PHẬT NÓI KINH PHÂN BIỆT
BỐ THÍ
Hán dịch:
Ðời Tống Tây Thiên, Tam Tạng Ðại sư Thi Hộ phụng chiếu.
Việt dịch:
Thích Chánh Lạc
---o0o---
Tôi nghe như
vầy:
Một thời Phật ở tại vườn cây Ni Câu Ðà, thành
Ca Tỳ La Vệ, trụ xứ của dòng họ Thích, cùng chúng Bí sô đông đủ.
Bấy giờ có
một vị Bí sô ni tên là Ma Ha Ba Xà Ba Ðề mang y mới đi đến chỗ đức Phật.
Ðến chỗ đức Phật rồi, cúi lạy dưới chân Phật rồi đứng qua một bên, bạch
đức Phật:
–Thưa Thế
Tôn, cái y mới này được dệt bằng sợi kim tuyến chính tay con may ra để
dâng lên đức Thế Tôn. Cúi mong đức Thế Tôn thọ nhận để cho con mãi mãi
được sự lợi lạc lớn.
Khi ấy, đức Phật bảo bà Ma Ha Ba Xà Ba Ðề:
–Ngươi có thể đem cái y này bố thí cho đại
chúng sẽ được lợi lạc cũng giống như cúng dường cho ta không có khác gì
cả.
Lúc đó, Bí sô ni Ma Ha Ba Xà Ba Ðề lại bạch
đức Phật:
–Con vốn phát tâm tạo ra y này là chỉ để cúng
cho Thế Tôn mà thôi. Cúi mong đức Phật hãy thọ nhận để cho con mãi mãi
được lợi lạc lớn.
Ba lần ân cần khuyến thỉnh như vậy, đức Phật
cũng ba lần đáp lại như vầy:
–Hãy nên bình đẳng mà bố thí cho đại chúng sẽ
đạt được sự lợi lạc không khác gì bố thí cho ta vậy.
Bấy giờ tôn giả A Nan đang đứng hầu một bên
đức Phật thấy việc này rồi, đến trước bạch đức Phật rằng:
–Thưa Thế Tôn, Bí sô ni Ma Ha Ba Xà Ba Ðề này
là người thân hữu, có ân đức đối với Phật. Cúi mong đức Phật tự biết, bà
đã dâng y mong Phật, nay đã đúng thời, thọ nhận để cho Ma Ha Ba Xà Ba Ðề
mãi mãi được lợi lạc lớn.
Ðức Phật bảo ngài A Nan:
–Ðúng vậy, đúng vậy! Ma Ha Ba Xà Ba Ðề này là
người thân quyến, có ân đức lớn đối với ta, ta cũng tự biết như vậy. Chính
tự tay bà đã tạo ra y này để dâng cho ta, đây là việc hết sức khó khăn. Vì
sao vậy? A Nan nên biết, nếu có Bổ Ðặc Già La nào có thể khởi lên tín tâm
thanh tịnh, quy y Phật, Pháp và Tăng, điều đó rất khó.
Lại nữa, người ấy có thể giữ giới không giết,
không trộm, không dâm, không vọng ngữ, không uống rượu ... thân cận tôn
thờ giới luật, như vậy Bổ Ðặc Già La ấy lại có thể làm việc khó làm. Huống
chi đối với Phật Thế Tôn mà chắp tay cung kính thực hành bố thí, đã bố thí
rồi, tịnh tín nơi đức Phật không có nghi ngờ và đối với Pháp, Tăng già
cũng không có nghi hoặc, cho đến đạo lý của Tứ Thánh Ðế là Khổ, Tập, Diệt,
Ðạo đã vĩnh viễn đoạn trừ nghi kiến.
Này A Nan, nay Bí sô ni Ma Ha Ba Xà Ba Ðề này
có thể khởi lên tín tâm, thanh tịnh, quy y Phật, Pháp và Tăng, thọ trì
giới không giết, không trộm, không dâm, không vọng ngữ, không uống rượu
... thọ giới pháp cận sự rồi còn có thể đối với Phật, Pháp, Tăng già cho
đến đạo lý của Tứ Thánh Ðế là Khổ, Tập, Diệt, Ðạo đã đoạn trừ nghi hoặc.
Bí sô ni này, việc khó làm mà có thể làm được, Phật cũng tự biết như vậy.
Này A Nan, có mười bốn thứ để so lường sự bố
thí. Những gì là mười bốn?
1. Thực hành bố thí đối với người bệnh khổ.
2. Thực hành bố thí đối với người phá giới.
3. Thực hành bố thí đối với người trì giới.
4. Thực hành bố thí đối với người lìa ô
nhiễm.
5. Thực hành bố thí đối với người Tu đà hoàn
hướng.
6. Thực hành bố thí đối với người Tu đà hoàn
quả.
7. Thực hành bố thí đối với người Tư đà hàm
hướng.
8. Thực hành bố thí đối với người Tư đà hàm
quả.
9. Thực hành bố thí đối với người A na hàm
hướng.
10. Thực hành bố thí đối với người A na
hàm quả.
11. Thực hành bố thí đối với người A la
hán hướng.
12. Thực hành bố thí đối với người A la
hán quả.
13. Thực hành bố thí đối với các vị
Duyên giác.
14. Thực hành bố thí đối với Như Lai
Ứng cúng Chánh Ðẳng Giác.
Này A Nan, nay ngươi nên biết, bố thí cho
người bệnh khổ được phước gấp đôi, bố thí cho người phá giới được phước
gấp trăm, bố thí cho người trì giới được phước gấp ngàn, bố thí cho người
ly nhiễm (dục) được phước gấp trăm ngàn. Bố thí cho vị Tu đà hoàn hướng
được phước vô lượng, huống chi là bố thí cho vị Tư đà hàm quả. Bố thí cho
vị A na hàm hướng được phước vô lượng, huống chi là bố thí cho vị A na hàm
quả. Bố thí cho vị A la hán hướng được phước vô lượng, huống chi là bố thí
cho vị A la hán quả. Bố thí cho vị Duyên giác được phước vô lượng, huống
chi là bố thí đức Như Lai, Ứng cúng, Chánh đẳng Chánh giác. Như vậy gọi là
so lường mười bốn công đức bố thí.
Lại nữa, này A Nan, nên biết bố thí cho đại
chúng có bảy loại:
1. Bố thí cho các Bí sô chúng khi Phật
còn hiện tiền.
2. Bố thí cho các Bí sô chúng sau khi
Phật diệt độ.
3. Bố thí cho chúng Bí sô ni sau khi
Phật diệt độ.
4. Bố thí cho hai chúng Bí sô và Bí sô
ni sau khi Phật diệt độ.
5. Bố thí cho các chúng Bí sô du phương
hành hóa sau khi Phật diệt độ.
6. Bố thí cho chúng Bí sô ni du phương
hành hóa sau khi Phật diệt độ.
7. Bố thí cho hai chúng Bí sô và Bí sô
ni du phương hành hóa sau khi Phật diệt độ.
Như vậy gọi là bảy loại đại chúng cần nên bố
thí.
Lại nữa, này A Nan, nên biết có bốn loại bố
thí thanh tịnh. Những gì là bốn?
1. Người bố thí thanh tịnh thì không
thấy có người nhận.
2. Vật được thí thanh tịnh thì không
thấy có người nhận.
3. Người thọ nhận thanh tịnh thì không
thấy có người bố thí.
4. Vật được thọ nhận thanh tịnh thì
không thấy có người thí.
Này A Nan, sao gọi là người bố thí thanh tịnh
thì không thấy có người thọ nhận?
–Ðó là do người bố thí không chấp thủ hình
tướng, nên thân nghiệp thanh tịnh, khẩu nghiệp thanh tịnh, ý nghiệp thanh
tịnh, chánh mạng thanh tịnh, cái thấy cũng thanh tịnh. Ðầy đủ như vậy liền
không có tướng thí, vì không có người thí cho nên cũng không có người
nhận. Nếu người thí mà có thấy tướng thì ba nghiệp thân, khẩu, ý không
thanh tịnh, mạng cũng không thanh tịnh, cái thấy cũng không thanh tịnh.
Nếu xa lìa cái tướng này thì người thí và người nhận, cả hai đều thanh
tịnh.
Lại nữa, tại sao gọi là vật được thí thanh
tịnh thì không thấy có người nhận?
–Nếu kẻ thọ nhận thân nghiệp không thanh
tịnh, khẩu nghiệp không thanh tịnh, ý nghiệp không thanh tịnh, mạng không
thanh tịnh, cái thấy không thanh tịnh, thì liền có tướng nơi đối tượng bố
thí. Nếu người thọ nhận mà ba nghiệp thanh tịnh, mạng thanh tịnh, cái thấy
thanh tịnh, đầy đủ như vậy liền không có cái tướng của đối tượng bố thí.
Do xa lìa tướng cho nên đối tượng bố thí được thanh tịnh.
Lại nữa, sao gọi là người thọ nhận thanh tịnh
liền không có người thí?
–Nếu người thọ nhận mà ba nghiệp thân, khẩu,
ý không thanh tịnh, mạng cũng không thanh tịnh, cái thấy cũng không thanh
tịnh, thì liền có tướng của người thọ. Nếu lìa tướng ấy liền không có
người thí.
Lại nữa, sao gọi là vật được thọ nhận thanh
tịnh liền không có người thí?
–Ðó là do người thí, ba nghiệp thân, khẩu, ý
thanh tịnh, mạng thanh tịnh, cái thấy cũng thanh tịnh liền không có vật
được thí. Do lìa người thí, liền không có người được thọ nhận. Cho nên đối
tượng thọ nhận thanh tịnh.
Này A Nan, nếu hay biết rõ như vậy, liền được
bốn loại bố thí thanh tịnh.
Bấy giờ Bí sô ni Ma Ha Ba Xà Ba Ðề nghe Phật
tuyên thuyết những pháp bố thí rồi, liền cầm cái y ấy cúng cho đại chúng.
Khi ấy chúng Bí sô liền thọ nhận. Ðức Phật
bảo ngài A Nan:
–Ở trong đời vị lai, nếu có thiện nam tử ...
tín tâm có thể đối với đại chúng khởi tâm tịnh tín làm việc bố thí, nên
biết kẻ ấy được phước vô lượng, huống chi ngay nơi hiện tại mà thực hành
bố thí.
Bấy giờ tôn giả A Nan và Bí sô ni Ma Ha Ba Xà
Ba Ðề nghe Phật nói xong, hoan hỷ, phấn khởi, tín thọ phụng hành.
PHẬT NÓI KINH PHÂN BIỆT BỐ THÍ
--- o0o ---
Trình bày: Nhị Tường
Cập nhật: 5-2003
