PHẬT NÓI
KINH ANH VÕ
Hán dịch:
Ðời
Lưu Tống, nước Thiên Trúc Tam tạng Cầu Na Bạt Ðà La.
Việt dịch:
Thích Chánh Lạc
---o0o---
Nghe như vầy:
Một thời
Bạt Già Bà ở tại rừng cây ông Kỳ Ðà, vườn ông Cấp Cô Ðộc, thành Xá vệ.
Bấy giờ
đức Thế Tôn sáng sớm thức dậy, mặc y phục, mang bát vào thành Xá vệ để
khất thực. Trong khi đi khất thực ở thành Xá vệ, đến nhà của Anh Võ Ma Lao
Ðâu La Tử. Khi ấy Anh Võ Ma Lao Ðâu La Tử vì có chút việc nên mới đi ra
ngoài không bao lâu. Bấy giờ nhà của Anh Võ Ma Lao Ðâu La Tử có một con
chó trắng tên là Cụ. Nó nằm trên nệm đẹp; ăn canh, bắp, thịt ở trong bát
vàng. Chó trắng từ xa trông thấy đức Thế Tôn đi lại, thấy rồi nó liền sủa.
Ðức Thế Tôn bèn nói như vầy:
–Thôi
đi, này chó trắng, không nên phát ra âm thanh như vậy, ngươi vốn là kẻ
ngâm nga (âm thanh Phạm chí khất thực).
Khi ấy chó trắng rất tức giận, không
hoan hỷ, xuống giường nệm, đến dưới bực cửa, nằm dài im lặng. Sau khi Ma
Lao Ðâu La Tử đã trở về nhà, thấy con chó trắng đã xuống giường nệm, nằm
dưới bực cửa im lặng, buồn rầu không vui. Thấy rồi hỏi người bên cạnh
rằng:
–Ai đã xúc nhiễu con chó trắng này khiến
cho nó buồn rầu không vui, xuống giường nệm mà nằm im lặng ở bực cửa vậy?
Này
Ma Lao, không có ai xúc nhiễu con chó này làm cho nó buồn rầu không vui,
xuống giường nệm rồi nằm im lặng dưới bực cửa. Này Ma Lao, hôm nay có Sa
môn Cù Ðàm đến nhà mình khất thực thì con chó trắng liền sủa. Sa môn Cù
Ðàm mới nói như vầy: “Thôi đi chó trắng, ngươi không nên phát ra âm thanh
như vậy. Ngươi vốn là kẻ ngâm nga kia”. Cho nên này Ma Lao, hôm nay con
chó tức giận không vui, xuống giường nệm rồi nằm im ở bực cửa”.
Bấy giờ
Anh Võ Ma Lao Ðâu La Tử liền tức giận đối với Thế Tôn, không vui, từ xa
mắng nhiếc Thế Tôn, từ xa bài báng Thế Tôn, từ xa giận đức Thế Tôn, rằng:
–Sa môn
Cù Ðàm này nói những lời hư vọng như vậy.
Anh Võ
ra khỏi thành Xá Vệ rồi đi đến vườn ông Cấp Cô Ðộc, rừng cây ông Kỳ Ðà.
Khi ấy đức Thế Tôn có vô lượng đồ chúng ở phía trước đang đoanh quay vây
nghe Ngài thuyết pháp. Ðức Thế Tôn từ xa trông thấy Anh Võ Ma Lao Ðâu La
Tử đi đến, thấy rồi đức Thế Tôn liền bào các Tỳ kheo:
–Này các
Tỳ kheo, các ngươi có thấy từ đằng xa Anh Võ Ma Lao Ðâu La Tử đi đến
chăng?
–Có
thấy, thưa Thế Tôn.
–Nếu
ngay bây giờ mà Anh Võ Ma Lao Ðâu La Tử mạng chung thì nhanh như co duỗi
cánh tay liền sanh vào địa ngục Nê Lê. Vì sao vậy? Vì kẻ ấy đang
rất sân hận đối với ta. Nhân vì sân hận nên khi thân hủy hoại mạng chung
sanh vào trong Nê Lê ác thú vậy.
Bấy giờ
Anh Võ Ma Lao Ðâu La Tử đi đến chỗ đức Thế Tôn, đến rồi thưa đức Thế Tôn
rằng:
–Sa môn
Cù Ðàm, có phải ngày hôm nay đi đến nhà tôi khất thực chăng?
–Này Ma
Lao, ngày hôm nay ta có đến khất thực ở nhà ngươi.
–Vâng,
vậy thưa Sa môn Cù Ðàm, con chó trắng
ấy có lỗi gì với Ngài mà Ngài làm cho con chó trắng của tôi tức giận không
vui, xuống giường nệm, nằm im dưới bực cửa.
Ðáp
rằng:
–Này Ma
Lao, sáng sớm thức dậy, mặc y phục xong, mang bát đi vào thành Xá Vệ để
khất thực. Khi đi khất thực ở thành Xá Vệ thì đến nhà ngươi, con chó trắng
của ngươi từ xa trông thấy ta đi lại,
thấy rồi liền sủa. Ta liền nói như vầy: “Thôi đi, này chó trắng, ngươi
không nên phát ra âm thanh như vậy. Ngươi vốn là kẻ ngâm nga kia
mà. Cho nên này Ma Lao, Con chó trắng liền tức giận không vui, xuống khỏi
giường nệm, nằm im dưới bực cửa”.
–Này Cù
Ðàm, con chó trắng này vốn có thân thuộc gì với tôi?
–Thôi
này Ma Lao, chớ có hỏi. Nếu ngươi nghe rồi sẽ buồn rầu không vui.
Nhưng
Anh Võ Ma Lao Ðâu La Tử ba lần hỏi đức Thế Tôn rằng:
–Này Cù
Ðàm, con chó trắng này vốn có thân thuộc gì với tôi?
–Này Ma
Lao, ngươi đã ba lần hỏi, vậy ta sẽ nói. Này Ma Lao, con chó trắng kiếp
trước nó là cha của ngươi, tên là Ðâu La.
Khi đó
Anh Võ Ma Lao Ðâu La Tử càng thêm tức
giận không vui đối với đức Thế Tôn, mắng nhiếc
Thế Tôn, sân hận Thế Tôn, bài báng Thế
Tôn rằng:
–Sa
môn Cù Ðàm nói lời hư vọng. Này Cù Ðàm,
cha tôi là Ðâu La thường hay bố thí, thường có nhà bố thí, thường thờ lửa.
Cha tôi chết rồi được sanh lên trời Diệu Phạm Thiên, vậy hà cớ gì
mà sanh vào loài chó?
–Này Ma
Lao, do lòng tăng thượng mạn của ngươi, cha ngươi là Ðâu La cũng lại như
vậy, cho nên phải sanh vào trong loài chó tệ ác.
Ngài nói
kệ:
“Phạm
Chí tăng thượng mạn,
Chết rồi
sanh sáu nẻo:
Gà, heo,
chó, dã hồ,
Lừa,
ngao trong địa ngục”.
–Này Ma
Lao, ta đã nói nếu ngươi không tin, này
Ma Lao, ngươi hãy trở về nhà nói với con chó trắng như vầy: “Này chó
trắng, quả thật lúc sanh tiền ngươi là Ðâu La, cha của ta thì
hãy nhảy lên giường nệm”, này Ma Lao,
con chó trắng ấy sẽ nhảy lên giường nệm.
“Này
chó trắng, lúc sanh tiền ngươi quả thật là Ðâu La, cha của ta thì hãy ăn
canh, bắp, thịt đựng trong bát vàng”, này Ma Lao, con chó trắng ấy sẽ ăn
canh, bắp, thịt đựng trong bát vàng.
“Này chó
trắng, lúc sanh tiền ngươi quả thật là
Ðâu La, cha của ta thì hãy chỉ cho ta chỗ cất giấu tài vật mà ngươi đã cất
giấu, ta nay vốn không biết chỗ ấy”, này Ma Lao, con chó trắng ấy
sẽ chỉ cho ngươi chỗ cất giấu tài vật của cha ngươi mà ngươi không biết.
Bấy giờ
Anh Võ Ma Lao Ðâu La Tử nghe đức Thế Tôn
nói, khéo suy tư, nhớ nghĩ, tập trung rồi nhiễu quanh đức Thế Tô, giã từ
đức Thế Tôn trở về nhà. Về đến nhà rồi, nói với con chó trắng như
vầy:
“Này chó
trắng, nếu đời trước ngươi là Ðâu La,
cha của ta thì hãy lên ngồi trên giường nệm trở lại!”. Con chó trắng liền
ngồi trên giường nệm trở lại.
“Này chó
trắng, nếu đời trước ngươi là Ðâu La, cha của ta thì hãy ăn canh, bắp,
thịt đựng trong bát vàng”. Con chó trắng liền ăn canh, bắp, thịt đựng
trong bát vàng.
“Này
chó trắng, nếu đời trước ngươi là Ðâu La, cha của ta thì chó trắng hãy chỉ
cho ta tài vật để lại của cha ta mà người đã giấu, hiện nay ta không biết
ở chỗ”.
Khi đó
con chó nhảy xuống giường rồi đi đến chỗ cái giường mà nó đã nằm đời
trước. Ðến rồi, ở dưới bốn chân giường, nó lấy miệng và chân bươi đất. Khi
ấy Anh Võ Ma Lao Ðâu La Tử đào lên được rất nhiều tiền tài. Khi đã được
rất nhiều tiền tài, trong lòng rất vui sướng, sanh ra thiện tâm, dùng đầu
gối chân phải quỳ xuống đất, chắp tay hướng về vườn ông Cấp Cô Ðộc, rừng cây ông
Kỳ Ðà, ba lần tự nói lên tên họ: “Lời nói của Sa môn Cù Ðàm là chơn thật.
Quả thật Sa môn Cù Ðàm không nói dối. Lành thay Sa môn Cù Ðàm”. Ba
lần tự xưng tên họ xong, ra khỏi thành Xá Vệ, đi đến vườn ông Cấp Cô Ðộc,
rừng cây ông Kỳ Ðà.
Bấy giờ
đức Thế Tôn có vô lượng trăm ngàn đồ
chúng đoanh vây ở phía trước để nghe Ngài thuyết pháp. Ðức Thế
Tôn từ xa trông thấy Anh Võ Ma
Lao Ðâu La Tử đến, thấy rồi đức Thế Tôn bảo các Tỳ kheo:
–Này các
Tỳ kheo, các ngươi có thấy Anh Võ Ma Lao Ðâu La Tử từ xa đi đến không?
–Thưa
vâng, bạch Thế Tôn.
–Nếu
ngay bây giờ mà Anh Võ Ma Lao Ðâu La Tử mạng chung thì nhanh
như co duỗi cánh tay liền sanh nơi
thiện xứ. Vì sao vậy? Vì kẻ ấy đang có thiện tâm đối với ta vậy. Chúng
sanh nhân nơi thiện tâm, nên khi thân hoại mạng chung được sanh chỗ lành,
trên trời.
Khi đó
Anh Võ Ma Lao Ðâu La Tử đi đến chỗ đức Thế Tôn, đến rồi ra mắt đức Thế
Tôn, cùng nhau ủy lạo. Khi đã ra mắt,
ủy lạo xong, ngồi qua một bên. Anh Võ Ma Lao Ðâu La Tử đã ngồi qua một bên
rồi, đức Thế Tôn bảo:
–Này Ma
Lao, như ta đã nói, con chó trắng ấy có đúng như lời ta nói chăng?
–Ðúng
như lời Sa môn Cù Ðàm đã nói, con chó trắng ấy đúng thật như vậy, không có
gì khác cả. Thưa Sa môn Cù Ðàm, con có điều muốn hỏi, nếu Ngài nghe con
mới dám hỏi.
–Này Ma
Lao, hãy hỏi theo ý muốn của ngươi.
–Thưa
Cù Ðàm, do nhân gì , duyên gì mà cùng thọ thân người lại có người cao,
thấp, đẹp, xấu, sạch, dơ? Thưa Cù Ðàm, có người sống lâu, có người chết
yểu, có người không bệnh tật, có người bệnh tật. Có người đẹp, có người
xấu, có người sang, có người hèn, có người có khả năng, người không có khả
năng, người có nhiều tiền tài, người có ít tiền tài, người có ác trí,
người có trí tuệ?
–Này Ma
Lao, chúng sanh do nhân duyên, nhơn nơi hành động, duyên nơi hành động, do
tác động tùy theo hành động của chúng sanh mà khiến cho mỗi mỗi có đẹp, có
xấu, có cao, có thấp ... vậy.
–Thưa
Sa môn Cù Ðàm, Ngài nói một cách tóm tắt chứ chưa phân biệt nên con không
hiểu ý nghĩa này. Cúi mong Sa môn Cù Ðàm hãy vì con mà khéo nói,
khiến cho con hiểu rõ. Sa môn Cù Ðàm đã thuyết pháp một cách tóm lược chứ
chưa phân biệt rộng rãi để con biết được ý nghĩa ấy.
–Này
Ma Lao, hãy khéo lắng nghe và khéo suy nghĩ, tưởng nhớ, ta sẽ nói cho.
–Thưa
vâng, bạch Cù Ðàm. Anh Võ Ma Lao Ðâu La Tử thọ nhận lời dạy của Thế Tôn.
Ðức Thế
Tôn bảo:
–Này Ma
Lao, do nhân gì, do duyên gì mà hoặc người đàn ông, hoặc đàn bà bị chết
yểu? Này Ma Lao, hoặc người đàn ông, người đàn bà làm cho máu huyết ô uế
chảy đầy cả tay, gần gũi sự ác độc, không có lòng từ, giết hại sanh mạng
của tất cả chúng sanh cho đến loài sâu kiến. Do hành vi đó, nhân như vậy,
hành như vậy, khi thân hoại mạng chung sanh vào trong Nê Lê ác thú, đời
sau sanh ở nhân gian bị chết yểu. Vì sao như vậy? Này Ma Lao, vì nó là
hành động giết hại cho nên khiến cho hoặc người đàn ông hay người đàn bà
phải chết yểu. Này Ma Lao, đó là nên xem hành động mà biết quả báo vậy.
–Này Ma
Lao, lại do nhân gì, do duyên gì mà khiến cho hoặc đàn ông hay người đàn
bà được trường thọ? Này Ma Lao, hoặc người đàn ông hay người đàn bà xa lìa
sát sanh, vứt bỏ dao gậy, thường ôm lòng hổ thẹn, đối với tất cả chúng
sanh muôn khiến cho an ổn, đã diệt trừ ý sát sanh làm cho trong sạch. Kẻ
ấy nhơn hành động như vậy, do nhân như vậy, hành như vậy nên khi thân hoại
mạng chung được sanh đến cõi lành trên trời, đời sau người đó sanh xuống
nhân gian được trường thọ. Vì sao như vậy? Này Ma Lao, kẻ ấy hành động làm
cho mạng mình được trường thọ vậy, nên khiến cho hoặc người nam, người nữ
xa lìa sát sanh, vứt bỏ sát sanh, do đó, này Ma Lao, nên biết hành động
như vậy sẽ đưa đến quả báo như vậy.
–Này Ma
Lao, lại do nhân gì, do duyên gì mà khiến cho người nam hay người nữ xúc
nhiễu chúng sanh, họ xúc nhiễu chúng sanh hoặc dùng tay hay dùng đá, hoặc
lấy gậy hay lấy dao gia hại, họ nhân hành động này, nhân như vậy, hành như
vậy nên khi thân hoại mạng chung sanh trong Nê Lê ác thú, đời sau người ấy
sanh trong nhân gian bị nhiều bệnh tật. Vì sao như vậy? Này Ma Lao, kẻ ấy
đã hành động gây đau khổ vậy, hoặc người nam hoặc người nữ xúc nhiễu chúng
sanh như vậy. Cho nên này Ma Lao, nên biết hành động như vậy đưa đến quả
báo như vậy.
–Này Ma
Lao, lại do nhân gì, do duyên gì mà khiến cho hoặc là người nam hay người
nữ không có bệnh hoạn? Này Ma Lao, hoặc là người nam hay người nữ không có
xúc nhiễu chúng sanh, do kẻ ấy không có xúc nhiễu chúng sanh, không dùng
tay, không dùng đá, không dùng dao, không dùng gậy,
kẻ ấy nhân hành động này, do hành động này, nhân do hành động này nên khi
thân hoại mạng chung sanh đến chỗ lành, trên trời, đời sau người ấy
sanh trong nhân gian không có bệnh khổ.
Vì sao vậy? Này Ma Lao, vì kẻ ấy đã tạo hành động không gây đau khổ vậy,
nên khiến cho người nam hoặc người nữ không có xúc nhiễu chúng sanh. Cho
nên này Ma Lao, nên biết hành động như vậy và bị quả báo như vậy.
–Này Ma
Lao, lại do nhân gì, do duyên gì mà người nam hoặc người nữ bị xấu xí? Này
Ma Lao, hoặc là người nam hay người nữ có nhiều sân giận, có nhiều ưu sầu.
Kẻ ấy người ta nói vài lời nhưng lại sân hận, buồn rầu không vui, trụ nơi
sân hận, sanh ra sân hận, bài báng tất cả, nhân hành động như vậy, nhân đó
cho nên khi thân hoại mạng chung sanh trong Nê Lê ác thú, đời sau sanh ở
nhân gian hình sắc xấu xí. Vì sao vậy? Này Ma Lao, vì kẻ ấy đã tạo hành
động xấu ác, nên khiến cho người nam hoặc người nữ sân giận, ưu sầu, do đó
này Ma Lao, nên biết vì hành động như vậy nên quả báo như vậy.
–Này Ma
Lao, lại do nhân gì, do duyên gì mà khiến cho người nam hoặc người nữ hình
sắc tốt đẹp? Này Ma Lao, hoặc là người nam hay người nữ ít có sân hận,
không hay ưu sầu. Hoặc có người dùng lời thô ác mắng nhiếc, kẻ ấy cũng
sân, không hận, không buồn rầu, không an trụ nơi sân hận, không sanh sân
hận, không xử dụng sân hận. Kẻ ấy nhân hành động này, dùng hành động này,
nhân hành động này cho nên khi thân hoại mạng chung sanh ở chỗ lành, cõi
trời, đời sau người ấy sanh xuống nhân gian hình sắc tuyệt đẹp. Vì sao
vậy? Này Ma Lao, kẻ ấy thực hành diệu hạnh vậy, nên khiến cho người nam
hoặc người nữ không có sân giận, cũng không ưu sầu. Cho nên này Ma Lao,
nên biết vì hành động như vậy nên quả báo như vậy.
–Này
Ma Lao, lại do nhân gì, do duyên gì mà khiến cho người nam hoặc người nữ
ít có khả năng? Này Ma Lao, hoặc là người nam hay người nữ có lòng tham
lam, tật đố, phát ra tham lam tật đố, kẻ ấy thấy người khác được cung
kính, bố thí tài vật, liền phát sanh lòng tham lam tật đố, rằng :”Kẻ ấy
được như vậy, hãy khiến cho ta cũng được như vậy”. Kẻ ấy nhân hành động
này, nhân hành, duyên hành động này cho nên khi thân hoại mạng chung sanh
vào trong Nê Lê ác thú, đời sau sanh ở nhân gian thì ít có khả năng. Vì
sao vậy? Này Ma Lao, vì kẻ ấy đã tạo ra hành động ít có khả năng, nên
khiến cho người nam hoặc người nữ tham lam, tật đố, phát ra tham lam tật
đố vậy. Này Ma Lao, nên biết hành động như vậy phải có quả báo như vậy.
–Này Ma
Lao, lại do nhân gì, do duyên gì mà người nam hoặc người nữ có khả năng?
Này Ma Lao, hoặc là người nam hay người nữ không có tham lam, tật đố,
không phát ra tham lam tật đố, kẻ ấy thấy người khác được cung kính, được
thí tài vật, nhưng không phát sanh lòng tham lam tật đố, thấy người khác
có sở hữu, mong mình cũng được như vậy. Kẻ ấy vì hành động như vậy, nhân
hành động này, duyên hành động này cho nên khi thân hoại mạng chung được
sanh đến thiện xứ, trên trời, đời sau sanh xuống nhân gian thì rất có khả
năng. Vì sao vậy? Này Ma Lao, kẻ ấy đã tạo ra việc làm rất có khả năng,
nên khiến người nam hay người nữ không có lòng tham lam, tật đố, không
phát ra lòng tham lam tật đố, cho nên, này Ma Lao, nên biết hành động như
vậy sẽ có quả báo như vậy.
–Này Ma
Lao, lại do nhân gì, do duyên gì mà khiến cho người nam hoặc người nữ sanh
vào nhà hạ tiện? Này Ma Lao, hoặc người nam hay người nữ tự đại, kiêu mạn,
người đáng cung kính thì không cung kính, người đáng tôn thờ thì không tôn
thờ, đáng lễ bái thì không lễ bái, đáng cúng dường thì không cúng dường,
đáng mời ngồi thì không mời ngồi, đáng hướng dẫn thì không hướng dẫn, đáng
lễ bái, đứng dậy chắp tay hướng về thì không lễ bái, đứng dậy cung kính
chắp tay hướng về. Nhân hành động này, duyên hành động này, có hành động
như vậy cho nên khi thân hoại mạng chung sanh vào trong Nê Lê ác thú, đời
sau sanh xuống nhân gian vào nhà hạ tiện. Vì sao vậy? Này Ma Lao, vì kẻ ấy
hành động hạ tiện vậy, nên khiến cho người nam hay người nữ tự đại, kiêu
mạn, cho nên, này Ma Lao, nên biết hành động như vậy cho nên quả báo phải
như vậy.
–Này Ma
Lao, lại do nhân gì, do duyên gì mà khiến cho người nam hoặc người nữ được
sanh vào nhà hào quý? Này Ma Lao, hoặc người nam hay người nữ không tự
đại, không kiêu mạn, người đáng cung kính thì cung kính, người đáng tôn
thờ thì tôn thờ, đáng mời ngồi thì mời ngồi, đáng hướng dẫn thì hướng dẫn,
đáng lễ bái, đứng dậy chắp tay hướng về thì lễ bái, đứng dậy cung kính
chắp tay hướng về. Kẻ ấy nhân hành động như vậy, duyên hành động như vậy,
do hành động như vậy cho nên khi thân hoại mạng chung sanh đến chỗ lành,
trên trời, đời sau sanh xuống nhân gian vào nhà hào quý. Vì sao vậy? Này
Ma Lao, vì kẻ ấy đã tạo hành động hào quý vậy, nên khiến cho kẻ nam hay
người nữ không có tự đại, không kiêu mạn. Này Ma Lao, nên biết hành động
như vậy nên quả báo như vậy.
–Này Ma
Lao, lại do nhân gì, do duyên gì mà khiến cho người nam hoặc người nữ có
ít tiền tài? Này Ma Lao, hoặc người nam hay người nữ không bố thí, cũng
chẳng phải là thí chủ, không bố thí cho Sa môn, Bà la môn, kẻ bần cùng hạ
tiện từ các nơi tới xin như đồ ăn uống, áo quần, vòng hoa, hương xoa vào
người, giường nằm, nhà cửa, đèn sáng, các thứ ... do hành động như vậy,
duyên hành động như vậy, vì hành động như vậy nên khi thân hoại mạng chung
sanh trong Nê Lê ác thú, đời sau sanh ở nhân gian ít có tiền bạc. Vì sao
vậy? Này Ma Lao, kẻ ấy tạo hành động ít có tiền bạc vậy, nên khiến cho
người nam hoặc người nữ ít có tiền bạc. Này Ma Lao, nên biết hành động như
vậy nên quả báo như vậy.
–Này Ma
Lao, lại do nhân gì, do duyên gì mà khiến cho người nam hoặc người nữ có
nhiều tiền tài? Này Ma Lao, hoặc người nam hay người nữ là người bố thí,
là thí chủ, kẻ ấy bố thí cho Sa môn, Bà la môn, kẻ bần cùng hạ tiện từ các
nơi đến xin các thứ như đồ ăn uống, áo quần, vòng hoa, hương xoa vào
người, giường nằm, nhà cửa, đèn sáng, các thứ ... nhân làm việc ấy, duyên
làm việc ấy, vì hành động như vậy nên
khi thân hoại mạng chung sanh đến chỗ lành, trên trời, đời sau sanh xuống
nhân gian có nhiều tiền bạc. Vì sao vậy? Này Ma Lao, vì kẻ ấy đã tạo hành
động có nhiều tiền bạc vậy, nên khiến cho người nam hoặc người nữ
có nhiều tiền bạc. Này Ma Lao, nên biết hành động như vậy nên quả báo như
vậy.
–Này Ma
Lao, lại do nhân gì, do duyên gì mà khiến cho người nam hoặc người nữ có
ác trí? Này Ma Lao, hoặc người nam hay người nữ là chúng sanh không hay đi
học hỏi, đó là những bậc có danh tiếng Sa môn, Bà la môn, cho dầu có đến
cũng không tùy thời học hỏi ý nghĩa, cũng không luận nghị với các Hiền
giả: “Thế nào là thiện, thế nào là bất thiện? Thế nào là tốt, thế nào là
không tốt? Thế nào là ác, xấu? Thế nào là đen, là trắng? Thế nào là quả
báo đen, thế nào là quả báo trắng? Thế nào là thấy nghĩa của pháp, thế nào
là ý nghĩa răn cấm đối với đời sau? Thế nào là thiện, chẳng phải ác?”.
Theo những vị ấy nghe rồi không làm giống như điều đã học. Kẻ ấy nhân việc
làm như vậy, duyên việc làm như vậy, vì hành động như vậy cho nên khi thân
hoại mạng chung sanh trong Nê Lê ác thú, đời sau sanh ở nhân gian có ác
trí. Vì sao vậy? Này Ma Lao, kẻ ấy tạo
hành động ác trí vậy, nên khiến cho người nam hay người nữ là chúng sanh
không hay đi học hỏi. Này Ma Lao, nên biết hành động như vậy nên
quả báo như vậy.
–Này Ma
Lao, lại do nhân gì, do duyên gì mà khiến cho người nam hoặc người nữ có
trí tuệ? Này Ma Lao, hoặc người nam hay người nữ là chúng sanh hay đi học
hỏi, đó là đến những vị Sa môn, Bà la môn có danh tiếng, đến rồi tùy lúc
tùy thời hỏi ý nghĩa lý, có thể luận nghị rằng: “Này chư hiền, sao gọi là
thiện, bất thiện? Sao gọi là tốt, không tốt? Sao gọi là xấu, là vi diệu?
Sao gọi là đen, sao là trắng? Sao gọi là quả báo đen, quả báo trắng? Sao
gọi là thấy nghĩa của pháp? Sao gọi là giới nghĩa của đời sau? Sao gọi là
thiện, chẳng phải ác?”. Theo những vị ấy nghe rồi, như điều đã nghe mà học
tập. Kẻ ấy nhân hành động như vậy, duyên hành động như vậy, vì hành động
như vậy cho nên khi thân hoại mạng được chung sanh ở chỗ lành, trên trời,
đời sau sanh xuống nhân gian thì có trí tuệ. Vì sao vậy? Này Ma Lao, vì kẻ
ấy tạo hành động trí tuệ vậy. Do đó nên khiến cho người nam hay người nữ
là chúng sanh hay đi học hỏi, bởi vậy, này Ma Lao, nên biết hành động như
vậy nên quả báo như vậy.
Này Ma
Lao, nếu tạo hành động chết yểu thì bị chết yểu, nếu tạo hành động sống
lâu thì được sống lâu, nếu tạo hành động nhiều bệnh thì bị nhiều bệnh. Nếu
tạo hành động không bệnh, thì được không bệnh, nếu tạo hành động xấu thì
bị xấu. Nếu tạo hành động thân hình đẹp thì được thân hình đẹp. Nếu tạo
hành động có ít khả năng thì bị ít khả năng. Nếu tạo hành động hạ tiện thì
bị hạ tiện, nếu tạo hành động hào quý, thì được hào quý. Nếu tạo hành động
ít tiền của thì có ít tiền của, nếu tạo hành động có nhiều tiền của thì
được nhiều tiền của. Nếu tạo hành động ác trí thì bị ác trí, nếu tạo hành
động trí tuệ thì được trí tuệ. Vì vậy cho nên, này Ma Lao, ta mới nói như
vậy.
Này Ma
Lao, tùy theo chúng sanh đã tạo ra hành động nhân hành động ấy, duyên hành
động ấy, vì hành động chúng sanh đã làm nên đối với tất cả liền có sự cao,
thấp, đẹp, xấu.
Ðã trọn
vẹn rồi, thưa Cù Ðàm! Ðã trọn vẹn rồi, thưa Cù Ðàm! Kính bạch Thế Tôn, hôm
nay con xin tự quy Pháp và Tỳ kheo tăng. Thưa đức Thế Tôn, hôm nay con xin
giữ giới Ưu bà tắc. Từ hôm nay cho đến lúc mạng chung, con xin xa lìa sự
sát sanh... con xin quy y đức Thế Tôn.
Từ hôm nay, mỗi sáng sớm vào thành Xá Vệ, Ngài vào nhà Ưu bà tắc khác thì
cũng vào nhà Ðâu La như vậy, khiến cho nhà của Ðâu La được lợi nghĩa,
được nhiều lợi ích, được an ổn.
Ðức Phật
nói như vậy, Anh Võ Ma Lao Ðâu La Tử nghe đức Thế Tôn nói hoan hỷ lui ra.
PHẬT NÓI KINH ANH VÕ
--- o0o ---
Trình bày: Nhị Tường
Cập nhật: 5-2003