PHẬT NÓI
KINH TU ÐẠT
Hán dịch:
Ðời
Tiêu Tề, Thiên Trúc
Tam tạng Cầu Na
Tỳ Ðịa.
Việt dịch:
Thích Chánh Lạc
---o0o---
Nghe như
vầy:
Một thời
Bạt Già Bà ở tại vườn ông Cấp Cô Ðộc, rừng cây ông Kỳ Ðà, thành Xá Vệ. Bấy
giờ cư sĩ Tu Ðạt đi đến chỗ đức Thế Tôn, đến rồi đảnh lễ dưới chân đức Thế
Tôn xong ngồi qua một bên. Cư sĩ Tu Ðạt ngồi qua một bên xong, đức Thế Tôn
hỏi rằng:
–Này cư
sĩ, gia đình cư sĩ có thực hành hạnh bố thí chăng?
Cư sĩ
trả lời:
–Dạ có,
bạch Thế Tôn, gia đình con có bố thí nhưng chỉ bố thí những thức thô xấu,
không phải diệu mỹ, như cơm lẫn với cám, canh lá gai chỉ có một miếng gừng
để thí.
Ðức Thế
Tôn bảo:
–Này cư
sĩ, dù bố thí những thức thô xấu hay bố thí những thức mỹ diệu, cả hai đều
có quả báo. Nhưng này cư sĩ, nếu bố thí những thức ăn thô xấu, kẻ ấy không
có lòng tin mà bố thí, bố thí không đúng lúc, không tự tay bố thí, không
tự mình đến để bố thí, không biết, không có tín tâm cũng không biết có quả
báo mà bố thí, thì nên biết rằng sẽ thọ quả báo đúng như thế, ý không muốn
cho phòng xá tốt đẹp, cũng không muốn cho áo quần tốt đẹp, cũng không muốn
cho đồ ẩm thực ngon lành, cũng không muốn cho ngũ dục công đức tốt đẹp. Vì
sao? Người cư sĩ này vì không chí tâm bố thí và có quả báo như vậy. Này cư
sĩ đó là người không chí tâm bố thí.
Này cư
sĩ, người thực hành bố thí mà có tín tâm, tùy thời mà bố thí, tự tay bố
thí, đi đến để bố thí, có tri, có tín, biết có quả báo nhân duyên mới hành
bố thí. Nên biết người ấy có quả báo như vầy: Ý muốn gia đình tốt đẹp,
nghiệp báo cực tốt, đồ dùng cực đẹp, áo quần cực đẹp, muốn đồ ăn, thức
uống ngon lành, muốn được ngũ dục công đức tốt đẹp. Vì sao? Cư sĩ nên
biết, kẻ ấy chí tâm bố thí.
Này cư
sĩ, nếu bố thí những thức mỹ diệu nhưng không có tín tâm mà bố thí, không
tùy thời mà bố thí, không tự tay bố thí, không đến để bố thí, cũng không
biết cũng không tin, cũng không biết có nhân duyên hành quả báo mà thực
hành bố thí, nên biết kẻ ấy sẽ thọ báo đúng như thế, ý cũng không muốn cho
gia nghiệp tốt đẹp, cũng không muốn cho y phục tốt đẹp, cũng không muốn đồ
ăn ngon lành, cũng không muốn ngũ dục công đức tốt đẹp. Vì sao? Này cư sĩ,
vì đây là không hết lòng bố thí.
Này cư
sĩ, nếu bố thí những thức mỹ diệu, tín tâm ưa thích bố thí, tùy thời thí,
tự tay bố thí, tự mình đến để bố thí, có trí, có tín, biết có hạnh quả báo
mà hành bố thí. Nên biết kẻ ấy sẽ được quả báo đúng như vậy. Ðó là tâm
muốn gia nghiệp tốt đẹp, cho đến muốn đồ ăn, thức uống, ngũ dục công đức
tốt đẹp. Vì sao? Này cư sĩ, nên biết như vậy vì kẻ ấy tùy thời bố thí nên
có quả báo ấy. Vì sao? Này cư sĩ, thuở xưa ở đời quá khứ có một bà la môn
tên là Tỳ Lam, rất giàu có, của cải vô lượng, vị ấy đã làm một cuộc bố thí
lớn như vầy: lấy tám vạn bốn ngàn bát bằng vàng đựng đầy bạc, vị ấy thực
hành đại bố thí như vầy: lấy tám vạn bốn ngàn bát bằng bạc đựng đầy vàng,
vị ấy thực hành đại bố thí như vầy: lấy tám vạn bốn ngàn thớt voi được
trang sức đầy đủ, voi trắng như tuyết, vị ấy thực hành đại bố thí như vầy:
lấy tám vạn bốn ngàn con ngựa được trang sức đầy đủ dây vàng xâu ngọc,
thực hành đại bố thí như sau: lấy tám vạn bốn ngàn con trâu, lấy áo làm
dây thừng, trâu thường cung cấp một hộc sữa, vị ấy thực hành đại bố thí
như vầy: dùng tám vạn bốn ngàn ngọc nữ đoan chánh, đẹp đẽ, trang sức đầy
đủ châu báu, vị ấy thực hành đại bố thí như vầy: ngoài ra còn có thức ăn
mỹ vị nhiều vô số kể.
Ðó là,
này cư sĩ, bà la môn rất giàu có tên là Tỳ Lam ấy đã thực hành đại bố thí
như vậy: bố thí cho người phàm phu ở cõi Diêm Phù Ðề, nhưng phước ấy không
bằng cúng thí cho một vị tiên nhơn.
Này cư
sĩ, tuy bà la môn rất giàu có tên là Tỳ Lam ấy đã thực hành đại bố thí như
vậy: thí cho nhơn tiên ở cõi Diêm Phù Ðề này, nhưng không bằng phước đức
cúng cho một vị Tu Ðà Hoàn sẽ được nhiều hơn.
Này cư
sĩ, tuy bà la môn rất giàu có tên là Tỳ Lam ấy cúng thí cho người phàm
phu, tiên nhơn và một trăm vị Tu Ðà Hoàn cõi Diêm Phù Ðề không bằng cúng
thí cho một vị Tư Ðà Hàm, phước đức nhiều hơn.
Này cư
sĩ, tuy bà la môn rất giàu có tên là Tỳ Lam ấy đã thực hành đại bố thí như
vậy, thí cho người phàm, tiên nhơn, một trăm vị Tu Ðà Hoàn và một trăm vị
Tư Ðà Hàm ở Diêm Phù Ðề không bằng cúng dường cho một vị A Na Hàm được
phước đức nhiều hơn.
Này cư
sĩ, tuy bà la môn rất giàu có tên là Tỳ Lam ấy đã thực hành đại bố thí như
vậy, thí cho người phàm,... một trăm vị A Na Hàm ở Diêm Phù Ðề không bằng
cúng dường cho một vị A La Hán được phước đức nhiều hơn.
Này cư
sĩ, tuy bà la môn rất giàu có tên là Tỳ Lam ấy đã thực hành đại bố thí như
vậy, thí cho người phàm,... một trăm vị A La Hán ở Diêm Phù Ðề không bằng
cúng dường cho một vị Bích Chi Phật, được phước đức nhiều hơn.
Này cư
sĩ, tuy bà la môn rất giàu có tên là Tỳ Lam ấy đã thực hành đại bố thí như
vậy, thí cho người phàm,... một trăm vị Bích Chi Phật ở Diêm Phù Ðề không
bằng cúng dường cho đức Như Lai, bậc Vô sở trước, Ðẳng chánh giác, được
phước đức nhiều hơn.
Này cư
sĩ, tuy bà la môn rất giàu có tên là Tỳ Lam ấy đã thực hành đại bố thí như
vậy, bố thí cho người phàm phu,... một trăm vị Bích Chi Phật ở Diêm Phù Ðề
không bằng tạo lập phòng xá để cúng dường cho bốn phương tăng, được phước
đức nhiều hơn.
Này cư
sĩ, tuy bà la môn rất giàu có tên là Tỳ Lam ấy đã thực hành đại bố thí như
vậy, bố thí cho người phàm phu, cho đến... tạo lập phòng xá để cúng dường
cho bốn phương tăng ở cõi Diêm Phù Ðề cũng không bằng đem ý thanh tịnh thọ
Tam tự quy: Phật, Pháp và Tỳ kheo Tăng giữ giới, được phước đức nhiều hơn.
Này cư
sĩ, tuy bà la môn rất giàu có tên là Tỳ Lam ấy, thực hành sự đại bố thí
ấy, bố thí cho người phàm phu ở cõi Diêm Phù Ðề, cho đến đem ý thanh tịnh
phụng hành ba tự quy: Phật, Pháp và Tỳ kheo Tăng giữ giới không bằng đối
với tất cả chúng sanh cho đến loài trâu, bò trải lòng từ chỉ trong khoảnh
khắc, được phước đức nhiều hơn.
Này cư
sĩ, tuy bà la môn rất giàu có tên là Tỳ Lam ấy thực hành sự bố thí như
vậy, đối với những người phàm phu ở cõi Diêm Phù Ðề, cho đến tất cả chúng
sanh phân biệt hạnh từ, kể cả thương yêu loài trâu, bò trong khoảnh khắc,
không bằng đối với tất cả hành, tư duy, cho dù trong khoảng khắc thấy nó
là vô thường, khổ, không, vô ngã, thì được phước đức nhiều hơn.
Này cư
sĩ, ý ông nghĩ sao? Bà la môn rất giàu có tên là Tỳ Lam ấy là ai khác
chăng? Chớ có nghĩ như vậy. Vị ấy chính là Ta vậy. Lúc ấy Ta là bà la môn
rất giàu có tên là Tỳ Lam.
Như vậy,
này cư sĩ, lúc ấy ta tự làm lợi ích cho mình và làm lợi ích cho người
khác, lợi ích cho nhiều người, thương xót thế gian, mong cầu ý nghĩa,
khoái lạc, an ổn cho trời và người. Ta thuyết pháp như vậy nhưng vẫn chưa
rốt ráo, chưa rốt ráo vô xấu, chư rốt ráo phạm hạnh, chưa rốt ráo thành
tựu phạm hạnh, vì vậy lúc ấy ta chưa thoát khỏi sự sanh, già, bệnh, chết,
ưu sầu không vui, cũng chưa thoát khỏi khổ đau.
Này cư
sĩ, nay ta là Như Lai xuất hiện thế gian, bậc Vô sở trước, Ðẳng chánh
giác, Minh hạnh thành, là Thiện thệ, Thế gian giải, Vô thượng sĩ, Ðạo pháp
ngự, Thiên nhơn sư, là Phật, Thế Tôn. Nay ta tự làm lợi ích cho mình, cũng
làm lợi ích cho người khác, vì lợi ích nhiều người, thương xót người thế
gian, cầu nghĩa lý, khoái lạc, an ổn cho trời và người. Nay ta thuyết pháp
đến chỗ rốt ráo, rốt ráo vô cấu, rốt ráo phạm hạnh, rốt ráo hành phạm
hạnh. Nên nay ta đã thoát khỏi sanh, già, bệnh, chết, ưu sầu, khổ, bất
lạc. Ta đã thoát khỏi mọi khổ đau.
Ðức Phật
thuyết như vậy, cư sĩ Tu Ðạt nghe đức Phật dạy xong, hoan hỷ vui mừng.
PHẬT NÓI KINH TU ÐẠT
--- o0o ---
Trình bày: Nhị Tường
Cập nhật: 5-2003
