phật tướng dã 。Bồ Tát diệc đồng Thanh văn luật nghi 。tam biệt giáo giả như anh lạc nhân vương đẳng Kinh minh ngũ thập nhị vị 。địa tiền chúc phàm danh hiền 。đăng địa chúc Thánh 。hoặc vân thất địa nhập vô công dụng 。thập tín số tiến/tấn số thoái danh vi ngoại phàm 。thập trụ nhập không nhi đoạn kiến tư cập đoạn giới ngoại thượng phẩm trần sa 。thập hành xuất giả đoạn trung phẩm trần sa 。biến tri tứ giáo thập giới dược bệnh 。thập hồi hướng vị đoạn hạ phẩm trần sa 。hướng hậu tu trung phục ngoại giới vô minh 。nhất phân tài lạc tức nhập sơ địa 。bát tướng thành đạo 。nhân quả điều đệ kiếp số phả lượng 。quán hạnh/hành/hàng lịch biệt biệt tiền biệt hậu 。cố danh vi biệt 。thị thành báo thân tức kỳ tướng dã 。tứ viên giáo giả viên tín tam chướng tức thị tam đức 。báo chướng tức Pháp thân 。phiền não tức Bát-nhã 。kết nghiệp tức giải thoát 。y tín khởi hạnh/hành/hàng 。tam quán viên tu sát-na Vô gián danh sơ tùy hỉ phẩm 。đệ nhị thọ trì đọc tụng 。đệ tam giải thuyết thư tả 。đệ tứ kiêm hạnh/hành/hàng lục độ 。đệ ngũ cụ hạnh/hành/hàng lục độ ủy như Pháp hoa 。thử ngũ phẩm đệ-tử viên phục vô minh 。tức ngoại phàm vị 。thập tín chi vị kiến tư tiên lạc 。cố Nhân Vương Kinh vân 。thập thiện Bồ-tát phát Đại tâm trường/trưởng biệt tam giới khổ luân hải tức nội phàm vị 。dữ biệt giáo thập trụ cập tạng thông Phật tề 。thập tín hậu tâm phá ư giới ngoại nhất phẩm vô minh nhập sơ trụ vị viên thành bát tướng 。như hoa nghiêm sở biện 。dữ biệt sơ địa công dụng nhất tề 。thủy chung tổng phá tứ thập nhị phẩm giới ngoại vô minh phương thành diệu giác 。biệt nhi bất biệt diệu lý vô nhị 。cố danh vi viên 。thượng căn nhất sanh hữu nhập sơ trụ chi nghĩa 。thử chi tứ giáo ước ư ngũ thời hữu đa hữu thiểu 。hoa nghiêm viên giáo kiêm biệt 。Lộc Uyển đãn nhất Tam Tạng 。phương đẳng đối bán minh mãn 。tứ giáo cụ túc 。chư bộ Bát-nhã đái bán minh mãn 。thông biệt viên tam 。kim thử giới Kinh kết/kiết hoa nghiêm hội 。tức biệt viên giáo khinh trọng đốn chế Bồ Tát luật nghi 。Pháp hoa chánh minh Phật ý 。quyển quyền quy thật duy nhất viên thừa 。nhân pháp câu khai y chánh vô nhị 。cố vân ngã thường tại thử Ta Bà thế giới nhữ đẳng sở hạnh thị Bồ Tát đạo 。ngũ Phật hàm lệnh nhất thiết chúng sanh khai thị ngộ nhập Phật chi tri kiến 。Niết-Bàn tuy minh tứ giáo vi tức quyền ky phù luật hiển thường 。nhất nhất mạc bất giai văn Phật tánh 。cố nhị Kinh đồng vị cố tịnh thí thể hồ 。kim tùng Phật ý viên giáo tiêu thích 。tứ minh thọ/thụ Pháp giả 。cẩn y anh lạc địa trì Cao-xương đẳng văn tổng tác nhất thập nhị môn phân biệt 。đệ nhất khai ngộ 。đệ nhị tam quy 。đệ tam thỉnh sư 。đệ tứ sám hối 。đệ ngũ phát tâm 。đệ lục thị tướng vấn già 。đệ thất thọ giới 。đệ bát chứng minh 。đệ cửu hiện tướng 。đệ thập trần trì phạm 。đệ thập nhất minh quảng nguyện 。đệ thập nhị giáo trì giới 。đệ nhất khai ngộ giả phu giới đức nạn/nan lượng công cao vạn tượng 。vi cửu thừa chi quỹ phiệt vận Tam Bảo chi châu hàng 。thị cố Kinh vân 。nhất thiết chúng sanh nhân giới nhi hữu 。cố tát già Kinh vân 。nhược/nhã bất trì giới giả thượng bất đắc dã can chi thân 。huống công đức chi thân 。hựu hoa nghiêm vân giới thị vô thượng Bồ-đề bổn 。ứng đương cụ túc trì cấm giới 。Niết Bàn Kinh vân 。nhược/nhã trì thị Kinh nhi bất trì giới danh ma quyến thuộc 。phi ngã đệ-tử 。ngã diệc bất thính thọ trì thị Kinh 。hựu Nguyệt Đăng Tam Muội Kinh vân 。tuy hữu sắc tộc cập đa văn nhược/nhã vô giới trí do cầm thú 。tuy xứ/xử ti hạ thiểu văn kiến năng trì tịnh giới danh thắng sĩ 。thả giới hữu đa đồ 。ngũ bát thập cụ 。khắc luận công báo tùy thọ/thụ giả tâm 。kim Bồ-tát giới báo viên Phật quả tướng hảo vô biên 。tam đạt ngũ nhãn thập lực vô úy nhất thiết công đức 。ký phát Đại tâm tức thượng phẩm tâm thọ/thụ Bồ-tát giới 。Bồ-tát giới giả tức ngũ thập nhất vị viên Bồ-tát thừa chi luật nghi dã 。sở dĩ Kinh vân 。biên phương Trung Quốc nhược/nhã nhân phi nhân 。giải Pháp sư ngữ tận giai đắc thọ/thụ 。tu nhân nhân chánh tín phát chí thành tâm 。chư Phật cứu cánh chứng viên tứ đức cư thường tịch quang 。ư Pháp thân địa khởi vô duyên từ 。đẳng niệm quần sanh do như xích tử 。ngã đẳng ngu minh nhật dụng mạc tri 。tam giới luân hoàn tứ sanh trầm nịch 。duy viên diệu giác cứu tận vô minh 。cố phát viên tâm nhi hy viên hạnh/hành/hàng 。tri nhân cảm quả Kinh giác thường Tình 。cố danh khai ngộ 。dĩ khai ngộ cánh 。đệ nhị quy y Tam Bảo 。lược minh tam chủng Tam Bảo vi sở quy y 。nhất trụ trì 。nhị biệt tướng 。tam nhất thể 。nhất trụ trì Tam Bảo giả nhân năng hoằng đạo vạn đại chi sở lưu truyền 。đạo tạ nhân hoằng Tam Bảo ư tư thường trụ 。tức thế phát nhiễm y vi tăng bảo 。hoàng quyển xích trục vi pháp bảo 。nê mộc tố tượng vi Phật bảo 。nhị minh biệt tướng Tam Bảo giả thập phương tam thế Pháp báo ứng hóa vi Phật bảo 。sở thuyết pháp môn vi pháp bảo 。trừ diệu giác ngoại Bồ Tát nhị thừa vi tăng bảo 。tam nhất thể Tam Bảo giả thật tướng viên lý danh vi nhất thể 。tức nhất nhi tam vô phi bí tạng 。như thế trân kì cố thông danh bảo 。hà giả tâm thể giác tri danh Phật 。tánh thể ly niệm danh Pháp 。tâm thể vô tránh danh tăng 。phàm Thánh thủy chung thử tam cụ túc 。Phật dĩ tu dĩ chứng ưng vật hiện hình 。biệt tướng trụ trì công do nhất thể 。ngã đẳng lý thị 。như băng tại thủy 。nhược/nhã dục dung băng thiện tu phương tiện 。nghĩ thú Phật quả phi tu bất thành 。kim thủy giác tri chánh hướng thử tam vi quy y xứ 。giáo ngôn đệ-tử mỗ giáp đẳng nguyện tùng kim thân tận vị lai tế quy y Phật lượng túc tôn 。quy y pháp ly dục tôn 。quy y tăng chúng trung tôn (tam thuyết )。đệ-tử mỗ giáp đẳng nguyện tùng kim thân tận vị lai tế quy y Phật cánh 。quy y pháp cánh 。quy y tăng cánh (tam thuyết )。tùng kim dĩ vãng xưng Phật vi sư cánh bất quy y dư tà ma ngoại đạo 。duy nguyện Tam Bảo từ bi nhiếp thọ 。ai mẩn cố (lễ Tam Bảo )。thọ/thụ tam quy cánh 。đệ tam thỉnh sư 。phàm vi sư giả ưng cụ ngũ đức 。nhất kiên trì tịnh giới 。nhị niên mãn thập lạp 。tam thiện giải luật tạng 。tứ sư sư tướng thọ/thụ 。ngũ định tuệ cùng huyền 。sư ưng giáo ngôn 。đệ-tử mỗ giáp đẳng kim tùng Đại Đức cầu thọ/thụ Bồ-tát giới 。duy nguyện Đại Đức ư ngã bất đạn lao khổ từ mẫn cố (tam phản )。thứ thỉnh hòa thượng 。đệ-tử mỗ giáp đẳng phụng thỉnh Thích-Ca Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác vi hòa thượng 。ngã y hòa thượng cố đắc thọ/thụ Bồ-tát giới từ mẫn cố (lễ nhất bái )。Văn-thù-sư-lợi vi Yết ma A-xà-lê 。Di Lặc Bồ-tát vi giáo thọ sư 。nhất thiết Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác vi tôn chứng 。nhất thiết Bồ-Tát Ma-ha-tát vi đồng học đẳng lữ (từ cú đồng tiền )。thứ ưng giáo khất giới 。vân Đại Đức kim chánh Thị thời 。nguyện dữ ngã thọ/thụ Bồ-tát giới 。thứ giới sư ưng khởi vi bạch chư Phật 。xướng ngôn 。ngưỡng khể thủ thập phương nhất thiết chư Phật cập Đại địa chư Bồ-tát tăng 。thử chư Bồ-tát cầu ngã 。mỗ giáp dục tùng chư Phật Bồ-tát tăng khất thọ/thụ Bồ-tát giới 。thử chư Bồ-tát dĩ thị chân thật năng sanh thâm tín thành Bồ-đề nguyện 。duy nguyện chư Phật liên mẫn cố thí dữ Bồ-tát giới (tam thuyết )。thỉnh Thánh vi sư vi chứng minh cánh 。thập phương chư Phật thần thông đạo nhãn giai kiến văn ngã như đối mục tiền 。hướng chi sám hối 。đệ tứ sám hối giả phu giới thị bạch tịnh chi Pháp 。thân khí thanh tịnh nãi khả kham thọ/thụ 。cố tiên giáo sám hối tẩy địch thân tâm 。như hoán cố y phương thọ/thụ nhiễm sắc 。nhiên Như Lai thị diệt hướng nhị thiên niên 。chánh pháp trầm luân tà phong quảng phiến 。chúng sanh đẳng bạc phước sanh ngộ thử thời 。túng hữu thính văn mạc năng tín thọ 。lương do hoặc chướng thâm trọng kiến chấp kiên cường 。nhược/nhã bất cải vãng tòng lai tội vô do diệt 。nhược/nhã tội bất diệt giới bất phát 。cố giải thoát nạn/nan kỳ 。nhiên sám hối pháp hữu kỳ tam phẩm 。thượng phẩm sám giả cử thân đầu địa như Đại sơn băng mao khổng lưu huyết 。trung phẩm sám giả tự lộ sở phạm bi khấp lưu lệ 。hạ phẩm sám giả tùy sư khẩu ngôn trần tiền tội cữu 。kim thỉnh thập phương chư Phật chư đại Bồ-tát nhi tác chứng minh 。chư Phật Bồ-tát đại bi hoằng thệ dục lệnh chúng sanh như Phật vô dị 。nhiên tu hành giả tam nghiệp thanh tịnh phương khả đắc giới 。như thỉnh Đại Vương tiên tu trang nghiêm xá trạch 。diệc như trược thủy nhật luân bất hiện 。tam thế chư Phật giai nhân thử giới nhi đắc Bồ-đề 。cố tu tiên vận nghịch thuận thập tâm vi sám hối bổn 。sư ưng giáo ngôn 。đệ-tử mỗ giáp đẳng dữ Pháp giới chúng sanh ngưỡng khể thủ thập phương tận hư không giới nhất thiết Tam Bảo Thích-Ca Mâu Ni đương lai Di Lặc thập nhị phân giáo chân như tạng hải chư đại Bồ-tát duyên giác Thanh văn chứng minh đệ-tử phi tâm sám hối 。tùng vô thủy lai chí vu kim nhật túng thân khẩu ý 。nội kế nhân ngã ngoại gia ác hữu cụ tạo thập ác ngũ nghịch tứ trọng 。hủy báng chánh pháp nhất xiển đề tội 。sát hại phụ mẫu sát A-la-hán phá hòa hợp tăng (ước Phật tại thế biệt hạnh ngũ pháp bố tát Yết-ma )。xuất Phật thân huyết hoại hòa hợp tăng phần thiêu Kinh tượng 。thân tứ uy nghi tổn thương hàm thức 。đạo Tam Bảo vật cập dư thú tài 。điên đảo tà dâm ô nhiễm phạm hạnh 。cuống hoặc Tam Bảo khi trá nhất thiết thực đạm huyết nhục vô từ mẫn tâm 。hoặc thực/tự ngũ tân huân uế Tam Bảo 。ẩm tửu cuồng loạn phá hoại thiện Pháp 。xâm tăng man vật đả lị ha trách xuất gia tại gia trì giới phá giới 。hoặc đoạt ca sa bức lệnh hoàn tục sách dịch khu sử 。hoặc đoạn mạng căn bất tùy hỉ tha nhất hào chi thiện 。duy biến tam nghiệp quảng tạo chúng tội 。sự tuy bất phổ ác tâm biến bố 。trú dạ tướng tục vô hữu gian đoạn 。phước húy quá thất bất dục nhân tri 。lỗ hỗ để đột bất bố ác đạo 。vô tàm vô quý bát vô nhân quả tác nhất xiển đề 。cố ư kim nhật đối thập phương Phật thâm tín nhân quả 。sanh trọng tàm quý sanh trọng bố úy 。phát lộ sám hối đoạn tướng tục tâm 。phát Bồ-đề tâm đoạn ác tu thiện 。cần sách tam nghiệp phiên tích trọng quá/qua tùy hỉ phàm Thánh nhất hào chi thiện 。niệm thập phương Phật hữu Đại phước tuệ 。tri nhất thiết pháp bổn tánh không tịch 。năng bạt ngã đẳng nhất thiết chúng sanh tùng nhị tử hải trí tam đức ngạn 。duy nguyện Tam Bảo từ bi chứng minh (nhất thuyết )。sám hối ký cánh thân khí thanh tịnh kham thịnh pháp thực 。đệ ngũ phát tâm 。ngôn phát tâm giả phát Bồ-đề tâm 。Bồ-đề Phạm Âm thử phiên vi đạo 。đạo tâm ngữ thông 。kim y viên Phật phát viên đạo tâm 。viên đạo tâm giả ngã tâm Phật tâm cập chúng sanh tâm tam vô sái biệt 。lý tuy vô biệt sự chứng Thiên thù 。cố học Phật từ bi phát Phật hoằng thệ 。diệt ác sanh thiện công duy Bồ-đề 。như sư tử cân huyền biến văn nhất thiết sanh ư chúng thiện 。như Na-la-diên tiến quán triệt thiết vi biến diệt chúng ác 。cố mật tạng Kinh vân 。diệt trọng trọng thập ác phát quyền đạo tâm tất cánh vô dư 。huống phát viên tâm chư phát chi tối 。vô phát nhi phát biến Pháp giới phát danh viên phát 。nhất giả chúng sanh vô biên thệ nguyện độ độ thập giới chúng sanh cố 。nhị giả phiền não vô số thệ nguyện đoạn đoạn thập giới tam hoặc cố 。tam giả Pháp môn vô tận thệ nguyện tri tức hoặc thành trí cố 。tứ giả Phật đạo vô thượng thệ nguyện thành tức sanh thành diệt cố 。thử chi tứ tâm chư Phật chi chủng thiệu Tam Bảo vị 。nhất thiết chư Phật đẳng chứng tam thân vô bất nhân thử 。nhất phát chi hậu cật chí Niết-Bàn thệ vô thoái chuyển 。hựu hữu tứ tâm Bồ Tát tu phát 。nhất quán chúng sanh như Phật 。nhị như Quốc Vương 。tam như phụ mẫu 。tứ như Đại chúng 。nhữ đẳng năng phát thử tâm bất (đáp năng )。ký dĩ phát tâm 。thứ vấn già tướng 。tướng tức tam tụ già vị thất già 。ngôn tam tụ giả Anh lạc Kinh vân 。nhiếp luật nghi giới vị thập Ba la mật tức chỉ ác dã 。nhiếp thiện Pháp giới vị bát vạn tứ thiên pháp môn tức hạnh/hành/hàng thiện dã 。nhiêu ích hữu tình giới vị từ bi hỉ xả lợi lạc hữu tình 。dĩ tri giới tướng phục phát đạo tâm sám trừ tội cấu kham đắc thọ/thụ giới 。nhược hữu thất già bất tại thọ/thụ hạn sám diệc bất diệt 。ngã kim vấn nhữ đương tùy thật đáp 。nhữ bất xuất Phật thân huyết bất (đáp vô )。nhị bất sát phụ bất 。tam bất sát mẫu bất 。tứ bất sát hòa thượng bất 。ngũ bất sát A-xà-lê bất 。lục bất Phá Yết Ma Chuyển Pháp Luân Tăng bất 。thất bất sát thánh nhân bất (vị chứng tứ quả đẳng tịnh đáp vô )。nhược/nhã vô thất già kham đắc thọ/thụ giới 。khởi thâm trọng tâm chuyên chú đế thính mạc sanh dị duyên 。kim chánh thị đắc giới chi thời tất tu khắc tâm khuynh ngưỡng ư sư 。như hoàn khí thừa vật mạc dư tư tưởng 。dĩ vấn già tướng 。đệ thất thọ giới 。nhữ đẳng đế thính 。nhữ kim ư ngã sở cầu thọ/thụ nhất thiết Bồ Tát tịnh giới 。cầu thọ/thụ nhất thiết Bồ-tát học xứ/xử 。sở vị nhiếp luật nghi giới nhiếp thiện Pháp giới nhiêu ích hữu tình giới 。thử đẳng tịnh giới thử chư học xứ quá khứ nhất thiết Bồ Tát dĩ thọ/thụ giải dĩ hạnh/hành/hàng thành 。vị lai nhất thiết Bồ Tát đương thọ/thụ đương giải đương hạnh/hành/hàng đương thành 。hiện tại nhất thiết Bồ Tát kim thọ/thụ kim học kim giải kim hạnh/hành/hàng đương lai tác Phật 。nhữ đẳng tùng kim thân tận vị lai tế ư kỳ trung gian bất đắc phạm năng trì bất (tam thuyết tam vấn tam đáp )。đệ nhất biến cánh thời thập phương thế giới diệu thiện giới pháp chú ư nhữ đẳng thân tâm 。đệ nhị biến thời thử diệu giới pháp trắc tắc hư không vân tập đảnh/đính thượng (thứ thuyết đệ nhị biến )。đệ nhị biến cánh cánh thuyết nhất biến 。tức nhập nhân đẳng thân tâm thanh tịnh mãn túc 。vật dư tư lự 。nhiên thử giới pháp vô hữu hình sắc lưu chú nhân đẳng thân tâm bất giác bất tri 。hướng hữu hình sắc do như Thiên băng địa liệt chi thanh (thứ thuyết đệ nhị biến )。Tam Yết Ma cánh dĩ cụ giới pháp tức thị Bồ Tát 。Đại Nhật kinh vân phát tâm tất cánh nhị bất biệt 。như thị nhị tâm tiền tâm nạn/nan (vân vân )。dĩ đắc giới cánh 。đệ bát chứng minh tướng 。đệ-tử chúng đẳng ngưỡng khể thủ thập phương tận hư không biến Pháp giới nhất thiết chư Phật chư đại Bồ-tát 。thử Ta Bà thế giới Nam thiệm bộ châu nhân chủ địa đại đường quốc mỗ châu huyền mỗ tự tăng già lam Phật tượng tiền hữu chúng đa Phật tử 。kim ư ngã sở thọ Bồ-tát giới cánh 。ngã dĩ tác chứng minh 。duy nguyện chư Phật chư đại Bồ-tát từ bi diệc vi tác chứng minh (tam thuyết )。dĩ chứng minh cánh 。đệ cửu hiện tướng 。nhược/nhã thượng phẩm tâm thọ/thụ đắc giới thời 。thập phương Phật tiền hữu chủng chủng tướng 。lương phong dị hương dị thanh quang minh 。bỉ bỉ Bồ Tát vấn bỉ bỉ Phật 。hà nhân duyên cố hữu thử tướng 。bỉ Phật đáp ngôn 。thử tướng hiện khứ mỗ phương mỗ xứ/xử hữu chúng đa Bồ Tát 。ư mỗ sư sở tam thuyết thọ/thụ Bồ-tát giới cánh 。kim thỉnh chứng minh hữu thử tướng hiện 。bỉ bỉ Bồ Tát hàm sanh hoan hỉ các các giai ngôn 。như thị đẳng cực ác chi xứ/xử cụ túc phiền não 。ác nghiệp chúng sanh năng phát như thử cực thắng chi tâm thọ/thụ Bồ-tát giới thậm vi hy hữu thâm sanh liên mẫn 。ư nhữ đẳng sở khởi kiên cố phạm hạnh chi tâm nghi ưng chí tâm hộ trì 。bất tích thân mạng vật sử hủy phạm 。đệ thập quảng trần trì phạm như hạ tiêu thích 。đán thị thập trọng 。nhược/nhã chư Bồ-tát dĩ ư giới sư sở tam thuyết thọ/thụ Bồ-tát giới cánh 。nhược/nhã tự sát nhân nhược/nhã giáo tha sát nhân phi chân Bồ Tát 。giả danh Bồ Tát 。vô tàm vô quý phạm ba-la-di báo đọa địa ngục bất như ý xứ 。nhữ đẳng tùng kim thân tận vị lai tế ư kỳ trung gian bất đắc phạm 。năng trì bất (đáp năng )。đạo tiễn mãn ngũ 。dâm đại vọng ngữ cô tửu dữ nhân 。thuyết ư Bồ Tát Thanh văn Tứ Chúng danh đức chi quá/qua 。tự tán kỷ công hủy tha cao thắng 。mạ nhục khất giả xan pháp xan tài sân thượng trung cảnh bất thọ/thụ sám hối đối chúng báng hủy Đại-Thừa Tam Bảo 。nhược/nhã tự báng nhược/nhã giáo nhân báng (từ cú đồng tiền )。dĩ minh trì phạm 。đệ thập nhất giáo phát quảng nguyện 。thượng minh phát tâm tứ hoằng tổng nguyện thọ/thụ luật nghi giới danh vi khởi hạnh/hành/hàng 。kim cánh tổng biệt trọng phát nguyện 。hồi nhân hướng quả hồi kỷ dữ tha thành Bồ Tát chi đức 。đệ-tử mỗ giáp đẳng nguyện dĩ kỷ thọ/thụ giới sở sanh công đức hồi thí Pháp giới chúng sanh 。vị ly khổ giả nguyện lệnh ly khổ 。vị đắc lạc/nhạc giả nguyện lệnh đắc lạc/nhạc 。vị phát Bồ-đề tâm giả nguyện lệnh phát Bồ-đề tâm 。vị đoạn ác tu thiện giả nguyện đoạn ác tu thiện 。vị thành Phật giả nguyện tảo thành Phật 。hựu dĩ như thị sám hối thọ/thụ giới sở sanh công đức nguyện cọng nhất thiết chúng sanh xả thử thân dĩ 。sanh Cực lạc thế giới Di Đà Phật tiền ngộ vô sanh nhẫn đắc đại thần thông 。du lịch thập phương phụng sự chư Phật 。hằng văn vô thượng Đại-Thừa chánh pháp 。chư Phật hạnh nguyện viên mãn cụ túc 。hựu dĩ thử thọ/thụ giới sám hối sở sanh công đức nguyện cọng nhất thiết chúng sanh 。tùng kim thân dĩ vãng vĩnh ly tam ác thân vĩnh ly hạ tiện thân vĩnh ly bất tự tại thân 。thường ư Phật Pháp trung thanh tịnh xuất gia tinh tu phạm hạnh vi nhất thiết chúng sanh tác đại thiện tri thức 。hựu nguyện nhất thiết chúng sanh văn ngã danh giả phát Bồ-đề tâm 。kiến ngã hình giả đoạn ác tu thiện 。văn ngã thuyết giả đắc đại trí tuệ 。tri ngã tâm giả tảo đắc thành Phật 。phát nguyện dĩ lễ Tam Bảo 。dĩ phát nguyện cánh 。đệ thập nhị giáo trì giới lệnh tụng giới bản hữu sở bất giới giải nhất nhất tiêu thông 。niệm Phật tụng Kinh tư tánh tu tập 。cụ như hạ văn tùy giới tiêu thích 。ngũ minh truyền dịch thời đại giả 。tức Đại tần hoằng thủy tam niên 。hữu Tây quốc Tam Tạng Cưu-ma La-thập thử vân đồng thọ 。lai đạt hán cảnh quang hiển Đại-Thừa khuông duy Thánh giáo 。ư tiêu dao viên (hoặc vân ư thảo đường tự )。truyền dịch Kinh luận tam bách dư quyển ngũ thập dư bộ 。phạm nạp nhất bổn đệ thập tâm địa tối hậu tụng xuất lượng (lưỡng) quyển thành văn 。thượng quyển minh Bồ Tát giai vị hạ quyển minh Bồ Tát luật nghi 。tài phiên dịch cật vu thời 。Sa Môn tuệ dung đạo tường đẳng bát bách dư nhân thỉnh tùng thọ/thụ giới 。dung đẳng bút thọ/thụ hàm đồng tụng trì 。nhưng ư hạ quyển kệ tụng chi hậu độc vi nhất trục 。tự vân thử đẳng giới tướng xuất tự Phạm Võng Kinh luật tạng phẩm nội 。Lô xá na Phật vi diệu hải Vương cập Vương thiên tử thọ/thụ Bồ-tát giới Pháp 。đệ lục liêu giản giả vấn vô tác giới thể duy thật tướng tâm 。duyên thể hộ trì 。nhân quả tông thú diệc duy thật tướng 。như hà sái biệt 。đáp thể thị tông giáo chi tông 。bất tức bất ly 。thí như ốc không dữ lương trụ đẳng 。không thí ư thể lương đẳng thí tông 。bất tức bất ly tư chi khả kiến 。ứng tri thể thị năng trì năng lĩnh chi tâm 。tướng tông thị sở trì sở lĩnh chi giới pháp 。vấn Niết-Bàn thiên tụ tịnh thị biệt giáo Bồ Tát luật nghi 。vân hà nhi ngôn thử Bồ-tát giới biệt viên Bồ Tát đồng bẩm 。đáp biệt giáo Bồ Tát hạnh bố nhi tu 。tứ giáo Pháp môn vô bất hạnh/hành/hàng học 。cố Niết-Bàn thứ đệ ngũ hành quỹ phạm biệt giáo chi nhân 。sơ tâm yếm thế xuất gia bạch tứ yết ma tiên bẩm tạng thông luật nghi cấm phòng tam nghiệp 。cố tiên minh thiên tụ nãi chí thập giới ngũ chi danh giới Thánh hạnh/hành/hàng 。khởi phi tiệm cụ thập trọng tứ thập bát khinh 。cố tri thử nhị nghĩa thông biệt viên Bồ Tát Tỳ ni chi tạng 。vấn nhược nhĩ giáo lợi căn hữu nhập biệt viên chi nghĩa 。diệc ưng hữu thử luật nghi chi phần 。đáp thả ước đương giáo độn căn 。vị bẩm Phật tánh chi giới đồng y Tam Tạng luật nghi 。lợi căn bị tiếp nhập ư biệt viên 。hoàn tùng năng tiếp danh biệt viên nhân 。hoặc hữu tiếp nhập chi nghĩa 。cố tứ giáo ngoại biệt lập vị danh 。vấn Thanh văn chế ư thân khẩu 。Bồ Tát duy chế ư tâm 。vân hà Tam Tạng tam thừa đồng bẩm ngũ thiên thất tụ 。đáp Đại tiểu luật nghi câu chế tam nghiệp 。tự hạnh/hành/hàng hóa tha chi dị cố đắc Đại Tiểu thừa danh 。tiểu giới nhược/nhã bất chế tâm phương tiện lan cát tùng hà nhi lập 。Bồ Tát tuy vân sát-na tạo tội ương trụy Vô gián 。đãn vân sát-na vi Vô gián nhân 。thập trọng tứ thập bát khinh mạc bất giai tùng thân khẩu cụ duyên nhi kết/kiết 。huống Tam Tạng Bồ Tát thị bỉ tiểu trung chi Đại 。đối thử liêu giản thù bất tướng ứng 。vấn như tiền thập giới thừa giới hỗ thông 。như hà thủ biệt 。đáp chế giáo sở minh tùng cấm ác biên nhi đắc giới danh 。hóa giáo sở minh tùng tu Thiền học tuệ nhi lập thừa xưng 。thử tức biệt dã 。nhược/nhã kỳ thông giả tam học tướng tu như mục túc tịnh năng vận tái sở thú chi xứ/xử thông đắc danh thừa 。tịnh hữu đoạn ác chi năng thập tổng danh giới 。kim Bồ-tát giới tam nghĩa hỗ thông 。tùng chế chỉ ác danh chi vi giới 。tùng chế khởi hạnh/hành/hàng thường trụ từ bi tức thị thừa dã 。cố nhất nhất giới thừa giới cụ túc 。giới tức Pháp thân thừa tức Bát-nhã 。thừa giới bất nhị từ bi ưng hóa tức thị giải thoát 。giải thoát đức giả quán vi nhân ứng thân vi quả 。Bát-nhã đức không quán vi nhân báo thân vi quả 。Pháp thân đức trung quán vi nhân Pháp thân vi quả 。cố tri giới giới tam tụ hỗ dung 。tam quán tam thân tướng tức 。tam tụ tam thân ký vô ưu liệt 。tứ thập bát khinh thập trọng đẳng trì tâm tánh ninh hữu thiển thâm 。giả phần thừa giới lượng (lưỡng) danh 。nhất nhất vô phi thật tướng 。phương thị viên dung Bồ-tát giới dã 。cố tự trung vân 。nhất thiết sắc tâm thị Tình thị tâm giai nhập Phật tánh giới trung 。ngôn khả nghiệm hĩ 。bất biệt nhi biệt khinh trọng uyển nhiên 。chỉ ác vi chánh văn quảng 。khởi quán thị bàng ngữ lược 。tùng đa tùng chánh luật nghi phòng cấm tam nghiệp nghĩa biên danh Bồ-tát giới 。đệ thất tùy sự y văn tiêu thích 。Phạm võng đại bản bỉ văn tiêu thích 。Phạm võng đại bản bỉ chi nhất phẩm đãn thị chánh thuyết 。kim nãi nghĩa khai dĩ vi tam đoạn 。tùng kệ sơ cật trường hàng thanh tịnh giả vi tự 。thứ tùng Phật cáo hạ cật hiện tại chư Bồ-tát kim tụng vi chánh thuyết 。thử hạ tận quyển tức đệ tam khuyến thuyết lưu thông 。tựu sơ tự vi nhị 。sơ kệ tụng minh xá na phát khởi 。thứ trường hàng minh Thích Ca khuyến phát 。sơ văn hựu tứ giới tam khuyến 。tứ giới giả nhất xá na nhị Thích Ca tam Bồ Tát Tứ Chúng sanh 。tam khuyến giả nhất khuyến thọ/thụ nhị khuyến trì tam khuyến tụng 。thử chi tứ giới đắc chi hữu do 。căn bản truyền thọ/thụ đắc kí thành Phật 。sở dĩ khuyến thọ/thụ thọ/thụ dĩ tu trì trì dĩ tu tụng sử Phật chủng bất đoạn 。sơ thập nhất hạnh/hành/hàng bán kệ vi tam 。sơ tam hành tam cú minh xá na thuyết giới truyền thọ/thụ Thích Ca 。thứ Thị thời hạ tam hành tam cú minh Thích Ca tích Phật thọ/thụ chư Bồ-tát Bồ Tát thọ/thụ chư chúng sanh 。tam tòng đế thính hạ tận kệ minh khuyến tín thọ trì 。thử chi tam tự tất thị Thích Ca sở thuyết 。tạp hữu Kinh gia chi từ 。sơ vi nhị 。sơ nhị hạnh/hành/hàng bán minh bản tích 。thứ nhất hạnh/hành/hàng nhất cú minh nhân pháp 。sơ hựu tam sơ bán hạnh/hành/hàng minh xá na bản thân 。thứ nhất hạnh/hành/hàng bán minh Thích Ca tích hóa 。tam bán hạnh/hành/hàng tổng kết bản tích 。sơ văn giả thượng cú minh xá na bản thân 。hạ cú minh xá na bản độ 。thử tức y chánh lượng (lưỡng) báo 。sơ ngôn ngã kim đẳng giả thường lạc/nhạc ngã tịnh tứ đức chi ngã dã 。Kinh vân vô ngã Pháp trung hữu chân ngã 。vị báo thân Như Lai trí đoạn câu viên tứ đức cứu cánh danh vi tịnh mãn 。cử nhất nhiếp tam cố vân ngã kim đẳng 。nhiếp luận minh báo thân hữu nhị 。nhất tự thọ dụng báo 。vị xưng pháp giới thật thành y chánh vô ngại 。duy Phật độc cư diệu giác đồng loại tự năng tướng kiến 。nhị tha thọ dụng báo 。vi địa thượng Bồ Tát ư thật báo độ hiện thân thuyết Pháp lệnh bỉ kiến chi 。thử tự tha báo thân đậu hạnh/hành/hàng bố giáo lịch biệt chi ky 。thắng liệt lượng (lưỡng) ưng đậu tạng thông ky 。báo ứng nhị thân dĩ Pháp thân vi bổn 。ngôn Pháp thân giả Tỳ Lô Giá Na 。thử vân biến nhất thiết xứ 。ky ưng hàm viên do như hư không vô trạch thời xứ/xử 。nhất tam tướng tức 。cử nhất cụ tam ngôn bất luy thư 。tùy ky biệt hiển cố tiêu báo thân cập minh chủ bạn 。hạ cú minh y báo 。ngôn phương tọa đẳng giả 。phương giả chánh dã 。an trụ chánh Pháp xứ tại liên hoa đài cố vân tọa dã 。ngôn liên hoa giả Như Lai sở cảm liên hoa thế giới 。thế giới chi hạ liên hoa vi đài danh liên hoa đài 。cố Hoa Nghiêm kinh vân 。hoa kình thập thế giới 。sở biểu hữu nhị 。nhất biểu xá na xứ/xử uế bất nhiễm 。nhị biểu nhân năng cảm quả 。liên hoa tứ loại 。nhân trung liên hoa thập diệp dĩ thượng 。Thiên thượng liên hoa bách diệp dĩ thượng 。Bồ Tát liên hoa thiên diệp dĩ thượng 。diệu giác liên hoa lượng đẳng Pháp giới 。nhất nhất hỗ dung khả vị y chánh nhị báo viên mãn 。hựu vân hoa tạng giả thể năng bao hàm thập phương Pháp giới 。thập phương Pháp giới hiện nhất trần trung 。do như đế võng trọng trọng vô tận 。bất hoạnh bất thọ xuất quá/qua tư nghị chi biểu cố danh hoa tạng 。thứ châu táp hạ minh Thích Ca tích hóa 。vọng thiên bách ức quốc Thích Ca tức thiên Thích Ca vi bổn 。thiên bách ức vi tích 。thành lượng (lưỡng) trọng bản tích 。nhược/nhã vọng Pháp hoa tịnh tích trung bản tích 。ư trung hựu tam 。sơ minh tích trung chi bổn 。nhị minh tích trung chi tích 。tam minh bổn chi dữ tích giai thành Phật đạo 。sơ ngôn thiên hoa thượng giả diệc ngôn thiên diệp hiện thiên Thích Ca 。nhất hoa nhất Phật tam thiên đại thiên thế giới cố hữu thiên Phật tịnh thổ 。thử tức nhị trụ/trú minh phần thân dã 。sơ trụ phần thân bách Phật thế giới 。nhị trụ/trú thập bội 。hoa nghiêm nhị trụ/trú dĩ khứ đa minh biệt nghĩa 。cố ư nhị trụ/trú biện viên thành tướng 。hậu hậu chi vị thân thổ phả lượng 。thứ minh tích trung chi tích 。sơ cú cử nhất hoa nhất Phật sanh bách ức quốc 。quốc giả thị nhất tứ thiên hạ chi danh dã 。sở dĩ nhất tam thiên đại thiên thế giới tiểu thiên hữu nhất thiên tứ thiên hạ 。trung thiên cụ thiên thiên 。thiên thiên tức thập ức 。Đại Thiên thiên bội tức hữu vạn ức tứ thiên hạ đẳng 。Kinh vân bách ức tức tiểu số vạn vạn ức 。ức hữu bách bách 。Đại số bách bách vi bách 。cố vân bách ức 。ư vạn ức quốc vạn ức Nam châu các nhất Thích Ca 。cố vân nhất quốc nhất Thích Ca 。đệ tam văn giả vạn ức Nam châu Bồ-đề thụ hạ nhất Thích Ca dữ nhất hoa nhất Thích Ca đồng thời thành Phật 。thiên Phật thế giới tổng hữu nhất thiên cá vạn ức Thích Ca dữ thiên Thích Ca phóng quang hỗ chiếu 。hoa đài danh xá na hoa diệp danh Thích Ca 。Thích Ca vi bạn xá na vi chủ 。chủ bạn tướng quan thọ/thụ pháp vương chức 。đồng thời thành Phật cố vân các tọa đẳng 。như thị hạ đệ tam kết 。sơ cú kết/kiết tích thân 。thứ cú kết/kiết bản thân 。minh thiên Thích Ca cập thiên cá bách ức Thích Ca tịnh dĩ xá na vi bổn cố vân như thị đẳng 。thiên bách ức hạ đệ nhị minh nhân pháp ư trung hựu nhị 。sơ minh nhân thứ ước pháp 。sơ văn tam cú 。sơ minh năng hóa chi chủ 。thứ minh sở hóa chi ky 。đệ tam minh năng hóa sở hóa câu nghệ bản Phật 。cố vân chí ngã sở 。ngã sở tức xá na dã 。thính ngã hạ đệ nhị ước pháp vi nhị 。sơ cú giới thính 。thử giới thị thập phương tam thế chư Phật chi Pháp 。chỉ đắc xưng tụng bất vân thuyết dã 。cam lộ môn giả đệ nhị thán giới công năng 。cam lồ thị chư Thiên bất tử chi dược 。thí nhân thử giới đắc chí Niết-Bàn tứ đức chi lý 。cam lồ gia môn danh cam lộ môn 。môn dĩ năng thông vi nghĩa 。giáo năng thông lý cố dã 。Thị thời hạ đệ nhị Thích Ca tích Phật truyền thọ/thụ Bồ Tát 。Bồ Tát thọ/thụ chư chúng sanh 。ư trung hựu tam 。sơ minh Kinh gia tự Thích Ca truyền thọ/thụ chi duyên 。thứ minh Thích Ca truyền thọ/thụ chư Bồ-tát 。tam khuyến Bồ Tát thọ/thụ chư chúng sanh 。sơ văn tam 。sơ xuất giới tướng trọng khinh chi số 。thứ giới như hạ thán giới công dụng 。tam vi trần hạ khuyến Bồ Tát thọ trì 。sơ văn tiền tam cú tự thiên bách ức các hoàn bổn vị 。thứ lượng (lưỡng) cú tự tụng bổn giới 。vị thử giới pháp chư Phật sở sư 。cố vân Bổn Sư giới dã 。thứ thán giới dụng trung luật nghi giới năng viên chỉ tam hoặc chi ác 。thí nhật nguyệt phá ám 。thiện pháp giới năng viên tu tam quán chi thiện 。thí nhật nguyệt chiếu minh 。nhiêu ích hữu tình giới chỉ quán kiêm cụ năng nghiêm Pháp thân 。như anh lạc châu 。thị cố Kinh vân lão thiểu trung niên phục thường hảo cố 。đệ tam khuyến Bồ Tát thọ trì vi nhị 。sơ lượng (lưỡng) cú tổng cử công năng 。thứ lượng (lưỡng) cú chánh khuyến 。dư nhị như văn 。đế thính hạ khuyến tín thọ trì vi tam 。sơ minh sở tụng chi Pháp 。thứ Đại chúng hạ khuyến tín thọ trì 。tam đại chúng hạ kết khuyến 。sơ ngôn giới tạng giả thử giới đa hàm tam tụ vạn thiện cố danh vi tạng 。biệt biệt giải thoát tùng quả lập xưng vân Ba la đề mộc xoa 。mộc xoa giải thoát thử bỉ âm dị dã 。thứ khuyến nhân tín thọ hựu tam 。sơ khuyến tín thứ nhất thiết hạ khuyến thọ/thụ 。nhiếp tức thọ/thụ dã 。tam chúng sanh cử vị thích kết khuyến chi ý 。ngôn tức nhập Phật vị giả nhất thiết chúng sanh giai hữu Phật tánh 。y tánh phát tâm thọ/thụ tam tụ giới 。bẩm Phật giới Pháp danh nhập Phật vị 。cố Đại Nhật kinh vân 。học Đại-Thừa giả tuy thị nhục nhãn danh vi Phật nhãn 。sơ nhị cú dụng đồng phương tiện vị 。thứ nhị cú minh đồng chứng chân vị 。Phật vị danh thông hữu chân hữu tự 。thủy chung danh tự quán hạnh/hành/hàng tương tự 。nhất niệm chứng trung đắc Pháp thân bổn 。sơ a hậu đồ phần chứng Đại Giác danh chân Phật tử 。cố Thân tử đắc kí 。nhập viên sơ trụ nãi vân chân tử 。tùng Phật khẩu sanh tùng pháp hóa sanh 。cố vân vị đồng đại giác dĩ chân thị chư Phật tử 。nhĩ thời hạ đệ nhị Thích Ca tự vi nhị 。sơ Kinh gia tự thứ Thích Ca tự thuyết 。sơ hựu tam 。sơ tự Phật dục kết giới 。thứ tự phóng quang biểu thụy 。tam đại chúng nguyện văn 。sơ hựu tứ 。sơ cử thời tiêu xuất hóa chủ 。nhĩ thời giả đương nhĩ chi thời dã 。vị thị tích Phật tùng bổn Phật xá na thọ/thụ chỉ hồi thời 。cố vân nhĩ thời 。Thích Ca tính dã thử vân năng nhân 。Mâu Ni giả danh dã thử vân tịch mặc 。thân khẩu ý mãn cố đắc danh dã 。sơ tọa hạ đệ nhị tiêu xứ/xử tức Bồ-đề thụ 。diệc vân đạo thụ 。thụ hạ thành đạo 。đạo dữ Bồ-đề bỉ thử âm dị 。tại ma kiệt quốc ư thử thụ hạ hữu Kim Cương tọa 。hiền kiếp thiên Phật giai tọa thử tọa nhi đắc Bồ-đề 。kim Thích Ca chủ bạn tích thị tân chứng cố vân sơ tọa đẳng 。thành vô thượng giác giả đệ tam minh đắc đạo 。vị hoa nghiêm hội thị hiện sơ thành vi Đại căn tánh kết/kiết Bồ-tát giới 。cố hoa nghiêm vân ư Bồ-đề trường thủy thành chánh giác 。danh hiệu phẩm vân 。xá na tích danh Thích-Ca Mâu Ni 。nhược/nhã tiểu ky sở kiến Lộc Uyển sơ thành 。hậu nãi nhân sự chế ư thiên tụ 。Thích Ca danh đồng sơ thành kiến biệt 。kim biện dị bỉ cố hạ văn vân sơ kết/kiết Bồ Tát Ba la đề mộc xoa 。sơ kết/kiết hạ đệ tứ xuất sở kết/kiết chi Pháp 。ư trung vi tứ 。sơ tiêu danh thứ hiếu thuận hạ minh năng thành thắng nhân 。tam hiếu thuận chí đạo hạ minh năng thành thắng quả 。tứ hiếu danh hạ kết/kiết dị danh 。sơ văn ngôn sơ kết/kiết giả 。thập địa luận vân Phật thành đạo hậu đệ nhị thất nhật dã 。thứ văn ngôn hiếu thuận đẳng 。hiếu vị chí tâm kính dưỡng 。thuận vị tùy tùng tôn mạng 。tùng thùy hiếu thuận lược cử tam cảnh 。nhất phụ mẫu sanh dục ân 。nhị sư tăng huấn đạo ân 。tam Tam Bảo cứu hộ ân 。ngôn phụ mẫu giả quá/qua hiện tằng sanh dưỡng dục ư ngã 。Luân-hồi lục đạo tịnh thị phụ mẫu 。vi thị nghĩa cố khởi vô duyên từ bi 。kiệt thành kính dưỡng lệnh phát đạo tâm bạt khổ dữ lạc/nhạc 。nhị sư tăng ân giả 。hòa thượng Xà-lê tịnh danh sư tăng 。hòa thượng danh lực sanh đạo lực do thành cố 。Xà-lê danh chánh hạnh 糺chánh ngã hạnh/hành/hàng cố 。cố thư vân 。phi phụ mẫu dĩ vô sanh 。phi sư trường/trưởng vô dĩ thành 。phi quân Vương vô dĩ vinh 。dân sanh tại tam sự chi như nhất 。kim Xà-lê hòa thượng tam học huấn hối 。tam thân do thử sanh 。cận đạo thủy mạt tam đức do thị nhi thành 。tự hạnh/hành/hàng hóa tha quang hiển thánh chỉ 。trụ trì Phật nhật danh xưng phổ văn 。nhập vị chứng cực công quy sư hữu 。như thử vinh ích biến ư Pháp giới thể đẳng hư không 。khởi đồng thế vinh nhất giới nhất quốc nhi dĩ 。cố tri sư tăng năng sanh năng thành năng vinh tam sự cụ túc 。tự phi duyên lý trì giới tam tụ vi tâm dĩ pháp cúng dường vi thượng vi tối 。dư yên năng báo nhất cú chi trạch 。tam Tam Bảo giả tam thế Như Lai tự chứng thường lạc/nhạc thùy hình thập giới phủ toại ky duyên 。túc dạ duy niệm phá hoặc thọ kí tuyên ngũ vị Pháp cực tế vô biên 。trương bát giáo võng vi chủng thục thoát 。lưu thông vĩnh kiếp do Bồ-tát tăng 。hoặc thật hoặc quyền bản tích nạn/nan trắc 。vi Đại vi tiểu khuông phụ pháp vương 。tượng mạt biên phương cảm ngộ di phong 。nhất Kinh ư nhĩ thiên kiếp bất hủ 。huống tư tánh tu tập giải thoát lương nhân 。khởi phi Tam Bảo chi lực 。cố tu học Phật từ bi hạnh/hành/hàng Bồ Tát hạnh danh hiếu thuận Tam Bảo 。vấn tăng bảo dữ tiền sư tăng hà biệt 。đáp sư tăng danh khoan thể hiệp cục ngã sở thừa 。tăng bảo danh thể câu khoan cai thông tam thế (vân vân )。đệ tam năng thành thắng quả trung 。hiếu thuận chí đạo đẳng vị thuận cực đạo chi Pháp dã 。đệ tứ hội dị danh 。vị hạnh/hành/hàng thử hiếu tức thuận giáo vô vi danh vi trì giới 。cố ngôn hiếu danh vi giới 。giới năng chế ngự tam nghiệp chỉ diệt chư ác cố vân diệc danh chế chỉ 。Phật tức hạ đệ nhị phóng quang biểu thụy 。tướng thuyết thử giới phóng kim quang dĩ vi biểu triệu 。Kinh giác thường Tình lệnh chúng tập cố 。Thị thời hạ đệ tam tự chúng tập nguyện văn vi tam 。sơ tổng tiêu 。thứ chư Bồ-tát hạ liệt danh 。tam hợp chưởng hạ tổng kết nguyện văn 。sơ như văn 。thứ liệt danh trung sơ Bồ Tát giả đạo tâm chúng sanh dã 。thứ sắc Thiên 。tam Lục dục thiên 。tứ nhân Vương 。sơ ngôn thập bát phạm giả sắc giới tứ Thiền tổng thập bát Thiên 。sơ Thiền tam thiên 。nhất phạm chúng (vị phạm dân )。nhị phạm phụ (vị phạm Thần )。tam phạm Vương (vị phạm chủ )。nhị Thiền tam Thiên 。nhất thiểu quang (thân quang thiểu cố )。nhị Vô Lượng Quang (quang lượng đa cố )。tam Cực quang (quang thể biến cố )。đệ tam Thiền tam Thiên 。nhất thiểu tịnh nhị vô lượng tịnh tam Biến tịnh (lệ thượng thích chi )。đệ tứ Thiền cửu thiên 。nhất vô vân (hạ địa hữu vân thượng địa vô vân danh vô vân )。nhị phước sanh (thắng phước vãng sanh dã )。tam quảng quả (thắng phước cảm quả cố danh quảng quả )。tứ vô tưởng (tu vô tâm định nhân sanh bỉ Thiên cố danh ngoại đạo Thiên )。thứ ngũ tịnh cư thiên 。ly dục phiền hoặc danh tịnh tịnh thân sở chỉ viết cư 。nhất vô phồn (sơ ly phồn tạp cố danh vô phồn )。nhị vô nhiệt (ly ư hạ địa nhiệt cố phiền não )。tam thiện hiện (quả đức dịch hiển cố )。tứ thiện kiến (tiệm kiến thanh triệt cố )。ngũ sắc cứu cánh diệc danh đại tự tại (ngũ tịnh chi cực cố )。chánh lý vân 。quá/qua thử tịnh cư hữu Thiên danh đại tự tại 。sơ địa Bồ Tát nhi hóa ư bỉ 。Lục dục thiên giả nhất Tứ Thiên vương thiên 。nhị Đao Lợi Thiên (diệc vân tam thập tam thiên )。tam dạ ma thiên (thử vân thời phần )。tứ Đâu-Xuất-Đà Thiên (thử vân tri túc )。ngũ Hoá Lạc Thiên lục tha hóa tự tại thiên 。thập lục đại quốc Vương giả 。nhất ương già 。nhị ma kiệt 。tam Ca thi 。tứ ni tát la 。ngũ Bạt Kì 。lục mạt la 。thất chi Đề 。bát bạt sa 。cửu lâu cư 。thập bàn xà/đồ 。thập nhất A-thấp-ba 。thập nhị Bà tha 。thập tam tô La bà 。thập tứ Kiền-đà-la 。thập ngũ kiếm phù sa 。thập lục A lê Đề 。Tây độ chư quốc thậm đa lược liệt thập lục đại quốc Vương dã 。vấn chư Kinh tập chúng hoặc hữu lai bất thử nghị vân hà 。đáp văn Pháp do thừa cấp 。nhân thiên trì giới tư 。thừa giới câu cấp dĩ nhân thiên thân trị Phật văn Pháp 。thừa cấp giới hoãn vi dư thú thân trị Phật văn Pháp 。giới cấp thừa hoãn tuy sanh nhân thiên bất kiến Phật bất văn Pháp 。thừa giới câu hoãn báo sanh dư thú hựu bất văn Pháp 。thừa hữu đại tiểu tín Pháp bất đồng 。giới hữu tam phẩm thọ/thụ báo ưu liệt 。cố sử chư Kinh minh đồng văn chúng đa thiểu sái biệt (vân vân )。hợp chưởng hạ đệ tứ tổng kết thời chúng nguyện văn khả kiến 。Phật cáo hạ đệ nhị Thích Ca tự thuyết hựu tam 。sơ minh tự tụng nhị thích phóng quang tam khuyến thọ học 。thử tam các nhị 。sơ văn nhị giả 。sơ cử tự tụng 。nhữ đẳng hạ đệ nhị khuyến hóa 。ngôn nhất thiết phát tâm giả thông cử bác địa 。sơ phát viên tâm bẩm thọ/thụ thử giới tức tu tụng trì 。ngoại phàm chi sơ danh tự vị trung 。cố ngôn nhất thiết phát tâm 。việt khước ngoại phàm ngũ phẩm đệ-tử cập thập tín vị siêu thủ thập trụ dĩ thượng chư vị 。cố vân nãi chí 。thập trụ sơ văn diệu lý cố vân phát thú 。thứ nhập thập hành tăng tu thiện căn danh vi trường/trưởng dưỡng 。thập hồi hướng vị kiên tu thiện căn danh vi Kim cương 。Kim cương hậu tâm sở y chuyển thắng cố danh Thập Địa 。văn tùng chân vị bất vân thập tín 。kim lược liệt danh lệnh tri viên thừa chư vị thủy mạt 。ngôn thập tín giả thập tâm chi trung dĩ tín vi bổn cố ngôn thập tín 。nhất tín nhị niệm tam tiến/tấn tứ tuệ ngũ định lục bất thoái thất hồi hướng bát Hộ Pháp cửu giới thập nguyện 。thủy tòng danh tự ngoại phàm ngũ phẩm vô bất cụ thập 。tam hoặc toàn tại vị đắc thập danh 。thử chi thập tâm nhất nhất giai thập 。cố Anh lạc Kinh vân 。nhất tín hữu thập thập tín hữu bách bách pháp vi bổn 。cố nhất nhất vị giai ngôn thập dã 。nãi chí diệu Giác danh dị nghĩa đồng 。thập pháp giai Đại chuyển danh thập Đại 。tức thị vị vị dụng ư thập pháp thành nhất viên giáo Bồ Tát Đại-Thừa 。thử tức Pháp hoa đại xa chi nghĩa 。nhất kỳ xa cao quảng thí quán diệu lý tam đức Phật tánh vi ất tư nghị cảnh 。tức nhập tín tâm 。nhị trương thiết màn cái thí vô duyên từ bi bạt khổ dữ lạc/nhạc 。tức nhập niệm tâm 。tam an trí đan chẩm thí chỉ ác hạnh/hành/hàng thiện an tâm định tuệ 。tức nhập tiến/tấn tâm 。tứ kỳ tật như phong thí minh đạt chi tuệ viên phá tam hoặc 。tức nhập tuệ tâm 。ngũ xa ngoại chẩm thí thức trì phạm thông tắc 。tức nhập định tâm 。lục hữu Đại bạch ngưu thí đạo phẩm điều thích chánh ngữ chánh kiến 。nhập bất thoái tâm 。thất hựu đa bộc tùng thí ư khởi thệ đối trì trợ khai 。nhập hồi hướng tâm 。bát du ư tứ phương thí tri thứ vị thập phát thú đẳng 。nhập Hộ Pháp tâm 。cửu tự tại vô ngại thí an nhẫn ngoại phàm vi thuận danh lợi 。tức nhập giới tâm 。thập trực chí đạo tràng thí ly thập tín pháp ái lệnh chí phát thú 。tức nhập nguyện tâm 。nhất tín hữu thập tín nhất pháp hữu thập pháp 。nhất tín ký nhĩ dư cửu chuẩn tri 。thứ minh thập trụ vị trung 。thập phát thú tâm y Phạm võng liệt danh 。nhất xả vị tam nhân khai phát chứng bình đẳng lý 。tức thị đệ nhất quán bất tư nghị cảnh 。nhị khởi đại từ bi trì tam tụ giới 。tam nhẫn tức đệ tam xảo an chỉ quán tự lợi lợi tha 。tứ tiến/tấn tức đệ tứ phá Pháp biến 。ngũ định tức đệ ngũ tri thông tắc 。lục tuệ tức đệ lục đạo phẩm điều thích 。thất nguyện tức 。đệ thất đối trì trợ khai giai do nguyện lực 。bát Hộ Pháp tức đệ bát thức thứ vị sử Pháp bất lạm 。cửu hỉ tức đệ cửu an nhẫn vi thuận do Pháp giới hỉ cố 。thập đảnh/đính tức đệ thập ly trung đạo pháp ái cư cửu tâm chi đảnh/đính 。thập hành vị trung thập trường/trưởng dưỡng giả từ bi hỉ xả thí hảo ngữ lợi ích đồng cập định tuệ 。thiện quán diệu cảnh nhập vô duyên từ 。phát vô tác hoằng thệ nhập đại bi tâm 。thiện xảo an tâm nhi xưng pháp giới hỉ danh vi hỉ tâm 。duyên tánh phá Pháp tam hoặc câu biến danh vi xả tâm 。ư khổ tập đẳng sự đạt đạo diệt đẳng lý danh thức thông tắc 。tức nhập thí tâm 。vô tác đạo phẩm thiện năng điều đình chánh ngữ nghiệp mạng danh hảo ngữ tâm 。dĩ Thiên trợ viên danh lợi ích tâm 。bát tri thứ vị bất đồng nhi đồng 。viên lý vô nhị danh vi đồng tâm 。an nhẫn vi thuận xưng xưng lăng nghiêm định 。bất trước pháp ái danh trung đạo tuệ 。thập hồi hướng vị thập Kim Cương giả 。nhất tín nhị niệm tam hồi hướng tứ đạt ngũ viên trực lục bất thoái thất đại thừa bát vô tướng cửu tuệ thập bất hoại 。viên trí quán cảnh danh vi tín tâm 。kiên cố từ bi danh vi niệm tâm 。Pháp giới cố danh hồi hướng 。viên thể tam hoặc danh vi đạt tâm 。ư tắc đắc thông danh viên trực tâm 。đạo phẩm thú tiền danh bất thoái tâm 。chánh trợ hợp hạnh/hành/hàng giai Ma-ha-diễn danh Đại-Thừa tâm 。duyên lý biện vị danh vô tưởng tâm 。kiên cố an nhẫn danh vi tuệ tâm 。pháp ái Vô Trước danh bất hoại tâm 。ngôn Thập Địa giả nhất thể tánh bình đẳng địa 。cảnh trí bất nhị dã 。nhị thể tánh thiện tuệ địa 。duyên lý phát tâm dã 。tam thể tánh quang minh địa 。xảo dụng chỉ quán danh quang minh dã 。tứ thể tánh nhĩ Diệm huệ địa 。viên phá Pháp biến như diễm tiêu chú 。ngũ thể tánh tuệ chiếu địa 。thiện tri thông tắc dã 。lục thể tánh Hoa Quang địa 。nhân trung đạo phẩm danh vi Hoa Quang 。thất thể tánh mãn túc địa 。chánh trợ vô khuyết dã 。bát thể tánh Phật khổng địa 。quyết định phân biệt thứ vị vô lạm 。cửu thể tánh hoa nghiêm địa 。an nhẫn vi thuận thân tâm đoan mỹ như hoa trang nghiêm dã 。thập thể tánh nhập Phật cảnh giới địa 。ly chân pháp ái tâm cánh nhất chuyển nhập đẳng diệu Giác danh Phật cảnh giới 。cố Phật thập pháp nhi đắc Đại danh 。nhất quán bất tư nghị cảnh danh vi lý Đại 。nhị phát từ bi tâm danh thệ nguyện Đại 。tam xảo an định tuệ danh trang nghiêm Đại 。tứ phá Pháp biến danh trí đoạn Đại 。ngũ thức thông tắc danh biến tri Đại 。lục đạo phẩm điều thích danh vi đạo Đại 。thất đối trì trợ khai danh vi dụng đại 。bát thức thứ vị danh quyền thật Đại 。cửu năng định nhẫn danh lợi ích Đại 。thập vô pháp ái danh vô trụ Đại 。cố tri viên thừa thập pháp thủy chung tự tha cụ túc 。ngự xa đạt đáo do danh vi xa 。thị cố chư vị Bồ Tát giai tụng 。vấn thượng thích thập pháp đối danh bất đồng giả hà 。đáp nhất pháp cụ thập pháp Pháp hỗ dung tùy nghĩa chuyển thích vô đắc định chấp 。vấn Hoa Nghiêm kinh vân 。sơ trụ Bồ Tát đắc Pháp thân bổn 。phần thân bách giới tượng cúng Phật 。lợi sanh chư vị công đức vô bất cụ túc 。hậu hậu chi vị hà sở dĩ da 。đáp ngôn cụ túc giả phần cụ túc dã 。như đăng chiếu ám 。ám đa đăng đa 。sơ đăng tuy minh ninh cập hậu hậu 。thị cố hạ đệ nhị thích quang minh 。nhị giả 。sơ trực tiêu thứ hữu duyên hạ liệt nhân duyên chi tướng 。sơ ngôn giới quang giả giới năng phá hoặc cố thanh quang vi biểu 。thứ văn hựu nhị 。sơ thán thể đức thứ cử tông thú 。sơ ngôn hữu duyên đẳng giả duyên nhân tức Thánh ưng 。ky ưng tướng quan trí giới quang duyên lý nhi tụng 。thật lý vô tác cố phi thanh đẳng 。cố diệu Kinh vân 。tri Pháp thường Vô tánh Phật chủng tùng duyên khởi thị cố thuyết nhất thừa 。giới thể vô tận cố vân quang quang 。thử chi giới thể phàm Thánh nhất như 。cố khuyến Đại chúng thọ trì tụng học 。vấn thượng thích giới thể vân thật tướng tâm 。kim ngôn phi tâm như hà đắc đồng 。đáp thật tướng chi tâm bất đồng ngoan ngại cố vân phi sắc 。bất đồng thọ/thụ đẳng vọng tình phân biệt cố vân phi tâm 。bất đồng lục đạo chi hữu 。bất đồng nhị thừa chi vô 。cố vân phi hữu phi vô 。lý tuyên thủy chung cố vân phi nhân phi quả 。tùng mê biện dị 。thị cố vân phi 。tùng ngộ bổn đồng tâm đẳng câu thị 。bất tức bất ly diệu tại kỳ trung 。diệu tâm thật tướng song phi nhất thiết dĩ vi giới thể 。song chiếu nhất thiết danh tông danh dụng (vân vân )。thứ chư Phật tử hạ cử tông thú trung 。ngôn chư Phật tử đẳng giả 。chư Phật cử cực quả Bồ Tát ước chân nhân 。tức sơ trụ dĩ thượng đẳng giác dĩ hoàn 。Đại chúng giả tổng cai nội ngoại phàm dã 。lược cử thử tam 。tu chi dữ cực phần phần định tuệ nhi thành lập giả do giới vi bổn 。bổn tuyên sơ hậu tức tông thú dã 。thị cố hạ đệ tam khuyến học nhị giả 。sơ khuyến thọ trì tụng học 。Phật tử hạ đệ nhị thích xuất khuyến ý 。sơ ngôn thọ trì đẳng giả thọ/thụ vị thọ/thụ giới 。tam nghiệp lĩnh nạp danh thọ/thụ 。thuận thọ/thụ phòng hộ danh trì 。đối văn tuyên xướng danh độc 。bối văn thông lợi danh tụng 。tu tập nghĩa lý danh học 。thứ văn tiên giới thính 。nhược/nhã thọ/thụ đẳng giả liệt thọ/thụ đẳng chúng 。cử nhất nhiếp chư cố đãn vân thọ/thụ 。cụ túc ưng vân nhược/nhã thọ trì đọc tụng thiện học Phật giới giả đẳng 。Quốc Vương giả tiểu viết bang Đại viết quốc 。tam dương tịnh liệt tượng kiền đạo dĩ thành tam 。nhất khí trung biểu Thánh nhân chi đắc nhất 。cố dịch vân 。quân Vương đắc nhất dĩ trì thiên hạ 。nhất năng tam sở 。sở vị tam tài tức Thiên địa nhân 。dĩ nhất quán tam vân Quốc Vương dã 。Vương chi sở sanh cố vân Vương tử 。bá quan giả tổng cử chư quan toàn số thị cố vân bách 。như vân bách tính 。phi tức bách nhân nhi dĩ 。tể tướng giả phụ Vương luận đạo Kinh vĩ quốc sự hiệp lý uẩn dương 。tể chủ chi tướng cố danh tể tướng 。Tỳ-kheo giả thử vân cần sự nam 。Tì-kheo-ni thử vân cần sự nữ 。tùng tiểu nhập Đại 。nhị chúng thông tu 。vô sắc vô thân đãn liệt dục sắc 。phi tiền hậu loại tịnh danh thứ dân 。dân giả nhân dã 。sanh đẳng ngũ chủng hoàng gia chưởng môn danh vi hoàng môn 。dục giới nam nữ thông hữu tham dâm 。thử cử tối đa nãi chí huyễn mại vân dâm nam nữ 。cổ nhân phạm tội thân chúc ư nhân dĩ vi tiện dịch danh vi nô tỳ 。bát bộ giả nhất Thiên nhị long tam Dạ-xoa tứ Càn-thát-bà ngũ A-tu-la lục Ca-lâu-la thất Khẩn-na-la bát Ma hầu la già 。Ma hầu la già đầu thượng hữu giác dư phần đồng nhân 。phi nhân quỷ đạo chi trung biến thông thắng giả viết Thần 。trung hạ chi loại danh quỷ 。thiện thần chi loại Kim cương mật tích danh Kim Cương thần 。tuy thị đại quyền Bồ Tát thị vi diệc tu dẫn thật thọ/thụ tam tụ tịnh giới 。chư Thiên Long đẳng hiện thân vi nhân thọ/thụ Bồ-tát giới danh biến hóa nhân 。lợi căn súc sanh giải nhân ngữ giả diệc đắc thọ/thụ giới 。tạp loại do đa lược liệt như thượng cố vân nãi chí 。giới vi phục đoạn chi nhân cố vân đệ nhất thanh tịnh giả (tự văn cánh )。Phật cáo hạ đệ nhị chánh thuyết vi nhị 。sơ minh thập trọng thứ minh tứ thập bát khinh 。sơ vi tam 。sơ cử số khuyến trì 。thứ biệt thích 。tam kết khuyến 。sơ văn hựu tứ 。sơ cử số 。thứ nhược/nhã thọ/thụ hạ giới khuyến tụng văn 。sơ minh bất tụng hữu tổn khuyết ư từ bi hoằng thệ vân phi Bồ-tát 。thân khẩu ly văn thức tâm sơ dã 。tư tu Phật tánh giác ngộ Tình quai 。đãn duyên lục đạo vi hoài cố vân phi Phật chủng tử 。ngã diệc như thị đẳng giả cử quả khuyến nhân dã 。tam nhất thiết hạ cử lệ khuyến học 。tam tứ dĩ lược hạ kết/kiết thuyết khuyến trì 。đệ nhị biệt thích thập trọng vi thập 。sơ sát nhân giới Bồ Tát vạn hạnh/hành/hàng từ bi vi bổn 。thị chúng sanh do như phụ mẫu 。lục đạo luân chuyển hỗ bất tướng tri 。cố hạ văn vân 。nhi sát nhi thực/tự giả tức sát ngã phụ mẫu 。thương từ chi thậm 。thị cố tiên chế 。sở ngôn sát giả đoạn bỉ mạng dã 。tùng thức sơ thác cật vu lão tử đoạn bỉ liên trì tướng tục chi mạng tịnh danh vi sát 。thông duyên hữu nhị 。nhất bẩm Bồ Tát luật nghi 。nhị trụ/trú tự tánh phi điên cuồng đẳng 。thử thông chư giới cố danh thông duyên 。hạ bất phục xuất 。biệt duyên cụ tứ 。nhất thị nhân nhị nhân tưởng tam hữu sát tâm tứ mạng đoạn tiện phạm 。khuyết duyên kết/kiết khinh 。nhất nhất giới trung thông cụ tam ý 。sơ chế chỉ ác 。thứ chế hạnh/hành/hàng thiện 。tam cử quá/qua kết/kiết phạm 。sơ văn hựu tam 。sơ tiêu nhân liệt ư sát sự 。thứ nhân hạ liệt thành sát nghiệp 。tam nãi chí hạ cử khinh huống trọng 。sơ ngôn nhược/nhã Phật tử giả thông chỉ chi từ 。vị phát phát Bồ-đề tâm thọ/thụ Bồ-tát giới 。tùng Phật Pháp sanh thông danh Phật tử 。nhược/nhã tự sát hạ liệt sát sự ngũ cú bất đồng 。sơ tự sát hữu nhị 。nhất sát tự thân nhị sát tha thân 。sát tự thân hữu tam nghĩa 。nhất ác tâm tự sát 。nhị yếm thân tự sát 。tịnh vi Thánh giáo câu kết/kiết khinh cấu 。cố Kinh vân 。thuyết thân vô thường bất thuyết yếm ly ư thân dã 。tam vi sanh vi đạo vong thân tế vật 。như Tát-đỏa Vương tử đẳng 。thị cố hạ văn lệnh xả tự mạng đẳng tức đắc phước vô phạm 。nhị tự sát tha cụ duyên phạm di 。thứ giáo tha sát giả 。giáo tha sát nhân bỉ nhân vị tử năng giáo tiền tử diệc phạm trọng tội 。hà dĩ cố giới vô tận cố bất đồng Tiểu thừa thuận quyền văn thuyết mạng chung giới thất kết/kiết phương tiện lan 。tam phương tiện tán thán sát giả 。kiến tha chánh sát thán kỳ đức dã 。nhất tán năng sát chi nhân 。nhị tán sở sát chi Pháp 。như luật trung vân dụng thử ác hoạt vi đẳng danh phương tiện tán thán sát 。tứ kiến tác tùy hỉ giả ước ư dĩ sát tùy hỉ chi dã 。nhược/nhã kiến nhược/nhã văn giai tùy hỉ cố 。ngũ nãi chí chú sát giả sát tướng do đa 。đao trượng khanh tỉnh dược độc đẳng loại 。chú sát hy cố việt khước đa chủng nhi vân nãi chí 。như chú trớ nhân lệnh kỳ mạng đoạn đẳng 。thứ liệt thành sát nghiệp trung tứ cú bất đồng 。tự hữu sát tâm vi nhân 。đao trượng đẳng vi duyên 。tạo thú phương tiện vi Pháp 。dĩ sát vi vụ danh nghiệp 。tam cử khinh huống trọng cố vân nãi chí hữu mạng giả 。cố tri trừ nhân chi ngoại tịnh phạm khinh cấu 。hạ văn tuy vô biệt điều nghĩa thôi ưng nhĩ 。như chế xuân hạ phóng hỏa phi hộ sanh thảo mộc 。cập hộ tổn thương vật mạng 。đãn kết/kiết khinh 。thứ thị Bồ Tát hạ chế lệnh hạnh/hành/hàng thiện 。ngôn thường trụ từ bi tâm giả vô duyên từ bi 。dữ lý tướng xưng 。thể đồng Pháp giới thật tướng cố danh vi thường trụ 。tam nhi phản hạ cử quá/qua kết/kiết phạm 。ngôn ba-la-di giả thử vân tha thắng xứ 。duyên lý trì giới đương cảm Thánh quả danh vi Phật sự 。tức tự thắng xứ 。hủy cấm đọa ngục danh vi ma sự 。tức tha thắng xứ đệ nhị bất dữ thủ giới 。phi lý xâm đoạt thất mạng tổn đạo mạc bất nhân tư 。thử chi nhất điều thật đức nhân chi vị miễn cố thứ chế dã 。biệt cụ tứ duyên 。nhất đạo hữu chủ ngũ tiễn dĩ thượng chi vật 。nhược/nhã đạo kỷ vật bất thành trọng dã 。nhị hữu chủ tưởng 。tam hữu đạo tâm 。tứ cử ly bổn xứ tiện phạm 。khuyết duyên phạm khinh 。tựu văn diệc tam 。sơ chế lệnh chỉ ác 。thứ nhi Bồ Tát hạ chế lệnh hạnh/hành/hàng thiện 。tam nhi phản hạ cử quá/qua kết/kiết phạm 。sơ văn vi tam 。sơ tiêu danh liệt ư đạo sự 。thứ liệt thành đạo nghiệp 。tam nãi chí hạ cử khinh huống trọng 。sơ văn ngôn tự đạo giả tự đạo nhân ngũ tiễn dĩ thượng vật dã 。giáo nhân đạo giả thiết ất nhuận thân tổn cảnh quá/qua thâm tịnh kết/kiết trọng dã 。phương tiện đạo giả hoặc nhân kí phụ hoặc nhân thị dịch dĩ đoản hoán trường/trưởng dĩ thô dịch tế 。đãn hữu đạo tâm tổn ngũ tiễn dĩ thượng tịnh kết/kiết trọng dã 。chú thuật thủ vật danh vi chú đạo 。thứ văn đạo nhân giả tự tâm vi nhân 。ngoại trợ vi duyên 。thí công tạo thú vi đạo Pháp 。thường tư đạo sự vi vụ danh đạo nghiệp 。đệ tam cử khinh huống trọng 。quỷ thần vi chủ bất trịch trù 。tùng khất kiếp tặc chi vật thử tâm vị đoạn 。nhất châm nhất thảo ngũ tiễn dĩ hạ tịnh phạm khinh cấu 。cố cử vi huống 。thứ chế lệnh hạnh/hành/hàng thiện trung 。Phật tánh đẳng giả duyên Phật tánh lý thuận Phật giáo Pháp 。đồng thể từ bi dĩ chi vi bổn 。trợ thành tùy hỉ 。nhất thiết chi nhân lệnh sanh ngũ độ chi phước trí tuệ chi lạc/nhạc cố vân ưng sanh đẳng 。tam cử quá/qua kết/kiết phạm như văn 。đệ tam hành phi phạm hạnh giới 。đại luận vân 。dâm dục tuy bất não tha chúng sanh tâm tâm hệ phược 。tư Tình dật đãng nhân quả Luân-hồi 。phiêu nịch ái hà lưu chuyển ngũ đạo mạc bất do thử 。cố thứ chế trọng 。biệt cụ tứ duyên 。nhất thị hữu tình nam nữ 。nhị hữu dâm tâm 。tam dữ phương tiện 。tứ dữ cảnh hợp tiện phạm 。khuyết duyên phạm khinh tựu văn diệc tam 。sơ tiêu danh chế lệnh chỉ ác 。thứ chế lệnh hạnh/hành/hàng thiện 。tam nhi phản hạ cử quá/qua kết/kiết phạm 。sơ hựu tam 。sơ minh sở phạm chi sự 。thứ minh thành nghiệp 。tam nãi chí hạ cử nhân nữ đẳng 。vi huống 。sơ ngôn tự dâm giả nhất tự dâm tự như nhuyễn tích giả diệc phạm trọng dã 。nhị tự dâm tha cụ duyên phạm trọng 。giáo nhân dâm giả lạc/nhạc bất cập thân đãn đắc khinh cấu dữ Thanh văn đồng 。nhất thiết nữ nhân đẳng giả trừ cuồng mê dã 。thứ văn ngôn nhân duyên đẳng giả nhiễm tâm tư tánh vi nhân 。tà tưởng nghiêm sức vi duyên 。tư tức quỹ nghi vi Pháp 。niệm niệm thú thành tiền sự vi nghiệp 。đệ tam phi nhân nữ đẳng huống trung ngôn quỷ thần nữ giả 。liễu tự tâm trung thỉnh bỉ hiện thân hạnh/hành/hàng phi phạm hạnh 。cập nam nhị nữ nhị danh vi phi đạo 。tịnh đắc trọng tội 。tự dư cố lậu đẳng giai kết/kiết khinh cấu 。thứ nhi Bồ Tát hạ chế lệnh hạnh/hành/hàng thiện 。ngôn tịnh Pháp giả khởi Phật tánh quán thể ly tam hoặc 。tự hạnh/hành/hàng hóa tha cố vân tịnh Pháp dữ nhân 。tam cử quá/qua kết/kiết phạm trung ngôn lục thân giả lục nhân chi thân dã 。nhất phụ chi thân vị tổ phụ mẫu cập cô thúc đẳng 。nhị mẫu chi thân tức di (nữ *cữu )đẳng 。tam kỷ chi thân tức phụ mẫu huynh đệ cập bản thời thê tử đẳng 。tứ thê chi thân tức thê tỷ muội đẳng 。ngũ nam nữ chi thân vị tân phụ đẳng 。lục huynh đệ chi thân sở vị tẩu đẳng 。thử hữu nhị nghĩa 。nhất nhiễm tâm ư bỉ nhất cảnh tức sanh tha nhất thiết nhân nhiễm tâm bất trạch lục thân đẳng cố vân phản khởi 。khởi tức sanh dã 。nhị tự ư nhất thiết khởi phi phạm hạnh bất trạch súc sanh lục thân đẳng cảnh vi tha khởi ác chi nhân cố vân phản khởi nhất thiết đẳng 。thử tức uế Pháp dữ nhân lệnh tha khởi uế 。quai thượng tịnh Pháp dữ nhân lệnh tha đoạn ác cố vân phản cánh 。nhi kết quá dã 。đệ tứ đại vọng ngữ giới 。vị đắc vị đắc 誷Thánh cuống phàm 。hoặc động thời tục 抂chiêu danh lợi cố đắc trọng tội 。biệt cụ ngũ duyên 。nhất thị chúng sanh 。nhị đối hữu tình tưởng 。tam khởi khi cuống tâm 。tứ thuyết quá nhân pháp 。ngũ tiền nhân lĩnh giải tiện phạm 。quan duyên kết/kiết khinh 。tựu văn vi tam 。sơ tiêu danh chế lệnh chỉ ác 。thứ chế lệnh hạnh/hành/hàng thiện 。tam cử quá/qua kết/kiết phạm 。sơ văn diệc tam 。sơ minh phạm sự 。thứ minh thành nghiệp 。tam cử khinh huống trọng 。sơ ngôn tự vọng ngữ giả 。nhược/nhã ngôn đắc tứ quả bát nhân kiến địa dĩ thượng nãi chí lục căn thanh tịnh sơ trụ dĩ thượng thứ vị đắc trọng 。nhược/nhã thuyết đắc ngũ đình niệm xứ noãn đảnh/đính nhẫn thế đệ nhất kiền tuệ địa chư phương tiện vị 。ký thị phàm Pháp đãn phạm khinh cấu 。nhị giáo nhân giả giáo nhân thuyết đắc Thánh chi Pháp danh lợi chúc tha đãn phạm khinh cấu 。nhược/nhã giáo tha thuyết dĩ vi Thánh phạm trọng 。phương tiện vọng ngữ giả giả 詑dị sự lệnh tha sanh ư Thánh nhân chi giải 。như vân ngã kim nhật bất nhập sơ địa định đẳng cố vân phương 。thứ văn trung nội khởi cuống tâm vi nhân 。ngoại hy danh lợi vi duyên 。xảo thiết phương tiện vi Pháp 。thường hoài thử sự vi nghiệp 。tam nãi chí hạ cử khinh huống trọng tức tiểu vọng ngữ 。như vân thùy đắc bất tịnh quán ư chúng trung khởi danh thân vọng ngữ 。ám vấn bất thanh danh thân vọng ngữ 。minh vấn vô đối danh tâm vọng ngữ 。bất thuyết đắc Thánh tịnh kết/kiết khinh cấu 。thứ chế lệnh hạnh/hành/hàng thiện trung 。ngôn chánh ngữ chánh kiến giả dĩ trung đạo tâm như sự như tưởng tri ngôn kiến 。tự hạnh/hành/hàng khuyến tha cố vân thường sanh cập diệc sanh đẳng 。tam cử quá/qua kết/kiết phạm 。phi chánh danh tà thông ư Đại tiểu vọng ngữ 。kim tùng Đại vọng Đại tà cố kết/kiết phạm dã 。đệ ngũ cô tửu giới 。cô thị hóa mại chi danh 。tửu thị hôn túy chi dược 。tửu hữu tam thập lục thất 。phóng dật chi môn cố chế trọng dã 。biệt cụ tứ duyên 。nhất thị chân tửu 。nhị chân tửu tưởng 。tam tác cô ý 。tứ thụ dữ tiền nhân tiện phạm 。khuyết duyên phạm khinh 。tựu văn diệc tam 。sơ tiêu danh chế lệnh chỉ ác 。thứ chế lệnh hạnh/hành/hàng thiện 。tam cử quá/qua kết/kiết phạm 。sơ văn diệc tam 。sơ minh phạm sự 。nhị minh thành nghiệp 。tam cử khinh huống trọng 。sơ tự cô khả tri 。giáo nhân giả giáo nhân vi dĩ cô phạm trọng 。giáo nhân tự cô phạm khinh 。thứ thành nghiệp trung 。tự doanh mễ miến đẳng vi nhân 。ngoại cụ độ đẳng vi duyên 。điều đình phương tiện danh Pháp 。thường cô vi sự danh nghiệp 。tam nhất thiết hạ cử khinh huống trọng 。cốc dược thảo mộc hòa hợp sở thành phi chân miến mễ 。đãn tự ư tửu cô đắc khinh cấu 。thượng bất đắc cô huống chân tửu da 。thứ nhi Bồ Tát hạ chế lệnh hạnh/hành/hàng thiện 。minh đạt tuệ giả thật tướng ba/bát nhược dã 。tam nhi phản hạ cử quá/qua kết/kiết phạm khả tri 。đệ lục thuyết Tứ Chúng danh đức phạm quá/qua giới 。Bồ Tát vận hoài hoằng hộ Tam Bảo yểm ác dương thiện 。hà dung thuyết quá trần 黷tín tâm 。quai lợi tha hạnh/hành/hàng cố chế phạm trọng 。biệt cụ thất duyên 。nhất thuyết Bồ Tát Thanh văn Tứ Chúng trung thượng danh đức trọng tội 。nhị tác bỉ tưởng 。tam dĩ ác tâm tác thuyết quá ý 。tứ đối ngoại nhân 。ngũ tác ngoại nhân tưởng 。lục ngôn chương liễu liễu 。thất tiền nhân lĩnh giải tiện phạm 。khuyết duyên phạm khinh 。tựu văn diệc tam 。sơ tiêu danh chế lệnh chỉ ác 。thứ nhi Bồ Tát hạ chế lệnh hạnh/hành/hàng thiện 。tam nhi Bồ Tát hạ cử quá/qua kết/kiết phạm 。sơ hựu nhị 。sơ minh phạm sự 。nhị minh thành nghiệp 。sơ văn tự thuyết giáo tha tịnh kết/kiết trọng tội 。tổn cảnh đồng cố thập luân Kinh vân 。chiêm bặc hoa tuy nuy do thắng chư dư hoa 。phá giới chư Tỳ-kheo do thắng ư ngoại đạo 。cố Anh lạc Kinh vân 。hữu phạm giả danh Bồ Tát 。vô phạm giả danh ngoại đạo 。sở dĩ túng phạm do bất khả khinh 。thứ văn nội tâm vi nhân 。thuyết bỉ tội cảnh vi duyên 。thí thiết quỹ tắc vi Pháp 。vụ tại thuyết nhân vi nghiệp 。thứ chế lệnh hạnh/hành/hàng thiện trung ngôn ngoại đạo giả trừ thất chúng ngoại tịnh danh ngoại đạo 。ngoại đạo tức ác nhân dã 。nhị thừa ác nhân giả yếm khổ tập đế nhi tu đạo diệt 。độc xuất sanh tử danh Thanh văn thừa 。quán thập nhị nhân duyên nhược/nhã nghịch nhược/nhã thuận ý cầu xuất khổ 。lợi tha tâm liệt danh duyên giác thừa 。thử tâm tức ác danh vi ác nhân 。bất tín Đại-Thừa ngôn phi pháp luật tất đương đọa khổ 。cố lệnh bi tâm thuyết Đại sanh tín 。bi năng bạt khổ cố dã 。tam kết như văn 。đệ thất tự tán hủy tha giới 。tự tán kỷ công ức tha thịnh đức 。tổn vật chi thậm cố chế trọng tội 。biệt cụ ngũ duyên 。nhất thị thọ/thụ giới hữu đức chi cảnh đồng thượng sơ duyên 。nhị tác bỉ tưởng 。tam tán hủy song cụ 。tứ ác tâm đối nhân tán hủy 。ngũ tiền nhân lĩnh giải tiện phạm 。khuyết duyên phạm khinh 。tựu văn diệc tam 。sơ tiêu danh chế lệnh chỉ ác 。nhị chế lệnh hạnh/hành/hàng thiện 。tam cử quá/qua kết/kiết phạm 。sơ hựu nhị 。sơ minh phạm sự tự tác giáo tha câu đắc trọng tội 。thứ minh thành nghiệp nội tâm tham mạn vi nhân 。tật tha vi lợi danh duyên 。xảo thiết phương tiện vi Pháp 。dĩ thử vi vụ danh nghiệp 。nhi Bồ Tát hạ chế lệnh hạnh/hành/hàng thiện 。tam nhược/nhã tự hạ kết/kiết phạm tịnh như văn 。đệ bát cố xan gia hủy giới 。Bồ Tát nhiếp sanh thí vi vạn hạnh/hành/hàng chi thủ 。khởi cánh bỉ lẫn gia phục hủy nhục 。cố chế trọng tội 。biệt cụ lục duyên 。nhất thị thượng trung chi cảnh 。nhị tự hữu tài Pháp 。tam hữu nhị tưởng 。tứ quảng gia ác tâm hủy nhục đả mạ 。ngũ tiền nhân lĩnh giải 。lục lệnh tha không phản tiện phạm 。khuyết duyên phạm khinh 。tựu văn vi tam 。sơ tiêu danh chế lệnh chỉ ác 。nhị chế lệnh hạnh/hành/hàng thiện 。tam cử quá/qua kết/kiết phạm 。sơ hựu nhị 。sơ minh phạm sự 。tự xan giáo tha tịnh cụ thượng duyên phương kết/kiết trọng tội 。thứ minh thành nghiệp trung xan tâm vi nhân 。tài Pháp vi duyên 。tạng hộ phong giam vi Pháp 。vụ tại bỉ lẫn vi nghiệp 。thứ nhi Bồ Tát hạ chế lệnh hạnh/hành/hàng thiện 。phạp ư tài Pháp câu vi bần 。ngã hạnh/hành/hàng vị thâm hà năng khuynh xả 。tùy tâm sở dữ thiện ngôn úy tạ tức bất phạm dã 。tam nhi Bồ Tát hạ cử quá/qua kết/kiết phạm 。ngôn cú kệ giả cú cử năng thuyên chi thiểu phần kệ cứ giáo trung chi nghĩa toàn 。như Như Lai diệu sắc thân nãi chí thị cố ngã quy y 。thán Phật tam thân cụ túc 。nhất vi trần pháp giả cử nhất thiện ngôn dĩ vi huống dã 。đệ cửu sân tâm bất thọ/thụ sám tạ giới 。phu vi ồ-tát nhẫn nhục vi hoài 。nhi phản sân độc uẩn tích nội tâm thương từ tổn đạo 。kiếp công đức tặc vô quá sân nhuế/khuể 。kim sanh vi hận đương vi Đại oán cố chế trọng tội 。biệt cụ lục duyên 。nhất hữu sở đối thượng trung chi cảnh 。nhị sanh sở đối tưởng 。tam sân tâm bất tức 。tứ tiền nhân sám tạ 。ngũ thị bất thọ/thụ tưởng 。lục tiền nhân lĩnh giải tiện phạm 。khuyết duyên phạm khinh 。tựu văn diệc tam 。sơ tiêu danh chế lệnh chỉ ác 。thứ chế lệnh hạnh/hành/hàng thiện 。tam cử quá/qua kết/kiết phạm 。sơ diệc nhị 。sơ minh phạm sự tự sân giáo tha cụ duyên câu trọng 。thứ minh thành nghiệp trung 。nội tâm vi nhân 。tiền cảnh vi duyên 。uẩn kết/kiết quỹ nghi vi Pháp 。dĩ sân vi vụ danh nghiệp 。thứ nhi Bồ Tát hạ chế lệnh hạnh/hành/hàng thiện 。như văn tam 。nhi phản hạ cử quá/qua kết/kiết phạm 。nãi chí ư phi chúng sanh giả vị sân vô tình dã 。như nhân sân tâm phác đả sanh hoạt nãi chí mộc thạch đả trước/trứ cước thủ ư bỉ khởi sân 。tịnh phi chúng sanh 。thử cử khinh cấu vi huống 。dĩ ác khẩu đẳng giả chánh kết quá dã 。đệ thập trợ báng Tam Bảo giới 。Thắng đức khả trân danh chi vi bảo 。phi lý trần 黷cố xưng vi báng 。biệt cụ lục duyên 。nhất đối chúng trợ báng 。nhị thị Đại-Thừa nhất thể cập biệt tướng Tam Bảo 。tam khởi thượng nhị tưởng 。tứ hữu báng tâm 。ngũ ngôn thuyết liễu liễu 。lục tiền nhân lĩnh giải tiện phạm 。khuyết duyên phạm khinh 。tựu văn diệc tam 。sơ tiêu danh lệnh chỉ ác 。thứ lệnh hạnh/hành/hàng thiện 。tam huống khẩu hạ cử quá/qua kết/kiết phạm 。sơ văn diệc nhị 。sơ minh phạm sự 。tự báng giáo nhân câu kết/kiết trọng tội 。thứ minh thành nghiệp 。nội tâm nhân 。tà kiến đẳng vi duyên 。xảo thiết hư giả vi Pháp 。thử tâm vi pháp vụ danh nghiệp 。thứ nhi Bồ Tát hạ chế lệnh hạnh/hành/hàng thiện 。trung ngôn ngoại đạo giả du tâm viên lý chi ngoại nãi chí ngoại ngoại tam tông tịnh danh ngoại đạo 。nhất ngôn báng Phật thường ưng thống niệm cố dụ 鉾thứ 。鉾giả binh khí dã 。trường/trưởng ư nhị trượng dụng kiến binh xa 。tam kết phạm như văn 。thiện học hạ đệ tam kết khuyến hựu tam 。sơ cử sở trì chi Pháp 。nhị giới khuyến 。tam chỉ quảng tam văn các nhị 。sơ văn nhị giả sơ tổng cử nhân 。ngôn thiện học giả thán mỹ chi từ dã 。thứ thị Bồ Tát hạ cử Pháp 。nhân trung thuyết quả cố vân mộc xoa 。mộc xoa giả giải thoát dã 。thứ ứng đương hạ giới khuyến nhị giả 。sơ khuyến học trì 。thứ nhược hữu hạ cử thất hiển trì 。sơ ngôn vi trần giả như tục trung vân Thần ư quốc vô trần lộ chi công 。Niết Bàn Kinh như hộ phù nang vi trần bất phạm 。thử cử cực tiểu dĩ chi vi huống 。thứ cử thất trung hựu nhị 。sơ minh hiện thất thập lợi 。thứ minh đương báo tam đồ 。sơ văn giả vi bổn hoằng thệ bất hối bất thất pháp Bồ-đề tâm tức 。cố ngôn bất đắc hiện tiền phát Bồ-đề tâm 。túc tán Quốc Vương cập Chuyển luân Vương do giới vi nhân 。nhân thất quả vong cố vân diệc thất đẳng 。Tỳ-kheo cập ni đẳng ký thất ư giới báo nhập tam ác 。khởi đắc vi nhân chứng ư thứ vị 。cố vân diệc thất Tỳ-kheo Tì-kheo-ni đẳng 。thập phát thú đẳng giả liệt thất thứ vị 。tiền tứ thị nhân 。Phật tánh thường trụ diệu quả giả diệu giác chi quả dã 。Phật tánh thường trụ tuyên ư thủy chung 。kim đối cực vị vị 。Phật tánh thường trụ gia quả cố vân diệu quả 。diệc như nhân vương bất minh đẳng giác 。thứ minh đọa tam ác trung 。hủy cấm bất đồng cố báo nhập tam ác 。văn Pháp xa xúc dã 。phụ mẫu từ dục ân thâm 。Tam Bảo cứu hộ chi cực khả thị khả hỗ 。ký bất văn danh thị hỗ vô địa cố Thiên cử dã 。kiếp giả thời dã 。thành trụ/trú hoại không các nhị thập tăng giảm 。nhất cá tăng giảm vi nhất tiểu kiếp 。nhị thập tăng giảm vi nhất trung kiếp 。bát thập tăng giảm vi nhất Đại kiếp (vân vân )。dĩ thị đẳng giả kết khuyến tam đẳng hạ chỉ quảng 。nhị giả sơ khuyến học 。thứ chỉ quảng bổn 。thử Kinh quảng bản hữu bát vạn uy nghi phẩm dã 。 天台菩薩戒疏中 Thiên Thai Bồ-tát giới sớ trung 天台沙門明曠刪補 Thiên Thai Sa Môn minh khoáng san bổ 次明四十八輕。簡異十重故得輕名。非無過累故名為垢。於中為三。初結前生後。次別釋。三總結。初如文。次釋為五。初三十為三。次二九為二。初十又二。初釋。次結勸指廣。初釋為十。 thứ minh tứ thập bát khinh 。giản dị thập trọng cố đắc khinh danh 。phi vô quá luy cố danh vi cấu 。ư trung vi tam 。sơ kết/kiết tiền sanh hậu 。thứ biệt thích 。tam tổng kết 。sơ như văn 。thứ thích vi ngũ 。sơ tam thập vi tam 。thứ nhị cửu vi nhị 。sơ thập hựu nhị 。sơ thích 。thứ kết khuyến chỉ quảng 。sơ thích vi thập 。 初不敬師長戒。菩薩理應謙卑敬養一切有情。況於師長輕慢違行之甚。故制居首。別具四緣。一是師長。二知是。三故起輕慢。四身心不敬便犯。就文為三。初標名勸受。次既得。下示行令持。三而菩薩下止作結犯。初文國王即人中粟散王也。轉輪即鐵銅等聖王也。鐵輪王一天下。銅輪王二天下。銀輪王三天下。金輪王四天下。文武百官此等貴位若不受戒鬼神不護。何以統御蒼生。故勸應先受等。言諸佛歡喜者順諸佛律儀義當咸歡喜。次文言上座等者。僧中上首善御大眾亦當師義。和上阿闍梨略如前釋。同學上座名大同學。同一正見名為同見。同一行者當名為同行。而菩薩下止作結犯。言憍心等者自高為憍輕他曰慢。二名癡由止孝順故憍慢也。以自等者舉重況輕。應賣身以酬近成之澤。況生輕慢。故結犯也。七寶者一金二銀三瑠璃四頗梨五赤珠六車璩七瑪碯。百物者通舉所有也。若不爾者若不孝順恭敬供養等耳。 sơ bất kính sư trường/trưởng giới 。Bồ Tát lý ưng khiêm ti kính dưỡng nhất thiết hữu tình 。huống ư sư trường/trưởng khinh mạn vi hạnh/hành/hàng chi thậm 。cố chế cư thủ 。biệt cụ tứ duyên 。nhất thị sư trường/trưởng 。nhị tri thị 。tam cố khởi khinh mạn 。tứ thân tâm bất kính tiện phạm 。tựu văn vi tam 。sơ tiêu danh khuyến thọ/thụ 。thứ ký đắc 。hạ thị hạnh/hành/hàng lệnh trì 。tam nhi Bồ Tát hạ chỉ tác kết/kiết phạm 。sơ văn Quốc Vương tức nhân trung túc tán vương dã 。chuyển luân tức thiết đồng đẳng Thánh Vương dã 。thiết luân vương nhất thiên hạ 。đồng luân vương nhị thiên hạ 。ngân luân vương tam thiên hạ 。Kim luân Vương tứ thiên hạ 。văn vũ bá quan thử đẳng quý vị nhược/nhã bất thọ/thụ giới quỷ thần bất hộ 。hà dĩ thống ngự thương sanh 。cố khuyến ưng tiên thọ/thụ đẳng 。ngôn chư Phật hoan hỉ giả thuận chư Phật luật nghi nghĩa đương hàm hoan hỉ 。thứ văn ngôn Thượng tọa đẳng giả 。tăng trung thượng thủ thiện ngự Đại chúng diệc đương sư nghĩa 。hòa thượng A-xà-lê lược như tiền thích 。đồng học Thượng tọa danh Đại đồng học 。đồng nhất chánh kiến danh vi đồng kiến 。đồng nhất hành giả đương danh vi đồng hạnh/hành/hàng 。nhi Bồ Tát hạ chỉ tác kết/kiết phạm 。ngôn kiêu/kiều tâm đẳng giả tự cao vi kiêu/kiều khinh tha viết mạn 。nhị danh si do chỉ hiếu thuận cố kiêu mạn dã 。dĩ tự đẳng giả cử trọng huống khinh 。ưng mại thân dĩ thù cận thành chi trạch 。huống sanh khinh mạn 。cố kết/kiết phạm dã 。thất bảo giả nhất kim nhị ngân tam lưu ly tứ pha-lê ngũ xích-châu lục xa cừ thất mã não 。bách vật giả thông cử sở hữu dã 。nhược/nhã bất nhĩ giả nhược/nhã bất hiếu thuận cung kính cúng dường đẳng nhĩ 。 第二不飲酒戒。酒是惛狂之藥。重過由此而生故制罪也。別具四緣。一是真酒。二真酒想。三無重病緣。四入口便犯。律中不通誤飲。此文乃制故。就文為又二。初標名舉過制令止惡。次若故下遺制結犯。初言酒器者盛酒空器也。空器尚犯況勸酒耶。獄出報生雜類乃至蛐蟮。故云無手。教人等令飲尚乃不應何況自飲。故並結犯。結犯可知。 đệ nhị bất ẩm tửu giới 。tửu thị hôn cuồng chi dược 。trọng quá/qua do thử nhi sanh cố chế tội dã 。biệt cụ tứ duyên 。nhất thị chân tửu 。nhị chân tửu tưởng 。tam vô trọng bệnh duyên 。tứ nhập khẩu tiện phạm 。luật trung bất thông ngộ ẩm 。thử văn nãi chế cố 。tựu văn vi hựu nhị 。sơ tiêu danh cử quá/qua chế lệnh chỉ ác 。thứ nhược/nhã cố hạ di chế kết/kiết phạm 。sơ ngôn tửu khí giả thịnh tửu không khí dã 。không khí thượng phạm huống khuyến tửu da 。ngục xuất báo sanh tạp loại nãi chí 蛐thiện 。cố vân vô thủ 。giáo nhân đẳng lệnh ẩm thượng nãi bất ưng hà huống tự ẩm 。cố tịnh kết/kiết phạm 。kết/kiết phạm khả tri 。 第三食肉戒。菩薩理忘身濟物。何容反食眾生身分故制罪也。別具三緣。一是有情之肉。二起肉想。三入口便犯。就文為二。初標名彰過制令止惡。次若故食下遣制結犯。 đệ tam thực nhục giới 。Bồ Tát lý vong thân tế vật 。hà dung phản thực/tự chúng sanh thân phần cố chế tội dã 。biệt cụ tam duyên 。nhất thị hữu tình chi nhục 。nhị khởi nhục tưởng 。tam nhập khẩu tiện phạm 。tựu văn vi nhị 。sơ tiêu danh chương quá/qua chế lệnh chỉ ác 。thứ nhược/nhã cố thực/tự hạ khiển chế kết/kiết phạm 。 第四食五辛戒。菩薩所居身口香潔。反食薰穢賢聖遠之。是故制犯。別具四緣。一是五辛。二五辛想。三無重病緣。四食便犯。就文為二。初標人列名制令止惡。次若故下違制結犯。初文一大(卄/秝)(俗云葫是)。二革葱(即韮薤等)。三薤(只是葱等)。四蘭葱((卄/秝)野(卄/秝)等)。五興渠(荖蒠(卄/孝)蒺)。次結犯如文。 đệ tứ thực ngũ tân giới 。Bồ Tát sở cư thân khẩu hương khiết 。phản thực/tự huân uế hiền thánh viễn chi 。thị cố chế phạm 。biệt cụ tứ duyên 。nhất thị ngũ tân 。nhị ngũ tân tưởng 。tam vô trọng bệnh duyên 。tứ thực tiện phạm 。tựu văn vi nhị 。sơ tiêu nhân liệt danh chế lệnh chỉ ác 。thứ nhược/nhã cố hạ vi chế kết/kiết phạm 。sơ văn nhất Đại (nhập /秝)(tục vân hồ thị )。nhị cách thông (tức phỉ giới đẳng )。tam giới (chỉ thị thông đẳng )。tứ lan thông ((nhập /秝)dã (nhập /秝)đẳng )。ngũ hưng cừ (荖蒠(nhập /hiếu )tật )。thứ kết/kiết phạm như văn 。 第五不教懺悔戒。菩薩愍物應舉過示人令其改往務存清潔用先正道。下救黎元上維聖法以報佛恩為益甚。故制令慎。別具五緣。一是犯戒之境。二知彼所犯。三無別違緣(謂惡律多等)。四作覆藏心。五共同法事便犯。就文為二。初標名列事制作。次而菩薩下止作結犯。五戒者一不殺二不盜三不邪婬四不妄語五不飲酒。食肉終身制五名為五戒。八戒者一不殺二不盜三不婬四五同上六不坐臥高廣大床七不著花香瓔珞及油塗身八不自作樂及故往觀聽(過中食為本也)。此八戒隨受長短。若全若分並皆得也。加捉錢寶及過中食即十戒也。毀禁者犯二百五十等。七逆如下釋。八難者一地獄二餓鬼三畜生四北州五長壽天六世智辨聰七諸根不具八佛前佛後。此八是果。果由因剋見所犯因可令懺悔。其因者何。謂毀戒墮獄因。慳貪餓鬼因。無慚畜生因。為求人間長壽持三歸五戒即北州因。為求天樂持八戒等即長壽天因。不為解脫集學世俗防護三業即世智辨聰因。折損有情身分毀謗正法諸根不具因。不思惟修習大小觀法生佛前佛後因。應學佛慈悲示令改往。萬行宗趣三德為依。若自若他標心五悔。懺悔居其首舉一攝諸故云應教懺悔。次文同住者同處也。貪利等同名同僧利養。布薩者此云淨住。餘文可見。 đệ ngũ bất giáo sám hối giới 。Bồ Tát mẫn vật ưng cử quá/qua thị nhân lệnh kỳ cải vãng vụ tồn thanh khiết dụng tiên chánh đạo 。hạ cứu lê nguyên thượng duy thánh pháp dĩ báo Phật ân vi ích thậm 。cố chế lệnh thận 。biệt cụ ngũ duyên 。nhất thị phạm giới chi cảnh 。nhị tri bỉ sở phạm 。tam vô biệt vi duyên (vị ác luật đa đẳng )。tứ tác phước tạng tâm 。ngũ cộng đồng pháp sự tiện phạm 。tựu văn vi nhị 。sơ tiêu danh liệt sự chế tác 。thứ nhi Bồ Tát hạ chỉ tác kết/kiết phạm 。ngũ giới giả nhất bất sát nhị bất đạo tam bất tà dâm tứ bất vọng ngữ ngũ bất ẩm tửu 。thực nhục chung thân chế ngũ danh vi ngũ giới 。bát giới giả nhất bất sát nhị bất đạo tam bất dâm tứ ngũ đồng thượng lục bất tọa ngọa cao quảng đại sàng thất bất trước hoa hương anh lạc cập du đồ thân bát bất tự tác lạc/nhạc cập cố vãng quán thính (quá/qua trung thực vi bổn dã )。thử bát giới tùy thọ/thụ trường/trưởng đoản 。nhược/nhã toàn nhược/nhã phần tịnh giai đắc dã 。gia tróc tiễn bảo cập quá/qua trung thực tức thập giới dã 。hủy cấm giả phạm nhị bách ngũ thập đẳng 。thất nghịch như hạ thích 。bát nạn giả nhất địa ngục nhị ngạ quỷ tam súc sanh tứ Bắc châu ngũ trường thọ Thiên lục thế trí biện thông thất chư căn bất cụ bát Phật tiền Phật hậu 。thử bát thị quả 。quả do nhân khắc kiến sở phạm nhân khả lệnh sám hối 。kỳ nhân giả hà 。vị hủy giới đọa ngục nhân 。xan tham ngạ quỷ nhân 。vô tàm súc sanh nhân 。vi cầu nhân gian trường thọ trì tam quy ngũ giới tức Bắc châu nhân 。vi cầu Thiên nhạc trì bát giới đẳng tức trường thọ thiên nhân 。bất vi giải thoát tập học thế tục phòng hộ tam nghiệp tức thế trí biện thông nhân 。chiết tổn hữu tình thân phần hủy báng chánh pháp chư căn bất cụ nhân 。bất tư duy tu tập đại tiểu quán Pháp sanh Phật tiền Phật hậu nhân 。ưng học Phật từ bi thị lệnh cải vãng 。vạn hạnh/hành/hàng tông thú tam đức vi y 。nhược/nhã tự nhược/nhã tha tiêu tâm ngũ hối 。sám hối cư kỳ thủ cử nhất nhiếp chư cố vân ưng giáo sám hối 。thứ văn đồng trụ/trú giả đồng xứ/xử dã 。tham lợi đẳng đồng danh đồng tăng lợi dưỡng 。bố tát giả thử vân tịnh trụ 。dư văn khả kiến 。 第六不供給請法戒。諸佛所師所謂法。尊人重法進道卑心。而反踞傲輕慢人法。失道之本莫不因茲。故制犯也。別具四緣。一見大乘解行之人。二知是。三故起慢心。四不供養請法便犯。就文為二。初標名敘事勸作。次止作結犯。初文邑者村也。故管仲相齊三十家為一邑。三時者小食中食及非時漿等。日食三兩金等者舉重呪輕。末代知法替補佛處。波崙啟髓於無竭。善財忘疲於法界。況捨金等意令重法情深舉為況耳。三時者一日之中分初中後。若不下止作結犯如文。 đệ lục bất cung cấp thỉnh pháp giới 。chư Phật sở sư sở vị Pháp 。tôn nhân trọng Pháp tiến đạo ti tâm 。nhi phản cứ ngạo khinh mạn nhân pháp 。thất đạo chi bổn mạc bất nhân tư 。cố chế phạm dã 。biệt cụ tứ duyên 。nhất kiến Đại-Thừa giải hạnh/hành/hàng chi nhân 。nhị tri thị 。tam cố khởi mạn tâm 。tứ bất cúng dường thỉnh Pháp tiện phạm 。tựu văn vi nhị 。sơ tiêu danh tự sự khuyến tác 。thứ chỉ tác kết/kiết phạm 。sơ văn ấp giả thôn dã 。cố quản trọng tướng tề tam thập gia vi nhất ấp 。tam thời giả tiểu thực trung thực cập phi thời tương đẳng 。nhật thực/tự tam lượng (lưỡng) kim đẳng giả cử trọng chú khinh 。mạt đại tri Pháp thế bổ Phật xứ/xử 。Ba lôn khải tủy ư vô kiệt 。Thiện Tài vong bì ư Pháp giới 。huống xả kim đẳng ý lệnh trọng Pháp Tình thâm cử vi huống nhĩ 。tam thời giả nhất nhật chi trung phần sơ trung hậu 。nhược/nhã bất hạ chỉ tác kết/kiết phạm như văn 。 第七懈怠不肯聽法戒。初心菩薩觸事面牆。理須四方尋師學道。而反住處有講不聰。日夜抱迷身心越逸空納信施。當報非他故制犯也。別具四緣。一自不解法。二有講大乘處。三自知有。四故不聽受便犯。就文為二。初標人法列處而勸聽受。即制作成持。次若不下止作結犯。前後例知。初文云有講法者通標戒定慧法。毘尼下別列。毘尼即律。多詮戒學。經詮定慧即大三學。次文可知。 đệ thất giải đãi bất khẳng thính pháp giới 。sơ tâm Bồ Tát xúc sự diện tường 。lý tu tứ phương tầm sư học đạo 。nhi phản trụ xứ hữu giảng bất thông 。nhật dạ bão mê thân tâm việt dật không nạp tín thí 。đương báo phi tha cố chế phạm dã 。biệt cụ tứ duyên 。nhất tự bất giải Pháp 。nhị hữu giảng Đại-Thừa xứ/xử 。tam tự tri hữu 。tứ cố bất thính thọ tiện phạm 。tựu văn vi nhị 。sơ tiêu nhân pháp liệt xứ/xử nhi khuyến thính thọ 。tức chế tác thành trì 。thứ nhược/nhã bất hạ chỉ tác kết/kiết phạm 。tiền hậu lệ tri 。sơ văn vân hữu giảng Pháp giả thông tiêu giới định tuệ Pháp 。Tỳ ni hạ biệt liệt 。Tỳ ni tức luật 。đa thuyên giới học 。Kinh thuyên định tuệ tức Đại tam học 。thứ văn khả tri 。 第八背正向邪戒。菩薩大士佛性為心。背大乘習學邪小罪逾七逆。外道為儔故制犯也。別具四緣。一是大乘戒定慧法。二作彼想。三言乖心背。四捨圓學偏便犯。就文為二。初標心口背正。次而受持下舉過結犯。初文言常住經律等者俱是大乘。詮實相理名常住也。文言惡見者二乘空邊之惡。外道有邊之惡。並名為惡。故涅槃經迦葉自敘。未聞圓常四德之前名邪見人。邪豈非惡。而受持三字冠下諸句。受持一切禁戒者非正律儀。鷄狗等戒不為解脫並名邪見。邪見多含故云一切等。 đệ bát bối chánh hướng tà giới 。Bồ-tát đại-sĩ Phật tánh vi tâm 。bối Đại-Thừa tập học tà tiểu tội du thất nghịch 。ngoại đạo vi trù cố chế phạm dã 。biệt cụ tứ duyên 。nhất thị Đại-Thừa giới định tuệ Pháp 。nhị tác bỉ tưởng 。tam ngôn quai tâm bối 。tứ xả viên học Thiên tiện phạm 。tựu văn vi nhị 。sơ tiêu tâm khẩu bối chánh 。thứ nhi thọ trì hạ cử quá/qua kết/kiết phạm 。sơ văn ngôn thường trụ Kinh luật đẳng giả câu thị Đại-Thừa 。thuyên thật tướng lý danh thường trụ dã 。văn ngôn ác kiến giả nhị thừa không biên chi ác 。ngoại đạo hữu biên chi ác 。tịnh danh vi ác 。cố Niết Bàn Kinh Ca-diếp tự tự 。vị văn viên thường tứ đức chi tiền danh tà kiến nhân 。tà khởi phi ác 。nhi thọ trì tam tự quan hạ chư cú 。thọ trì nhất thiết cấm giới giả phi chánh luật nghi 。kê cẩu đẳng giới bất vi giải thoát tịnh danh tà kiến 。tà kiến đa hàm cố vân nhất thiết đẳng 。 第九不瞻病苦戒。菩薩之人大悲為體。見病不救彼此傷慈。退失菩提。良由於此。別具四緣。一是病苦。二病苦想。三自無病等之緣。四嫌心捨去便犯。就文為二。初標名敘事制作。次而菩薩下止作結犯。初言八福田者。三寶為三父母為五六病人七曠路穿井八津濟造橋。聖人四果及和上等並僧寶攝。故大乘經中菩薩二乘並名僧也。此從所濟尤要不從福田濃淡。亦如法華。罵佛罪輕毀人罪重。有待之身對讚毀緣心易轉故。次文可見。 đệ cửu bất chiêm bệnh khổ giới 。Bồ Tát chi nhân đại bi vi thể 。kiến bệnh bất cứu bỉ thử thương từ 。thoái thất Bồ-đề 。lương do ư thử 。biệt cụ tứ duyên 。nhất thị bệnh khổ 。nhị bệnh khổ tưởng 。tam tự vô bệnh đẳng chi duyên 。tứ hiềm tâm xả khứ tiện phạm 。tựu văn vi nhị 。sơ tiêu danh tự sự chế tác 。thứ nhi Bồ Tát hạ chỉ tác kết/kiết phạm 。sơ ngôn bát phước điền giả 。Tam Bảo vi tam phụ mẫu vi ngũ lục bệnh nhân thất khoáng lộ xuyên tỉnh bát tân tế tạo kiều 。Thánh nhân tứ quả cập hòa thượng đẳng tịnh tăng bảo nhiếp 。cố Đại thừa Kinh trung Bồ Tát nhị thừa tịnh danh tăng dã 。thử tùng sở tế vưu yếu bất tùng phước điền nùng đạm 。diệc như Pháp hoa 。mạ Phật tội khinh hủy nhân tội trọng 。hữu đãi chi thân đối tán hủy duyên tâm dịch chuyển cố 。thứ văn khả kiến 。 第十畜諸殺具戒。害生之器名為殺具。藏舉收攝故名為畜。菩薩常應捨諸所有。反畜殺具擬損眾生。日夜增罪名惡無作。是故制也。別具四緣。一是殺具。二知是。三無開緣(律中開畜。為誑賊故)。四故畜經日便犯。就文為三。初標名列事制止。次舉重況輕。三違制結犯。初言刀杖等者本為害生作者是也。但是殺器皆不得畜故云一切。次而菩薩下舉重況輕。律云以怨除怨怨終不除。唯有解怨怨乃息耳。怨若未害誠心敬養。若已被害自達宿緣。怨怨相報酬之反。故殺父母制不加報。若故下違制結犯。 đệ thập súc chư sát cụ giới 。hại sanh chi khí danh vi sát cụ 。tạng cử thu nhiếp cố danh vi súc 。Bồ Tát thường ưng xả chư sở hữu 。phản súc sát cụ nghĩ tổn chúng sanh 。nhật dạ tăng tội danh ác vô tác 。thị cố chế dã 。biệt cụ tứ duyên 。nhất thị sát cụ 。nhị tri thị 。tam vô khai duyên (luật trung khai súc 。vi cuống tặc cố )。tứ cố súc Kinh nhật tiện phạm 。tựu văn vi tam 。sơ tiêu danh liệt sự chế chỉ 。thứ cử trọng huống khinh 。tam vi chế kết/kiết phạm 。sơ ngôn đao trượng đẳng giả bổn vi hại sanh tác giả thị dã 。đãn thị sát khí giai bất đắc súc cố vân nhất thiết 。thứ nhi Bồ Tát hạ cử trọng huống khinh 。luật vân dĩ oán trừ oán oán chung bất trừ 。duy hữu giải oán oán nãi tức nhĩ 。oán nhược/nhã vị hại thành tâm kính dưỡng 。nhược/nhã dĩ bị hại tự đạt tú duyên 。oán oán tướng báo thù chi phản 。cố sát phụ mẫu chế bất gia báo 。nhược/nhã cố hạ vi chế kết/kiết phạm 。 如是下結勸。指廣言六品者。梵網大本有六六品恐是品名。以彼品中明六根等六六法故名六六品。彼猶廣釋是故指之。第二二十為二。初釋次結勸指廣初文自十。初通國使命戒。第十一傳信往還名通國使命。命即使也。(衛-韋+含)上人之命故名為使。菩薩理應靜緣進業善和諍訟慈救為懷。今乃通致四方使命交戰。既成邪命殊乖道儀是故制也。別具四緣。一二國二軍。二為利養等。三傳言彼此。四二國交戰便犯。就文為二。初標人列過。興師者(所類反)。謂將師也。次而菩薩下舉況結犯。言國賊者合會相殺。義之如賊。 như thị hạ kết khuyến 。chỉ quảng ngôn lục phẩm giả 。Phạm võng đại bản hữu lục lục phẩm khủng thị phẩm danh 。dĩ bỉ phẩm trung minh lục căn đẳng lục lục pháp cố danh lục lục phẩm 。bỉ do quảng thích thị cố chỉ chi 。đệ nhị nhị thập vi nhị 。sơ thích thứ kết khuyến chỉ quảng sơ văn tự thập 。sơ thông quốc sử mạng giới 。đệ thập nhất truyền tín vãng hoàn danh thông quốc sử mạng 。mạng tức sử dã 。(vệ -vi +hàm )thượng nhân chi mạng cố danh vi sử 。Bồ Tát lý ưng tĩnh duyên tiến/tấn nghiệp thiện hòa tranh tụng từ cứu vi hoài 。kim nãi thông trí tứ phương sử mạng giao chiến 。ký thành tà mạng thù quai đạo nghi thị cố chế dã 。biệt cụ tứ duyên 。nhất nhị quốc nhị quân 。nhị vi lợi dưỡng đẳng 。tam truyền ngôn bỉ thử 。tứ nhị quốc giao chiến tiện phạm 。tựu văn vi nhị 。sơ tiêu nhân liệt quá/qua 。hưng sư giả (sở loại phản )。vị tướng sư dã 。thứ nhi Bồ Tát hạ cử huống kết/kiết phạm 。ngôn quốc tặc giả hợp hội tướng sát 。nghĩa chi như tặc 。 第十二傷慈販賣戒。菩薩資身理須如法不違慈救。今販賣人畜市易棺材招世譏嫌。深乖道望故制犯也。別具四緣。一是非法之物。二知是。三興易。四事成便犯。就文為二。初標名顯過。次舉過結犯。初言良人奴婢者二類不同。他人劫來傳傳興販。若劫者盜戒所收。六畜者牛馬猪羊鷄犬。且據家養者為言。次若故下結犯如文。 đệ thập nhị thương từ phiến mại giới 。Bồ Tát tư thân lý tu như pháp bất vi từ cứu 。kim phiến mại nhân súc thị dịch quan tài chiêu thế ky hiềm 。thâm quai đạo vọng cố chế phạm dã 。biệt cụ tứ duyên 。nhất thị phi Pháp chi vật 。nhị tri thị 。tam hưng dịch 。tứ sự thành tiện phạm 。tựu văn vi nhị 。sơ tiêu danh hiển quá/qua 。thứ cử quá/qua kết/kiết phạm 。sơ ngôn lương nhân nô tỳ giả nhị loại bất đồng 。tha nhân kiếp lai truyền truyền hưng phiến 。nhược/nhã kiếp giả đạo giới sở thu 。lục súc giả ngưu mã trư dương kê khuyển 。thả cứ gia dưỡng giả vi ngôn 。thứ nhược/nhã cố hạ kết/kiết phạm như văn 。 第十三無根重罪謗他戒。闕見聞疑名為無根。重罪加誣稱之為謗。菩薩運懷互相讚美。使法門光顯勝德外彰。今反加誣塵黷賢善外招譏醜。惱境非輕故制犯也。別具八緣。一前人無所犯事。二知無犯。三無見聞疑。四知無見聞疑。五起惡心。六心加誣重罪。七有所對境。八言章了了便犯。就文為三。初標名顯過。次教起對治三舉過結犯。初言惡心者妬賢嫉能非為利益並名為惡。良人等者外相無惡曰良。內心調柔為善。大乘戒定智慧之法自軌軌他。受持讀誦解說書寫並名法師。曾蒙訓誨。三尊七證依止上經。並師僧攝。末代佛法付囑國王大臣官長貴勢之人。外護之恩常須頂荷。願行相資及晷無忘寧容謗說。次於父母下教起對治。孝順於尊慈悲於下。既稟佛戒於師僧等。類若六親故云父母等。謂和上同父母闍梨如伯叔兄弟等。三而反下舉過結犯。墮不如意處者地獄別名也。說謗於他令意減損名不如意。此即因也。當報三途自意不如即是果也。 đệ thập tam vô căn trọng tội báng tha giới 。khuyết kiến văn nghi danh vi vô căn 。trọng tội gia vu xưng chi vi báng 。Bồ Tát vận hoài hỗ tương tán mỹ 。sử Pháp môn quang hiển Thắng đức ngoại chương 。kim phản gia vu trần 黷hiền thiện ngoại chiêu ky xú 。não cảnh phi khinh cố chế phạm dã 。biệt cụ bát duyên 。nhất tiền nhân vô sở phạm sự 。nhị tri vô phạm 。tam vô kiến văn nghi 。tứ tri vô kiến văn nghi 。ngũ khởi ác tâm 。lục tâm gia vu trọng tội 。thất hữu sở đối cảnh 。bát ngôn chương liễu liễu tiện phạm 。tựu văn vi tam 。sơ tiêu danh hiển quá/qua 。thứ giáo khởi đối trì tam cử quá/qua kết/kiết phạm 。sơ ngôn ác tâm giả đố hiền tật năng phi vi lợi ích tịnh danh vi ác 。lương nhân đẳng giả ngoại tướng vô ác viết lương 。nội tâm điều nhu vi thiện 。Đại thừa giới định trí tuệ chi Pháp tự quỹ quỹ tha 。thọ trì đọc tụng giải thuyết thư tả tịnh danh Pháp sư 。tằng mông huấn hối 。tam tôn thất chứng y chỉ thượng Kinh 。tịnh sư tăng nhiếp 。mạt đại Phật Pháp phó chúc Quốc Vương đại thần quan trường/trưởng quý thế chi nhân 。ngoại hộ chi ân thường tu đảnh/đính hà 。nguyện hạnh tướng tư cập quỹ vô vong ninh dung báng thuyết 。thứ ư phụ mẫu hạ giáo khởi đối trì 。hiếu thuận ư tôn từ bi ư hạ 。ký bẩm Phật giới ư sư tăng đẳng 。loại nhược/nhã lục thân cố vân phụ mẫu đẳng 。vị hòa thượng đồng phụ mẫu Xà-lê như bá thúc huynh đệ đẳng 。tam nhi phản hạ cử quá/qua kết/kiết phạm 。đọa bất như ý xứ giả địa ngục biệt danh dã 。thuyết báng ư tha lệnh ý giảm tổn danh bất như ý 。thử tức nhân dã 。đương báo tam đồ tự ý bất như tức thị quả dã 。 第十四放火燒戒。火性焚蕩損物非輕也。既已非時寧容故放。所以制犯。別具五緣。一是山林。二知是。三起惡心罪。四非開時。五故放便犯。就文為三。初標名列過。次不得下正制止惡。三若故燒下違制結犯。初又二。初列無主物。初言惡心者報酬嫉財畋獵等也。為護生命。有情無情此時興盛故制時也。次若燒下列有主物。約損財邊不論時節。二三如文。 đệ thập tứ phóng hỏa thiêu giới 。hỏa tánh phần đãng tổn vật phi khinh dã 。ký dĩ phi thời ninh dung cố phóng 。sở dĩ chế phạm 。biệt cụ ngũ duyên 。nhất thị sơn lâm 。nhị tri thị 。tam khởi ác tâm tội 。tứ phi khai thời 。ngũ cố phóng tiện phạm 。tựu văn vi tam 。sơ tiêu danh liệt quá/qua 。thứ bất đắc hạ chánh chế chỉ ác 。tam nhược/nhã cố thiêu hạ vi chế kết/kiết phạm 。sơ hựu nhị 。sơ liệt vô chủ vật 。sơ ngôn ác tâm giả báo thù tật tài 畋liệp đẳng dã 。vi hộ sanh mạng 。hữu tình vô tình thử thời hưng thịnh cố chế thời dã 。thứ nhược/nhã thiêu hạ liệt hữu chủ vật 。ước tổn tài biên bất luận thời tiết 。nhị tam như văn 。 第十五化法違宗戒。授人軌範名為化法。乖本所學故曰違宗。大士弘願須授大乘使群生反源。三寶無贊今反教邪小。陷溺前人情過不輕是故聖制。故淨名云。以大悲心讚于大乘。念報佛恩不斷三寶。然後說法。別具四緣。一對前緣。二起惡心。三教邪小法。四前人領受便犯。就文為二。初標名敘事制教大乘。次而菩薩下舉過結犯。初言自者從也。始從佛弟子終至一切也。使發菩提心者通初心也。次列三位略十地等。並應令知故云一一等。次文可見。 đệ thập ngũ hóa pháp vi tông giới 。thọ/thụ nhân quỹ phạm danh vi hóa pháp 。quai bổn sở học cố viết vi tông 。đại sĩ hoằng nguyện tu thọ/thụ Đại-Thừa sử quần sanh phản nguyên 。Tam Bảo vô tán kim phản giáo tà tiểu 。hãm nịch tiền nhân Tình quá/qua bất khinh thị cố Thánh chế 。cố tịnh danh vân 。dĩ đại bi tâm tán vu Đại-Thừa 。niệm báo Phật ân bất đoạn Tam Bảo 。nhiên hậu thuyết Pháp 。biệt cụ tứ duyên 。nhất đối tiền duyên 。nhị khởi ác tâm 。tam giáo tà tiểu pháp 。tứ tiền nhân lĩnh thọ tiện phạm 。tựu văn vi nhị 。sơ tiêu danh tự sự chế giáo Đại-Thừa 。thứ nhi Bồ Tát hạ cử quá/qua kết/kiết phạm 。sơ ngôn tự giả tùng dã 。thủy tòng Phật đệ tử chung chí nhất thiết dã 。sử phát Bồ-đề tâm giả thông sơ tâm dã 。thứ liệt tam vị lược Thập Địa đẳng 。tịnh ưng lệnh tri cố vân nhất nhất đẳng 。thứ văn khả kiến 。 第十六規利倒說戒。因法求財名為規利。前後不次名為倒說。虛己濟物菩薩本懷。順教宣愓無違聖旨。今乃反規財利倒說真乘。出自胸矜妄稱佛教。既招罪釁自陷陷他故制犯也。別具四緣。一有求法之人。二自解大法。三為利養。四倒正法便犯。就文為三。初標名制學。次見後下教用化方。三而菩薩下舉過結犯。初言好心者緣理發心自他兼濟名為好心。先制集學菩薩律儀故云大乘等。次令敷演訓物故云廣開解義味。所詮之旨為義義理適神名味。次教用化法中。先令為說苦行意在使其重法輕生。非謂即捨身命燒身臂指。若即捨身法為誰說。次然後下教令為其說法儀式。言次第者圓乘階位行解宛然。不同暗者言無修證。既迷真俗三學失儀。犯說非犯非犯說犯。以空為有現有言空。順物乖聖意在苟求即非次第。非次名倒故結犯也。言謗三寶者說三寶空背鱠經屏皆因於此。謗豈過之。 đệ thập lục quy lợi đảo thuyết giới 。nhân Pháp cầu tài danh vi quy lợi 。tiền hậu bất thứ danh vi đảo thuyết 。hư kỷ tế vật Bồ Tát bổn hoài 。thuận giáo tuyên 愓vô vi Thánh chỉ 。kim nãi phản quy tài lợi đảo thuyết chân thừa 。xuất tự hung căng vọng xưng Phật giáo 。ký chiêu tội hấn tự hãm hãm tha cố chế phạm dã 。biệt cụ tứ duyên 。nhất hữu cầu Pháp chi nhân 。nhị tự giải đại pháp 。tam vi lợi dưỡng 。tứ đảo chánh pháp tiện phạm 。tựu văn vi tam 。sơ tiêu danh chế học 。thứ kiến hậu hạ giáo dụng hóa phương 。tam nhi Bồ Tát hạ cử quá/qua kết/kiết phạm 。sơ ngôn hảo tâm giả duyên lý phát tâm tự tha kiêm tế danh vi hảo tâm 。tiên chế tập học Bồ Tát luật nghi cố vân Đại-Thừa đẳng 。thứ lệnh phu diễn huấn vật cố vân quảng khai giải nghĩa vị 。sở thuyên chi chỉ vi nghĩa nghĩa lý thích Thần danh vị 。thứ giáo dụng hóa pháp trung 。tiên lệnh vi thuyết khổ hạnh ý tại sử kỳ trọng Pháp khinh sanh 。phi vị tức xả thân mạng thiêu thân tý chỉ 。nhược/nhã tức xả thân Pháp vi thùy thuyết 。thứ nhiên hậu hạ giáo lệnh vi kỳ thuyết Pháp nghi thức 。ngôn thứ đệ giả viên thừa giai vị hạnh/hành/hàng giải uyển nhiên 。bất đồng ám giả ngôn vô tu chứng 。ký mê chân tục tam học thất nghi 。phạm thuyết phi phạm phi phạm thuyết phạm 。dĩ không vi hữu hiện hữu ngôn không 。thuận vật quai thánh ý tại cẩu cầu tức phi thứ đệ 。phi thứ danh đảo cố kết/kiết phạm dã 。ngôn báng Tam Bảo giả thuyết Tam Bảo không bối quái Kinh bình giai nhân ư thử 。báng khởi quá/qua chi 。 第十七恃勢求財戒。託附官威名為恃勢。乞索取物名曰求財。菩薩理應給濟群有不惜身命無悋纖毫。今反依附勝人強乞財物。逼惱前境不顧所宜。是故聖制。別具六緣。一自為名利。二親近王等。三恃勢。四逼惱求財。五前人強與。六領受便犯。就文為二。初標名列過。次都無下舉過結犯。初言自為等者求名利擁己也。惡求者邪命自活並名為惡求。無厭足故曰多求。次文言無慈心者於境生惱名無慈心。不從佛教少欲知足名無孝順。 đệ thập thất thị thế cầu tài giới 。thác phụ quan uy danh vi thị thế 。khất tác/sách thủ vật danh viết cầu tài 。Bồ Tát lý ưng cấp tế quần hữu bất tích thân mạng vô lẫn tiêm hào 。kim phản y phụ thắng nhân cường khất tài vật 。bức não tiền cảnh bất cố sở nghi 。thị cố Thánh chế 。biệt cụ lục duyên 。nhất tự vi danh lợi 。nhị thân cận Vương đẳng 。tam thị thế 。tứ bức não cầu tài 。ngũ tiền nhân cường dữ 。lục lĩnh thọ tiện phạm 。tựu văn vi nhị 。sơ tiêu danh liệt quá/qua 。thứ đô vô hạ cử quá/qua kết/kiết phạm 。sơ ngôn tự vi đẳng giả cầu danh lợi ủng kỷ dã 。ác cầu giả tà mạng tự hoạt tịnh danh vi ác cầu 。Vô yếm túc cố viết đa cầu 。thứ văn ngôn vô từ tâm giả ư cảnh sanh não danh vô từ tâm 。bất tùng Phật giáo thiểu dục tri túc danh vô hiếu thuận 。 第十八無知為師戒。索非所解名曰無知。妄稱物軌故云師也。菩薩理應藏名隱德庶事推仁。今反不學無知。詐為師範自累累人故聖制也。別具四緣。一性非暗鈍。二故不習學。三隱愚詐智。四自為他師便犯。就文為三。初標名制學。次而菩薩下示其過非。三一一下舉過結犯。初文通制三學故云十二部經。次日夜下別制誦戒。十二部經者新名十二分教。謂大小教各有其分開權顯實無非一圓十二分也。一修多羅。此云法本。即長行直說也。二伽陀。此云不重頌。即孤起偈。如深達罪福相等是也。三本事。梵云伊帝目多伽。即說他因緣事也。四本生者。梵云闍陀伽。即佛自說因時生事。五未曾有者梵云阿浮陀達磨。即佛現神變眾生驚駭而得此名。六因緣者梵云尼陀那。因事制戒因問而為說也。七譬喻者梵云阿波陀那。八祇夜此云重頌。頌長行也。九優婆提舍。此云論議。問答往復也。十方廣者梵云毘佛略(來夜反)。即廣平之理也。十一無問自說。梵云優陀那。十二授記梵云和伽羅那。故知此戒結華嚴經通具十二。思之可知。佛性之性者。解理即佛性。佛性即我性故云也。戒之本源故偏舉耳。次文言偈者如前略釋。因緣者如十重等各有因緣。三舉過結犯如文。 đệ thập bát vô tri vi sư giới 。tác/sách phi sở giải danh viết vô tri 。vọng xưng vật quỹ cố vân sư dã 。Bồ Tát lý ưng tạng danh ẩn đức thứ sự thôi nhân 。kim phản bất học vô tri 。trá vi sư phạm tự luy luy nhân cố Thánh chế dã 。biệt cụ tứ duyên 。nhất tánh phi ám độn 。nhị cố bất tập học 。tam ẩn ngu trá trí 。tứ tự vi tha sư tiện phạm 。tựu văn vi tam 。sơ tiêu danh chế học 。thứ nhi Bồ Tát hạ thị kỳ quá/qua phi 。tam nhất nhất hạ cử quá/qua kết/kiết phạm 。sơ văn thông chế tam học cố vân thập nhị bộ Kinh 。thứ nhật dạ hạ biệt chế tụng giới 。thập nhị bộ Kinh giả tân danh thập nhị phân giáo 。vị đại tiểu giáo các hữu kỳ phần khai quyền hiển thật vô phi nhất viên thập nhị phần dã 。nhất tu-đa-la 。thử vân pháp bản 。tức trường hàng trực thuyết dã 。nhị già đà 。thử vân bất trọng tụng 。tức cô khởi kệ 。như thâm đạt tội phước tướng đẳng thị dã 。tam bổn sự 。phạm vân y đế mục đa già 。tức thuyết tha nhân duyên sự dã 。tứ bổn sanh giả 。phạm vân xà đà già 。tức Phật tự thuyết nhân thời sanh sự 。ngũ vị tằng hữu giả phạm vân a phù đà đạt-ma 。tức Phật hiện thần biến chúng sanh kinh hãi nhi đắc thử danh 。lục nhân duyên giả phạm vân ni đà na 。nhân sự chế giới nhân vấn nhi vi thuyết dã 。thất thí dụ giả phạm vân A ba đà na 。bát kì dạ thử vân trọng tụng 。tụng trường hàng dã 。cửu ưu-bà đề xá 。thử vân luận nghị 。vấn đáp vãng phục dã 。thập phương quảng giả phạm vân Tỳ Phật lược (lai dạ phản )。tức quảng bình chi lý dã 。thập nhất vô vấn tự thuyết 。phạm vân ưu đà na 。thập nhị thọ kí phạm vân hòa già la na 。cố tri thử giới kết/kiết Hoa Nghiêm kinh thông cụ thập nhị 。tư chi khả tri 。Phật tánh chi tánh giả 。giải lý tức Phật tánh 。Phật tánh tức ngã tánh cố vân dã 。giới chi bổn nguyên cố Thiên cử nhĩ 。thứ văn ngôn kệ giả như tiền lược thích 。nhân duyên giả như thập trọng đẳng các hữu nhân duyên 。tam cử quá/qua kết/kiết phạm như văn 。 離間賢善戒。第十九。稟性柔和名為賢善。乖隔彼此故云間。善和諍說訟菩薩所宜。今反離間欺謗妨癈正修故聖制也。別具四緣。一是賢善。二起兩舌離間之心。三傳言往來。四前人領解便犯。言比丘者乞士破煩惱怖魔始終名比丘也。 ly gian hiền thiện giới 。đệ thập cửu 。bẩm tánh nhu hòa danh vi hiền thiện 。quai cách bỉ thử cố vân gian 。thiện hòa tránh thuyết tụng Bồ Tát sở nghi 。kim phản ly gian khi báng phương 癈chánh tu cố Thánh chế dã 。biệt cụ tứ duyên 。nhất thị hiền thiện 。nhị khởi lưỡng thiệt ly gian chi tâm 。tam truyền ngôn vãng lai 。tứ tiền nhân lĩnh giải tiện phạm 。ngôn Tỳ-kheo giả khất sĩ phá phiền não phố ma thủy chung danh Tỳ-kheo dã 。 第二十不行救生戒。別具四緣。一見殺生。二無慈心。三有死亡衰厄。四有如法法師不請講解便犯。就文為二。初標名敘事。次若不下止作結犯。初又二。初明非親慈救。次若父母下明慈濟六親。初言一切地水等者。謂眾生身皆稟四大。過現雖殊所稟無別。故殺彼今之四大即是殺我過去之故身也。餘二如文。次如是下結勸指廣如文。第三三十為二。初別釋。次結勸指廣。初文自十。 đệ nhị thập bất hạnh/hành cứu sanh giới 。biệt cụ tứ duyên 。nhất kiến sát sanh 。nhị vô từ tâm 。tam hữu tử vong suy ách 。tứ hữu như pháp Pháp sư bất thỉnh giảng giải tiện phạm 。tựu văn vi nhị 。sơ tiêu danh tự sự 。thứ nhược/nhã bất hạ chỉ tác kết/kiết phạm 。sơ hựu nhị 。sơ minh phi thân từ cứu 。thứ nhược/nhã phụ mẫu hạ minh từ tế lục thân 。sơ ngôn nhất thiết địa thủy đẳng giả 。vị chúng sanh thân giai bẩm tứ đại 。quá/qua hiện tuy thù sở bẩm vô biệt 。cố sát bỉ kim chi tứ đại tức thị sát ngã quá khứ chi cố thân dã 。dư nhị như văn 。thứ như thị hạ kết khuyến chỉ quảng như văn 。đệ tam tam thập vi nhị 。sơ biệt thích 。thứ kết khuyến chỉ quảng 。sơ văn tự thập 。 第二十一無慈報酬戒。行乖與樂名曰無慈。故心復怨名稱報酬也。菩薩理應怨親平等常懷忍辱無捨慈悲。今乃復酬以暢嗔恚。沈淪苦海累劫怨酬何名出家入道之士故聖制也。別具四緣。一是怨境。二起嗔心。三興方便。四酬竟便便犯。就文為三。初標名舉過制止。次尚不下舉輕況重。三而出家下舉過結犯。初言殺生報生者殺命長生永乖乖佛教旨。怨息無由故云不順孝道。次文言尚不等者出家制不得畜。在家開畜。不得非理打罵起業。況故等者正況復酬。既一切男女是我父母及我故身。今乃以殺相酬義當於迹故通云七。重外加一輕垢也。三結犯中有本無出家字。天宮云。據梵網大本合有。凡發大心稟菩薩戒並名出家菩薩。故淨名云。夫出家者為無為法等(云云)。 đệ nhị thập nhất vô từ báo thù giới 。hạnh/hành/hàng quai dữ lạc/nhạc danh viết vô từ 。cố tâm phục oán danh xưng báo thù dã 。Bồ Tát lý ưng oán thân bình đẳng thường hoài nhẫn nhục vô xả từ bi 。kim nãi phục thù dĩ sướng sân nhuế/khuể 。trầm luân khổ hải luy kiếp oán thù hà danh xuất gia nhập đạo chi sĩ cố Thánh chế dã 。biệt cụ tứ duyên 。nhất thị oán cảnh 。nhị khởi sân tâm 。tam hưng phương tiện 。tứ thù cánh tiện tiện phạm 。tựu văn vi tam 。sơ tiêu danh cử quá/qua chế chỉ 。thứ thượng bất hạ cử khinh huống trọng 。tam nhi xuất gia hạ cử quá/qua kết/kiết phạm 。sơ ngôn sát sanh báo sanh giả sát mạng trường/trưởng sanh vĩnh quai quai Phật giáo chỉ 。oán tức vô do cố vân bất thuận hiếu đạo 。thứ văn ngôn thượng bất đẳng giả xuất gia chế bất đắc súc 。tại gia khai súc 。bất đắc phi lý đả mạ khởi nghiệp 。huống cố đẳng giả chánh huống phục thù 。ký nhất thiết nam nữ thị ngã phụ mẫu cập ngã cố thân 。kim nãi dĩ sát tướng thù nghĩa đương ư tích cố thông vân thất 。trọng ngoại gia nhất khinh cấu dã 。tam kết phạm trung hữu bản vô xuất gia tự 。Thiên cung vân 。cứ Phạm võng đại bản hợp hữu 。phàm phát Đại tâm bẩm Bồ-tát giới tịnh danh xuất gia Bồ-tát 。cố tịnh danh vân 。phu xuất gia giả vi vô vi Pháp đẳng (vân vân )。 第二十二輕慢法師戒。訓誨有軌名為法師。故不虔恭名為輕慢。菩薩理應輕生重法。雪山從鬼請。天帝拜畜為師。慢如高山雨水不停早如江海萬流歸集。今棄其所知觀其種姓失大法利故聖制也。別具四緣。一新學無知。二他卑有德。三自恃生慢。四不往諮受便犯。前明現講不聽此制不別諮受。就文為三。初標名舉過。次其法師下出所慢之境。三而新學下舉過結犯。初言有智等者解知世法。文無再覽故云聰明。曾有職任而云高貴。當世聖族名為大姓。了達經史稱之大解。招世財食名為大福。饒財下釋大福義。以此下總結慢意以猶用也。用此聰明乃至大福而生憍慢。次文可見。三結犯中。言第一義諦者圓常之理為教行本。故偏舉之。教行無依非好師也。 đệ nhị thập nhị khinh mạn Pháp sư giới 。huấn hối hữu quỹ danh vi Pháp sư 。cố bất kiền cung danh vi khinh mạn 。Bồ Tát lý ưng khinh sanh trọng Pháp 。tuyết sơn tùng quỷ thỉnh 。Thiên đế bái súc vi sư 。mạn như cao sơn vũ thủy bất đình tảo như giang hải vạn lưu quy tập 。kim khí kỳ sở tri quán kỳ chủng tính thất Đại pháp lợi cố Thánh chế dã 。biệt cụ tứ duyên 。nhất tân học vô tri 。nhị tha ti hữu đức 。tam tự thị sanh mạn 。tứ bất vãng ti thọ/thụ tiện phạm 。tiền minh hiện giảng bất thính thử chế bất biệt ti thọ/thụ 。tựu văn vi tam 。sơ tiêu danh cử quá/qua 。thứ kỳ Pháp sư hạ xuất sở mạn chi cảnh 。tam nhi tân học hạ cử quá/qua kết/kiết phạm 。sơ ngôn hữu trí đẳng giả giải tri thế Pháp 。văn vô tái lãm cố vân thông minh 。tằng hữu chức nhâm nhi vân cao quý 。đương thế Thánh tộc danh vi Đại tính 。liễu đạt Kinh sử xưng chi Đại giải 。chiêu thế tài thực/tự danh vi Đại phước 。nhiêu tài hạ thích Đại phước nghĩa 。dĩ thử hạ tổng kết mạn ý dĩ do dụng dã 。dụng thử thông minh nãi chí Đại phước nhi sanh kiêu mạn 。thứ văn khả kiến 。tam kết phạm trung 。ngôn đệ nhất nghĩa đế giả viên thường chi lý vi giáo hạnh/hành/hàng bổn 。cố Thiên cử chi 。giáo hạnh/hành/hàng vô y phi hảo sư dã 。 第二十三輕人僻說戒。菩薩理應謙虛攝物不憚劬勞。今乃依倚勝人恃勢輕物故制犯也。別具四緣。一自稱大乘。二新學請問。三恃勢輕慢。四不好為答便犯。就文為三。初明求法之人。次若法師下明自恃之相。三而新學下舉非結犯。初文中初明時節故云佛滅度後。發圓三聚四弘之心是以言好。言於諸等者示其勝境。故經云。敬像如真佛得福亦復然。於佛像前自制要期領納戒品名為自誓。好相者如下明之。便得受戒者得好相竟。即自受三歸自宣懺悔自受十戒自牒羯磨。但出自口與師為異。言若現前等者明從師身有戒故不須好相。餘二如文。 đệ nhị thập tam khinh nhân tích thuyết giới 。Bồ Tát lý ưng khiêm hư nhiếp vật bất đạn Cồ lao 。kim nãi y ỷ thắng nhân thị thế khinh vật cố chế phạm dã 。biệt cụ tứ duyên 。nhất tự xưng Đại-Thừa 。nhị tân học thỉnh vấn 。tam thị thế khinh mạn 。tứ bất hảo vi đáp tiện phạm 。tựu văn vi tam 。sơ minh cầu Pháp chi nhân 。thứ nhược/nhã Pháp sư hạ minh tự thị chi tướng 。tam nhi tân học hạ cử phi kết/kiết phạm 。sơ văn trung sơ minh thời tiết cố vân Phật diệt độ hậu 。phát viên tam tụ tứ hoằng chi tâm thị dĩ ngôn hảo 。ngôn ư chư đẳng giả thị kỳ thắng cảnh 。cố Kinh vân 。kính tượng như chân Phật đắc phước diệc phục nhiên 。ư Phật tượng tiền tự chế yếu kỳ lĩnh nạp giới phẩm danh vi tự thệ 。hảo tướng giả như hạ minh chi 。tiện đắc thọ/thụ giới giả đắc hảo tướng cánh 。tức tự thọ tam quy tự tuyên sám hối tự thọ thập giới tự điệp Yết-ma 。đãn xuất tự khẩu dữ sư vi dị 。ngôn nhược/nhã hiện tiền đẳng giả minh tùng sư thân hữu giới cố bất tu hảo tướng 。dư nhị như văn 。 第二十四捨真集偽戒。菩薩理應依於了義棄凡小之瓦礫取如意之寶珠。今反背真集偽障道尤故制犯也。別具三緣。一有大乘。二不修學。三集邪小便犯。就文為三。初總標名列出不集之法。次而捨下舉譬顯於捨正學邪。三是斷下舉非結犯。初言正見等者。正見能知之智。正性即所緣之境。正法身者境智不二。應物現形無非正法。故經云。吾今此身即法身也。大乘所詮宗極於此。從因至果無出三身。故舉不學勸令修習。次文者無作道品七科法門譬於七寶。自此之外非圓實道並名邪見。由不體權。是故結犯。達權即實順佛化儀。四悉適時正助合行。邪正理一則非犯限。經云以方便生是菩薩解。三結犯中言斷佛性者。理性體遍於偏圓。由心隔異捨此學彼。行三因性而不現行故為斷。性德天然常住不變何斷之有。今從修得結非成犯。 đệ nhị thập tứ xả chân tập ngụy giới 。Bồ Tát lý ưng y ư liễu nghĩa khí phàm tiểu chi ngõa lịch thủ như ý chi bảo châu 。kim phản bối chân tập ngụy chướng đạo vưu cố chế phạm dã 。biệt cụ tam duyên 。nhất hữu Đại-Thừa 。nhị bất tu học 。tam tập tà tiểu tiện phạm 。tựu văn vi tam 。sơ tổng tiêu danh liệt xuất bất tập chi Pháp 。thứ nhi xả hạ cử thí hiển ư xả chánh học tà 。tam thị đoạn hạ cử phi kết/kiết phạm 。sơ ngôn chánh kiến đẳng giả 。chánh kiến năng tri chi trí 。chánh tánh tức sở duyên chi cảnh 。chánh Pháp thân giả cảnh trí bất nhị 。ưng vật hiện hình vô phi chánh pháp 。cố Kinh vân 。ngô kim thử thân tức Pháp thân dã 。Đại-Thừa sở thuyên tông cực ư thử 。tùng nhân chí quả vô xuất tam thân 。cố cử bất học khuyến lệnh tu tập 。thứ văn giả vô tác đạo phẩm thất khoa Pháp môn thí ư thất bảo 。tự thử chi ngoại phi viên thật đạo tịnh danh tà kiến 。do bất thể quyền 。thị cố kết/kiết phạm 。đạt quyền tức thật thuận Phật hóa nghi 。tứ tất thích thời chánh trợ hợp hạnh/hành/hàng 。tà chánh lý nhất tức phi phạm hạn 。Kinh vân dĩ phương tiện sanh thị Bồ Tát giải 。tam kết phạm trung ngôn đoạn Phật tánh giả 。lý tánh thể biến ư thiên viên 。do tâm cách dị xả thử học bỉ 。hạnh/hành/hàng tam nhân tánh nhi bất hiện hành cố vi đoạn 。tánh đức Thiên nhiên thường trụ bất biến hà đoạn chi hữu 。kim tùng tu đắc kết/kiết phi thành phạm 。 第二十五不善和眾戒。制御法侶行藏得名所名為和眾。統領乖戒而云不善。既為眾生須合軌儀守護資財善和諍訟。今反訓誘非法乖各僧徒。是故聖制。別具三緣。一身為眾主。二無慈護心。三令眾不和及損三寶物便犯。就文為三。初標列眾主。次應生下制令依法。而反下違制結犯。初出時節。即如來滅後遺法住持要藉眾主故偏舉之。一傳教之人謂說法主。二住持人謂行法主。三綱維處眾謂僧房主。四引導內外修治塔寺謂教化主。五傳授禪要謂坐禪主。六領眾遊方謂行來主。次文二意。一制令和眾。二制守財物。三結犯中由無法訓眾乃令自他不用而用名為無度。自無盜心但結輕垢。若其潤己及三寶混和亦同聲門互用得重。 đệ nhị thập ngũ bất thiện hòa chúng giới 。chế ngự pháp lữ hạnh/hành/hàng tạng đắc danh sở danh vi hòa chúng 。thống lĩnh quai giới nhi vân bất thiện 。ký vi chúng sanh tu hợp quỹ nghi thủ hộ tư tài thiện hòa tranh tụng 。kim phản huấn dụ phi pháp quai các tăng đồ 。thị cố Thánh chế 。biệt cụ tam duyên 。nhất thân vi chúng chủ 。nhị vô từ hộ tâm 。tam lệnh chúng bất hòa cập tổn Tam Bảo vật tiện phạm 。tựu văn vi tam 。sơ tiêu liệt chúng chủ 。thứ ưng sanh hạ chế lệnh y Pháp 。nhi phản hạ vi chế kết/kiết phạm 。sơ xuất thời tiết 。tức Như Lai diệt hậu di pháp trụ trì yếu tạ chúng chủ cố Thiên cử chi 。nhất truyền giáo chi nhân vị thuyết Pháp chủ 。nhị trụ trì nhân vị hạnh/hành/hàng pháp chủ 。tam cương duy xứ/xử chúng vị tăng phòng chủ 。tứ dẫn đạo nội ngoại tu trì tháp tự vị giáo hóa chủ 。ngũ truyền thọ/thụ Thiền yếu vị tọa Thiền chủ 。lục lĩnh chúng du phương vị hạnh/hành/hàng lai chủ 。thứ văn nhị ý 。nhất chế lệnh hòa chúng 。nhị chế thủ tài vật 。tam kết phạm trung do vô pháp huấn chúng nãi lệnh tự tha bất dụng nhi dụng danh vi vô độ 。tự vô đạo tâm đãn kết/kiết khinh cấu 。nhược/nhã kỳ nhuận kỷ cập Tam Bảo hỗn hòa diệc đồng thanh môn hỗ dụng đắc trọng 。 第二十六待賓乖式戒。凡是釋侶方外之賓衣鉢自隨己。法界為主之法接待有方。庶得解其疲勞資給闕乏。今乃知事越僧法眾利不均。同師之義永乖。十方僧次徒設。損財失法是故聖制。具四緣。一先住僧房等。二有出家菩薩僧。三知是。四不供給獨受利養便犯。就文為三。初舉同類人處。次先住下制令供給依次差請。三而先住下舉非結過。初文五處。一僧坊中即出家菩薩所住之處。二舍宅城邑即在家菩薩所住之處。亦是俗家有僧居處。三國王宅者即王家中。四乃至者謂非常居處一夏同住。住處既多不可遍說故云乃至。五大會中謂設會處見後來菩薩皆須接待。次文中初制迎送供給。初明有物事事給與。次明無物割肉賣身。謂傭力資給等賣身通在家出家二眾。賣於男女多局在家。若有等者制同利養。故言有利養分等。三結犯中違教不仁故喻畜生。非求聖果之徒云非沙門。沙門桑門西國出家之通號也。四姓出家同稱釋種。既乖法式釋門不收故云非釋種姓。 đệ nhị thập lục đãi tân quai thức giới 。phàm thị thích lữ phương ngoại chi tân y bát tự tùy kỷ 。Pháp giới vi chủ chi Pháp tiếp đãi hữu phương 。thứ đắc giải kỳ bì lao tư cấp khuyết phạp 。kim nãi tri sự việt tăng Pháp chúng lợi bất quân 。đồng sư chi nghĩa vĩnh quai 。thập phương tăng thứ đồ thiết 。tổn tài thất Pháp thị cố Thánh chế 。cụ tứ duyên 。nhất tiên trụ/trú tăng phòng đẳng 。nhị hữu xuất gia Bồ-tát tăng 。tam tri thị 。tứ bất cung cấp độc thọ/thụ lợi dưỡng tiện phạm 。tựu văn vi tam 。sơ cử đồng loại nhân xứ/xử 。thứ tiên trụ/trú hạ chế lệnh cung cấp y thứ sái thỉnh 。tam nhi tiên trụ/trú hạ cử phi kết quá 。sơ văn ngũ xứ/xử 。nhất tăng phường trung tức xuất gia Bồ-tát sở trụ chi xứ/xử 。nhị xá trạch thành ấp tức tại gia Bồ-tát sở trụ chi xứ/xử 。diệc thị tục gia hữu tăng cư xử 。tam Quốc Vương trạch giả tức vương gia trung 。tứ nãi chí giả vị phi thường cư xử nhất hạ đồng trụ/trú 。trụ xứ ký đa bất khả biến thuyết cố vân nãi chí 。ngũ đại hội trung vị thiết hội xứ/xử kiến hậu lai Bồ Tát giai tu tiếp đãi 。thứ văn trung sơ chế nghênh tống cung cấp 。sơ minh hữu vật sự sự cấp dữ 。thứ minh vô vật cát nhục mại thân 。vị dong lực tư cấp đẳng mại thân thông tại gia xuất gia nhị chúng 。mại ư nam nữ đa cục tại gia 。nhược hữu đẳng giả chế đồng lợi dưỡng 。cố ngôn hữu lợi dưỡng phần đẳng 。tam kết phạm trung vi giáo bất nhân cố dụ súc sanh 。phi cầu Thánh quả chi đồ vân phi Sa Môn 。Sa Môn tang môn Tây quốc xuất gia chi thông hiệu dã 。tứ tính xuất gia đồng xưng Thích chủng 。ký quai pháp thức thích môn bất thu cố vân phi Thích chủng tính 。 第二十七別受他請戒。佛性平等僧貴和同。財利無偏如水乳合。今別受請令施不均自獲侵奪之愆。施主失平等之福。彼此俱損是故聖制。故應供行經云。受別請者定失四果。七劫不見佛。五百大鬼遮其前五百大鬼隨其後。為僧寶中有佛化僧四道果僧菩薩之僧七賢僧凡夫僧。欲令四方施主得如是。制不得受別請也。別具四緣。一身在眾二施主別請。三受。四取物便犯。就文為二。初明不應之意。次自己用下舉過結犯。初言屬十方現前僧也。言八福田者聖人即四果等并及師僧寶攝。僧雖是八中之一義含多種之人。佛亦示在僧中故云諸佛僧。即父母十方病僧通有物分。不出法及橋并三福田者。十方僧物義不該彼但通於五。故云及八福田中乃至父母病人物。次結犯者十方人多。又無盜心犯輕垢耳。 đệ nhị thập thất biệt thọ/thụ tha thỉnh giới 。Phật tánh bình đẳng tăng quý hòa đồng 。tài lợi vô Thiên như thủy nhũ hợp 。kim biệt thọ/thụ thỉnh lệnh thí bất quân tự hoạch xâm đoạt chi khiên 。thí chủ thất bình đẳng chi phước 。bỉ thử câu tổn thị cố Thánh chế 。cố Ứng-Cúng hạnh/hành/hàng Kinh vân 。thọ/thụ biệt thỉnh giả định thất tứ quả 。thất kiếp bất kiến Phật 。ngũ bách Đại quỷ già kỳ tiền ngũ bách Đại quỷ tùy kỳ hậu 。vi tăng bảo trung hữu Phật hóa tăng tứ đạo quả tăng Bồ Tát chi tăng thất hiền tăng phàm phu tăng 。dục lệnh tứ phương thí chủ đắc như thị 。chế bất đắc thọ/thụ biệt thỉnh dã 。biệt cụ tứ duyên 。nhất thân tại chúng nhị thí chủ biệt thỉnh 。tam thọ 。tứ thủ vật tiện phạm 。tựu văn vi nhị 。sơ minh bất ưng chi ý 。thứ tự kỷ dụng hạ cử quá/qua kết/kiết phạm 。sơ ngôn chúc thập phương hiện tiền tăng dã 。ngôn bát phước điền giả Thánh nhân tức tứ quả đẳng tinh cập sư tăng bảo nhiếp 。tăng tuy thị bát trung chi nhất nghĩa hàm đa chủng chi nhân 。Phật diệc thị tại tăng trung cố vân chư Phật tăng 。tức phụ mẫu thập phương bệnh tăng thông hữu vật phần 。bất xuất Pháp cập kiều tinh tam phước điền giả 。thập phương tăng vật nghĩa bất cai bỉ đãn thông ư ngũ 。cố vân cập bát phước điền trung nãi chí phụ mẫu bệnh nhân vật 。thứ kết/kiết phạm giả thập phương nhân đa 。hựu vô đạo tâm phạm khinh cấu nhĩ 。 第二十八別請僧戒。凡求勝福須託僧次良田情無曲私施有平等。今乃別請知己簡棄餘人。非唯闕法供之通心。蓋是俗中之曲廗。彼此我招過是以制之。別具六緣。一自是施主。二設眾會。三有僧眾。四故別請。五行親。六取物便犯。若僧次外及他力所逼要令別請無犯。就文為三。初列請僧之人應求示導。次知事下正明請法。三若別下違制結犯。初文舉其三類犯局二眾。一切檀越不受戒。人順教得福違則無罪。次文言即得十方賢聖僧者。心普理通一攝一切。言而世人等者故優婆塞戒經云。鹿子母別請五百羅漢。鹿子令阿難送食與佛。佛問阿難。鹿子僧次請一人不。阿難言。癡人雖請五百羅漢不如佛次一人。第三結犯中言是外道法者。佛法之外名外道法。非外外也。律約聲聞開受別請。故知七佛並約聞菩薩無別請法。七佛者皆在此土應化示迹。百劫之內長壽諸天咸所曾見多引為證。欲使信者有所憑故。謂過去九十劫初一佛名毘婆尸。亦名維衛。中間諸劫無佛。至第三十一劫有二佛出。一名尸棄亦名式。二名毘舍浮亦名墮葉。此第九十一賢劫千佛應出。四佛已過。一拘留孫。二拘那含牟尼。三迦葉。四釋迦。 đệ nhị thập bát biệt thỉnh tăng giới 。phàm cầu thắng phước tu thác tăng thứ lương điền Tình vô khúc tư thí hữu bình đẳng 。kim nãi biệt thỉnh tri kỷ giản khí dư nhân 。phi duy khuyết pháp cung chi thông tâm 。cái thị tục trung chi khúc 廗。bỉ thử ngã chiêu quá/qua thị dĩ chế chi 。biệt cụ lục duyên 。nhất tự thị thí chủ 。nhị thiết chúng hội 。tam hữu tăng chúng 。tứ cố biệt thỉnh 。ngũ hành thân 。lục thủ vật tiện phạm 。nhược/nhã tăng thứ ngoại cập tha lực sở bức yếu lệnh biệt thỉnh vô phạm 。tựu văn vi tam 。sơ liệt thỉnh tăng chi nhân ưng cầu thị đạo 。thứ tri sự hạ chánh minh thỉnh Pháp 。tam nhược/nhã biệt hạ vi chế kết/kiết phạm 。sơ văn cử kỳ tam loại phạm cục nhị chúng 。nhất thiết đàn việt bất thọ/thụ giới 。nhân thuận giáo đắc phước vi tức vô tội 。thứ văn ngôn tức đắc thập phương hiền Thánh Tăng giả 。tâm phổ lý thông nhất nhiếp nhất thiết 。ngôn nhi thế nhân đẳng giả cố Ưu Bà Tắc Giới Kinh vân 。Lộc tử mẫu biệt thỉnh ngũ bách la hán 。lộc tử lệnh A-nan tống thực/tự dữ Phật 。Phật vấn A-nan 。lộc tử tăng thứ thỉnh nhất nhân bất 。A-nan ngôn 。si nhân tuy thỉnh ngũ bách la hán bất như Phật thứ nhất nhân 。đệ tam kết phạm trung ngôn thị ngoại đạo Pháp giả 。Phật Pháp chi ngoại danh ngoại đạo Pháp 。phi ngoại ngoại dã 。luật ước Thanh văn khai thọ/thụ biệt thỉnh 。cố tri thất Phật tịnh ước văn Bồ Tát vô biệt thỉnh Pháp 。thất Phật giả giai tại thử độ ưng hóa thị tích 。bách kiếp chi nội trường thọ chư Thiên hàm sở tằng kiến đa dẫn vi chứng 。dục sử tín giả hữu sở bằng cố 。vị quá khứ cửu thập kiếp sơ nhất Phật danh Tỳ Bà Thi 。diệc danh Duy Vệ 。trung gian chư kiếp vô Phật 。chí đệ tam thập nhất kiếp hữu nhị Phật xuất 。nhất danh Thi-Khí diệc danh thức 。nhị danh Tỳ xá phù diệc danh đọa diệp 。thử đệ cửu thập nhất hiền kiếp thiên Phật ưng xuất 。tứ Phật dĩ quá/qua 。nhất câu lưu tôn 。nhị Câu-Na-Hàm Mâu Ni 。tam Ca-diếp 。tứ Thích Ca 。 第二十九邪命自活戒。邪法活命故云邪命。有四種。一方邪謂通國使命。二維邪謂醫方卜相。三仰邪仰觀星宿。四下邪謂種植根栽五穀等類。菩薩理應慈心愍物。諸有所作福不唐捐如何為利。邪求兼行惡術不淨活命無慈損生。下信心上乖聖旨所以制犯。別具三緣。一為利養。二習惡妓術。三所為事訖便犯。就文為三。初標邪命之心。二反賣下列邪命之事。三都無下舉非結犯。初如文。次文初列邪命方法。坐居店肆眩惑於人名販賣男女。亦有賣男色與於女也。自手作食者惡觸非法。自磨自舂者壞生兼惡觸。此並下邪隨類淨之則通自手避譏謙故。占相等者占色相聲判釋祿命因。捨正歸邪求官護職。或自染習損壞道儀。或為人解夢說凶噵吉。令其邪倒求神禱鬼。或占胎內是男是女。呪謂呪咀左道為利損物殯命。術即邪術符書厭禱禁斷勝緣。或動道俗並是維邪及仰邪攝。術通星像故。言功巧者書畫彫剋泥素竹木緣務妨道故。調鷹下次列惡伎。縫合鷹眼令喫氈毛等使其調順以擬畋獵。和合百種等毒藥非一言百。損命害物通得毒名。蛇毒者取於蛇毒以傷物命。生金銀毒者藥名也。謂生金銀即是毒也。蠱毒者世相傳云。取百種虫蛇置一甕中相食強者即名為蠱。故有猫等不同並損物命亦下邪攝。三結犯如文。 đệ nhị thập cửu tà mạng tự hoạt giới 。tà pháp hoạt mạng cố vân tà mạng 。hữu tứ chủng 。nhất phương tà vị thông quốc sử mạng 。nhị duy tà vị y phương bốc tướng 。tam ngưỡng tà ngưỡng quán tinh tú 。tứ hạ tà vị chủng thực căn tài ngũ cốc đẳng loại 。Bồ Tát lý ưng từ tâm mẫn vật 。chư hữu sở tác phước bất đường quyên như hà vi lợi 。tà cầu kiêm hạnh/hành/hàng ác thuật bất tịnh hoạt mạng vô từ tổn sanh 。hạ tín tâm thượng quai Thánh chỉ sở dĩ chế phạm 。biệt cụ tam duyên 。nhất vi lợi dưỡng 。nhị tập ác kĩ thuật 。tam sở vi sự cật tiện phạm 。tựu văn vi tam 。sơ tiêu tà mạng chi tâm 。nhị phản mại hạ liệt tà mạng chi sự 。tam đô vô hạ cử phi kết/kiết phạm 。sơ như văn 。thứ văn sơ liệt tà mạng phương Pháp 。tọa cư điếm tứ huyễn hoặc ư nhân danh phiến mại nam nữ 。diệc hữu mại nam sắc dữ ư nữ dã 。tự thủ tác thực/tự giả ác xúc phi pháp 。tự ma tự thung giả hoại sanh kiêm ác xúc 。thử tịnh hạ tà tùy loại tịnh chi tức thông tự thủ tị ky khiêm cố 。chiêm tướng đẳng giả chiêm sắc tướng thanh phán thích lộc mạng nhân 。xả chánh quy tà cầu quan hộ chức 。hoặc tự nhiễm tập tổn hoại đạo nghi 。hoặc vi nhân giải mộng thuyết hung 噵cát 。lệnh kỳ tà đảo cầu Thần đảo quỷ 。hoặc chiêm thai nội thị nam thị nữ 。chú vị chú trớ tả đạo vi lợi tổn vật tấn mạng 。thuật tức tà thuật phù thư yếm đảo cấm đoạn thắng duyên 。hoặc động đạo tục tịnh thị duy tà cập ngưỡng tà nhiếp 。thuật thông tinh tượng cố 。ngôn công xảo giả thư họa điêu khắc nê tố trúc mộc duyên vụ phương đạo cố 。điều ưng hạ thứ liệt ác kỹ 。phùng hợp ưng nhãn lệnh khiết chiên mao đẳng sử kỳ điều thuận dĩ nghĩ 畋liệp 。hòa hợp bách chủng đẳng độc dược phi nhất ngôn bách 。tổn mạng hại vật thông đắc độc danh 。xà độc giả thủ ư xà độc dĩ thương vật mạng 。sanh kim ngân độc giả dược danh dã 。vị sanh kim ngân tức thị độc dã 。cổ độc giả thế tướng truyền vân 。thủ bách chủng trùng xà trí nhất úng trung tướng thực/tự cường giả tức danh vi cổ 。cố hữu miêu đẳng bất đồng tịnh tổn vật mạng diệc hạ tà nhiếp 。tam kết phạm như văn 。 第三十時月媒嫁戒。持戒如護明珠。今反謗說空媒嫁男女。致令年三月六行殺盜非違法慢時長自他惡。是故聖制。別具四緣。一惡說空。二通致男女。三是年三月六之時也。四自他行殺盜等便犯。自行雙結二罪。為他之因但結輕垢。就文為三。初總標犯境。次於六齋日下出所犯之時。三作殺生下違制結犯。初言惡心者說無三寶也。內無信心執空行惡委博養生。故云詐現親附。次出行在有中之相。故云為白衣等。次文中言六齋日者初八十四十五二十三二十九三十。智論問曰何故六齋日制受八戒。答是惡鬼奪命不吉之日故。劫初聖人相教令持齋受戒避八凶衰。四天王經中說。此之六日使者太子及四天王自下觀察。若持齋戒孝順父母上白帝釋。諸天心悅增益天眾。減損脩羅鬼神遠去住處安穩。若不爾者諸天不悅。言減損諸天修羅盛。天地本起經說。劫初有異梵子修外道行。於此六日割肉出血以著火中。過十二歲為天王所責願生惡子。當時火中有八鬼出身黑眼赤有大光明。一切鬼神皆從此生。故劫初聖人制此六日持齋受戒。善生經云。是外道祠祀之日也。年三長齋月者正月是眾生現生之初。五月是興盛之中。九月是欲藏之始。又世傳云。天帝分月判四天下。正月南天二月西天三月北天四月東天五月南天。乃至九月還至南天。雖未見正教深有其理。三結犯如文。次如是下結勸指廣。言制戒品者大本之中有此品也。次明二二九為二。初九又二。初正釋。次結勸指廣。 đệ tam thập thời nguyệt môi giá giới 。trì giới như hộ minh châu 。kim phản báng thuyết không môi giá nam nữ 。trí lệnh niên tam nguyệt lục hạnh/hành/hàng sát đạo phi vi Pháp mạn thời trường/trưởng tự tha ác 。thị cố Thánh chế 。biệt cụ tứ duyên 。nhất ác thuyết không 。nhị thông trí nam nữ 。tam thị niên tam nguyệt lục chi thời dã 。tứ tự tha hạnh/hành/hàng sát đạo đẳng tiện phạm 。tự hạnh/hành/hàng song kết/kiết nhị tội 。vi tha chi nhân đãn kết/kiết khinh cấu 。tựu văn vi tam 。sơ tổng tiêu phạm cảnh 。thứ ư lục trai nhật hạ xuất sở phạm chi thời 。tam tác sát sanh hạ vi chế kết/kiết phạm 。sơ ngôn ác tâm giả thuyết vô Tam Bảo dã 。nội vô tín tâm chấp không hạnh/hành/hàng ác ủy bác dưỡng sanh 。cố vân trá hiện thân phụ 。thứ xuất hạnh/hành/hàng tại hữu trung chi tướng 。cố vân vi ạch y đẳng 。thứ văn trung ngôn lục trai nhật giả sơ bát thập tứ thập ngũ nhị thập tam nhị thập cửu tam thập 。Trí luận vấn viết hà cố lục trai nhật chế thọ/thụ bát giới 。đáp thị ác quỷ đoạt mạng bất cát chi nhật cố 。kiếp sơ Thánh nhân tướng giáo lệnh trì trai thọ/thụ giới tị bát hung suy 。Tứ Thiên Vương Kinh trung thuyết 。thử chi lục nhật sử giả Thái-Tử cập Tứ Thiên Vương tự hạ quan sát 。nhược/nhã trì trai giới hiếu thuận phụ mẫu thượng bạch Đế Thích 。chư Thiên tâm duyệt tăng ích Thiên Chúng 。giảm tổn tu La quỷ thần viễn khứ trụ xứ an ổn 。nhược/nhã bất nhĩ giả chư Thiên bất duyệt 。ngôn giảm tổn chư Thiên tu la thịnh 。Thiên địa bổn khởi Kinh thuyết 。kiếp sơ hữu dị phạm tử tu ngoại đạo hạnh/hành/hàng 。ư thử lục nhật cát nhục xuất huyết dĩ trước/trứ hỏa trung 。quá/qua thập nhị tuế vi Thiên Vương sở trách nguyện sanh ác tử 。đương thời hỏa trung hữu bát quỷ xuất thân hắc nhãn xích hữu đại quang minh 。nhất thiết quỷ thần giai tòng thử sanh 。cố kiếp sơ Thánh nhân chế thử lục nhật trì trai thọ/thụ giới 。thiện sanh Kinh vân 。thị ngoại đạo từ tự chi nhật dã 。niên tam trường/trưởng trai nguyệt giả chánh nguyệt thị chúng sanh hiện sanh chi sơ 。ngũ nguyệt thị hưng thịnh chi trung 。cửu nguyệt thị dục tạng chi thủy 。hựu thế truyền vân 。Thiên đế phần nguyệt phán tứ thiên hạ 。chánh nguyệt Nam Thiên nhị nguyệt Tây Thiên tam nguyệt Bắc Thiên tứ nguyệt Đông Thiên ngũ nguyệt Nam Thiên 。nãi chí cửu nguyệt hoàn chí Nam Thiên 。tuy vị kiến chánh giáo thâm hữu kỳ lý 。tam kết phạm như văn 。thứ như thị hạ kết khuyến chỉ quảng 。ngôn chế giới phẩm giả đại bản chi trung hữu thử phẩm dã 。thứ minh nhị nhị cửu vi nhị 。sơ cửu hựu nhị 。sơ chánh thích 。thứ kết khuyến chỉ quảng 。 第三十一不行救贖戒。菩薩發心慈救為本。況見尊危輕心棄捨。內闕孝心外乖慈愍故制犯也。別具四緣。一見三寶等在危。二生知見想。三無慈愍心。四不救贖便犯。就文為三。初標名約時列危難事。言父母者諸佛菩薩能生法身。故彼形像即父母形像。而菩薩下制作成持。三若不下違制結犯並如文。 đệ tam thập nhất bất hạnh/hành cứu thục giới 。Bồ Tát phát tâm từ cứu vi bổn 。huống kiến tôn nguy khinh tâm khí xả 。nội khuyết hiếu tâm ngoại quai từ mẫn cố chế phạm dã 。biệt cụ tứ duyên 。nhất kiến Tam Bảo đẳng tại nguy 。nhị sanh tri kiến tưởng 。tam vô từ mẫn tâm 。tứ bất cứu thục tiện phạm 。tựu văn vi tam 。sơ tiêu danh ước thời liệt nguy nạn/nan sự 。ngôn phụ mẫu giả chư Phật Bồ-tát năng sanh pháp thân 。cố bỉ hình tượng tức phụ mẫu hình tượng 。nhi Bồ Tát hạ chế tác thành trì 。tam nhược/nhã bất hạ vi chế kết/kiết phạm tịnh như văn 。 第三十二畜造非滅戒。菩薩畜造須合軌儀內有仁慈外無侵害。今反畜造非法之物販賣與人。自他增過故制犯也。別具四緣。一是非法物。二恃勢。三惡心。四故畜販賣便犯。就文為二。初標名列不應之事。次若故下違制結犯。初有六。一販賣殺具。二畜輕秤小斗。三因勢取財。四害心繫縛人畜。五破壞成功。六長養猫狗。此之六物並能損害故制畜用。財物入手屬前盜戒。今從不應故結輕垢。結犯如文。 đệ tam thập nhị súc tạo phi diệt giới 。Bồ Tát súc tạo tu hợp quỹ nghi nội hữu nhân từ ngoại vô xâm hại 。kim phản súc tạo phi pháp chi vật phiến mại dữ nhân 。tự tha tăng quá cố chế phạm dã 。biệt cụ tứ duyên 。nhất thị phi Pháp vật 。nhị thị thế 。tam ác tâm 。tứ cố súc phiến mại tiện phạm 。tựu văn vi nhị 。sơ tiêu danh liệt bất ưng chi sự 。thứ nhược/nhã cố hạ vi chế kết/kiết phạm 。sơ hữu lục 。nhất phiến mại sát cụ 。nhị súc khinh xứng tiểu đẩu 。tam nhân thế thủ tài 。tứ hại tâm hệ phược nhân súc 。ngũ phá hoại thành công 。lục trường/trưởng dưỡng miêu cẩu 。thử chi lục vật tịnh năng tổn hại cố chế súc dụng 。tài vật nhập thủ chúc tiền đạo giới 。kim tùng bất ưng cố kết/kiết khinh cấu 。kết/kiết phạm như văn 。 三十三觀聽惡作戒。菩薩理應靜處思微執持聖典。今反觀聽非法身行惡作乖法招譏故制犯也。別具三緣。一有所對事。二惡心視聽。三見聞便犯。就文為三。初標能犯之心。二觀一切下舉過防禁。三若故下違制結犯。初言惡心者不為和解慶快無明名惡心也。次文多意。初觀鬪者鬪謂鬪打俱通身口。軍陣兵將即王者軍劫賊等。鬪即賊等軍。若自若教若試若戲並不得觀故云等也。亦不得下止聽音樂。若他為供養順世觀聽無染不犯。不得下止雜戲也。樗蒲四數圍碁可知。波羅塞戲者西國兵戲。二人各使二十玉象。此方亦有畫板為道。以牙為子諍得要路即為勝也。彈碁者以指彈碁子得遠為勝。六博者只雙六也。拍毬者趯(他曆反跳貌也)。毬打毬也。亦云拍毬其義一也擲石者時云擲石者時云擲扡(墮和反)。投壺者投錢杖等於彼孔中入者為籌。牽道者時云圍直。二人相對各十二子。直三則敗故名牽道。八道行成者八道交絡行當如城也。爪鏡等者止邪術也。西國術師以藥塗爪中現吉凶也。芝草等者此等三事以呪呪之知吉凶故。髑髏者西國外道打人頭骨決知死生因緣等。此方亦有事髑髏神說世休否。卜筮者決疑也。並是邪術誑惑人心世世染習無益自他故制犯也。盜賊使命者為賊所使助成盜事。從助緣邊故結輕垢。若成盜業理在重收。三違制結犯如文。 tam thập tam quán thính ác tác giới 。Bồ Tát lý ưng tĩnh xứ/xử tư vi chấp trì thánh điển 。kim phản quán thính phi pháp thân hạnh/hành/hàng ác tác quai Pháp chiêu ky cố chế phạm dã 。biệt cụ tam duyên 。nhất hữu sở đối sự 。nhị ác tâm thị thính 。tam kiến văn tiện phạm 。tựu văn vi tam 。sơ tiêu năng phạm chi tâm 。nhị quán nhất thiết hạ cử quá/qua phòng cấm 。tam nhược/nhã cố hạ vi chế kết/kiết phạm 。sơ ngôn ác tâm giả bất vi hòa giải khánh khoái vô minh danh ác tâm dã 。thứ văn đa ý 。sơ quán đấu giả đấu vị đấu đả câu thông thân khẩu 。quân trận binh tướng tức Vương giả quân kiếp tặc đẳng 。đấu tức tặc đẳng quân 。nhược/nhã tự nhược/nhã giáo nhược/nhã thí nhược/nhã hí tịnh bất đắc quán cố vân đẳng dã 。diệc bất đắc hạ chỉ thính âm lạc/nhạc 。nhược/nhã tha vi cúng dường thuận thế quán thính vô nhiễm bất phạm 。bất đắc hạ chỉ tạp hí dã 。xư bồ tứ số vi kỳ khả tri 。ba la tắc hí giả Tây quốc binh hí 。nhị nhân các sử nhị thập ngọc tượng 。thử phương diệc hữu họa bản vi đạo 。dĩ nha vi tử tránh đắc yếu lộ tức vi thắng dã 。đạn kỳ giả dĩ chỉ đạn kỳ tử đắc viễn vi thắng 。lục bác giả chỉ song lục dã 。phách cầu giả địch (tha lịch phản khiêu mạo dã )。cầu đả cầu dã 。diệc vân phách cầu kỳ nghĩa nhất dã trịch thạch giả thời vân trịch thạch giả thời vân trịch 扡(đọa hòa phản )。đầu hồ giả đầu tiễn trượng đẳng ư bỉ khổng trung nhập giả vi trù 。khiên đạo giả thời vân vi trực 。nhị nhân tướng đối các thập nhị tử 。trực tam tức bại cố danh khiên đạo 。bát đạo hạnh/hành/hàng thành giả bát đạo giao lạc hạnh/hành/hàng đương như thành dã 。trảo kính đẳng giả chỉ tà thuật dã 。Tây quốc thuật sư dĩ dược đồ trảo trung hiện cát hung dã 。chi thảo đẳng giả thử đẳng tam sự dĩ chú chú chi tri cát hung cố 。độc lâu giả Tây quốc ngoại đạo đả nhân đầu cốt quyết tri tử sanh nhân duyên đẳng 。thử phương diệc hữu sự độc lâu Thần thuyết thế hưu phủ 。bốc thệ giả quyết nghi dã 。tịnh thị tà thuật cuống hoặc nhân tâm thế thế nhiễm tập vô ích tự tha cố chế phạm dã 。đạo tặc sử mạng giả vi tặc sở sử trợ thành đạo sự 。tùng trợ duyên biên cố kết/kiết khinh cấu 。nhược/nhã thành đạo nghiệp lý tại trọng thu 。tam vi chế kết/kiết phạm như văn 。 三十四繫念小乘戒。菩薩之心四弘無間。是非污雜大道難期故制犯也。別具三緣。一不勤護大。二緣念小宗。三捨大忻小一念便犯。就文為二。初標名立制。次若起下違制結犯。初言護持等者護即守護持謂念持。持有二種由止惡故戒體無缺名為止持。順教而修令戒光潔名為作持。二持名戒皆由護成。故三業俱運名護持禁戒。故約四儀制身心。六時讀誦以禁口。法雨外資心緣理性。堅固難動故喻金剛。大小等持如浮囊也。涅槃經云。譬如有人帶持浮囊欲度大海。爾時海中有一羅剎來乞浮囊。初則全乞乃至微塵悉皆不與。此譬大小等持之相。分段變易二死深廣譬如大海。證三德果猶如彼岸。戒浮囊無缺彼岸有期。損如針孔愛見之水漸入身心。因小致大。六道輪迴喪失慧命名沒海而死。如草繫比丘者顯成上義。為護輕遮殉命不毀故。莊嚴論中賊盜王物遇見比丘恐露其事。自商議云。我聞比丘不壞生草牽向路傍以草縛之。王出遊獵說偈問云。我觀此比丘肥壯而多力以何因緣故草繫不轉側。比丘答言。我觀此草時此草甚微脆。我若轉側時恐違如來制。王乃解放。發願護法。念念不去心者捨也。心心相續不捨剎那。緣一體三寶發四弘誓願故云常生等。次結犯中言外道者二乘即外道也。圓道之外故名外道。 tam thập tứ hệ niệm Tiểu thừa giới 。Bồ Tát chi tâm tứ hoằng Vô gián 。thị phi ô tạp đại đạo nạn/nan kỳ cố chế phạm dã 。biệt cụ tam duyên 。nhất bất cần hộ Đại 。nhị duyên niệm tiểu tông 。tam xả Đại hãn tiểu nhất niệm tiện phạm 。tựu văn vi nhị 。sơ tiêu danh lập chế 。thứ nhược/nhã khởi hạ vi chế kết/kiết phạm 。sơ ngôn hộ trì đẳng giả hộ tức thủ hộ trì vị niệm trì 。trì hữu nhị chủng do chỉ ác cố giới thể vô khuyết danh vi chỉ trì 。thuận giáo nhi tu lệnh giới quang khiết danh vi tác trì 。nhị trì danh giới giai do hộ thành 。cố tam nghiệp câu vận danh hộ trì cấm giới 。cố ước tứ nghi chế thân tâm 。lục thời độc tụng dĩ cấm khẩu 。Pháp vũ ngoại tư tâm duyên lý tánh 。kiên cố nạn/nan động cố dụ Kim cương 。đại tiểu đẳng trì như phù nang dã 。Niết Bàn Kinh vân 。thí như hữu nhân đái trì phù nang dục độ đại hải 。nhĩ thời hải trung hữu nhất La-sát lai khất phù nang 。sơ tức toàn khất nãi chí vi trần tất giai bất dữ 。thử thí đại tiểu đẳng trì chi tướng 。phần đoạn biến dịch nhị tử thâm quảng thí như đại hải 。chứng tam đức quả do như bỉ ngạn 。giới phù nang vô khuyết bỉ ngạn hữu kỳ 。tổn như châm khổng ái kiến chi thủy tiệm nhập thân tâm 。nhân tiểu trí Đại 。lục đạo Luân-hồi tang thất tuệ mạng danh một hải nhi tử 。như thảo hệ bỉ khâu giả hiển thành thượng nghĩa 。vi hộ khinh già tuẫn mạng bất hủy cố 。trang nghiêm luận trung tặc đạo Vương vật ngộ kiến Tỳ-kheo khủng lộ kỳ sự 。tự thương nghị vân 。ngã văn Tỳ-kheo bất hoại sanh thảo khiên hướng lộ bàng dĩ thảo phược chi 。Vương xuất du liệp thuyết kệ vấn vân 。ngã quán thử Tỳ-kheo phì tráng nhi đa lực dĩ hà nhân duyên cố thảo hệ bất chuyển trắc 。Tỳ-kheo đáp ngôn 。ngã quán thử thảo thời thử thảo thậm vi thúy 。ngã nhược/nhã chuyển trắc thời khủng vi Như Lai chế 。Vương nãi giải phóng 。phát nguyện Hộ Pháp 。niệm niệm bất khứ tâm giả xả dã 。tâm tâm tướng tục bất xả sát-na 。duyên nhất thể Tam Bảo phát tứ hoằng thệ nguyện cố vân thường sanh đẳng 。thứ kết/kiết phạm trung ngôn ngoại đạo giả nhị thừa tức ngoại đạo dã 。viên đạo chi ngoại cố danh ngoại đạo 。 三十五不發十願戒。菩薩發願使心不退行有旨歸。故不發願而制犯也。別具二緣。一不發願。二發而癈忘便犯。就文為三。初標名總舉大數故云一切。次孝順下別列十願。三若一切下違制結犯如文。次別列中孝順父母師僧為二。三願得好師友。四願常教我大乘。五願常教我十住。六願常教我十迴向。八願常教我十地。九願使我開解如法修行。十願堅持佛戒。堅持佛戒通於初後。故知十願因果具足。妙覺是所期之極修證究竟故略不列。既備自行因果自利利他即具化他能所。開解修行何法不具。一期化法咸攝其中。是故誡勸剎那不捨故云念念不去。結犯如文。 tam thập ngũ bất phát thập nguyện giới 。Bồ Tát phát nguyện sử tâm bất thoái hạnh/hành/hàng hữu chỉ quy 。cố bất phát nguyện nhi chế phạm dã 。biệt cụ nhị duyên 。nhất bất phát nguyện 。nhị phát nhi 癈vong tiện phạm 。tựu văn vi tam 。sơ tiêu danh tổng cử Đại số cố vân nhất thiết 。thứ hiếu thuận hạ biệt liệt thập nguyện 。tam nhược/nhã nhất thiết hạ vi chế kết/kiết phạm như văn 。thứ biệt liệt trung hiếu thuận phụ mẫu sư tăng vi nhị 。tam nguyện đắc hảo sư hữu 。tứ nguyện thường giáo ngã Đại-Thừa 。ngũ nguyện thường giáo ngã thập trụ 。lục nguyện thường giáo ngã thập hồi hướng 。bát nguyện thường giáo ngã Thập Địa 。cửu nguyện sử ngã khai giải như pháp tu hành 。thập nguyện kiên trì Phật giới 。kiên trì Phật giới thông ư sơ hậu 。cố tri thập nguyện nhân quả cụ túc 。diệu giác thị sở kỳ chi cực tu chứng cứu cánh cố lược bất liệt 。ký bị tự hạnh/hành/hàng nhân quả tự lợi lợi tha tức cụ hóa tha năng sở 。khai giải tu hành hà Pháp bất cụ 。nhất kỳ hóa pháp hàm nhiếp kỳ trung 。thị cố giới khuyến sát-na bất xả cố vân niệm niệm bất khứ 。kết/kiết phạm như văn 。 天台菩薩戒疏下 Thiên Thai Bồ-tát giới sớ hạ 天台沙門明曠刪補 Thiên Thai Sa Môn minh khoáng san bổ 三十六對境無誓戒。前之十願勸令通發。今對境起行。要制身心舉能作難事。而顯持令識毀禁之陋。故別別於境對治楚毒之言遂得此事。知非持心相續人情多怠無誓結犯。別具三緣。一對治起過信施等境。二不興別誓。三雖發速忘便犯。就文為三。初標名結前生後。次作是下列出別誓。三而菩薩下違制結犯。初結前。持佛禁戒者生後。次文自有一十三文。初對色境立猛火刀山誓制於身業。次五對信心供養境誓制身口業。次一對信心禮敬珍寶境鐵鎚破身誓重制於身業。次五對五塵制言於意業。後一總身口咸願成佛道如文。次五對四事者。衣服為一。飲食湯藥為二。房舍為三。臥具為四。一對施臥具臥熱鐵地誓。四對施湯藥百鉾刺身誓。五對施房舍投熱鐵鑊誓。次一如文。次五對五塵中對見色心刀鉾挑目誓。二對聞聲心千錐攙耳誓。三對嗅香心千刃割鼻誓。四對嘗味心千刀斷舌誓。五對觸細滑心利斧斬身誓。故覺意三昧內約六根對於六塵外約六作。謂行住坐臥語默作作於此等心達即法界。六度具足。法界無著即布施。不傷空有即持戒。忍於二邊不辱中道即忍辱。不雜有無名精。念念趣中名進即精進。法界體寂即禪定。寂常照即智慧。六度互融即三十六。一念具足名曰持心。即是今文不破戒義。次願一切皆成佛道。即四弘之一一須三資即攝於四。何者不斷煩惱焉能度他。經云若自有縛能解彼縛。無有是處不學法門暗於藥病不願成佛度生不盡。餘三互具准此作之。此是大士本懷對治之最。故列居後冠前。 tam thập lục đối cảnh vô thệ giới 。tiền chi thập nguyện khuyến lệnh thông phát 。kim đối cảnh khởi hạnh/hành/hàng 。yếu chế thân tâm cử năng tác nạn/nan sự 。nhi hiển trì lệnh thức hủy cấm chi lậu 。cố biệt biệt ư cảnh đối trì sở độc chi ngôn toại đắc thử sự 。tri phi trì tâm tướng tục nhân Tình đa đãi vô thệ kết/kiết phạm 。biệt cụ tam duyên 。nhất đối trì khởi quá/qua tín thí đẳng cảnh 。nhị bất hưng biệt thệ 。tam tuy phát tốc vong tiện phạm 。tựu văn vi tam 。sơ tiêu danh kết/kiết tiền sanh hậu 。thứ tác thị hạ liệt xuất biệt thệ 。tam nhi Bồ Tát hạ vi chế kết/kiết phạm 。sơ kết/kiết tiền 。trì Phật cấm giới giả sanh hậu 。thứ văn tự hữu nhất thập tam văn 。sơ đối sắc cảnh lập mãnh hỏa đao sơn thệ chế ư thân nghiệp 。thứ ngũ đối tín tâm cúng dường cảnh thệ chế thân khẩu nghiệp 。thứ nhất đối tín tâm lễ kính trân bảo cảnh thiết chùy phá thân thệ trọng chế ư thân nghiệp 。thứ ngũ đối ngũ trần chế ngôn ư ý nghiệp 。hậu nhất tổng thân khẩu hàm nguyện thành Phật đạo như văn 。thứ ngũ đối tứ sự giả 。y phục vi nhất 。ẩm thực thang dược vi nhị 。phòng xá vi tam 。ngọa cụ vi tứ 。nhất đối thí ngọa cụ ngọa nhiệt thiết địa thệ 。tứ đối thí thang dược bách 鉾thứ thân thệ 。ngũ đối thí phòng xá đầu nhiệt thiết hoạch thệ 。thứ nhất như văn 。thứ ngũ đối ngũ trần trung đối kiến sắc tâm đao 鉾thiêu mục thệ 。nhị đối văn thanh tâm thiên trùy sam nhĩ thệ 。tam đối khứu hương tâm thiên nhận cát Tỳ thệ 。tứ đối thường vị tâm thiên đao đoạn thiệt thệ 。ngũ đối xúc tế hoạt tâm lợi phủ trảm thân thệ 。cố giác ý tam muội nội ước lục căn đối ư lục trần ngoại ước lục tác 。vị hạnh/hành/hàng trụ/trú tọa ngọa ngữ mặc tác tác ư thử đẳng tâm đạt tức Pháp giới 。lục độ cụ túc 。Pháp giới Vô Trước tức bố thí 。bất thương không hữu tức trì giới 。nhẫn ư nhị biên bất nhục trung đạo tức nhẫn nhục 。bất tạp hữu vô danh tinh 。niệm niệm thú trung danh tiến/tấn tức tinh tấn 。Pháp giới thể tịch tức Thiền định 。tịch thường chiếu tức trí tuệ 。lục độ hỗ dung tức tam thập lục 。nhất niệm cụ túc danh viết trì tâm 。tức thị kim văn bất phá giới nghĩa 。thứ nguyện nhất thiết giai thành Phật đạo 。tức tứ hoằng chi nhất nhất tu tam tư tức nhiếp ư tứ 。hà giả bất đoạn phiền não yên năng độ tha 。Kinh vân nhược/nhã tự hữu phược năng giải bỉ phược 。vô hữu thị xứ bất học Pháp môn ám ư dược bệnh bất nguyện thành Phật độ sanh bất tận 。dư tam hỗ cụ chuẩn thử tác chi 。thử thị đại sĩ bổn hoài đối trì chi tối 。cố liệt cư hậu quan tiền 。 三十七故入難處戒。身為道本藉以進修。既有難緣故入妨道招世譏謗是以制犯。此有五行。一二時頭陀。二遊方緣。三坐禪。四安居。五布薩。一一別具四緣成犯。一是難處。二知有難。三為修行。四故入便犯。就文為四。初明遊止所應。二若行下列出難處。三一切下制不應入。四若見違制結犯。初文又二。初略舉三行時節道具。不列說戒遊方。次而菩薩下別釋五行夏居攝坐禪也。初言二時頭陀者。二時不寒不熱頭陀遊方無有妨損。冬寒夏熱但可坐禪。頭陀西音此云抖藪。抖藪十二種過令成三德。四分律中具列十二。衣二表成解脫德遮成惡故。食四表成般若德資慧命故。住處六表成法身德。是所依故。衣二者一但三衣二糞掃衣。食四者常乞食不作餘食法一坐食一摶食。處六者一蘭若此云寂靜。二塚間。三樹下坐。四露地坐。五隨坐。六常坐並緣佛性之性。三觀圓修等破三惑。空觀破見思即般若德成報身。假觀破塵沙即解脫德成應身。中觀破無明即法身德成法身。雖三而一即一而三。十二頭陀理無異轍。言結夏安居者要期此住也。多制出家菩薩。在家菩薩必無他緣安居亦善。應云。菩薩大士一心念(女言大姉)。我假名菩薩某甲今依僧伽藍乃至某甲宅前三月夏安居。四月十六日已後應云後三月夏安居。房舍破壞修治故(三說若在俗宅除此句也)。對首人報言。依誰持律者。答言(某甲)。和上此見濫用法界安居者。既乖真教。人法俱非。以法界為所安何須用結。今文令安乃成徒設壞亂聖法。非魔何謂。火燧者出火物也。古因燧人出火故名出火之物為火燧也。故論云攢燧改火。次別釋中言十八種物者。三衣為一。經律各為一。佛菩薩像各為一。餘名可見。經律者得法華意開權顯實妙理無殊。今從能開即大乘經律。言布薩者此云淨住。不限多少故下至一人。不同聲聞眾法(戶@句)四。若對首心念亦同此文。聞鍾入堂等說偈並同聲聞無乞歡喜。維那浴籌時改羅漢為菩薩(浴籌竟打一下云云)。敬白諸佛子等合掌志心聽。此南閻浮提大唐國某州某縣某寺僧伽藍所。我本師釋迦牟尼佛遺法弟子出家在家菩薩二眾等。自惟生死長劫乃由不遇無上慈尊。今生若不發出離之心恐還流浪。故於是日同崇三寶渴仰大乘共宣傳菩薩戒藏。以此功德資益天龍八部。唯願威光自在皇帝聖化無窮。大子諸王福延萬葉。師僧父母常保安樂見聞隨喜宿障雲消。惡道三途災殃自殄。迴此功德誓出娑婆。上品上生阿彌陀佛國(打一下)。諸佛子等諦聽。此菩薩戒藏三世諸佛同說三世菩薩同學。眾中有未發菩提心未受諸佛大乘戒者出(三說打一下)。諸佛子等諦聽。眾中未發菩提心未受諸佛大乘戒者已出。汝等從今身至佛身於其中間。能捨邪歸正發菩提心斷惡修善持菩薩戒行菩薩行不(答能打一下)。諸佛子等諦聽。眾中誰小小者收護(三說打一下)。諸佛子等諦聽。外有清淨大菩薩摩訶薩入(三說一下)。諸佛子等諦聽眾中小者已收護。外有清淨大菩薩摩訶薩已入。內外寂靜無諸難事堪可行籌。廣為布薩。我假名菩薩比丘某甲為眾行籌作布薩事。眾當一心念作布薩。唯願上中下座各次第如法受籌(三說行籌竟打一下)。諸佛子等諦聽。次行在家菩薩籌(三說打一下)。諸佛子等諦聽。此一住處一布薩。出家菩薩若干人在家菩薩若干人。各於佛法中清淨出家和合布薩。上順佛教中報四恩下為含識各念阿彌陀佛一切普誦(次請上座說戒同聲聞法請)。敬白大眾眾請比丘某甲為眾誦戒。某甲比丘梵音戒師昇高座(誦戒人具儀禮三拜已互跪云)。我假名菩薩比丘某甲(詞同聲聞行香說偈)。誦戒畢各說自慶偈云。諸佛出世第一快聞法奉行歡喜快。大眾和合寂滅快。眾生離苦安樂快。戒師禮謝云。我假名菩薩比丘某甲稽首和南敬謝大眾。眾差誦戒多不如法惱亂大眾。願眾知慈施以歡喜。言各各披九條等(去聲呼)。制令出家菩薩設不曾受聲聞律儀。若受菩薩戒亦異辨三衣。加法受持非制重著。三衣條品受法同聲聞。但云菩薩一心念我假名菩薩比丘某甲為異(云云)。言一一如法者總結五行故云一一如法。謂住處無細虫無梵命等難也。次列出難處中總有十二。初惡國界者二國交戰也。二國王者不信三寶也。三土地高下者出入危險也。四草木深邃者為虫獸所依也。五師子六虎七狼八水九火十風十一劫賊十二毒蛇。三制不應入中言一切者略列如上廣不可盡。凡能損害並名為難故云一切。言乃至者不言遊方布薩坐禪。初舉頭陀越取夏坐故云乃至。結犯如文。 tam thập thất cố nhập nạn/nan xứ/xử giới 。thân vi đạo bổn tạ dĩ tiến/tấn tu 。ký hữu nạn/nan duyên cố nhập phương đạo chiêu thế ky báng thị dĩ chế phạm 。thử hữu ngũ hành 。nhất nhị thời Đầu-đà 。nhị du phương duyên 。tam tọa Thiền 。tứ an cư 。ngũ bố tát 。nhất nhất biệt cụ tứ duyên thành phạm 。nhất thị nạn/nan xứ/xử 。nhị tri hữu nạn/nan 。tam vi tu hành 。tứ cố nhập tiện phạm 。tựu văn vi tứ 。sơ minh du chỉ sở ưng 。nhị nhược/nhã hạnh/hành/hàng hạ liệt xuất nạn/nan xứ/xử 。tam nhất thiết hạ chế bất ưng nhập 。tứ nhược/nhã kiến vi chế kết/kiết phạm 。sơ văn hựu nhị 。sơ lược cử tam hành thời tiết đạo cụ 。bất liệt thuyết giới du phương 。thứ nhi Bồ Tát hạ biệt thích ngũ hành hạ cư nhiếp tọa Thiền dã 。sơ ngôn nhị thời Đầu-đà giả 。nhị thời bất hàn bất nhiệt Đầu-đà du phương vô hữu phương tổn 。đông hàn hạ nhiệt đãn khả tọa Thiền 。Đầu-đà Tây âm thử vân đẩu tẩu 。đẩu tẩu thập nhị chủng quá/qua lệnh thành tam đức 。Tứ Phân Luật trung cụ liệt thập nhị 。y nhị biểu thành giải thoát đức già thành ác cố 。thực/tự tứ biểu thành Bát-nhã đức tư tuệ mạng cố 。trụ xứ lục biểu thành Pháp thân đức 。thị sở y cố 。y nhị giả nhất đãn tam y nhị phẩn tảo y 。thực/tự tứ giả thường khất thực bất tác dư thực/tự Pháp nhất tọa thực nhất đoàn thực 。xứ/xử lục giả nhất lan nhã thử vân tịch tĩnh 。nhị trủng gian 。tam thụ hạ tọa 。tứ lộ địa tọa 。ngũ tùy tọa 。lục thường tọa tịnh duyên Phật tánh chi tánh 。tam quán viên tu đẳng phá tam hoặc 。không quán phá kiến tư tức Bát-nhã đức thành báo thân 。giả quán phá trần sa tức giải thoát đức thành ứng thân 。trung quán phá vô minh tức Pháp thân đức thành Pháp thân 。tuy tam nhi nhất tức nhất nhi tam 。thập nhị đầu đà lý vô dị triệt 。ngôn kết hạ an cư giả yếu kỳ thử trụ dã 。đa chế xuất gia Bồ-tát 。tại gia Bồ-tát tất vô tha duyên an cư diệc thiện 。ưng vân 。Bồ-tát đại-sĩ nhất tâm niệm (nữ ngôn Đại tỷ )。ngã giả danh Bồ Tát mỗ giáp kim y tăng già lam nãi chí mỗ giáp trạch tiền tam nguyệt hạ an cư 。tứ nguyệt thập lục nhật dĩ hậu ưng vân hậu tam nguyệt hạ an cư 。phòng xá phá hoại tu trì cố (tam thuyết nhược/nhã tại tục trạch trừ thử cú dã )。đối thủ nhân báo ngôn 。y thùy trì luật giả 。đáp ngôn (mỗ giáp )。hòa thượng thử kiến lạm dụng Pháp giới an cư giả 。ký quai chân giáo 。nhân pháp câu phi 。dĩ Pháp giới vi sở an hà tu dụng kết/kiết 。kim văn lệnh an nãi thành đồ thiết hoại loạn thánh pháp 。phi ma hà vị 。hỏa toại giả xuất hỏa vật dã 。cổ nhân toại nhân xuất hỏa cố danh xuất hỏa chi vật vi hỏa toại dã 。cố luận vân toàn toại cải hỏa 。thứ biệt thích trung ngôn thập bát chủng vật giả 。tam y vi nhất 。Kinh luật các vi nhất 。Phật Bồ-tát tượng các vi nhất 。dư danh khả kiến 。Kinh luật giả đắc Pháp hoa ý khai quyền hiển thật diệu lý vô thù 。kim tùng năng khai tức Đại thừa Kinh luật 。ngôn bố tát giả thử vân tịnh trụ 。bất hạn đa thiểu cố hạ chí nhất nhân 。bất đồng Thanh văn chúng Pháp (hộ @cú )tứ 。nhược/nhã đối thủ tâm niệm diệc đồng thử văn 。văn chung nhập đường đẳng thuyết kệ tịnh đồng Thanh văn vô khất hoan hỉ 。duy na dục trù thời cải La-hán vi ồ Tát (dục trù cánh đả nhất hạ vân vân )。kính bạch chư Phật tử đẳng hợp chưởng chí tâm thính 。thử Nam Diêm phù đề Đại Đường quốc mỗ châu mỗ huyền mỗ tự tăng già lam sở 。ngã Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật di pháp đệ tử xuất gia tại gia Bồ-tát nhị chúng đẳng 。tự duy sanh tử trường/trưởng kiếp nãi do bất ngộ vô thượng từ tôn 。kim sanh nhược/nhã bất phát xuất ly chi tâm khủng hoàn lưu lãng 。cố ư thị nhật đồng sùng Tam Bảo khát ngưỡng Đại-Thừa cọng tuyên truyền Bồ-tát giới tạng 。dĩ thử công đức tư ích thiên long bát bộ 。duy nguyện uy quang tự tại Hoàng Đế Thánh hóa vô cùng 。Đại tử chư Vương phước duyên vạn diệp 。sư tăng phụ mẫu thường bảo an lạc kiến văn tùy hỉ tú chướng vân tiêu 。ác đạo tam đồ tai ương tự điễn 。hồi thử công đức thệ xuất Ta-bà 。thượng phẩm thượng sanh A Di Đà Phật quốc (đả nhất hạ )。chư Phật tử đẳng đế thính 。thử Bồ-tát giới tạng tam thế chư Phật đồng thuyết tam thế Bồ Tát đồng học 。chúng trung hữu vị phát Bồ-đề tâm vị thọ/thụ chư Phật Đại thừa giới giả xuất (tam thuyết đả nhất hạ )。chư Phật tử đẳng đế thính 。chúng trung vị phát Bồ-đề tâm vị thọ/thụ chư Phật Đại thừa giới giả dĩ xuất 。nhữ đẳng tùng kim thân chí Phật thân ư kỳ trung gian 。năng xả tà quy chánh phát Bồ-đề tâm đoạn ác tu thiện trì Bồ-tát giới hạnh/hành/hàng Bồ Tát hạnh bất (đáp năng đả nhất hạ )。chư Phật tử đẳng đế thính 。chúng trung thùy tiểu tiểu giả thu hộ (tam thuyết đả nhất hạ )。chư Phật tử đẳng đế thính 。ngoại hữu thanh tịnh Đại Bồ-Tát Ma-ha-tát nhập (tam thuyết nhất hạ )。chư Phật tử đẳng đế thính chúng trung tiểu giả dĩ thu hộ 。ngoại hữu thanh tịnh Đại Bồ-Tát Ma-ha-tát dĩ nhập 。nội ngoại tịch tĩnh vô chư nạn sự kham khả hạnh/hành/hàng trù 。quảng vi ố tát 。ngã giả danh Bồ Tát Tỳ-kheo mỗ giáp vi chúng hạnh/hành/hàng trù tác bố tát sự 。chúng đương nhất tâm niệm tác bố tát 。duy nguyện thượng trung hạ tọa các thứ đệ như pháp thụ trù (tam thuyết hạnh/hành/hàng trù cánh đả nhất hạ )。chư Phật tử đẳng đế thính 。thứ hạnh/hành/hàng tại gia Bồ-tát trù (tam thuyết đả nhất hạ )。chư Phật tử đẳng đế thính 。thử nhất trụ xứ nhất bố tát 。xuất gia Bồ-tát nhược can nhân tại gia Bồ-tát nhược can nhân 。các ư Phật Pháp trung thanh tịnh xuất gia hòa hợp bố tát 。thượng thuận Phật giáo trung báo tứ ân hạ vi hàm thức các niệm A Di Đà Phật nhất thiết phổ tụng (thứ thỉnh Thượng tọa thuyết giới đồng thanh văn Pháp thỉnh )。kính bạch Đại chúng chúng thỉnh Tỳ-kheo mỗ giáp vi chúng tụng giới 。mỗ giáp Tỳ-kheo Phạm Âm giới sư thăng cao tọa (tụng giới nhân cụ nghi lễ tam bái dĩ hỗ quỵ vân )。ngã giả danh Bồ Tát Tỳ-kheo mỗ giáp (từ đồng Thanh văn hạnh/hành/hàng hương thuyết kệ )。tụng giới tất các thuyết tự khánh kệ vân 。chư Phật xuất thế đệ nhất khoái văn Pháp phụng hành hoan hỉ khoái 。Đại chúng hòa hợp tịch diệt khoái 。chúng sanh ly khổ an lạc khoái 。giới sư lễ tạ vân 。ngã giả danh Bồ Tát Tỳ-kheo mỗ giáp khể thủ hòa nam kính tạ Đại chúng 。chúng sái tụng giới đa bất như pháp não loạn Đại chúng 。nguyện chúng tri từ thí dĩ hoan hỉ 。ngôn các các phi cửu điều đẳng (khứ thanh hô )。chế lệnh xuất gia Bồ-tát thiết ất tằng thọ/thụ Thanh văn luật nghi 。nhược/nhã thọ/thụ Bồ-tát giới diệc dị biện tam y 。gia Pháp thọ trì phi chế trọng trước/trứ 。tam y điều phẩm thọ/thụ Pháp đồng Thanh văn 。đãn vân Bồ Tát nhất tâm niệm ngã giả danh Bồ Tát Tỳ-kheo mỗ giáp vi dị (vân vân )。ngôn nhất nhất như pháp giả tổng kết ngũ hành cố vân nhất nhất như pháp 。vị trụ xứ vô tế trùng vô phạm mạng đẳng nạn/nan dã 。thứ liệt xuất nạn/nan xứ trung tổng hữu thập nhị 。sơ ác quốc giới giả nhị quốc giao chiến dã 。nhị Quốc Vương giả bất tín Tam Bảo dã 。tam thổ địa cao hạ giả xuất nhập nguy hiểm dã 。tứ thảo mộc thâm thúy giả vi trùng thú sở y dã 。ngũ sư tử lục hổ thất lang bát thủy cửu hỏa thập phong thập nhất kiếp tặc thập nhị độc xà 。tam chế bất ưng nhập trung ngôn nhất thiết giả lược liệt như thượng quảng bất khả tận 。phàm năng tổn hại tịnh danh vi nạn/nan cố vân nhất thiết 。ngôn nãi chí giả bất ngôn du phương bố tát tọa Thiền 。sơ cử Đầu-đà việt thủ hạ tọa cố vân nãi chí 。kết/kiết phạm như văn 。 三十八眾坐乖法戒。入道清眾時異邪徒不以俗年為尊卑。但用戒法為前後。崇釋文之義軌摧世流之慢幢。以受戒為真生。故先受為長。別具三緣。一身在眾中。二知受時節。三坐不依次便犯。就文為四。初標名總列。次莫如下舉外人為誡。三我佛法中下重示所制之法。四而菩薩下違制結犯。初言次第等者若先小後大一切俱開。若先大後小在大則大在小則小。又此方大小無分亦宜順於時處。比丘等者此等不同。若其出家則內二眾自分先後。故云王子出家與庶人同類。若其在家於外二眾而為次第。王家男女在家亦然。不分即真而俗。非謂男女依戒雜坐。餘三如文。 tam thập bát chúng tọa quai pháp giới 。nhập đạo thanh chúng thời dị tà đồ bất dĩ tục niên vi tôn ti 。đãn dụng giới pháp vi tiền hậu 。sùng thích văn chi nghĩa quỹ tồi thế lưu chi mạn tràng 。dĩ thọ/thụ giới vi chân sanh 。cố tiên thọ/thụ vi trường/trưởng 。biệt cụ tam duyên 。nhất thân tại chúng trung 。nhị tri thọ/thụ thời tiết 。tam tọa bất y thứ tiện phạm 。tựu văn vi tứ 。sơ tiêu danh tổng liệt 。thứ mạc như hạ cử ngoại nhân vi giới 。tam ngã Phật Pháp trung hạ trọng thị sở chế chi Pháp 。tứ nhi Bồ Tát hạ vi chế kết/kiết phạm 。sơ ngôn thứ đệ đẳng giả nhược/nhã tiên tiểu hậu Đại nhất thiết câu khai 。nhược/nhã tiên Đại hậu tiểu tại Đại tức Đại tại tiểu tức tiểu 。hựu thử phương đại tiểu vô phần diệc nghi thuận ư thời xứ/xử 。Tỳ-kheo đẳng giả thử đẳng bất đồng 。nhược/nhã kỳ xuất gia tức nội nhị chúng tự phần tiên hậu 。cố vân Vương tử xuất gia dữ thứ nhân đồng loại 。nhược/nhã kỳ tại gia ư ngoại nhị chúng nhi vi thứ đệ 。vương gia nam nữ tại gia diệc nhiên 。bất phần tức chân nhi tục 。phi vị nam nữ y giới tạp tọa 。dư tam như văn 。 三十九不勸修福講解利生戒。大乘威力難可思議。非唯資益冥途。固能救現危難。不為講解幽顯無聞。失利處深。是故聖制。別具五緣。一解講大法。二無諸難緣。三遇安危境。四無慈救心。五不為講解便犯。就文為三。初制勸自他修於福業。次而菩薩下制利生修於智業。三而新學下違制結犯。初文先列四事。一建立僧房。二山林園田。三立作佛塔。塔謂藏聖身骨之處。供者福多同不殿堂形貌安處。故阿含經明。梵尼尸比丘毘婆尸佛時以歡喜心執火照塔。後值釋迦身體光明二十八天身光不及。又十二因緣經云。八人應起塔謂佛菩薩支佛四果輪王。佛塔八層已下漸減。乃至初果二層。後分云。輪王無級四果四級支佛五級佛十三級。亦云支提即無舍利者也。今從最勝藏佛舍利故云佛塔。四立安居坐禪處所。一切等者總結示立處也。凡是一切可行道處。皆應如上立僧房等四以為道緣。是故制之。次制講利生中又二。初標名總勸所見有情皆須利樂。故云應為一切等。經詮定慧二學律即戒學。菩薩律儀既是通途利生故舉三學令說三身三德。戒學即法身定學即解脫慧學即般若。若疾病下別列所講之境。於中為三。初對報障勸講所猶通。通皆有故亦總舉經律。謂報身疾病王國干弋寇賊競興。生緣喪死師長亡化。忌晨七七若自若他皆應講說大乘。令觀報陰即法身德。則用法身而為對治。次齊會下於利衰境即對煩惱障勸講。凡是齊會永福之處行人遠歸親賓相遇。治生經求及遭水火惡風黑色所吹船舫無有的瘼。或在江河大海值羅剎鬼。煩悶逼切唯專佛性之戒。開解義理令觀煩惱即般若德。故云此經律也。即用報身而為對治。乃至下第三對業障勸講。煩惱既多不可說盡略列三五。續舉業障故云乃至。一切等者總舉也。三業之因殺盜等別故云一切。三報者一切之業並有三報。此身造業即此身報名為現報。此身造業次生受報名為生報。此世造業二三生後方受其報名為後報。身在八難名八難業。犯於七逆名七逆業。或在牢獄為他拘繫手足故云杻械等。三業毒並多。若單若雙或約一人或約七人。若疾病者即殺業也。此等不同並是業報無逃避處。亦局講戒令觀結業即解脫德。故大乘三藏並詮三身對治從別。故文所列有別有通。若能順教利樂有情感聖冥加解脫眾難。設未感聖但害肉身。自他臨終聞薰成種。當當值佛莫不因茲。故制菩薩常令講說大乘經律三德之義。而新覺下結犯行解未具並名新。次如是下第二結勸。指廣中梵怛梵壇聲相近此云默擯。惡口惱僧故加此罰。彼品之中廣明斯是故指之。自下大段第五明斯義。是故中又二。初正釋次結勸。 tam thập cửu bất khuyến tu phước giảng giải lợi sanh giới 。Đại-Thừa uy lực nạn/nan khả tư nghị 。phi duy tư ích minh đồ 。cố năng cứu hiện nguy nạn/nan 。bất vi giảng giải u hiển vô văn 。thất lợi xứ/xử thâm 。thị cố Thánh chế 。biệt cụ ngũ duyên 。nhất giải giảng đại pháp 。nhị vô chư nạn duyên 。tam ngộ an nguy cảnh 。tứ vô từ cứu tâm 。ngũ bất vi giảng giải tiện phạm 。tựu văn vi tam 。sơ chế khuyến tự tha tu ư phước nghiệp 。thứ nhi Bồ Tát hạ chế lợi sanh tu ư trí nghiệp 。tam nhi tân học hạ vi chế kết/kiết phạm 。sơ văn tiên liệt tứ sự 。nhất kiến lập tăng phòng 。nhị sơn lâm viên điền 。tam lập tác Phật tháp 。tháp vị tạng Thánh thân cốt chi xứ/xử 。cung/cúng giả phước đa đồng bất điện đường hình mạo an xứ 。cố A-Hàm Kinh minh 。phạm ni thi Tỳ-kheo Tỳ Bà Thi Phật thời dĩ hoan hỉ tâm chấp hỏa chiếu tháp 。hậu trị Thích Ca thân thể quang minh nhị thập bát Thiên thân quang bất cập 。hựu thập nhị nhân duyên Kinh vân 。bát nhân ưng khởi tháp vị Phật Bồ-tát Chi Phật tứ quả luân Vương 。Phật tháp bát tằng dĩ hạ tiệm giảm 。nãi chí sơ quả nhị tằng 。hậu phần vân 。luân Vương vô cấp tứ quả tứ cấp Chi Phật ngũ cấp Phật thập tam cấp 。diệc vân chi đề tức vô xá lợi giả dã 。kim tùng tối thắng tạng Phật xá lợi cố vân Phật tháp 。tứ lập an cư tọa Thiền xứ sở 。nhất thiết đẳng giả tổng kết thị lập xứ/xử dã 。phàm thị nhất thiết khả hành đạo xứ/xử 。giai ưng như thượng lập tăng phòng đẳng tứ dĩ vi đạo duyên 。thị cố chế chi 。thứ chế giảng lợi sanh trung hựu nhị 。sơ tiêu danh tổng khuyến sở kiến hữu tình giai tu lợi lạc 。cố vân ưng vi nhất thiết đẳng 。Kinh thuyên định tuệ nhị học luật tức giới học 。Bồ Tát luật nghi ký thị thông đồ lợi sanh cố cử tam học lệnh thuyết tam thân tam đức 。giới học tức Pháp thân định học tức giải thoát tuệ học tức Bát-nhã 。nhược/nhã tật bệnh hạ biệt liệt sở giảng chi cảnh 。ư trung vi tam 。sơ đối báo chướng khuyến giảng sở do thông 。thông giai hữu cố diệc tổng cử Kinh luật 。vị báo thân tật bệnh Vương quốc can dặc khấu tặc cạnh hưng 。sanh duyên tang tử sư trường/trưởng vong hóa 。kị Thần thất thất nhược/nhã tự nhược/nhã tha giai ưng giảng thuyết Đại-Thừa 。lệnh quán báo uẩn tức Pháp thân đức 。tức dụng Pháp thân nhi vi đối trì 。thứ tề hội hạ ư lợi suy cảnh tức đối phiền não chướng khuyến giảng 。phàm thị tề hội vĩnh phước chi xứ/xử hạnh/hành/hàng nhân viễn quy thân tân tướng ngộ 。trì sanh Kinh cầu cập tao thủy hỏa ác phong hắc sắc sở xuy thuyền phảng vô hữu đích mạc 。hoặc tại giang hà đại hải trị La-sát quỷ 。phiền muộn bức thiết duy chuyên Phật tánh chi giới 。khai giải nghĩa lý lệnh quán phiền não tức Bát-nhã đức 。cố vân thử Kinh luật dã 。tức dụng báo thân nhi vi đối trì 。nãi chí hạ đệ tam đối nghiệp chướng khuyến giảng 。phiền não ký đa bất khả thuyết tận lược liệt tam ngũ 。tục cử nghiệp chướng cố vân nãi chí 。nhất thiết đẳng giả tổng cử dã 。tam nghiệp chi nhân sát đạo đẳng biệt cố vân nhất thiết 。tam báo giả nhất thiết chi nghiệp tịnh hữu tam báo 。thử thân tạo nghiệp tức thử thân báo danh vi hiện báo 。thử thân tạo nghiệp thứ sanh thọ/thụ báo danh vi sanh báo 。thử thế tạo nghiệp nhị tam sanh hậu phương thọ/thụ kỳ báo danh vi hậu báo 。thân tại bát nạn danh bát nạn nghiệp 。phạm ư thất nghịch danh thất nghịch nghiệp 。hoặc tại lao ngục vi tha câu hệ thủ túc cố vân nữu giới đẳng 。tam nghiệp độc tịnh đa 。nhược/nhã đan nhược/nhã song hoặc ước nhất nhân hoặc ước thất nhân 。nhược/nhã tật bệnh giả tức sát nghiệp dã 。thử đẳng bất đồng tịnh thị nghiệp báo vô đào tị xứ/xử 。diệc cục giảng giới lệnh quán kết nghiệp tức giải thoát đức 。cố Đại-Thừa Tam Tạng tịnh thuyên tam thân đối trì tùng biệt 。cố văn sở liệt hữu biệt hữu thông 。nhược/nhã năng thuận giáo lợi lạc hữu tình cảm Thánh minh gia giải thoát chúng nạn/nan 。thiết vị cảm Thánh đãn hại nhục thân 。tự tha lâm chung văn huân thành chủng 。đương đương trị Phật mạc bất nhân tư 。cố chế Bồ Tát thường lệnh giảng thuyết Đại thừa Kinh luật tam đức chi nghĩa 。nhi tân giác hạ kết/kiết phạm hạnh/hành/hàng giải vị cụ tịnh danh tân 。thứ như thị hạ đệ nhị kết khuyến 。chỉ quảng trung phạm đát phạm đàn thanh tướng cận thử vân mặc bấn 。ác khẩu não tăng cố gia thử phạt 。bỉ phẩm chi trung quảng minh tư thị cố chỉ chi 。tự hạ Đại đoạn đệ ngũ minh tư nghĩa 。thị cố trung hựu nhị 。sơ chánh thích thứ kết khuyến 。 第四十為師簡擇戒。菩薩利生有緣便應。何容千里求請反起嗔惡之心弘誓有乖。故制犯也。別具五緣。一自解戒法。二前人求受。三彼無七遮。四反起惡心五不即為受便犯。就文為三。初標名立制列出不應簡擇之人。二應教下制應簡擇業報衣服。三但解下舉是顯非違制結犯。初如文。次文又三。初簡示衣色。青謂空青石青等黃即黃褐赤謂乾陀色黑謂屋塵黑色等紫土色。此等五色互相參染名不正色。凡是所著皆令染壞故云一切。次若欲下令簡業障。言七逆者於五逆上加殺和上及阿闍梨。出佛身血者今末代雖無此事。若毀塔壞寺焚燒經像亦是其類。破羯磨轉法輪僧者。佛滅度後雖無別邪羯磨破正羯磨及破初轉四諦之理。而為遮礙。亦此流類耳。聖人者四果僧也。三出家下示於正法。大小律儀並同斯制。若淨名經中時二比丘禮維摩詰足乃是聞法致敬。法華經中不輕菩薩禮拜四眾蓋是觀性平等表示法身。忘犯利物非佛所制。此中乃是菩薩恒式不得妄引他文言佛制禮俗。三舉是顯非違制結犯如文。 đệ tứ thập vi sư giản trạch giới 。Bồ Tát lợi sanh hữu duyên tiện ưng 。hà dung thiên lý cầu thỉnh phản khởi sân ác chi tâm hoằng thệ hữu quai 。cố chế phạm dã 。biệt cụ ngũ duyên 。nhất tự giải giới pháp 。nhị tiền nhân cầu thọ/thụ 。tam bỉ vô thất già 。tứ phản khởi ác tâm ngũ bất tức vi thọ/thụ tiện phạm 。tựu văn vi tam 。sơ tiêu danh lập chế liệt xuất bất ưng giản trạch chi nhân 。nhị ưng giáo hạ chế ưng giản trạch nghiệp báo y phục 。tam đãn giải hạ cử thị hiển phi vi chế kết/kiết phạm 。sơ như văn 。thứ văn hựu tam 。sơ giản thị y sắc 。thanh vị không thanh thạch thanh đẳng hoàng tức hoàng hạt xích vị Càn-đà sắc hắc vị ốc trần hắc sắc đẳng tử độ sắc 。thử đẳng ngũ sắc hỗ tương tham nhiễm danh bất chánh sắc 。phàm thị sở trước/trứ giai lệnh nhiễm hoại cố vân nhất thiết 。thứ nhược/nhã dục hạ lệnh giản nghiệp chướng 。ngôn thất nghịch giả ư ngũ nghịch thượng gia sát hòa thượng cập A-xà-lê 。xuất Phật thân huyết giả kim mạt đại tuy vô thử sự 。nhược/nhã hủy tháp hoại tự phần thiêu Kinh tượng diệc thị kỳ loại 。Phá Yết Ma Chuyển Pháp Luân Tăng giả 。Phật diệt độ hậu tuy vô biệt tà Yết-ma phá chánh Yết-ma cập phá sơ chuyển Tứ đế chi lý 。nhi vi già ngại 。diệc thử lưu loại nhĩ 。Thánh nhân giả tứ quả tăng dã 。tam xuất gia hạ thị ư chánh pháp 。Đại tiểu luật nghi tịnh đồng tư chế 。nhược/nhã tịnh danh Kinh trung thời nhị Tỳ-kheo lễ Duy-Ma-Cật túc nãi thị văn Pháp trí kính 。Pháp Hoa Kinh trung bất khinh Bồ Tát lễ bái Tứ Chúng cái thị quán tánh bình đẳng biểu thị Pháp thân 。vong phạm lợi vật phi Phật sở chế 。thử trung nãi thị Bồ Tát hằng thức bất đắc vọng dẫn tha văn ngôn Phật chế lễ tục 。tam cử thị hiển phi vi chế kết/kiết phạm như văn 。 第四十一為利作師戒。自行若立方可化人。今乃無所知詐言能解。志希名利不為益他自墜陷他。是故制犯。別具四緣。一內實無知。二外求他境。三為貪名利。四授菩薩戒便犯。就文為三。初標名示其正解。次若不下出無知相。三而菩薩下違制結犯。初犯。初言七遮者七逆障戒故名為遮。言犯十戒等者教懺悔法。十戒即十重也。言三世千佛者謂禮過未及現在千佛。過去莊嚴劫中始自華光如來終至毘婆尸佛。未來星宿劫中始自日光如來終至須彌相佛。現在賢劫之中始自俱留孫佛終至樓至如來。言種種異相者或聞空中聲言毘尼藏。或得印臂作滅罪字等。便得滅罪者遮性俱滅。若依小乘作法懺悔性罪不滅。如婬盜殺妄等性本是惡名為性罪。如飲酒等佛制令持違制故犯名為遮罪。凡是性罪受與不受犯即獲罪持即得福。若其遮戒不受犯無罪。故受戒之人於性戒上各加一遮遮犯性罪。故遮戒上唯護一遮。持則德遍虛空犯則遮性雙結。懺乃違制復本。清淨負財負命果地仍酬。故知小乘性罪不滅。問遮戒不受持得福不。答隨對一境持得一福。不同於受起增上心羯磨言下遍法界發。故經云寧可一時發一切戒(由羯磨故)。不可一時犯一切戒(無羯磨故)。又瓔珞云有犯者名菩薩無犯者名外道。今從大果觀相改往雙遣故令懺滅。言若無好相乃至亦不得滅者。明曾受後退菩提心及造增上十惡犯於十重。此二失戒之人并中下心而犯十重。不失戒人懺不見相罪亦不滅名為無益。既非七遮並許重受。故云而得增受。天宮云撿梵網下卷云亦不得滅。戒字誤耳。是故菩薩得重重受而無捨法。言失戒者善戒經云有二因緣失菩薩戒如上列。除此二緣乃至他世流轉四趣戒體恒在(云云)。言對首等者對菩薩僧可滅惡者請為懺主云。菩薩專志我某甲今請菩薩為犯輕垢懺悔主。願菩薩為我作懺悔慈愍故(三說)。次正懺悔((跍*月)跪合掌)。菩薩專志。我某甲為故不聽大乘法等犯輕垢罪。今向菩薩發露懺悔。懺悔則安樂不懺悔不安樂。憶念發露知而不敢覆藏。願長老憶我清淨戒身具足清淨布薩(三說懺悔主云)。自責汝心應生厭離(答云今此依唐三藏羯磨出之)。 đệ tứ thập nhất vi lợi tác sư giới 。tự hạnh/hành/hàng nhược/nhã lập phương khả hóa nhân 。kim nãi vô sở tri trá ngôn năng giải 。chí hy danh lợi bất vi ích tha tự trụy hãm tha 。thị cố chế phạm 。biệt cụ tứ duyên 。nhất nội thật vô tri 。nhị ngoại cầu tha cảnh 。tam vi tham danh lợi 。tứ thọ/thụ Bồ-tát giới tiện phạm 。tựu văn vi tam 。sơ tiêu danh thị kỳ chánh giải 。thứ nhược/nhã bất hạ xuất vô tri tướng 。tam nhi Bồ Tát hạ vi chế kết/kiết phạm 。sơ phạm 。sơ ngôn thất già giả thất nghịch chướng giới cố danh vi già 。ngôn phạm thập giới đẳng giả giáo sám hối Pháp 。thập giới tức thập trọng dã 。ngôn tam thế thiên Phật giả vị lễ quá/qua vị cập hiện tại thiên Phật 。quá khứ trang nghiêm kiếp trung thủy tự Hoa Quang Như Lai chung chí Tỳ Bà Thi Phật 。vị lai tinh tú kiếp trung thủy tự nhật quang Như Lai chung chí Tu-Di-Tướng Phật 。hiện tại hiền kiếp chi trung thủy tự câu lưu tôn Phật chung chí Lâu-chí Như Lai 。ngôn chủng chủng dị tướng giả hoặc văn không trung thanh ngôn Tỳ ni tạng 。hoặc đắc ấn tý tác diệt tội tự đẳng 。tiện đắc diệt tội giả già tánh câu diệt 。nhược/nhã y Tiểu thừa tác pháp sám hối tánh tội bất diệt 。như dâm đạo sát vọng đẳng tánh bổn thị ác danh vi tánh tội 。như ẩm tửu đẳng Phật chế lệnh trì vi chế cố phạm danh vi già tội 。phàm thị tánh tội thọ/thụ dữ bất thọ/thụ phạm tức hoạch tội trì tức đắc phước 。nhược/nhã kỳ già giới bất thọ/thụ phạm vô tội 。cố thọ/thụ giới chi nhân ư tánh giới thượng các gia nhất già già phạm tánh tội 。cố già giới thượng duy hộ nhất già 。trì tức đức biến hư không phạm tức già tánh song kết/kiết 。sám nãi vi chế phục bổn 。thanh tịnh phụ tài phụ mạng quả địa nhưng thù 。cố tri Tiểu thừa tánh tội bất diệt 。vấn già giới bất thọ trì đắc phước bất 。đáp tùy đối nhất cảnh trì đắc nhất phước 。bất đồng ư thọ/thụ khởi tăng thượng tâm Yết-ma ngôn hạ biến Pháp giới phát 。cố Kinh vân ninh khả nhất thời phát nhất thiết giới (do Yết-ma cố )。bất khả nhất thời phạm nhất thiết giới (vô Yết-ma cố )。hựu anh lạc vân hữu phạm giả danh Bồ Tát vô phạm giả danh ngoại đạo 。kim tùng đại quả quán tướng cải vãng song khiển cố lệnh sám diệt 。ngôn nhược/nhã vô hảo tướng nãi chí diệc bất đắc diệt giả 。minh tằng thọ/thụ hậu thoái Bồ-đề tâm cập tạo tăng thượng thập ác phạm ư thập trọng 。thử nhị thất giới chi nhân tinh trung hạ tâm nhi phạm thập trọng 。bất thất giới nhân sám bất kiến tướng tội diệc bất diệt danh vi vô ích 。ký phi thất già tịnh hứa trọng thọ/thụ 。cố vân nhi đắc tăng thọ/thụ 。Thiên cung vân kiểm Phạm võng hạ quyển vân diệc bất đắc diệt 。giới tự ngộ nhĩ 。thị cố Bồ Tát đắc trọng trọng thọ/thụ nhi vô xả Pháp 。ngôn thất giới giả Thiện Giới Kinh vân hữu nhị nhân duyên thất Bồ-tát giới như thượng liệt 。trừ thử nhị duyên nãi chí tha thế lưu chuyển tứ thú giới thể hằng tại (vân vân )。ngôn đối thủ đẳng giả đối Bồ-tát tăng khả diệt ác giả thỉnh vi sám chủ vân 。Bồ Tát chuyên chí ngã mỗ giáp kim thỉnh Bồ Tát vi phạm khinh cấu sám hối chủ 。nguyện Bồ Tát vi ngã tác sám hối từ mẫn cố (tam thuyết )。thứ chánh sám hối ((跍*nguyệt )quỵ hợp chưởng )。Bồ Tát chuyên chí 。ngã mỗ giáp vi cố bất thính Đại-Thừa Pháp đẳng phạm khinh cấu tội 。kim hướng Bồ Tát phát lộ sám hối 。sám hối tức an lạc bất sám hối bất an lạc/nhạc 。ức niệm phát lộ tri nhi bất cảm phước tạng 。nguyện Trưởng-lão ức ngã thanh tịnh giới thân cụ túc thanh tịnh bố tát (tam thuyết sám hối chủ vân )。tự trách nhữ tâm ưng sanh yếm ly (đáp vân kim thử y đường Tam Tạng Yết-ma xuất chi )。 言一一好解者於前七遮十重四十八輕分別解釋。故云一一等。若不下次示無知相。暗教相大乘經律三學並昧故云不解大乘等。暗於圓理故云不解第一義諦。不解二字通冠於下。暗於大乘次位故云不解習種性等。言習種性者習以成性即是發趣十住位也。二長養性者分別藥病長養化導。梵網下卷有性種性。因前習性以成此性云性種性。並十行位。三不可壞性及道種性即十迴向位。此位深極故喻金剛而不可壞。能見中道種性。四正法性亦名聖種性。即十地中聖道現前故名為正。此約行布歷別名目。若圓教位具如華嚴。初發心住八相成道得法身本。名雖同別義。並圓融四十二位皆破界外障理微細無明。具如法華玄等解釋(云云)。言其中多少等者暗於觀法行相也。若別若圓智斷不同。傳為多少。十住空觀為入十行假觀為出故云出入。十禪支者根本四禪。三乘通修偏圓無隔故須善解婆娑問云。禪支十八實體有幾。答云但十。餘名同故。初禪五支一覺二觀三喜四樂五一心。麁心名覺細心分別名觀。悅心名喜悅身名樂。能令心王專一名一心。初二是對治喜樂是利益。一心支者為二所依。二禪四支。一內淨二喜三樂四一心。無前覺觀之根淨名內淨。是對治支餘三名同准倒初禪。三禪五支一捨二念三慧四樂五一心。離喜不悔名捨。愛念三禪名念。解知之心名慧。此二對治。餘二名同例前可知。四禪四支。一不苦不樂二捨三念四一心。捨心相應內心中容。異於三禪名不苦不樂。此一利益。餘三名同例前可見。今略標寶體故云十支。謂初禪五支二禪一支三禪三支四禪一支。觀法既多故云一切行法。此結行相也。一一等者總結不解教理位行也。三違制結犯。 ngôn nhất nhất hảo giải giả ư tiền thất già thập trọng tứ thập bát khinh phân biệt giải thích 。cố vân nhất nhất đẳng 。nhược/nhã bất hạ thứ thị vô tri tướng 。ám giáo tướng Đại thừa Kinh luật tam học tịnh muội cố vân bất giải Đại-Thừa đẳng 。ám ư viên lý cố vân bất giải đệ nhất nghĩa đế 。bất giải nhị tự thông quan ư hạ 。ám ư Đại-Thừa thứ vị cố vân bất giải tập chủng tánh đẳng 。ngôn tập chủng tánh giả tập dĩ thành tánh tức thị phát thú thập trụ vị dã 。nhị trường/trưởng dưỡng tánh giả phân biệt dược bệnh trường/trưởng dưỡng hóa đạo 。Phạm võng hạ quyển hữu tánh chủng tánh 。nhân tiền tập tánh dĩ thành thử tánh vân tánh chủng tánh 。tịnh thập hành vị 。tam bất khả hoại tánh cập đạo chủng tánh tức thập hồi hướng vị 。thử vị thâm cực cố dụ Kim cương nhi bất khả hoại 。năng kiến trung đạo chủng tánh 。tứ chánh pháp tánh diệc danh thánh chủng tánh 。tức Thập Địa trung Thánh đạo hiện tiền cố danh vi chánh 。thử ước hạnh/hành/hàng bố lịch biệt danh mục 。nhược/nhã viên giáo vị cụ như hoa nghiêm 。sơ phát tâm trụ/trú bát tướng thành đạo đắc Pháp thân bổn 。danh tuy đồng biệt nghĩa 。tịnh viên dung tứ thập nhị vị giai phá giới ngoại chướng lý vi tế vô minh 。cụ như Pháp hoa huyền đẳng giải thích (vân vân )。ngôn kỳ trung đa thiểu đẳng giả ám ư quán Pháp hành tướng dã 。nhược/nhã biệt nhược/nhã viên trí đoạn bất đồng 。truyền vi đa thiểu 。thập trụ không quán vi nhập thập hành giả quán vi xuất cố vân xuất nhập 。thập Thiền chi giả căn bản tứ Thiền 。tam thừa thông tu thiên viên vô cách cố tu thiện giải Bà sa vấn vân 。Thiền chi thập bát thật thể hữu kỷ 。đáp vân đãn thập 。dư danh đồng cố 。sơ Thiền ngũ chi nhất giác nhị quán tam hỉ tứ lạc/nhạc ngũ nhất tâm 。thô tâm danh giác tế tâm phân biệt danh quán 。duyệt tâm danh hỉ duyệt thân danh lạc/nhạc 。năng lệnh tâm Vương chuyên nhất danh nhất tâm 。sơ nhị thị đối trì thiện lạc thị lợi ích 。nhất tâm chi giả vi nhị sở y 。nhị Thiền tứ chi 。nhất nội tịnh nhị hỉ tam lạc/nhạc tứ nhất tâm 。vô tiền giác quán chi căn tịnh danh nội tịnh 。thị đối trì chi dư tam danh đồng chuẩn đảo sơ Thiền 。tam Thiền ngũ chi nhất xả nhị niệm tam tuệ tứ lạc/nhạc ngũ nhất tâm 。ly hỉ bất hối danh xả 。ái niệm tam Thiền danh niệm 。giải tri chi tâm danh tuệ 。thử nhị đối trì 。dư nhị danh đồng lệ tiền khả tri 。tứ Thiền tứ chi 。nhất bất khổ bất lạc/nhạc nhị xả tam niệm tứ nhất tâm 。xả tâm tướng ứng nội tâm trung dung 。dị ư tam Thiền danh bất khổ bất lạc/nhạc 。thử nhất lợi ích 。dư tam danh đồng lệ tiền khả kiến 。kim lược tiêu bảo thể cố vân thập chi 。vị sơ Thiền ngũ chi nhị Thiền nhất chi tam Thiền tam chi tứ Thiền nhất chi 。quán Pháp ký đa cố vân nhất thiết hành Pháp 。thử kết/kiết hành tướng dã 。nhất nhất đẳng giả tổng kết bất giải giáo lý vị hạnh/hành/hàng dã 。tam vi chế kết/kiết phạm 。 第四十二為惡人說菩薩律儀戒。戒律名祕藏不妄授人。將恐邪外之徒見文昧旨。暗於通塞謬生謗說無益自他。是故制犯。別具四緣。一對邪惡人。二知是。三為利養。四隨說一戒便犯。就文為三。初標名立制。次是惡人下明不肯受戒之過。三而菩薩下違制結犯。初言於未受等者。問既言未受菩薩戒者並不得說。若俗其類蓋多今時誦說咸無甄簡斯犯者眾。此義如何。答佛意多含今應從義。地持既云欲受戒者先為說相。令預觀察能持不能持。即是通為信心未受者說。又出家二眾初稟四分律儀。若人若教咸皆勸發上品之心。為無上菩提求三聚淨戒。三聚淨戒何法不攝。小乘既無三聚義。咸已發圓菩提心法乃隨人。五篇通于大小。涅槃菩薩聖行廣列十戒五支。故知此土僧尼四分律儀並是菩薩之戒。法華開顯人法咸圓。殊途同歸何小之有。但無謗說誦說俱開。若爾不須互受。答互受乃增其條品。心體義無重發。形俱無作約世現行彼彼業體。道共之戒橫竪一也。遍法界發為橫。他世他不亡名竪。言千佛大戒者總舉賢劫之數也。邪見者外道惡人之外平常不信名為邪。除國王者王設邪見亦乃開之。恐疑誣說於法損害也。次明不肯受戒之過。通舉邪外等名惡人。不信不受無慚無愧如畜生也。雖有心而無識義同無心。故譬木石。內法無分故名外道。無圓正見名為邪人。三違制結犯。言七佛者一切諸佛同稟此戒。從近略舉故言七佛。 đệ tứ thập nhị vi ác nhân thuyết Bồ Tát luật nghi giới 。giới luật danh bí tạng bất vọng thọ/thụ nhân 。tướng khủng tà ngoại chi đồ kiến văn muội chỉ 。ám ư thông tắc mậu sanh báng thuyết vô ích tự tha 。thị cố chế phạm 。biệt cụ tứ duyên 。nhất đối tà ác nhân 。nhị tri thị 。tam vi lợi dưỡng 。tứ tùy thuyết nhất giới tiện phạm 。tựu văn vi tam 。sơ tiêu danh lập chế 。thứ thị ác nhân hạ minh bất khẳng thọ/thụ giới chi quá/qua 。tam nhi Bồ Tát hạ vi chế kết/kiết phạm 。sơ ngôn ư vị thọ/thụ đẳng giả 。vấn ký ngôn vị thọ/thụ Bồ-tát giới giả tịnh bất đắc thuyết 。nhược/nhã tục kỳ loại cái đa kim thời tụng thuyết hàm vô chân giản tư phạm giả chúng 。thử nghĩa như hà 。đáp Phật ý đa hàm kim ưng tùng nghĩa 。địa trì ký vân dục thọ/thụ giới giả tiên vi thuyết tướng 。lệnh dự quan sát năng trì bất năng trì 。tức thị thông vi tín tâm vị thọ/thụ giả thuyết 。hựu xuất gia nhị chúng sơ bẩm Tứ Phân Luật nghi 。nhược/nhã nhân nhược/nhã giáo hàm giai khuyến phát thượng phẩm chi tâm 。vi vô thượng Bồ-đề cầu tam tụ tịnh giới 。tam tụ tịnh giới hà Pháp bất nhiếp 。Tiểu thừa ký vô tam tụ nghĩa 。hàm dĩ phát viên Bồ-đề tâm Pháp nãi tùy nhân 。ngũ thiên thông vu đại tiểu 。Niết-Bàn Bồ Tát Thánh hạnh/hành/hàng quảng liệt thập giới ngũ chi 。cố tri thử độ tăng ni Tứ Phân Luật nghi tịnh thị Bồ Tát chi giới 。Pháp hoa khai hiển nhân pháp hàm viên 。thù đồ đồng quy hà tiểu chi hữu 。đãn vô báng thuyết tụng thuyết câu khai 。nhược nhĩ bất tu hỗ thọ/thụ 。đáp hỗ thọ/thụ nãi tăng kỳ điều phẩm 。tâm thể nghĩa vô trọng phát 。hình câu vô tác ước thế hiện hành bỉ bỉ nghiệp thể 。đạo cọng chi giới hoành thọ nhất dã 。biến Pháp giới phát vi hoạnh 。tha thế tha bất vong danh thọ 。ngôn thiên Phật đại giới giả tổng cử hiền kiếp chi số dã 。tà kiến giả ngoại đạo ác nhân chi ngoại bình thường bất tín danh vi tà 。trừ Quốc Vương giả Vương thiết tà kiến diệc nãi khai chi 。khủng nghi vu thuyết ư Pháp tổn hại dã 。thứ minh bất khẳng thọ/thụ giới chi quá/qua 。thông cử tà ngoại đẳng danh ác nhân 。bất tín bất thọ/thụ vô tàm vô quý như súc sanh dã 。tuy hữu tâm nhi vô thức nghĩa đồng vô tâm 。cố thí mộc thạch 。nội pháp vô phần cố danh ngoại đạo 。vô viên chánh kiến danh vi tà nhân 。tam vi chế kết/kiết phạm 。ngôn thất Phật giả nhất thiết chư Phật đồng bẩm thử giới 。tùng cận lược cử cố ngôn thất Phật 。 第四十三故毀禁法戒。菩薩律儀乘戒兩具。二死舟檝彼岸津梁。今反自犯加復毀之。或云惡說空無持無犯。或云諸佛方便怖入。不信冥扶戒神潛衛。此良田稊稗。戒海死屍。謗方等收。愆逾七逆。隨所犯外別制斯戒。別具四緣。一信心受戒。二有所對境。三故起毀心。四隨毀一戒便犯。就文為二。初標名呵責。次若毀下違制結犯。初又三。明不消世利。次五千下明鬼神呵責。三一切世人下明舉世嫌罵。初文二失。一失現信施。二盜王水土。為過去國土所捨地水與持戒者。無戒輸稅不得盜名。今戒稅俱盜行盜飲。故諸鬼神呼為大賊。次鬼神呵責者戒全利物神護鬼敬。今既毀犯神去鬼欺。故有五千遮前而罵賊。惡其行來掃後而滅蹤殄其所止。三舉世嫌罵。次違制結犯並如文。 đệ tứ thập tam cố hủy cấm pháp giới 。Bồ Tát luật nghi thừa giới lượng (lưỡng) cụ 。nhị tử châu tiếp bỉ ngạn tân lương 。kim phản tự phạm gia phục hủy chi 。hoặc vân ác thuyết không vô trì vô phạm 。hoặc vân chư Phật phương tiện bố/phố nhập 。bất tín minh phù giới Thần tiềm vệ 。thử lương điền đề bại 。giới hải tử thi 。báng phương đẳng thu 。khiên du thất nghịch 。tùy sở phạm ngoại biệt chế tư giới 。biệt cụ tứ duyên 。nhất tín tâm thọ/thụ giới 。nhị hữu sở đối cảnh 。tam cố khởi hủy tâm 。tứ tùy hủy nhất giới tiện phạm 。tựu văn vi nhị 。sơ tiêu danh ha trách 。thứ nhược/nhã hủy hạ vi chế kết/kiết phạm 。sơ hựu tam 。minh bất tiêu thế lợi 。thứ ngũ thiên hạ minh quỷ thần ha trách 。tam nhất thiết thế nhân hạ minh cử thế hiềm mạ 。sơ văn nhị thất 。nhất thất hiện tín thí 。nhị đạo Vương thủy độ 。vi quá khứ quốc độ sở xả địa thủy dữ trì giới giả 。vô giới du thuế bất đắc đạo danh 。kim giới thuế câu đạo hạnh/hành/hàng đạo ẩm 。cố chư quỷ thần hô vi Đại tặc 。thứ quỷ thần ha trách giả giới toàn lợi vật Thần hộ quỷ kính 。kim ký hủy phạm Thần khứ quỷ khi 。cố hữu ngũ thiên già tiền nhi mạ tặc 。ác kỳ hạnh/hành/hàng lai tảo hậu nhi diệt tung điễn kỳ sở chỉ 。tam cử thế hiềm mạ 。thứ vi chế kết/kiết phạm tịnh như văn 。 第四十四不敬經律戒。解不孤然依教而得。法身父母諸佛所師經卷所在之三寶具矣。身有微解責彼私恭解從教生。於教輕忽自他失敬。功福沈淪故制罪也。別罪也別具四緣。一有佛經律。二不寫傳持。三不生尊重。四安處卑微便犯。就文為四。初標名勸持。次剝皮下示書寫法。三常以下勸盛持供養。四若不違制結犯。初如文。剝皮等者先舉難行而誡心。如大論云。樂法梵志於十二年遍閻浮提求知聖法而不能得。時世無佛法佛法亦盡。有婆羅門言我有佛偈。若實樂者當以與汝。答言實樂。婆羅門言若實樂者。當以皮為紙以骨為筆以髓為水以血為墨。即如其言書得佛偈。偈云如法應修行非法不應行。今世及後世行法者安穩。木皮下次舉易行以勸寫。三勸盛持中言七寶者或七中之一或具於七為經函等。無價香華者唯貴為珍乃言無價。故法華云。此香六銖價直娑婆世界等。四結犯如文。 đệ tứ thập tứ bất kính Kinh luật giới 。giải bất cô nhiên y giáo nhi đắc 。Pháp thân phụ mẫu chư Phật sở sư Kinh quyển sở tại chi Tam Bảo cụ hĩ 。thân hữu vi giải trách bỉ tư cung giải tùng giáo sanh 。ư giáo khinh hốt tự tha thất kính 。công phước trầm luân cố chế tội dã 。biệt tội dã biệt cụ tứ duyên 。nhất hữu Phật Kinh luật 。nhị bất tả truyền trì 。tam bất sanh tôn trọng 。tứ an xứ ti vi tiện phạm 。tựu văn vi tứ 。sơ tiêu danh khuyến trì 。thứ bác bì hạ thị thư tả Pháp 。tam thường dĩ hạ khuyến thịnh trì cúng dường 。tứ nhược/nhã bất vi chế kết/kiết phạm 。sơ như văn 。bác bì đẳng giả tiên cử nạn/nan hạnh/hành/hàng nhi giới tâm 。như đại luận vân 。lạc/nhạc Pháp Phạm-chí ư thập nhị niên biến Diêm-phù-đề cầu tri thánh pháp nhi bất năng đắc 。thời thế vô Phật Pháp Phật Pháp diệc tận 。hữu Bà-la-môn ngôn ngã hữu Phật kệ 。nhược/nhã thật lạc/nhạc giả đương dĩ dữ nhữ 。đáp ngôn thật lạc/nhạc 。Bà-la-môn ngôn nhược/nhã thật lạc/nhạc giả 。đương dĩ bì vi chỉ dĩ cốt vi bút dĩ tủy vi thủy dĩ huyết vi mặc 。tức như kỳ ngôn thư đắc Phật kệ 。kệ vân như pháp ưng tu hành phi pháp bất ưng hạnh/hành/hàng 。kim thế cập hậu thế hạnh/hành/hàng Pháp giả an ổn 。mộc bì hạ thứ cử dịch hạnh/hành/hàng dĩ khuyến tả 。tam khuyến thịnh trì trung ngôn thất bảo giả hoặc thất trung chi nhất hoặc cụ ư thất vi Kinh hàm đẳng 。vô giá hương hoa giả duy quý vi trân nãi ngôn vô giá 。cố Pháp hoa vân 。thử hương lục thù giá trực Ta Bà thế giới đẳng 。tứ kết phạm như văn 。 第四十五不化眾生戒。菩薩弘願誓度無邊隨所見聞勸發道意。故經云不說菩提名為殺者。道牙損滅莫不因茲故制犯也。別具三緣。一對所化境。二不起慈悲。三捨不勸導便犯。就文為三。初標能化之心。遍拔眾苦故云大悲。次入下對境立誓。三是菩薩下違制結犯。初如文。次文又三。初示見人令受歸戒。次若見下示見雜類令發道心。三而菩薩下示令總勸凡是有情咸發道意。初言三歸者佛法僧寶為世良田。若不歸之無由得脫。故法句經。如佛在世時天帝釋知命將終應受驢報歸依於佛。禮拜之頃其命便終。託彼驢陰母驢鞚斷。踏破坏器被陶師打胎落。即還入天帝身。未逾食頃天帝便活。殯命之而起歸依尚脫斯報況復長時。故先勸示令授三歸次授十戒。三歸是十戒之體故也。餘三如文。 đệ tứ thập ngũ bất hóa chúng sanh giới 。Bồ Tát hoằng nguyện thệ độ vô biên tùy sở kiến văn khuyến phát đạo ý 。cố Kinh vân bất thuyết Bồ-đề danh vi sát giả 。đạo nha tổn diệt mạc bất nhân tư cố chế phạm dã 。biệt cụ tam duyên 。nhất đối sở hóa cảnh 。nhị bất khởi từ bi 。tam xả bất khuyến đạo tiện phạm 。tựu văn vi tam 。sơ tiêu năng hóa chi tâm 。biến bạt chúng khổ cố vân đại bi 。thứ nhập hạ đối cảnh lập thệ 。tam thị Bồ Tát hạ vi chế kết/kiết phạm 。sơ như văn 。thứ văn hựu tam 。sơ thị kiến nhân lệnh thọ/thụ quy giới 。thứ nhược/nhã kiến hạ thị kiến tạp loại lệnh phát đạo tâm 。tam nhi Bồ Tát hạ thị lệnh tổng khuyến phàm thị hữu tình hàm phát đạo ý 。sơ ngôn tam quy giả Phật pháp tăng bảo vi thế lương điền 。nhược/nhã bất quy chi vô do đắc thoát 。cố Pháp Cú Kinh 。như Phật tại thế thời Thiên đế thích tri mạng tướng chung ưng thọ/thụ lư báo quy y ư Phật 。lễ bái chi khoảnh kỳ mạng tiện chung 。thác bỉ lư uẩn mẫu lư khống đoạn 。đạp phá khôi khí bị đào sư đả thai lạc 。tức hoàn nhập Thiên đế thân 。vị du thực khoảnh Thiên đế tiện hoạt 。tấn mạng chi nhi khởi quy y thượng thoát tư báo huống phục trường/trưởng thời 。cố tiên khuyến thị lệnh thọ/thụ tam quy thứ thọ/thụ thập giới 。tam quy thị thập giới chi thể cố dã 。dư tam như văn 。 第四十六說法乖式戒。說法利人意在弘益。尊卑有軌彼此虔誠。今乃趣爾宣揚威儀失緒。自他輕忽法水難停故制犯也。別具三緣。一對聽者。二非床座。三隨說結犯。就文為三。初標能說之心具如法華。大慈悲為室柔和忍辱為衣諸法空為座。舉一攝三故云大慈悲。若入下示說儀式。如希孝順父母者示令勸他尊重說教之人。敬順師教者示令勸他恭順師所說教。西國外道多事火神專注禮敬念念相續。故舉此事比敬人法。三其說法下違制結犯。 đệ tứ thập lục thuyết Pháp quai thức giới 。thuyết Pháp lợi nhân ý tại hoằng ích 。tôn ti hữu quỹ bỉ thử kiền thành 。kim nãi thú nhĩ tuyên dương uy nghi thất tự 。tự tha khinh hốt pháp thủy nạn/nan đình cố chế phạm dã 。biệt cụ tam duyên 。nhất đối thính giả 。nhị phi sàng tọa 。tam tùy thuyết kết/kiết phạm 。tựu văn vi tam 。sơ tiêu năng thuyết chi tâm cụ như Pháp hoa 。đại từ bi vi thất nhu hòa nhẫn nhục vi y chư pháp không vi tọa 。cử nhất nhiếp tam cố vân đại từ bi 。nhược/nhã nhập hạ thị thuyết nghi thức 。như hy hiếu thuận phụ mẫu giả thị lệnh khuyến tha tôn trọng thuyết giáo chi nhân 。kính thuận sư giáo giả thị lệnh khuyến tha cung thuận sư sở thuyết giáo 。Tây quốc ngoại đạo đa sự hỏa Thần chuyên chú lễ kính niệm niệm tướng tục 。cố cử thử sự bỉ kính nhân pháp 。tam kỳ thuyết Pháp hạ vi chế kết/kiết phạm 。 第四十七立制滅法戒。有力之人受佛付囑。既能稟戒應護三寶。庶得佛法長存為五乘之軌導。今乃恃勢立制非法違佛付囑。乖受本心致令日隱舟沈蒼生眼滅。是故制犯。別具四緣。一信心受戒。二自恃高威。三立非法制。四損滅佛法便犯。就文為三。初標有戒之人。言四部者比丘等四皆有力能滅法者。次自恃下出非法制。制於如法比丘四拘繫帳籍。闕於剃髮出家。已出家者不得習學決疑修福。但為營理俗務故云不聽出家乃至非法非律。三而菩薩下違制結犯。 đệ tứ thập thất lập chế diệt pháp giới 。hữu lực chi nhân thọ/thụ Phật phó chúc 。ký năng bẩm giới ưng hộ Tam Bảo 。thứ đắc Phật Pháp trường/trưởng tồn vi ngũ thừa chi quỹ đạo 。kim nãi thị thế lập chế phi pháp vi Phật phó chúc 。quai thọ/thụ bản tâm trí lệnh nhật ẩn châu trầm thương sanh nhãn diệt 。thị cố chế phạm 。biệt cụ tứ duyên 。nhất tín tâm thọ/thụ giới 。nhị tự thị cao uy 。tam lập phi pháp chế 。tứ tổn diệt Phật Pháp tiện phạm 。tựu văn vi tam 。sơ tiêu hữu giới chi nhân 。ngôn tứ bộ giả Tỳ-kheo đẳng tứ giai hữu lực năng diệt pháp giả 。thứ tự thị hạ xuất phi pháp chế 。chế ư như pháp Tỳ-kheo tứ câu hệ trướng tịch 。khuyết ư thế phát xuất gia 。dĩ xuất gia giả bất đắc tập học quyết nghi tu phước 。đãn vi doanh lý tục vụ cố vân bất thính xuất gia nãi chí phi pháp phi luật 。tam nhi Bồ Tát hạ vi chế kết/kiết phạm 。 第四十八自破內法戒。菩薩理應依於正法諸有所作動合聖懷。今乃附傍勝人。苟求名利妄說佛法。應制云聽所損尤甚故得罪也。別具二緣。一自為名利。二於王等前妄說佛法戒便犯。就文為三。初明能破人法。次若受下舉是況非。三若故下違制結犯。初言橫與等者。於王等前妄說佛戒曲順王心。云佛聽許枷禁打縛僧尼故云橫與作繫縛事等。如師子等者如師子蓮華面經云。佛告阿難。譬如師子命終之後若空若水若陸所有眾生不食彼師子肉。唯師子身自生諸虫自食師子之肉。阿難我之佛法非餘能壞。是我法中諸惡比丘之所破壞。外道天魔雖破佛法人多□信是故云非。內眾毀破人多生信。譬如自食。次舉是況非中。言如念一子者如母念子。以命從之如事父母使無譏謗。父母能生生身佛戒能生法身。惡謗傷心。痛之何及。是故舉於三百鉾刺及入地獄百劫受苦。而比聞毀一言。而況等者。自作教他他因破法。以他望自自因他緣故云因緣。逆佛教法云無孝順。結犯如文。次如是下第二結勸如文。諸佛子下第三總結為三。初標數。汝等下等第二勸持。過去下第二勸學。 đệ tứ thập bát tự phá nội pháp giới 。Bồ Tát lý ưng y ư chánh pháp chư hữu sở tác động hợp Thánh hoài 。kim nãi phụ bàng thắng nhân 。cẩu cầu danh lợi vọng thuyết Phật Pháp 。ưng chế vân thính sở tổn vưu thậm cố đắc tội dã 。biệt cụ nhị duyên 。nhất tự vi danh lợi 。nhị ư Vương đẳng tiền vọng thuyết Phật Pháp giới tiện phạm 。tựu văn vi tam 。sơ minh năng phá nhân pháp 。thứ nhược/nhã thọ/thụ hạ cử thị huống phi 。tam nhược/nhã cố hạ vi chế kết/kiết phạm 。sơ ngôn hoạnh dữ đẳng giả 。ư Vương đẳng tiền vọng thuyết Phật giới khúc thuận Vương tâm 。vân Phật thính hứa gia cấm đả phược tăng ni cố vân hoạnh dữ tác hệ phược sự đẳng 。như sư tử đẳng giả như sư tử Liên hoa diện Kinh vân 。Phật cáo A-nan 。thí như sư tử mạng chung chi hậu nhược/nhã không nhược/nhã thủy nhược/nhã lục sở hữu chúng sanh bất thực/tự bỉ sư tử nhục 。duy sư tử thân tự sanh chư trùng tự thực/tự sư tử chi nhục 。A-nan ngã chi Phật Pháp phi dư năng hoại 。thị ngã pháp trung chư ác Tỳ-kheo chi sở phá hoại 。ngoại đạo thiên ma tuy phá Phật Pháp nhân đa □tín thị cố vân phi 。nội chúng hủy phá nhân đa sanh tín 。thí như tự thực/tự 。thứ cử thị huống phi trung 。ngôn như niệm nhất tử giả như mẫu niệm tử 。dĩ mạng tùng chi như sự phụ mẫu sử vô ky báng 。phụ mẫu năng sanh sanh thân Phật giới năng sanh pháp thân 。ác báng thương tâm 。thống chi hà cập 。thị cố cử ư tam bách 鉾thứ cập nhập địa ngục bách kiếp thọ khổ 。nhi bỉ văn hủy nhất ngôn 。nhi huống đẳng giả 。tự tác giáo tha tha nhân phá Pháp 。dĩ tha vọng tự tự nhân tha duyên cố vân nhân duyên 。nghịch Phật giáo Pháp vân vô hiếu thuận 。kết/kiết phạm như văn 。thứ như thị hạ đệ nhị kết khuyến như văn 。chư Phật tử hạ đệ tam tổng kết vi tam 。sơ tiêu số 。nhữ đẳng hạ đẳng đệ nhị khuyến trì 。quá khứ hạ đệ nhị khuyến học 。 諸佛子下第三大段流通為二。初流通一經。次流通一品。初又四。初勸誦。次正流通。三明利益。四各三。初勸誦三者。初標名數。三世下第二舉三世諸佛皆誦。我今下第三舉釋迦自誦。舉此二文為勸之由。汝等次正流通三文者。初勸流通之人應受持下次明流通之相。流通下第三約時對機明流通事。得見下第三利益中三文者。初明值聖。次世世下明離苦。三當生下明得樂。我今下第四大眾奉持三文者。初舉自勸他。次如無相下指廣言無相者。應是天王名為相從天目品也。此等諸文連前九戒。是故至此方指廣耳。三三千下大眾受持。言三千學者。謂三千界所學之者有本言士天宮云。人誤改之。撿梵網者字為正。略舉一化故云三千時坐聽者舉此南洲。亦有戒本無此一段。文不周足。前勸奉後受持故。爾時下第二流通一品四。初結說心地。二總結十處。三明所明所說之法。四大眾奉持。四文各二。初文二者初明此土釋迦說竟。次舉千百億釋迦為例。從摩醯下第二總結十處。二者初此釋迦所說十處。次千百億下明千百億所說十處。略舉三種通收十也。言十處者初坐金剛座說十世界海。二至帝釋宮說十住。三至焰天說十行。四至兜率說十向。五至化樂說十定。六至他化說十地。七至初禪說十金剛。八至二禪說十忍。九至三禪說十願。十至四禪中說我本源蓮華藏世界心地法門品。一切下第三明所說之法。二者初別列五藏。次如如下總結。初言一切佛心藏者戒法即心。心眾生三無差別名為佛心。佛心遍攝具如法華實相之心具百界千如故名心藏。心喻如地能持萬物故云地藏。此心即戒。戒具定慧含藏三德名為戒藏。依圓菩提四弘十願於輕重戒。一一修行願願互融戒戒相攝一切行願無不歸之。故大論云。能以少施小戒出過聲聞辟支佛上故名無量行願藏也。因果等者謂因中佛性常住藏也。果上佛性常住藏也。所言因者因於戒法入十發趣乃至等覺名之為因。妙覺為果。若因若果佛性常住行願無減名因果佛性常住藏也。何者緣理持戒佛性為心。依正一如色香中道。中道法界不變名常。毘盧遮那遍一切處豈非藏耶。法性僧性一體無殊並可言藏。何者覺心名佛離染名法無諍名僧。故淨名云。佛即是法法即是眾。故涅槃云。言佛性者猶如虛空。非內非外。若內外者云何得名一切處有其義。若是不得妄引大論佛法二性分張有無。誤將涅槃權對迦葉除牆壁瓦礫以之為難。具如金錍論中委述。次總結中言如如者總結上文。咸歸一理理無差異故曰如如。如如者結上之法。一切結能說之人即釋迦及千百億釋迦也。問上列諸藏有五藏何差別。答前三屬性德三因後二屬修得三因。理性覺智名佛心藏。即是了因。如木中火能照用之性。理性正因法身之體遍而不動猶如大地。如木中火天然熱性。理性戒藏從斷惑邊即解脫德。對於緣因如木中火熟食之性。無量等者願即了因。願由智發故。行即緣因萬行之緣。斷惑自在故。佛性常住常即是正因。法體遍故。應知以修了性以性發修。修性不二如木出火。內外無殊。對修未修不分。而分各分三性。分而不分咸通初後。應約六位方免濫疑。一切有性具理三因。解三不昧名字三因。觀三無間入五品位。觀行三因。獲淨六根入圓十信。相似三因。破界外惑入圓初住乃至等覺四十一位。分證三因。妙覺無上究竟三因。理如故通事異故六。初心理是而無疑。究竟妙覺而無濫。千百億下第四大眾奉行二者。初明千百億世界機緣受行。次若廣下指廣。 chư Phật tử hạ đệ tam đại đoạn lưu thông vi nhị 。sơ lưu thông nhất Kinh 。thứ lưu thông nhất phẩm 。sơ hựu tứ 。sơ khuyến tụng 。thứ chánh lưu thông 。tam minh lợi ích 。tứ các tam 。sơ khuyến tụng tam giả 。sơ tiêu danh số 。tam thế hạ đệ nhị cử tam thế chư Phật giai tụng 。ngã kim hạ đệ tam cử Thích Ca tự tụng 。cử thử nhị văn vi khuyến chi do 。nhữ đẳng thứ chánh lưu thông tam văn giả 。sơ khuyến lưu thông chi nhân ưng thọ trì hạ thứ minh lưu thông chi tướng 。lưu thông hạ đệ tam ước thời đối ky minh lưu thông sự 。đắc kiến hạ đệ tam lợi ích trung tam văn giả 。sơ minh trị Thánh 。thứ thế thế hạ minh ly khổ 。tam đương sanh hạ minh đắc lạc/nhạc 。ngã kim hạ đệ tứ đại chúng phụng trì tam văn giả 。sơ cử tự khuyến tha 。thứ như vô tướng hạ chỉ quảng ngôn vô tướng giả 。ưng thị Thiên Vương danh vi tướng tùng Thiên mục phẩm dã 。thử đẳng chư văn liên tiền cửu giới 。thị cố chí thử phương chỉ quảng nhĩ 。tam tam thiên hạ Đại chúng thọ trì 。ngôn tam thiên học giả 。vị tam thiên giới sở học chi giả hữu bổn ngôn sĩ Thiên cung vân 。nhân ngộ cải chi 。kiểm Phạm võng giả tự vi chánh 。lược cử nhất hóa cố vân tam thiên thời tọa thính giả cử thử Nam châu 。diệc hữu giới bản vô thử nhất đoạn 。văn bất châu túc 。tiền khuyến phụng hậu thọ trì cố 。nhĩ thời hạ đệ nhị lưu thông nhất phẩm tứ 。sơ kết/kiết thuyết tâm địa 。nhị tổng kết thập xứ/xử 。tam minh sở minh sở thuyết chi Pháp 。tứ đại chúng phụng trì 。tứ văn các nhị 。sơ văn nhị giả sơ minh thử độ Thích Ca thuyết cánh 。thứ cử thiên bách ức Thích Ca vi lệ 。tùng ma-ê hạ đệ nhị tổng kết thập xứ/xử 。nhị giả sơ thử Thích Ca sở thuyết thập xứ/xử 。thứ thiên bách ức hạ minh thiên bách ức sở thuyết thập xứ/xử 。lược cử tam chủng thông thu thập dã 。ngôn thập xứ/xử giả sơ tọa Kim Cương tọa thuyết thập thế giới hải 。nhị chí đế thích cung thuyết thập trụ 。tam chí diệm Thiên thuyết thập hành 。tứ chí Đâu Suất thuyết thập hướng 。ngũ chí hóa lạc/nhạc thuyết thập định 。lục chí tha hóa thuyết Thập Địa 。thất chí sơ Thiền thuyết thập Kim Cương 。bát chí nhị Thiền thuyết thập nhẫn 。cửu chí tam Thiền thuyết thập nguyện 。thập chí tứ Thiền trung thuyết ngã bổn nguyên Liên hoa tạng thế giới tâm địa Pháp môn phẩm 。nhất thiết hạ đệ tam minh sở thuyết chi Pháp 。nhị giả sơ biệt liệt ngũ tạng 。thứ như như hạ tổng kết 。sơ ngôn nhất thiết Phật tâm tạng giả giới pháp tức tâm 。tâm chúng sanh tam vô sái biệt danh vi Phật tâm 。Phật tâm biến nhiếp cụ như Pháp hoa thật tướng chi tâm cụ bách giới thiên như cố danh tâm tạng 。tâm dụ như địa năng trì vạn vật cố vân Địa Tạng 。thử tâm tức giới 。giới cụ định tuệ hàm tạng tam đức danh vi giới tạng 。y viên Bồ-đề tứ hoằng thập nguyện ư khinh trọng giới 。nhất nhất tu hành nguyện nguyện hỗ dung giới giới tướng nhiếp nhất thiết hành nguyện vô bất quy chi 。cố đại luận vân 。năng dĩ thiểu thí tiểu giới xuất quá/qua Thanh văn Bích Chi Phật thượng cố danh vô lượng hạnh nguyện tạng dã 。nhân quả đẳng giả vị nhân trung Phật tánh thường trụ tạng dã 。quả thượng Phật tánh thường trụ tạng dã 。sở ngôn nhân giả nhân ư giới pháp nhập thập phát thú nãi chí đẳng Giác danh chi vi nhân 。diệu giác vi quả 。nhược/nhã nhân nhược/nhã quả Phật tánh thường trụ hạnh nguyện vô giảm danh nhân quả Phật tánh thường trụ tạng dã 。hà giả duyên lý trì giới Phật tánh vi tâm 。y chánh nhất như sắc hương trung đạo 。trung đạo Pháp giới bất biến danh thường 。Tỳ Lô Giá Na biến nhất thiết xứ khởi phi tạng da 。pháp tánh tăng tánh nhất thể vô thù tịnh khả ngôn tạng 。hà giả giác tâm danh Phật ly nhiễm danh Pháp vô tránh danh tăng 。cố tịnh danh vân 。Phật tức thị pháp pháp tức thị chúng 。cố Niết-Bàn vân 。ngôn Phật tánh giả do như hư không 。phi nội phi ngoại 。nhược/nhã nội ngoại giả vân hà đắc danh nhất thiết xứ hữu kỳ nghĩa 。nhược/nhã thị bất đắc vọng dẫn đại luận Phật Pháp nhị tánh phần trương hữu vô 。ngộ tướng Niết-Bàn quyền đối Ca-diếp trừ tường bích ngõa lịch dĩ chi vi nạn/nan 。cụ như kim ty luận trung ủy thuật 。thứ tổng kết trung ngôn như như giả tổng kết thượng văn 。hàm quy nhất lý lý vô sái dị cố viết như như 。như như giả kết/kiết thượng chi Pháp 。nhất thiết kết/kiết năng thuyết chi nhân tức Thích Ca cập thiên bách ức Thích Ca dã 。vấn thượng liệt chư tạng hữu ngũ tạng hà sái biệt 。đáp tiền tam chúc tánh đức tam nhân hậu nhị chúc tu đắc tam nhân 。lý tánh giác trí danh Phật tâm tạng 。tức thị liễu nhân 。như mộc trung hỏa năng chiếu dụng chi tánh 。lý tánh chánh nhân Pháp thân chi thể biến nhi bất động do như Đại địa 。như mộc trung hỏa thiên nhiên nhiệt tánh 。lý tánh giới tạng tùng đoạn hoặc biên tức giải thoát đức 。đối ư duyên nhân như mộc trung hỏa thục thực/tự chi tánh 。vô lượng đẳng giả nguyện tức liễu nhân 。nguyện do trí phát cố 。hạnh/hành/hàng tức duyên nhân vạn hạnh/hành/hàng chi duyên 。đoạn hoặc tự tại cố 。Phật tánh thường trụ thường tức thị chánh nhân 。pháp thể biến cố 。ứng tri dĩ tu liễu tánh dĩ tánh phát tu 。tu tánh bất nhị như mộc xuất hỏa 。nội ngoại vô thù 。đối tu vị tu bất phần 。nhi phần các phần tam tánh 。phần nhi bất phần hàm thông sơ hậu 。ưng ước lục vị phương miễn lạm nghi 。nhất thiết hữu tánh cụ lý tam nhân 。giải tam bất muội danh tự tam nhân 。quán tam Vô gián nhập ngũ phẩm vị 。quán hạnh/hành/hàng tam nhân 。hoạch tịnh lục căn nhập viên thập tín 。tương tự tam nhân 。phá giới ngoại hoặc nhập viên sơ trụ nãi chí đẳng giác tứ thập nhất vị 。phần chứng tam nhân 。diệu giác vô thượng cứu cánh tam nhân 。lý như cố thông sự dị cố lục 。sơ tâm lý thị nhi vô nghi 。cứu cánh diệu giác nhi vô lạm 。thiên bách ức hạ đệ tứ đại chúng phụng hành nhị giả 。sơ minh thiên bách ức thế giới ky duyên thọ/thụ hạnh/hành/hàng 。thứ nhược/nhã quảng hạ chỉ quảng 。 敘曰。明曠生地洲屬天台。縣隣章安。洲毘括務。天台五葉繼踵三洲。豈無宿曾見聞。今方忻遇者自幸。髯之歲問道東南。弱冠之年名住剡邑。圓具纔畢北面於國清海冠。憑從師常閏。既逾一紀施途故園。人處荒蕪悲傷屬因。唯經唯戒答乎地恩。故以書之被當時也。諸有闕略他疏委尋。同聲見聞推功有本。願大師道眼遙鑒丹心。值佛聞經以為杖託耳。大曆十二年二月初一日。於台洲黃嚴縣三章寺記之。略釋十如義。相以據外。性以據內。主質為體。功能為力。造作為作。習因為因。助因為緣。習果為果。報果為報。初相為本。後報為末。初後相在為究竟等。 tự viết 。minh khoáng sanh địa châu chúc Thiên Thai 。huyền lân chương an 。châu Tì quát vụ 。Thiên Thai ngũ diệp kế chủng tam châu 。khởi vô tú tằng kiến văn 。kim phương hãn ngộ giả tự hạnh 。nhiêm chi tuế vấn đạo Đông Nam 。nhược quan chi niên danh trụ/trú diệm ấp 。viên cụ tài tất Bắc diện ư quốc thanh hải quan 。bằng tùng sư thường nhuận 。ký du nhất kỉ thí đồ cố viên 。nhân xứ/xử hoang vu bi thương chúc nhân 。duy Kinh duy giới đáp hồ địa ân 。cố dĩ thư chi bị đương thời dã 。chư hữu khuyết lược tha sớ ủy tầm 。đồng thanh kiến văn thôi công hữu bổn 。nguyện Đại sư đạo nhãn dao giám đan tâm 。trị Phật văn Kinh dĩ vi trượng thác nhĩ 。Đại lịch thập nhị niên nhị nguyệt sơ nhất nhật 。ư đài châu hoàng nghiêm huyền tam chương tự kí chi 。lược thích thập như nghĩa 。tướng dĩ cứ ngoại 。tánh dĩ cứ nội 。chủ chất vi thể 。công năng vi lực 。tạo tác vi tác 。tập nhân vi nhân 。trợ nhân vi duyên 。tập quả vi quả 。báo quả vi báo 。sơ tướng vi bổn 。hậu báo vi mạt 。sơ hậu tướng tại vi cứu cánh đẳng 。 天光王品者從菩薩名以目品也。問序列十處多重者何。答初重總敘臺葉共列十處。次爾時下至亦復如是示第一生八相十處。入天宮即是昇兜率。十處所說即轉法輪。入胎住胎出胎並下生攝。出家成道即七相耳。略無涅槃。次吾今下至清淨略列餘生十處。正明此世化方。故知番番示成正覺。並歷十處攝諸有緣。至舍那所受菩薩藏。及為他上說佛心地。乃至涅槃方名反。頓部在初故略四味。問此結華嚴處會不等何耶。答經度不盡廣略有殊。是以今文長彼化樂及初二三四禪五處。華嚴云。不離本座。此云起說聖化難測。隨機見述(云云)。 thiên quang Vương phẩm giả tùng Bồ Tát danh dĩ mục phẩm dã 。vấn tự liệt thập xứ/xử đa trọng giả hà 。đáp sơ trọng tổng tự đài diệp cọng liệt thập xứ/xử 。thứ nhĩ thời hạ chí diệc phục như thị thị đệ nhất sanh bát tướng thập xứ/xử 。nhập Thiên cung tức thị thăng Đâu Suất 。thập xứ sở thuyết tức chuyển pháp luân 。nhập thai trụ thai xuất thai tịnh hạ sanh nhiếp 。xuất gia thành đạo tức thất tướng nhĩ 。lược vô Niết-Bàn 。thứ ngô kim hạ chí thanh tịnh lược liệt dư sanh thập xứ/xử 。chánh minh thử thế hóa phương 。cố tri phiên phiên thị thành chánh giác 。tịnh lịch thập xứ/xử nhiếp chư hữu duyên 。chí xá na sở thọ Bồ-tát tạng 。cập vi tha thượng thuyết Phật tâm địa 。nãi chí Niết-Bàn phương danh phản 。đốn bộ tại sơ cố lược tứ vị 。vấn thử kết/kiết hoa nghiêm xứ/xử hội bất đẳng hà da 。đáp Kinh độ bất tận quảng lược hữu thù 。thị dĩ kim văn trường/trưởng bỉ hóa lạc/nhạc cập sơ nhị tam tứ Thiền ngũ xứ/xử 。hoa nghiêm vân 。bất ly bổn tọa 。thử vân khởi thuyết Thánh hóa nạn/nan trắc 。tùy ky kiến thuật (vân vân )。 * * * * * * ============================================================ TUỆ QUANG 慧光 FOUNDATION http://www.vnbaolut.com/daitangvietnam Nguyên Tánh Trần Tiễn Khanh & Nguyên Hiển Trần Tiễn Huyến Phiên Âm Mon Oct 22 21:16:11 2018 ============================================================