Việt dịch:
Thích nữ Tịnh Nguyên
Chứng nghĩa:
Tỳkheo Thích
Ðỗng Minh,
Tỳ kheo Thích Tâm
Hạnh.
--- o0o ---
Quyển thứ nhất.
Tôi nghe như vầy : Một thuở nọ, đức Phật cùng
một vạn hai ngàn năm trăm vị đại Bí sô ở trong núi Thứu Phong thuộc thành
Vương xá. Lúc đó có tám vạn bốn ngàn vị đại Bồ tát từ các cõi Phật cũng
đến hội họp. Các đại Bồ tát ấy đều là những vị đại trí huệ, đắc đại tổng
trì, có biện tài vô ngại, đều chứng vô sanh pháp nhẫn, nhập vào môn trí
tổng trì của Tam ma địa, hiểu biết rất rõ về sở thích của các chúng sanh,
giảng nói rành mạch về pháp yếu và y như pháp được giải thoát.
Lại có
bốn Ðại Thiên vương và trời Ðế Thích, chủ cõi ta bà Ðại Phạm Thiên Vương
cùng vô lượng trăm ngàn trời, rồng, Dạ-xoa, Càn-thát-bà, A-tu-la,
Ca-lâu-la, Khẩn-na-la, Ma-hầu-la-già, nhânn và phi nhân cũng đều đến hội
họp.
Bấy giờ
có đại Bồ tát tên Diệu Cát Tường cùng với hai mươi lăm vị đại Bồ tát ở bên
triền núi ấy. Tên của các vị ấy là : Ðại Bồ tát Long Cát Tường, Ðại Bồ tát
Long Thọ, Ðại Bồ tát Cát Tường Sanh, Ðại Bồ tát Cát Tường Tạng, Ðại Bồ tát
Tối Thượng Liên Hoa Cát Tường, Ðại Bồ tát Liên Hoa Cát Tường Sanh, Ðại Bồ
tát Trì Thế, Ðại Bồ tát Trì Ðịa, Ðại Bồ tát Bảo Thủ, Ðại Bồ tát Bảo Ấn
Thủ, Ðại Bồ tát Sư Tử Ý, Ðại Bồ tát Sư Tử Vô Uùy AÂm, Ðại Bồ tát Hư Không
Tạng, Ðại Bồ tát Bình Ðẳng Tâm Chuyển Pháp Luân, Ðại Bồ tát Liễu Biệt Nhất
Thiết Cú Nghĩa Ðại Biện, Ðại Bồ tát Biện Tích, Ðại Bồ tát Hải Ý, Ðại Bồ
tát Diệu Cao Vương, Ðại Bồ tát Ái Kiến, Ðại Bồ tát Hải Vương, Ðại Bồ tát
Vô Biên Thị, Ðại Bồ tát Vô Biên Tác Hạnh, Ðại Bồ tát Phá Chư Ma, Ðại Bồ
tát Vô Ưu Thọ, Ðại Bồ tát Nhất Thiết Nghĩa Thành.
Lại có
bốn Thiên tử ở cõi Ðâu Suất, tên các vị ấy là : Phổ Khai Hoa Thiên Tử,
Quang Minh Hoa Thiên Tử, Mạn Ðà La Hoa Thiên Tử, Tinh Tấn Pháp Hành Thiên
Tử. Vì có lòng tin ưa pháp nên các Thiên tử này đưa các quyến thuộc đến
chỗ Bồ tát Diệu Cát Tường để nghe thọ chánh pháp. Sau khi đến đại hội. Các
Ðại Bồ tát và chúng Thiên tử theo thứ lớp mà ngồi.
Bấy giờ
đại chúng đều suy nghĩ : “ Nhất thiết trí của Phật thậm thâm vô lượng,
rộng lớn vô biên, không thể nghĩ bàn, không ai sánh bằng, tối thượng không
gì hơn, không thể liễu tri được thì làm sao các Ðại Bồ tát mặc áo giáp
tinh tấn để chứng Vô thượng bồ đề?”.
Ðại Bồ
tát Long Cát Tường nói với các Bồ tát rằng :
- Nếu có
Bồ tát trồng các căn lành tâm không còn chấp trước mà hồi hướng về thật
tế, đó gọi là mặc áo giáp tinh tấn an trụ vào pháp căn lành. Ðại Bồ tát có
thể chứng Nhất thiết trí của Phật.
Bồ tát
Long Thọ nói :
- Nếu Bồ
tát phát tâm bình đẳng tâm điều phục, tâm ưa thíchm tâm vui vẻ, tâm hòa
nhã, tâm không phân biệt, đó gọi là mặc áo giáp tinh tấn một cách kiên cố.
Vị ấy có thể chứng Nhất thiết trí của Phật.
Bồ tát
Cát tường Sanh nói :
- Nếu có
Bồ tát trong nhiều kiếp thích muốn biết Nhất thiết trí của Phật thì trong
vô lượng kiếp nên mặc áo giáp tinh tấn vì các chúng sanh mà làm những việc
khổ sở khó làm, không tự cống cao ngã mạn. Vị ấy có thể chứng Nhất thiết
trí của Phật.
Bồ tát
Cát Tường Tạng nói :
- Nếu
các Bồ tát có tâm lợi tha, không vướng vào sự vui thích của chính mình và
không lệ thuộc sự thích thiền định, mà luôn làm lợi ích lớn cho chúng
sanh, đem vô lượng căn lành hồi hướng cho tất cả chúng sanh. Vị ấy có thể
chứng Nhất thiết trí của Phật.
Bồ tát
Tối Thượng Liên Hoa Cát Tường nói :
- Theo
như những gì đức Phật nói, nếu các Bồ tát đối với tất cả pháp không có
mình, không có người, không hiển bày, không giấu kín, có thể điều phục
khắp nơi nhưng không có hành động gì cả. Với tất cả, tuy hành nhưng mà
không còn gì để hành. Ðó là Bồ tát trụ vào pháp tương ưng với Xa-ma-tha.
Tự mình có thể hành và có thể dạy người khác hành. Bồ tát này và có thể
chứng Nhất thiết trí của Phật.
Bồ tát
Liên Hoa Cát Tường Sanh nói :
- Nếu
các Bồ tát chấp vào pháp thế gian thì không thể nào hiểu được Nhất thiết
trí của Phật. Nếu đối với pháp thế gian không có gì để ưa thích chấp
trước, không lợi, không suy, không chê, không khen, không ca ngợi, không
gièm chê, không khổ không vui tức là đối với các pháp vẫn không tăng không
giảm. Ðó gọi là Bồ tát đã ra khỏi thế gian. Vị ấy có thể chứng Nhất thiết
trí của Phật.
Bồ tát
Trì Thế nói :
- Nếu
các Bồ tát đem các hạnh thù thắng làm lợi ích cho tất cả chúng sanh để
được tự lợi, không vì mình và người và sanh tâm phân biệt, chỉ đem căn
lành hồi hướng cho tất cả, phát đại tinh tấn, thường gieo trồng các căn
lành cho chúng sanh. Ðó gọi là Bồ tát an trụ vào các hạnh thù thắng. Vị ấy
có thể chứng Nhất thiết trí của Phật.
Bồ tát
Trì Ðịa nói :
- Ví như
mặt đất hay sanh ra cây cối, thuốc cỏ... tươi tốt kết trái đều được thành
tựu, cho đến vạn vật đều nhờ đất mà được hiện hữu. Nhưng đất không nghĩ
rằng : “ Ta sanh ra cây cỏ và làm cho nó phát triển, đối với vạn vật nhờ
đất mà được đứng vững. Tất cả chúng sanh nương vào địa pháp giới mà được
sanh trưởng, không nghĩ rằng có thể sanh ra chúng sanh”. Ðại Bồ tát cũng
như vậy, phát tâm bình đẳng giống như mặt đất, luôn luôn làm lợi ích cho
tất cả chúng sanh, không nghĩ rằng ta có thể làm lợi lạc cho tất cả chúng
sanh. Nếu xa lìa sự phân biệt ấy thì được chứng Nhất thiết trí của Phật.
Bồ tát
Bảo Thủ nói :
- Áo
giáp tinh tấn là để hành các hạnh thù thắng rộng lớn vô lượng. Nếu mình
không đủ đại căn lành thì không thể nào hành được. Nếu các Bồ tát trụ vào
tâm bình đẳng, không còn tư tưởng phân biệt, thậm chí trong giấc mộng đối
với các chúng sanh không còn vui, giận, mong cho các hữu tình đều mặc áo
giáp Ðại thừa, chứng Phật trí trụ vào bình đẳng, cũng không có ý của Thanh
văn Duyên giác. Bồ tát có thể chứng Nhất thiết trí của Phật
Bồ tát
Bảo Ấn Thủ nói :
- Tất cả
cảnh giới chúng sinh đều phát tâm đại bi, ban bố khắp pháp ấn. Các chúng
sinh ai không tin thì làm cho có chánh tín, người không nghe thì làm cho
họ nghe nhiều, kẻ xan tham thì thực hành bố thí. Người hủy phá cấm giới
thì làm cho giới đầy đủ. Ai sân giận thì làm cho họ hành nhẫn nhục, người
biếng nhác khiến họ phát tinh tấn. Ai tán loạn thì khiến họ trụ vào thiền
định. Người ngu si thì khiến họ có đầy đủ trí huệ, và dạy họ thường tu tập
pháp lành để tất cả đều được đầy đủ trọn vẹn căn lành. Thường hành ba loại
bảo ấn của Bồ tát. Ba Bảo ấn là gì ? Nghĩa là làm thế nào để chúng sinh
được đầy đủ Phật trí, có bao nhiêu căn lành đều hồi hướng về cho tất cả
chúng sinh. Ðây là Bảo ấn thứ nhất. Mình làm điều thiện nào đều được lợi
ích, thành tựu căn lành cho hết thảy chúng sinh. Ðây là Bảo ấn thứ hai.
Quán cõi hữu tình giống như hư không, tự tánh thanh tịnh. Ðây là Bảo ấn
thứ ba. Nếu Bồ tát thường thực hành những điều này không bao giờ dừng
nghĩ thì được chứng Nhất thiết trí của Phật.
Bồ tát
Sư Tử Ý nói :
- Nếu Bồ
tát tinh tấn kiến cố, không còn sợ sệt gì cả, không có gì phá hoại được,
không có tâm biếng nhác, không có tư tưởng kinh hãi, dõng mãnh không thối
lui, đối với đau khổ trong luân hồi không run không sợ mà lại có thể vượt
ra khỏi để chứng Niết bàn. Ðối với pháp khổ vui luôn luôn bình đẳng không
có hai tướng, được như vậy tức là Bồ tát mặc áo giáp tinh tấn, được chứng
Nhất thiết trí của Phật.
Bồ tát
Sư Tử Vô Úy AÂm nói :
- Ví như
thế gian có lực sĩ không bao giờ thua ai, làm việc gì cũng đều hoàn tất.
Ðó gọi là Chánh sĩ. Chánh sĩ ấy luôn thực hành chánh pháp, tránh xa các
tội cấu, không sanh tà kiến, siêng năng tu hành hạnh lớn, tâm hòa nhã
không có tướng thô ác, xa lánh bọn hung bạo. Ðó gọi là Chánh sĩ. Thường
phát ra những lời nói hoàn hảo, gần gũi với bạn lành, đem tâm nồng hậu tôn
trọng cung kính sư trưởng, thực hành theo đạo chân chánh, không chút sai
trái. Ðó gọi là Chánh sĩ. Xa lìa những tham ái, tu tập theo hạnh chánh
mạng, dùng nghiệp thanh tịnh để dứt trừ những tội lỗi, đem tâm trí huệ để
đoạn trừ tà kiến ngu si, đối với ba nghiệp luôn an trú trong tịnh, không
gây rối ren cho người, không bàn luận tốt xấu hay dở, không chê không
khen. Ðó gọi là Chánh sĩ. Thương xót kẻ nghèo khổ, ban bố ân huệ, không có
phân biệt giữa kẻ oán người thân, bên trong thì tâm thật thà chất phát,
bên ngoài thì thể hiện tướng nhu hòa, tránh xa những sự dua nịnh, luôn giữ
hạnh chân thật, lấy pháp vô thượng để làm vui cho tâm mình điềm đạm vững
vàng sống trong sự bình đẳng . Ðó gọi là Chánh sĩ. Chúng sanh nào có những
sự chướng ngại thì phá trừ họ, đem bố thí tất cả thân mạng tài của với
pháp thắng nghĩa không tham tiếc, thấy chúng sinh nào thiếu phước thiếu
huệ thì tìm cách diệt trừ pháp bất thiện cho họ, sau đó ban bố cho họ kho
báu diệu pháp, chúng sinh nào nghèo khổ thì bố thí trân báu, chúng sinh
nào tật bệnh thì bố thí thuốc thang, chúng sinh nào sợ sệt thì bố thí sự
an vui, người không chỗ nương tựa thì làm chổ che chở cho họ, người bị đọa
luân hồi thì cứu độ họ, người ở trong nhà tối tăm thì làm ánh sáng mà
chiếu dắt dẫn họ đi, người đang ở trong đường tà thì chỉ dạy để đi đường
chánh, luôn luôn dùng giáo pháp để chỉ dạy hướng dẫn cho tất cả chúng
sinh, thấy lỗi lầm của người không sân giận. Ðó gọi là Chánh sĩ. Các Bồ
tát nên tu hành hạnh như vậy thì có thể an trụ vào pháp tương ưng của
Sa-ma-tha và có thể chứng Nhất thiết trí của Phật.
Bồ
tát Hư Không Tạng nói:
- Các Bồ
tát thấy chúng sanh (nên) tu hành đại từ quán giống như hư không, không có
biên giới. Hành đại bi quán nó rộng lớn vô biên cũng như vậy, thường sanh
hoan hỷ, giữõ gìn các căn lành, tránh xa những đắm nhiễm, luôn thực hành
sáu Balamật không cho giãi đãi, hành bố thí giống như hư không, không có
gì làm trở ngại được. Trì giới, nhẫn nhục, tinh tấn, thiền định, và trí
tuệ cũng đều như vậy. Bồ Tát thực hành được như thế thì có thể chứng Nhất
Thiết Trí của Phật.
Bồ tát
Bình Ðẳng Tâm Chuyển Pháp Luân nói:
-Nếu có
Bồ tát hành đạo Bồ Ðề, đối với các pháp không còn thấy các tướng và tâm
phân biệt. Vị này không bị ma làm não hại, luôn được chư Phật nhớ nghĩ,
được chư thiên, rồng, thần luôn ủng hộ, tạo ra căn lành nào đều chân thật
không mất. Nếu Bồ tát đối với pháp mà tâm còn thấy có tướng, còn phát sanh
tư tưởng, phân biệt thì vị này ở cảnh giới ma, bị ma làm quấy nhiễu, chư
Phật không hộ trì, chư thiên không ủng hộ. Nếu vị nào vững chãi bất động,
không còn thấy có tướng, không còn phân biệt, đó là Bồ tát chuyển pháp
luân vô thượng ban bố cho tất cả. Vì sao ? Vì Bồ tát hiểu rõ các pháp là
không phát sanh, không tạo tác. Mặc dầu Bồ tát còn phát sanh các tâm nhưng
không chấp trước vào nó, đem tâm vô tướng mà chứng Phật Bồ Ðề, cho đến
chuyển bánh xe pháp vi diệu cũng như vậy. Ðây gọi là Ðại Bồ tát mặc
áo giáp tinh tấn chứng Nhất Thiết Trí của Phật.
Bồ tát
Liễu Biệt Nhất Thiết Cú Nghĩa Ðại Biện nói:
- Chư
chánh sĩ nên biết! Tất cả xứ là Bồ Ðề. Phiền não là Bồ Ðề. Các việc đã làm
là Bồ Ðề. Pháp hữu vi là Bồ Ðề. Pháp vô vi là Bồ Ðề. Pháp hữu lậu là Bồ
Ðề. Pháp vô lậu là Bồ Ðề. Tâm hữu trước là Bồ Ðề. Tâm vô trước là Bồ Ðề.
Căn thiện là Bồ Ðề. Căn bất thiện là Bồ Ðề. Pháp thế gian là Bồ Ðề. Pháp
xuất thế gian là Bồ Ðề. Pháp luân hồi là Bồ Ðề. Cõi Niết Bàn là Bồ Ðề. Hư
vọng là Bồ Ðề. Chân thật là Bồ Ðề. Uẩn, xứ, giới là Bồ Ðề. Ðịa, hỏa, thủy,
phong, không là Bồ Ðề. Vì Ðại Bồ tát hiểu rõ tự tánh của tất cả pháp đều
là không, các việc đã tạo ra đều không có tự tánh, với tất cả ý nghĩa đều
liễu tri một cách như thật. Ví như hư không đầy khắp tất cả nơi, pháp Bồ
Ðề cũng như vậy ở tất cả xứ. Nếu Bồ tát hiểu rõ các pháp sẽ được đầy đủ
biện tài và được chánh trí, phân biệt các cú nghĩa. Vị này có thể chứng
Nhất Thiết Trí của Phật.
Bồ tát
Biện Tích nói:
- Nếu Bồ
tát với trí huệ giải thoát, có làm được điều gì cũng không nắm giữ, bởi vì
tâm không thấy tướng. Không tăng giảm, không lay không động. Tất cả lời
nói nói ra cũng đều xác định đúng lí , bị chê bai hay được khen ngợi cũng
không lay động. Tất cả lời nói của ngoại đạo,tất cả lời nói của Như Lai,
dù trong dù ngoài, dù ẩn hay hiện đều bình đẳng không có sai khác, biết
tất cả pháp đều qui về tịch diệt. Tâm không chấp trước đối tượng nào cả,
giữ vững bất động như núi Diệu Cao không động chuyển. Nếu Bồ tát với trí
huệ giải thoát, tâm trở về tịch diệt thì có thể chứng Nhất Thiết Trí của
Phật.
Bồ tát
Hải Ý nói
- Nếu Bồ
tát có trí huệ như biển lớn, biết vạn pháp đều quy về một vị bình đẳng. Bồ
tát đa văn nắm giữ hết tánh của các pháp như một vị không khác, biết rõ tự
tánh chân thật của các pháp chẳng phải vô sở hữu, mà pháp do duyên sanh
tức là nghĩa chân thật, nên biết pháp ấy không tăng không giảm, tánh của
gốc ngọn phước lợi nhiều vô tận, là cứu cánh tịch diệt, chẳng phải đoạn,
chẳng phải thường, nên biết một cách như thật. Còn như đối với chúng sanh
mà phát sanh tâm vô lượng, không quên không bỏ, thường có tâm tôn trọng
giảng nói rõ ràng cho họ, chỉ dạy bình đẳng về pháp bất cộng, trồng các
căn lành cho khắp chúng sanh, thì Bồ tát này mặc giáp tinh tấn, chứng Nhất
thiết trí của Phật.
Bồ tát
Diệu Cao nói :
- Các
Chánh sĩ nên biết ! Nhất Thiết Trí của Phật chẳng biết được một cách dễ
dàng đâu, khó mà đo lường, làm sao có thể chứng được. Vì sao ? Vì nếu Bồ
tát vượt qua tất cả tâm hành của chúng sanh trong thế gian, vượt qua tất
cả sự thấy nghe của chúng sanh trong thế gian, cho đến tin ưa thích tri
thức đều có thể vượt qua chúng sanh trong thế gian mà bố thí, trì giới,
nhẫn nhục, tinh tấn, thiền định, trí tuệ được phước đức vượt hơn núi Tu
Di, thì Bồ tát này có thể chứng Nhất Thiết Trí của Phật.
Bồ tát
Ái Kiến nói :
- Ðại Bồ
tát nào quán sáu trần cảnh mà không có gì để quán cho đến duyên mà không
có gì để duyên. Vì sao ? Vì nếu sắc hay tâm thì bản tánh nó đều thanh
tịnh. Vì sắc thanh tịnh nên mắt không có gì để thấy. Vì thanh thanh tịnh
nên tai không có gì để nghe. Vì hương thanh tịnh nên mũi không có gì để
ngửi. Vì vị thanh tịnh nên lưỡi không có gì để nếm. Vì xúc thanh tịnh nên
thân không có gì để cảm giác. Vì pháp thanh tịnh nên ý không có gì để
duyên. Vì sao ? Vì các căn thanh tịnh nên tự tánh nó đều không , không có
mình, không có người, không yêu, không chán, tự tánh là bình đẳng, quán
chúng sanh không có cao thấp, tất cả đều bình đẳng. Ðối với Phật pháp có
tâm quyết định không sanh nghi ngờ, vui thích với pháp không nhàm chán,
được rồi thì bố thí trở lại, bố thí rồi không hối tiếc, dần dần làm đầy đủ
trọn vẹn tất cả Phật pháp. Bồ tát nào làm đúng như vậy thì có thể chứng
Nhất Thiết Trí của Phật.
Bồ tát
Hỷ Vương nói :
- Ðại Bồ
tát tâm an trụ vào bố thí nhẫn nhục, nếu có người đến mắng chửi, quở
trách, khinh khi, đánh đập mà Bồ tát không có tâm sân giận họ mà còn có tư
tưởng hoan hỷ, luôn làm bạn lành với các chúng sanh, không còn tướng mình
và người, không có người hủy nhục, không có người bị hủy nhục, các pháp
đều là không. Vì nội không, ngoại không, tướng ngã tướng nhơn cũng đều
không, cho nên luôn sanh tâm hoan hỷ, thực hành hạnh bố thí. Giả sử có
người đến xin đầu, mắt, tay chân, vợ con, quyến thuộc cho đến thân mạng
của mình cũng không tiếc rẽ, mà bố thí một cách hoan hỷ. Bồ tát thích cầu
diệu pháp, nếu nghe một bài kệ giả sử dù có đổi ngôi vị Chuyển luân vương
cũng không luyến tiếc. Nếu làm tất cả chúng sanh phát tâm bồ đề mà giả sử
dù có ngôi vị Ðế Thích cũng không ưa thích. Nếu vừa nghe pháp hy hữu mà
giả sử dù có ngôi vị Phạm thiên vương cũng không ưa thích. Nếu được thấy
chư Như Lai mà giả sử dù trong ba ngàn đại thiên thế giới đầy ngập trân
bảo thì vứt như sỏi gạch, thích nhìn Chư Phật với lòng tràn đầy hoan hỷ,
các căn đầy đủ thành tựu pháp phần bồ đề, thì vị này có thể chứng Nhất
Thiết Trí của Phật.
Bồ tát
Vô Biên Thị nói :
- Ðại Bồ
tát nào không còn thấy tướng ngã, quán tất cả pháp đều thanh tịnh không
còn nghi ngờ gì cả, thì có thể thấy tất cả chư Phật, quán các sắc mà không
còn chấp trước, không có tưởng sắc, thấy các chúng sanh mà không có tưởng
về chúng sanh, cho đến quán tất cả sắc tướng ở thế gian cũng đều như vậy.
Tất cả cõi Phật thấy bằng nhục nhãn đều thanh tịnh, vì nghiệp báo thanh
tịnh nên được đầy đủ thiên nhãn, do có đại thần thông mà được đầy đủ huệ
nhãn, pháp bất cộng của Phật được tròn đầy nên được đầy đủ pháp nhãn, xa
lìa các phiền não nên được đầy đủ Phật nhãn, Bồ tát này sẽ được đầy đủ
mười lực và có thể chứng Nhất Thiết Trí của Phật.
Bồ tát
Vô Biên Tác Hạnh nói :
- Tất cả
những gì của chư Phật làm đều là Bồ đề. Vì sao ? Vì Bồ đề là do Nhất
Thiết Trí phát sanh ra, không có nội tưởng, không có ngoại tưởng, cũng
không có trung gian, cho nên với tất cả pháp, Bồ tát không chấp trước thì
diệt sạch hoàn toàn phiền não, không còn việc của ma và ra khỏi cảnh giới
ma. Bồ tát này có thể chứng Nhất Thiết Trí của Phật.
Bồ tát
Phá Chư Ma nói :
- Nếu Bồ
tát không còn sanh ngã kiến tức là xa lìa các kiến. Nếu các kiến không còn
phát sanh thì có thể xa lìa nghiệp ma, tức là đã liễu ngộ được các uẩn.
Các uẩn đều là không, diệt hẳn tướng ngã. Tướng ngã đã diệt thì ma không
làm gì được. Nếu nghiệp đã diệt thì các chướng được giải thoát. Nếu xa lìa
các chướng thì đắc Bồ đề, đó gọi là chứng Nhất Thiết Trí của Phật.
Bồ tát
Vô Ưu Thọ nói :
- Nếu
người tạo nghiệp bất thiện thì luôn lo sợ, hối hận tự trách mình. Còn
người tạo các nghiệp thiện thì không lo sợ gì cả. Thế nên Bồ tát luôn thực
hành pháp lành không gián đoạn, liên tục nơi hiện tại. Bồ tát này không bị
mũi tên độc lo buồn làm tổn hại, có thể mặc áo giáp tinh tấn và chứng Nhất
Thiết Trí của Phật.
Bồ tát
Nhất Thiết Nghĩa Thành nói :
- Thiện
nam nào giới pháp đầy đủ, hạnh nguyện đầy đủ thì có thể an trụ vào căn bản
của giới pháp. Ví như hương thơm xông ướp tất cả và có thể xa lìa các lỗi
lầm, xa lìa các ác mới viên mãn pháp phần Bồ đề. Nếu pháp phần Bồ đề đã
viên mãn thì thành Nhất Thiết Trí. Do đó nên biết rằng chân giới là gốc.
Pháp phần Bồ đề mà được thành tựu, Bồ tát nào hiểu đúng như vậy thì có thể
chứng Nhất Thiết Trí của Phật.
Sau khi
các Bồ tát nói pháp xong, trong chúng hội có thiên tử ở Ðâu Suất tên Phổ
Khai Hoa nói như vầy :
- Thưa
các Bồ tát ! Ví như thế gian có cây hoa đẹp nở rộ tốt tươi, sắc hương thơm
đẹp, ai ai cũng ưa thích. Các Ðại Bồ tát cũng như vậy. Các pháp giải thoát
giống như hoa nở tăng thêm sắc đẹp được tất cả đại Bồ tát ưa thích, lại
giống như cây mọc trong vườn của cung trời Ðao Lợi. Cây ấy cao lớn sum
xuê, hoa nở rất đẹp trông rất thích thú. Thưa các đại Bồ tát, nếu đầy đủ
pháp giải thoát thì như hoa nở tăng thêm sắc đẹp, được tất cả Bồ tát và
trời người ưa thích. Cũng giồng như đại ma ni quý báu tối thượng, trong
suốt không có tỳ vết, đủ đức như ý. Các đại Bồ tát trong tâm thanh tịnh,
không còn các cấu nhiễm, đầy đủ pháp công đức. Như vậy thì có thể chứng
Nhất Thiết Trí của Phật.
Thiên tử
Quang Minh Khai Hoa nói :
- Các Bồ
tát như mặt trời tỏa ánh sáng phá tan các tăm tối, làm hiển lộ tất cả sắc
tướng. Ðại Bồ tát cũng như vậy, đầy đủ ánh sáng trí huệ làm ngọn đuốc diệu
pháp chiếu khắp chúng sanh để diệt trừ những si ám. Tất cả đều được ánh
sáng trí huệ thông suốt hiện ra, không còn các tăm tối và không bị sự ngu
mờ che lấp, luôn đi theo đạo sáng suốt. Cho nên Bồ tát hướng dẫn chỉ dạy
cho những chúng sanh bị lạc đường trở về con đường chân chánh. Bồ tát này
có thể chứng Nhất Thiết Trí của Phật.
Thiên tử
Mạn Ðà La Hoa Hương nói :
- Thưa
các Bồ tát ! Mùi thơm của hoa Mạn-đà-la bay xa cả trăm do tuần. các Ðại Bồ
tát đầy đủ giới, định, huệ cũng như vậy. Hương giới, hương định, hương huệ
bay xa khắp tất cả trong ở thế gian. Nếu chúng sanh nào mà ngửi được hương
thơm ấy thì tất cả phiền não đều được tiêu trừ. Ðại Bồ tát đầy đủ hương
pháp công đức như vậy thì có thể chứng Nhất Thiết Trí của Phật.
Thiên Tử
Tinh Tấn Pháp Hành nói :
- Nếu
các Bồ tát biếng nhác thối lui thì không thể tu tiến bộ về hạnh thù thắng
để đắc quả hồ đề của Phật. Nếu tâm tinh tấn không kể kiếp số, luôn luôn
dõng mãnh, trồng các căn lành, tâm không nhàm chán, thường thực hành tám
pháp trợ đạo. Thế nào là tám ?
1.-
Siêng năng làm tăng thêm pháp tương ưng với hạnh thù thắng.
2.-
Thường tu bốn pháp hạnh vô lượng : Từ, Bi, Hỷ, Xả.
3.- Tu
tập năm pháp trí huệ thuộc trí thông.
4.-
Thường tu hành theo Tứ nhiếp pháp, đó là : Bố thí, ái ngữ, lợi hành và
đồng sự.
5.- Ðối
với ba môn giải thoát đầy đủ pháp nhẫn.
6.-
Giảng nói rộng rãi về diệu pháp cho mọi người.
7.- Phát
tâm Vô thượng đại Bồ đề.
8.- Làm
phương tiện tốt lành hồi hướng cho tất cả mọi người đều được ở trong chánh
pháp.
Bồ tát
nào hành theo 8 pháp này thì có thể chứng Nhất Thiết Trí của Phật.
Bấy giờ
đại Bồ tát Diệu Cát Tường nói với các Bồ tát và chúng trời :
- Các
đại Bồ tát ! Ðối với các pháp nên xa lìa các phân biệt thì có thể chứng
Phật trí. Làm thế nào để lìa sự phân biệt ? Nghĩa là không phân biệt ba
cõi, không phân biệt các kiến, không phân biệt đây là nội kia là ngoại,
không phân biệt đây là địa vị Thanh Văn, kia là địa vị Duyên Giác, hay địa
vị chúng sanh phàm phu, cũng không phân biệt đây là luân hồi kia là phiền
não, đây là năng quán kia là sở quán, đây là nhân kia là quả, là cảnh giới
hay chẳng phải cảnh giới, là tăng hay giảm, kia là kiến của ngã, đây là sở
kiến của ngã, là xan tham hay bố thí, là hủy giới hay trì giới, là sân
giận hay nhẫn nhục, là biếng nhác hay tinh tấn, là tán loạn hay thiền
định, là ngu si hay trí tuệ. Cũng không phân biệt căn lành này hay sanh
các pháp lành, còn kia là căn không lành thì sanh pháp không lành. Không
phân biệt đây là pháp thế gian kia là pháp xuất thế gian, mà trụ vào pháp
bình đẳng, không phân biệt là vô vi hay hữu vi, không phân biệt tâm có
chấp trước hay tâm không chấp trước, không phân biệt là hữu lậu hay vô
lậu.
Các đại
Bồ tát nên biết ! Pháp ấy không còn sự phân biệt mà là trụ vào tương ưng
với bình đẳng thì có thể chứng Nhất Thiết Trí của Phật.
Lại nữa,
thưa các đại Bồ tát ! Vô thượng Bồ đề của chư Phật vốn không thể đắc. Vì
sao ? Vì chẳng phải nơi tâm để duyên, chẳng phải nơi trí để biết, mà chỉ
có Phật mới chứng được thôi. Ai bình đẳng với chư Phật thì cũng bình đẳng
với Nhất Thiết Trí. Quán về Nhất Thiết Trí đều vô sở hữu. Vì vô sở hữu cho
nên không chấp trước vào Nhất Thiết Trí, chẳng phải sắc nắm bắt mà thọ
tưởng hành thức cũng đều không thể nắm bắt, đó gọi là Nhất Thiết Trí,
không có tướng của pháp mà cũng không có tướng của phi pháp, đó gọi là
không của Nhất Thiết Trí. Bố thí Balamật có thể chứng, Trì giới Balamật có
thể chứng, Nhẫn nhục Balamật có thể chứng, Tinh tấn Balamật có thể chứng,
Thiền định Balamật có thể chứng nhưng trí tuệ Balamật không thể chứng. Vì
sao ? Vì các pháp không có chỗ đắc, cho nên Nhất Thiết Trí cũng không chỗ
đắc.
Lại nữa
thưa các Bồ tát ! Nhất Thiết Trí chẳng phải ba đời có thể đắc, vì quá khứ
không thể đắc, hiện tại không thể đắc và vị lai cũng không thể đắc. Vì
không chấp trước vào ba đời nên chẳng phải đối tượng để Nhãn thức quán,
chẳng phải đối tượng để Nhĩ, Tỷ, Thiệt, Thân , Ý thức quán. Vì sao ? - Vì
xa lìa các cảnh giới. Các đại Bồ tát nào muốn thành tựu Nhất Thiết Trí thì
nên trụ như vậy. Vì sao ? - Vì tất cả pháp cũng trụ như vậy. Vì các pháp
bình đẳng nên Nhất Thiết Trí cũng bình đẳng, cho đến pháp chư Phật, pháp
phàm phu cũng đều bình đẳng. Ðó gọi là Nhất Thiết Trí. Các đại Bồ tát nên
trụ như vậy, nên học như vậy. Ví như tự tánh của tứ đại đều không có, nếu
vốn nó có tánh cũng không thể đắc. Vì sao ? - Vì tự tánh nó là không. Vì
tự tánh của các pháp thiện hay bất thiện ở thế gian đều không cho nên nó
cũng không thể đắc. Vì sao ? - Vì không phân biệt. Phân biệt đã là không
thì đó là nghĩa chân thật.
Khi Bồ
tát Diệu Cát Tường nói pháp này, trong hội có hai ngàn thiên tử đắc Vô
sanh pháp nhẫn. Một vạn hai ngàn thiên tử phát tâm Vô thượng Bồ đề.
Hết quyển thứ nhất.
--- o0o ---
Quyển thứ 1 |
Quyển
thứ
2
|
Quyển
thứ
3
Quyển
thứ
4 |
Quyển
thứ
5
|
Quyển
thứ
6
--- o0o ---
Vi tính: Thọ Huệ
Trình bày: Nhị Tường
Cập nhật: 5-2003
